Οι πρώτες ατομικές βόμβες

6 και 9 Αυγούστου του 1945 ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Χάρι Τρούμαν αποφασίζει τη στρατιωτική χρήση της πυρηνικής βόμβας για πρώτη φορά στον κόσμο, για δύο λόγους:

Η διπλή χρήση της ατομικής βόμβας και η πυρηνική καταστροφή της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι διαψεύδουν τον Πρόεδρο, ότι ήθελε με τη στρατιωτική χρήση της πυρηνικής βόμβας να προλάβει να σώσει 500.000 αμερικανικές ζωές που θα έπεφταν στα πεδία των μαχών με τους Ιάπωνες, αν ο πόλεμος συνεχιζόταν. Μόνη η βόμβα στη Χιροσίμα (6 Αυγούστου 1945) ήταν αρκετή και για τους δύο στόχους. Η δεύτερη βόμβα στο Ναγκασάκι (9 Αυγούστου 1945) ήταν απλώς ένα δεύτερο πείραμα με διαφορετική βόμβα (πλουτωνίου-239).

Στους επιστήμονες, που είχαν αναλάβει την έρευνα και τη δοκιμή της πυρηνικής βόμβας, με πρώτο τον φυσικό Τζ. Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, καταλογίζεται αίσθημα μειωμένης ευθύνης απέναντι στην ανθρωπότητα.

Οι γνώμες των επιστημονικών συνεργατών μας για την αρχική χρήση των πυρηνικών όπλων δεν είναι ομόφωνες, γράφει ο Οπενχάιμερ στην άκρως απόρρητη έκθεση προτροπής για άμεση χρήση των πυρηνικών όπλων, 16 Ιουνίου 1945, για λογαριασμό του Επιστημονικού Συμβουλίου της Προσωρινής Επιτροπής της Πυρηνικής Ενέργειας, αλλά κυμαίνονται από μια καθαρά τεχνολογική επίδειξη ως μια καθαρά στρατιωτική χρήση που θα προκαλούσε την παράδοση του εχθρού... Φάνηκε να είμαστε, πιο κοντά στις τελευταίες αυτές απόψεις και δεν βλέπουμε μια τεχνολογική επίδειξη, απ' ό,τι μια επίσπευση του τέλους του πολέμου, δηλαδή δεν βλέπουμε άλλη εναλλακτική λύση από την άμεση στρατιωτική χρήση ...δεν έχουμε καμία απαίτηση ν' αναλάβουμε ειδικές αρμοδιότητες λύνοντας τα πολιτικά, κοινωνικά και στρατιωτικά προβλήματα που προκάλεσε η εμφάνιση της πυρηνικής ενέργειας.

Οι επιστήμονες αποποιούνται της ευθύνης προβάλλοντας το πρόσχημα ότι δεν είναι αρμόδιοι να καθορίσουν τα πολιτικά, κοινωνικά και στρατιωτικά προβλήματα, τα οποία απορρέουν από τη χρήση αυτή της επιστήμης τους, παρ' ότι η προηγούμενη απόφασή τους είναι καθαρά πολιτική και κοινωνική.

Χιροσίμα, η έκρηξη. Το βομβαρδιστικό Β-29, το Enola Gay - από το όνομα της μητέρας του κυβερνήτη του - στις 6 Αυγούστου 1945 στις οκτώ και δεκαπέντε το πρωί, ρίχνει την πρώτη ατομική βόμβα ουρανίου στη Χιροσίμα. «Little Boy», την είχαν βαφτίσει οι Αμερικανοί. Στις οκτώ και δέκα έξι λεπτά η Χιροσίμα έσβηνε από την επιφάνεια της γης.

 

Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα το κέντρο της πόλης σωριάζεται σε ερείπια μέσα από ένα σύννεφο σκόνης. Ισοπεδώνονται τα πάντα.

    200.000 περίπου άνθρωποι βρήκαν ακαριαίο θάνατο. Τρεις ημέρες μετά, στο Ναγκασάκι, οι Αμερικανοί με το βομβαρδιστικό Bock's Car άφησαν πάνω από το Ναγκασάκι τον «Fat Man», τη δεύτερη ατομική βόμβα, πλουτωνίου αυτή τη φορά, στις έντεκα το πρωί. 70.000 περίπου άνθρωποι πέθαναν αυτοστιγμεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο!...

Η Ιαπωνία παραδίδεται άνευ όρων.

μαρτυρία:

«Χιροσίµα (6 Αυγούστου 1945)

»... Ξαφνικά µια εκτυφλωτική λάµψη µ' έκανε να τιναχτώ, τα σπίτια µπροστά µας άρχισε να τρέµει και, σε µερικά λεπτά, σωριαζόταν σε ερείπια µέσα σ' ένα σύννεφο από σκόνη. Γύρω µας κι άλλα κτίρια κατέρρεαν σαν τραπουλόχαρτα. Φλόγες ξεπήδησαν από τα χαλάσµατα κι άρχισαν να φουντώνουν µε τη βοήθεια ενός ανέµου που γινόταν όλο και σφοδρότερος…. Είδα να παρελαύνουν από µπροστά µου ανθρώπινες σκιές, που έµοιαζαν µε λιτανεία φαντασµάτων. Μερικές απ' αυτές φαίνονταν να υποφέρουν από πόνους φρικτούς και βάδιζαν µε τα χέρια τεντωµένα. Αυτές οι µορφές µού προξένησαν ιδιαίτερη περιέργεια. Τέλος κατάλαβα ότι ήταν άνθρωποι φρικιαστικά καµένοι που ήθελαν να αποφύγουν την οδυνηρή επαφή των χεριών τους µε τα πληγωµένα πλευρά τους…. Οι σιωπηλοί δρόµοι ήταν γεµάτοι από πτώµατα. Η Χιροσίµα δεν ήταν πια µια πόλη, αλλά µια φλογισµένη έρηµος.»

(Μισιχίκο Χασίγια, Ηµερολόγιο της Χιροσίµα, Β. Σκουλάτου-Ν. Δημακοπούλου-Σ. Κόνδη, Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη, ΟΕΔΒ, Αθήνα 1983)

Χέρι, πρόσωπο, διαλυμένα... Χιλιάδες άνθρωποι στην ίδια ή και χειρότερη κατάσταση...

Την ώρα της έκρηξης στα σκαλοπάτια καθόταν άνθρωπος που πρέπει να εξαερώθηκε με την έκθεσή του στην ισχυρότατη ραδιενέργεια. Στη θέση του έμεινε μια μαύρη σκιά…

  κουτί κονσέρβας με απανθρακωμένο το περιεχόμενό του

Οι αμερικανοί επιστήμονες, βέβαια, γνώριζαν πολύ καλά, από τις πυρηνικές δοκιμές στο παρελθόν, το καταστρεπτικό μέγεθος του ωστικού και θερμικού κύματος μιας πυρηνικής έκρηξης.

πυρηνική δοκιμή

Ήθελαν επιπλέον να διερευνήσουν το αν και κατά πόσον το αποτέλεσμα της ραδιενέργειας μπορούσε να επηρεάσει τις επόμενες γενιές. Ακόμα δεν γνώριζαν καλά ποιο ήταν το αποτέλεσμα της ραδιενεργού δόσης στα θύματα της πυρηνικής βόμβας και ποιες είναι οι δόσεις που προκαλούν διάφορα είδη θανατηφόρων και μη καρκίνων...  Με λίγα λόγια, συνέβαλαν σε μια πυρηνική δοκιμή σε πραγματικές συνθήκες.


Άλλες μαρτυρίες

«Ένα δυνατό φως γέμισε το αεροπλάνο, έγραψε ο υποσμηναγός Paul Tibbets, ο πιλότος της  Enola Gay. Γυρίσαμε να δούμε τη Hiroshima. Η πόλη είχε καλυφθεί από ένα φριχτό σύννεφο που ανέβαινε σα μανιτάρι βράζοντας. Για ένα λεπτό επικράτησε σιωπή. Αλλά αμέσως μετά όλοι μιλούσαν ταυτόχρονα. “Κοιτάξτε αυτό, κοιτάξτε αυτό!” κραύγαζε ο συγκυβερνήτης Robert Lewis, χτυπώντας με στον ώμο. Ο Lewis υποστήριξε ότι ένιωσε τη γεύση της ατομικής έκρηξης – είχε, λέει, τη γεύση μολύβδου. Μετά άρχισε να γράφει πυρετωδώς στο ημερολόγιό του…»

(spesial report, “Hiroshima: August 6, 1945)

«Ήμουν 20 ετών όταν έγινε η επίθεση και σε λίγες ημέρες επρόκειτο να παντρευτώ. Τα συντρίμμια μου σύνθλιψαν το πόδι και τρεις ημέρες αργότερα ακρωτηριάστηκα. Χωρίς αναισθητικό…. Αργότερα έμαθα ότι ο αραβωνιαστικός μου είχε σκοτωθεί. Δεν παντρεύτηκα ποτέ. Η ραδιενέργεια θεωρείτο μεταδοτική και πολλοί πίστευαν ότι οι γυναίκες που είχαν εκτεθεί θα γεννούσαν παραμορφωμένα παιδιά.

Σουζούκο Νουμάτα»

«Καθώς το ωστικό κύμα με παρέσυρε σα φτερό, κατάλαβα ότι επρόκειτο για βομβαρδισμό. “Αντίο μητέρα” ήταν η πρώτη σκέψη μου. Η μητέρα μου ήταν αυτή που με ανέσυρε από τα συντρίμμια με το πρόσωπό μου φουσκωμένο σα μπαλόνι και το δέρμα μου να κρέμεται σε ματωμένες λωρίδες. Είχα χάσει όλα τα μαλλιά και αιμορραγούσα ακατάσχετα. Το πρόσωπό μου ήταν τόσο φριχτά παραμορφωμένο που για πολύ καιρό το έκρυβα. Αν ήμουν μόνη, σίγουρα θα είχα αυτοκτονήσει, αλλά η μητέρα μου, παρ’ όλο που είχε κι εκείνη αρρωστήσει, ήταν κάθε ημέρα στο πλευρό μου και με φρόντιζε. Για χάρη της έμεινα ζωντανή, εκείνη μου το ζήτησε. Η μητέρα μου πέθανε το 1979. Όταν την αποτέφρωσαν, στις στάχτες της βρέθηκαν θραύσματα γυαλιού, που έπειτα από τόσα χρόνια παρέμεναν σφηνωμένα στο κορμί της από τη δύναμη της έκρηξης.

»Ζω με συνεχείς πόνους. Χρειάστηκε να αντιμετωπίσω τον καρκίνο του στήθους, την οστεοπόρωση και τη βαριά κατάθλιψη. Το σώμα μου πονάει, ναι, αλλά είναι πιο οδυνηρό να θυμάμαι όσα είδα εκείνη τη μέρα. Παρ’ όλα αυτά αισθάνομαι ότι είναι χρέος μου.

Μισίκο Γιαμαόκα»

(εφημερ. Καθημερινή, Κ, τ. 113, 31-7-2005)

«Η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους», γελοιογραφία του Άγγλου γελοιογράφου Βίκυ.

Το μνημείο της Ειρήνης, στο σημείο όπου έπεσε η ατομική βόμβα, στη Χιροσίμα.

Ναγκασάκι, το μνημείο των νεκρών

Η πόλη ανοικοδομήθηκε με γρήγορο ρυθμό μετά τον πόλεμο


πηγές:

http://www.netschoolbook.gr/hiro-hibakusha.html

εφημερ. Καθημερινή, Κ, τ. 113, 31-7-2005

εφημερ. Το ΒΗΜΑ, 6 Αυγ. 2000

Β. Σκουλάτου-Ν. Δημακοπούλου-Σ. Κόνδη, Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη, ΟΕΔΒ, Αθήνα 1983

 e- δομή, Ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια «δομή»


Ο φασισμός      

Ο φασισμός στην Ελλάδα Η Ελλάδα στον πόλεμο και η κατοχή

Η γερμανική επίθεση κατά της Ελλάδας  Η μάχη της Κρήτης

Το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων

Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος Εθνική αντίσταση

Ο Εμφύλιος πόλεμος


επιστροφή:  Μαθήματα Ιστορίας


Χαλούλος Παναγιώτης

Σεπτέμβριος, 2007