20ος αιώνας.Τσέχοι και υαλογλυπτική

 

Οι υαλουργοί που κυριάρχησαν στον 20ο αιώνα ήταν οι τεχνιτες- καλλιτέχνες  της Δυτικής Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι Σουηδοί με το  Kosta boda και οι Τσέχοι στο δρόμο που είχαν χαράξει οι Βοημοί.

 

Η Βοημία ήταν ακόμα τμήμα της Αυστροουγγαρίας όταν το βιεννέζικο καλλιτεχνικό κίνημα Wiener Werkstaette κυριαρχούσε στην Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα. Στην αυγή του 20ου αιώνα το γυαλί Art Nouveau και λίγο αργότερα το κυβιστικό Art Deco κατασκευαζόταν στα περίφημα βοημικά εργαστήρια . Το τυρκουάζ, το ανοιχτό μωβ και το μπλε ιριδίζον γυαλί Βοημίας ήταν παγκόσμια γνωστό μαζί με το Tiffany .

Το 1918 η Αυστροουγγρική αυτοκρατορία κατέρρευσε και η Βοημία αποσπάστηκε για να δημιουργηθεί η Τσεχία, μία δημοκρατική χώρα με ελεύθερη αγορά, η οποία κληρονόμησε το 90% της αυτοκρατορικής βιομηχανίας γυαλιού. Η νεογέννητη δημοκρατία κατάφερε να ανεβάσει σε μεγάλα ύψη τις εξαγωγές γυαλιού.

Το 1936 το 40% του παγκόσμιου γυαλιού κατασκευαζόταν στην ανεξάρτητη Τσεχοσλοβακία και η οικονομία της χώρας έγινε μία από τις δέκα ισχυρότερες στο παγκόσμιο στερέωμα.

Δύσκολοι όμως καιροί ακολούθησαν όταν τα χιτλερικά στρατεύματα κατέλαβαν τη χώρα το 1938 για να ακολουθήσει, δέκα χρόνια αργότερα η εδραίωση του κομμουνιστικού καθεστώτος.

 

Υπό τη σοβιετική επιρροή η  βιομηχανία γυαλιού  κολεκτιβοποιήθηκε και δόθηκε έμφαση στη βαριά βιομηχανία. Μαζί με κούπες και ποτήρια για κρασί, τα τσεχοσλοβάκικα εργοστάσια άρχισαν να παράγουν υαλοβάμβακα, οπτικές ίνες, οθόνες τηλεόρασης και φακούς. Με τον καιρό όμως οι σχεδιαστές που εργάζονταν σε αυτά τα εργοστάσια άρχισαν σιγά σιγά να δημιουργούν δικές τους καλλιτεχνικες συνθέσεις έτσι που χωρίς τυμπανοκρουσίες γεννήθηκε η υαλογλυπτική.

 

Τα μεταπολεμικά χρόνια η Σουηδία,  οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες και οι ΗΠΑ κυριάρχησαν στην παραγωγή γυαλιού, ενώ η Τσεχοσλοβακία περιορίστηκε στην εντός του Συμφώνου της Βαρσοβίας αγορά.

Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος και το βελούδινο διαζύγιο με τη Σλοβακία, η τσέχικη υαλουργία πέρασε στην ελεύθερη οικονομία και σήμερα στη Δημοκρατία της Τσεχίας, σε μια έκταση μισή από την Ελλάδα, οι Τσέχοι έχουν δημιουργήσει  48 μεγάλα εργοστάσια υαλουργίας στα οποία δουλεύουν το γυαλί με το χέρι.

Το μεγαλύτερο όμως επίτευγμα των τελευταίων ετών είναι η υαλογλυπτική και σήμερα οι Τσέχοι είναι κορυφαίοι παγκόσμια στον τομέα αυτόν.