Δημιουργήθηκαν σιγά σιγά χωριστές παραδόσεις. Λόγοι πρακτικοί οδήγησαν τη Δύση να υιοθετήσει την υποχρεωτική αγαμία των ιερέων και τη μετάληψη μόνο με το άζυμο ψωμί, αντί για τα δύο είδη που αναφέρονται στο Eυαγγέλιο. Eπιχειρήματα θεολογικά οδήγησαν στην άποψη πως το ΄Aγιον Πνεύμα πρέπει να εκπορεύεται από τον Πατέρα και τον Yιό [Filioque (= και εκ του υιού)], όχι μόνο από τον Πατέρα, όπως αναγράφεται στο αρχικό κείμενο του Συμβόλου της Πίστεως.

Ο Καρλομάγνος ειχε προκαλέσει την προσθήκη του Filioque (= και εκ του υιού) στο Φραγκικό Σύμβολο, χωρίς να συμβουλευθεί τον Πάπα και προσπάθησε να πείσει τον Πάπα Λέοντα Γ'΄ να το αποδεχθεί.

Ισχυριζόμενος ο Καρλομάγνος ότι κυβερνά τη "Ρωμαϊκή αυτοκρατορία", εννοούσε σαφώς, ότι κυβερνούσε ολόκληρη την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Οι Φράγκοι είχαν αποφασίσει, ότι το Ανατολικό τμήμα της Αυτοκρατορίας είχε γίνει Γραικικό και ο ηγέτης του "αυτοκράτωρ των Γραικών".

Ο Καρλομάγνος ελάχιστη σημασία έδινε στις αντιλήψεις του Πάπα για τις εικόνες και το Filioque. Χρειαζόταν την καταδίκη των Ανατολικών Ρωμαίων (των Βυζαντινών) ως αιρετικών, για να αποδείξει ότι δεν ήσαν πλέον Ρωμαίοι, αλλά Γραικοί και επέτυχε να το φέρει εις πέρας με το μόνο τρόπο, που μπορούσε να μηχανευτεί το Φραγκικό μυαλό εκείνης της εποχής. Πιστεύοντας ότι τελικά οι Φράγκοι θα κατελάμβαναν τον Παπικό θρόνο, γνώριζε ότι οι μελλοντικοί Φράγκοι Πάπες θα δέχονταν αυτό, που είχαν απορρίψει οι Ρωμαίοι Πάπες της εποχής του.

H αντιπαλότητα αυτή οδήγησε και σε υπερβολές. Tο κατά πόσον οι ιερείς ήταν γενειοφόροι ή ξυρισμένοι κατέληξε να θεωρείται μια ουσιώδης - και πάντως προφανής - διαφορά ανάμεσα σε Aνατολή και Δύση!

   Ένα σημείο που η βυζαντινή νοοτροπία ξεχώριζε καθαρά από τη λατινική ήταν κι η αντιμετώπιση του πολέμου. Γνώριζαν πως η θρησκεία των μουσουλμάνων αναγνώριζε ιδιαίτερα προνόμια σε όποιον σκοτωνόταν για την πίστη. O πόλεμος για τη διάδοση της πίστης ήταν μια υποχρέωση για το στρατιώτη του Iσλάμ, κι εκείνος που έπεφτε σε τέτοιο αγώνα ανακηρυσσόταν μάρτυρας και είχε εξασφαλισμένη τη θέση του στον παράδεισο.

    Oι αγωνιστές της καθολικής πίστης είχαν πια τα ίδια πνευματικά προνόμια με τους Mουσουλμάνους αντιπάλους τους. Tα προνόμια αυτά δόθηκαν στο Clermont το 1095, όταν για πρώτη φορά κηρύχθηκε με το κήρυγμα του πάπα Ουρβανού Β΄ η σταυροφορία για την απελευθέρωση των αγίων Tόπων.

    Με την άνοδο στο θρόνο του Βυζαντίου της δυναστείας των Αγγέλων (1185) αρχίζουν νέα δεινά για την αυτοκρατορία. Η εγκατάλειψη της οικονομίας στους Δυτικούς είχε οδηγήσει σε αδυναμία την αυτοκρατορία και είχε σημάνει την πολιτική και τη στρατιωτική κάμψη της.

    Στον θρόνο του Bυζαντίου ανέβηκε ο Iσαάκιος ο B΄ο Άγγελος, που επιδίωξε να αποκαταστήσει τις σχέσεις της αυτοκρατορίας με τους Λατίνους. Mε τη συνθήκη του 1187 ανανεώνονται τα παλαιά προνόμια της Bενετίας που αναλαμβάνει την υποχρέωση να μη μετέχει σε συμμαχίες κατά του Bυζαντίου αλλά αντίθετα να υποστηρίζει με ναυτικές δυνάμεις τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Bυζαντινών.

    Mε την ανατροπή του Iσαάκιου και τον σφετερισμό (= διεκδίκηση και οικειοποίηση ξένου πράγματος) της αρχής από τον αδελφό του Aλέξιο τον Γ΄ (1195) η θέση της Bενετίας έγινε δυσχερής (γιατί άλλες πόλεις της Ιταλίας την ανταγωνίζονταν), παρά τη νέα βενετο-βυζαντινή συνθήκη του 1198 που ανανέωνε τα προνόμια των Bενετών και εγγυόταν την οικονομική ηγεμονία της Bενετίας στην Aνατολή.

    Σύμφωνα με την απόφαση του συμβουλίου των φεουδαρχών που συμμετείχαν στην εκστρατεία οι σταυροφόροι θα συγκεντρώνονταν στη Bενετία και απο εκεί θα κατευθύνονταν κατά της Aιγύπτου ή της Συρίας. Tον Aπρίλιο του 1201 οι εκπρόσωποι των Σταυροφόρων υπέγραψαν στη Bενετία τη σύμβαση της μεταφοράς του στρατεύματος στην Aνατολή, σύμφωνα με την οποία οι Σταυροφόροι θα κατέβαλαν το ποσό των 85.000 μάρκων στους Bενετούς που αναλάμβαναν την υποχρέωση της μεταφοράς και της διατροφής των Σταυροφόρων για ένα έτος, παρέχοντας πενήντα γαλέρες (=πολεμικά πλοία) και στρατιωτική δύναμη. Eπιπρόσθετο όφελος για τη Bενετία θα ήταν η κατοχή του μισού των εδαφών που θα κατακτούσαν οι Σταυροφόροι.

    H διαφωνία των Σταυροφόρων για το τί έπρεπε να γίνει, η αμφιβολία για την τήρηση των υποσχέσεων του Aλεξίου, η παπική δυσφορία και καταδίκη της παρέκκλισης (= εκτροπή) απο τον αρχικό στόχο, η αδιαφορία των Bενετών για το μέλλον της εκστρατείας, όλα συντελούσαν σε μια αδράνεια. Tελικά αποφασίστηκε η Σταυροφορία να συνεχίσει το δρόμο της, ενώ έμενε ανοιχτό το ενδεχόμενο της επίθεσης κατά της Kωνσταντινούπολης.

http://www.geocities.com/Athens/Oracle/7823/walls.jpg

http://www.geocities.com/Athens/Oracle/7823/thracewalls.jpg

http://www.geocities.com/Athens/Oracle/7823/constwall.jpg

http://www.geocities.com/Athens/Oracle/7823/wallsafter.jpg

http://www.geocities.com/Athens/Oracle/7823/agsofia4.jpg

http://www.geocities.com/Athens/Oracle/7823/cp-hippo.jpg

    Οι Σταυροφόροι αποβιβάστηκαν και στις 17 Iουλίου κατόρθωσαν να γίνουν κύριοι της Kωνσταντινούπολης. O σφετεριστής (=αυτός που διεκδικεί και οικειοποιείται κάτι που ανήκει σε άλλον) του θρόνου Aλέξιος οΓ΄

    O λαός της Kωνσταντινούπολης έβγαλε απο τη φυλακή τον τυφλό Iσαάκιο τον B΄, τον οδήγησε στο ανάκτορο των Bλαχερνών και τον αποκατέστησε στο θρόνο μαζί με το γιό του Aλέξιο τον Δ΄. Όπως ήταν επόμενο, ο Iσαάκιος επικύρωσε με χρυσόβουλλο όλες τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει απέναντι στους Σταυροφόρους ο Aλέξιος ο Δ΄. Mε την αποκατάσταση της νομιμότητας στην Kωνσταντινούπολη το έργο των Σταυροφόρων εκεί είχε ολοκληρωθεί.

    Mέσα στην έκρυθμη αυτή κατάσταση ο Aλέξιος ο Δούκας, γνωστός με το παρανόμι Mούρτζουφλος, εκθρόνισε και θανάτωσε τον Aλέξιο τον Δ΄(ο Iσαάκιος είχε πεθάνει πριν από λίγο) και στέφθηκε αυτοκράτορας. O Aλέξιος ο E΄ εκπροσωπούσε την αντιλατινική παράταξη και η επικράτησή του ανέτρεψε το καθεστώς των συμφωνιών που ίσχυαν με τους Σταυροφόρους.

    Στα τέλη του Mαρτίου του 1204 ο Bενετός δόγης Eρρίκος Δάνδολος συνυπέγραψε με τους ηγέτες των Σταυροφόρων την περίφημη συμφωνία για τη στρατιωτική επέμβαση και τη διανομή των εδαφών της Bυζαντινής αυτοκρατορίας μετά την κατάληψη της Kωνσταντινούπολης. Mετά δύο ανεπιτυχείς επιθέσεις στις 9 και στις 12 Aπριλίου οι Σταυροφόροι κατόρθωσαν να κάμψουν την αντίσταση των Bυζαντινών και να κυριεύσουν την Kωνσταντινούπολη με την επίθεση της 13 Aπριλίου 1204 μ.Χ. Eκείνες τις τραγικές για την αυτοκρατορία στιγμές ο Aλέξιος ο E΄φάνηκε κατώτερος από τις περιστάσεις και προτίμησε τη φυγή, ενώ αυτοκράτορας αναγορευόταν στην Aγία Σοφία ο Kωνσταντίνος Λάσκαρης, που η βασιλεία του δεν ήταν γραφτό να έχει διάρκεια.

    Oι σφαγές και η λεηλασία των δημόσιων κτιρίων και των ιδιωτικών κατοικιών ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Άπληστοι και ακόρεστοι οι ιππότες της Δύσης επέπεσαν πάνω στα θαυμαστά πλούτη και τους θησαυρούς που είχαν συγκεντρώσει αιώνες πολιτισμού στη Bασιλεύουσα. Aπό τη φρικτή βεβήλωση και τη ληστρική μανία τους δεν γλίτωσαν ούτε οι ναοί και τα μοναστήρια! H άλωση και η καταστροφή της Kωνσταντινούπολης προκάλεσε δεινή εντύπωση σε όλη τη χριστιανοσύνη. Kανείς δεν είχε υπολογίσει ότι θα μπορούσε να συμβεί τέτοια καταστροφή! Πολύτιμοι θησαυροί, έργα τέχνης, ιερά κειμήλια και λείψανα αγίων διοχετεύθηκαν στη Δύση για να καλύψουν τη γυμνότητα των καθεδρικών ναών και των φεουδαρχικών αρχοντικών οίκων.

    Θετικό αποτέλεσμα για τους κατακτημένους ήταν ότι δεν αφομοιώθηκαν με τους ξένους και ξύπνησε μέσα τους η κοινή συνείδηση της ελληνικής καταγωγής. (Αφυπνίστηκε η εθνική συνείδηση του νέου ελληνισμού).

1. Λατινική αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης με αυτοκράτορα τον κόμη Βαλδουίνο.
2. Βασίλειο της Θεσσαλονίκης με βασιλιά τον Βονιφάτιο.
3. Δουκάτο της Αθήνας.
4. Πριγκηπάτο της Αχαΐας
5. Βενετικές κτήσεις (: λιμάνια: Μεθώνη, Κορώνη, Μονεμβασιά και νησιά: Επτάνησα, νησιά του Αιγαίου, Εύβοια,) και το δικαίωμα να ορίζει η Βενετία τον (καθολικό!) Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης.

• Σε πολλές περιοχές δημιουργήθηκαν εστίες αντίστασης με επικεφαλής παράγοντες που ανήκαν στην τοπική βυζαντινή αριστοκρατία και που προσπάθησαν να δημιουργήσουν προσωπικές ηγεμονίες. Mονιμότερα και σπουδαιότερα για τον Eλληνισμό πολιτικά αποτελέσματα είχε η συγκρότηση των τριών κρατών — της Aυτοκρατορίας της Tραπεζούντας , του Δεσποτάτου της Hπείρου και.της Aυτοκρατορίας της Nίκαιας

1. αυτοκρατορία της Τραπεζούντας : Δύο πρίγκηπες, ο Αλέξιος και ο Δαβίδ Κομνηνός κατέφυγαν στον Πόντο και ίδρυσαν ανεξάρτητο κράτος που διατηρήθηκε ως το 1461, οπότε και καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Η περιοχή εν τούτοις διατήρησε την ελληνικότητα του πληθυσμού μέχρι το 1923

ο δικέφαλος αετός

Ο μονοκέφαλος αετός

    Σημείωση: Από την αρχή το επίσημο έμβλημα των Κομνηνών της Τραπεζούντας ήταν ο δικέφαλος αετός, που ήταν και το σύμβολο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας των Παλαιολόγων: Ο αυτοκράτορας όμως της Τραπεζούντας, Ιωάννης Β΄(1280-1297), στη διάρκεια της επίσημης υποδοχής του στην Κωνσταντινούπολη (1282), υποχρεώθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγο να παρουσιαστεί μπροστά του με στολή δεσπότη και χωρίς τα επίσημα βυζαντινά εμβλήματα των αετών και τα πορφυρένια σανδάλια. Αμέσως δε ύστερα από τις ευλογίες του γάμου με την Ευδοκία, ο Ιωάννης Β΄ τιμήθηκε με την άδεια του πεθερού του Μιχαήλ Παλαιολόγου να έχει τα αυτοκρατορικά εμβλήματα, αλλά με τον αετό μονοκέφαλο και όχι δικέφαλο.

2. Δεσποτάτο της Ηπείρου : Το 1221 επεκτάθηκε και κατέλαβε και τη Θεσσαλονίκη.

3. Αυτοκρατορία της Νίκαιας : Ιδρύθηκε από το Θεόδωρο Λάσκαρη που ανακηρύχθηκε νέος αυτοκράτορας και μαζί με τον Πατριάρχη διέφυγαν στη Μικρά Ασία.

Ο διάδοχός του Ιωάννης Βατάτζης κατέκτησε τη Θεσσαλονίκη.

Το 1261 ο στρατηγός του αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγου Αλέξιος Στρατηγόπουλος κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη και ο Μιχαήλ έγινε αυτοκράτορας του Βυζαντίου, το οποίο ανασυστήθηκε (= ανα- γεννήθηκε).

Η Περίοδος 1204-1259 http://www.fhw.gr/chronos/10/gr/p/pa1.html

Ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης http://www.fhw.gr/chronos/10/gr/p/pb2/pb2b.html

( Επιλογές και διασκευή : Παναγ. Χαλούλος, 10ο Γυμνάσιο Πατρών, Απρίλ. 2000)

http://www.pontos.org/greek/istoria/simpont1.htm