ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ: 2⁶   -  ΤΕΥΧΟΣ: 6^Ο

1.

Κλεόβουλος Ζησιμόπουλος

 Η ώρα του παιδιού.

Το γεγονός ότι η ελληνική ομάδα μπάσκετ διέπρεψε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα μπάσκετ έχει κάνει πολλούς να αναρωτιούνται αν αυτή η γενικότερη επιτυχία της Ελλαδίτσας μας οφείλετε σε μία καλή προετοιμασία των παιχτών τόσο της ποδοσφαιρικής όσο και της καλαθοσφαιρικής ομάδας ή σε κάποια άλλη εξωκοσμική δύναμη η οποία έβαλε το χεράκι της για να νικήσουμε.

Βέβαια υπάρχουν κι άλλες εκδοχές της ακόρεστης… τύχης μας:

1. Ο Θεός είχε τα κέφια του και αποφάσισε να μας το δώσει το τιμημένο.

2. Οι φετινοί αγώνες στοίχησαν πολύ για τι πώς να γίνει κάποιος θα πήρε κάτι παραπάνω για να κάνει τα στραβά μάτια για τις καλαμιές των γιδιών της ελληνικής ομάδας ποδοσφαίρου ή για της καρπαζιές που έδιναν οι παίχτες του μπάσκετ μας

3. Ο Μητσοτάκης δεν πήγε στην ομάδα να τους ευχηθεί καλή τύχη κουνώντας πονηρά τον ώμο του (ξέρετε τι εννοώ).        

4. Οι εταιρίες που παράγουν χάπια Dopping πλουτήσαν.

5. Και τελικά μία ακόμα θεωρία περί τύχης είναι ότι  εμείς φέτος δεν ήμασταν απλά τυχεροί αλλά…. Χι χι χι χι !!!!!!! 

Και τώρα μία αποκλειστική συνέντευξη με τον προπονητή της ελληνικής ομάδας Παναγιώτη Γιαννάκη από τον ρεπόρτερ μας Φώτη Βασιλόπουλο.

—Λοιπόν κύριε Γιαννάκη είμαστε όλοι σίγουροι ότι η ελληνική ομάδα μπάσκετ διέπρεψε χάρις εσάς. Είναι αλήθεια αυτό οι η συνεισφορά στη νίκη ήταν 50-50;

—Θα έλεγα πως η συνεισφορά στο παιχνίδι ήταν χωρισμένοι σε πολλά ποσοστά.

Πρώτων βοήθησαν οι παίχτες με τους εκπληκτικούς πόντους που έβαζαν.

Δεύτερων η καλή συνεννόηση μεταξύ των παιχτών της ομάδας.

Και τρίτων εγώ που με τις αγριογκαρίδες μου αποσπούσα την προσοχή των αντιπάλων.

• Δηλαδή μας λέτε πως σε αυτή την δύσκολη νίκη δεν έπαιξε ρόλο μόνο η καλή προπόνηση αλλά και η προσπάθεια του καθενός?

—Ακριβώς επίσης εγώ καθώς και όλοι οι άλλοι παίχτες δεν έχουμε καθόλου  τρακ όταν ακούμε τους άλλους να μας αποδοκιμάζουν και να μας ταπεινώνουν.

—Δηλαδή αν εκείνη την στιγμή ακούγατε κάποιων να λέει:

Ρε βγάλτω έξω το παλιό γίδι!!!

Τι θα του λέγατε;

—Η απάντηση μου θα ήταν μετρημένη και φιλοσοφημένη.

—Δηλαδή;

—Θα έλεγα: Βούλωσε το ρε  μην έρθω εκεί και σε κάνω να φτύσεις αίμα!

—Ναι, συμφωνώ αλλά επειδή σας βλέπω και έχετε αναψοκοκκινίσει λέω να φεύγω.

2.

Μαντώ Βασιλειάδη,  Κλεοπάτρα Ανδριοπούλου,  Μαρία Αυδίκου

 Το ανεξήγητο.

Εδώ και αιώνες, οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εντυπωσιάζονται από τις μαρτυρίες κάποιων συνανθρώπων τους οι οποίοι θεωρήθηκαν νεκροί, αλλά στη συνέχεια συνήλθαν, για να διηγηθούν τι είδαν στην «άλλη πλευρά». Η πρόοδος της τεχνολογίας και της ιατρικής μας έχει δώσει πλέον τη δυνατότητα να επαναφέρουμε και με τεχνικά μέσα ανθρώπους οι οποίοι φτάνουν πολύ κοντά στον θάνατο, πολλαπλασιάζοντας έτσι τον αριθμό των σχετικών μαρτυριών, ταυτόχρονα όμως έχει αυξήσει και τον σκεπτικισμό μας απέναντί τους, αφού η επιστήμη θεωρεί αρκετές από αυτές τις προθανάτιες εμπειρίες αποτέλεσμα βιολογικών διεργασιών.

Εξηγείται επιστημονικά;

Είναι πολλές οι μεταθανάτιες εμπειρίες κατά τις οποίες κάποιοι ασθενείς έχουν θεωρηθεί νεκροί, αλλά κατόπιν επιστρέφουν στη ζωή, διηγούμενοι ότι έβλεπαν τον εαυτό τους να ίπταται πάνω από ένα χειρουργικό κρεβάτι ή ακόμα και να ταξιδεύει προς ένα φωτεινό σημείο ή τούνελ.

Στο είδος αυτό των μεταφυσικών εμπειριών, προσπαθεί να δώσει μια «φυσική» εξήγηση, μια θεωρία που διατύπωσε ο Ελβετός νευρολόγος Olaf Blanke. Η θεωρία βασίζεται σ ένα μέρος του εγκεφάλου που είναι επιστημονικά γνωστό με το όνομα "angular gyrus" και το οποίο είναι εν μέρει υπεύθυνο για τον τρόπο που ο εγκέφαλος αναλύει τις πληροφορίες που δέχεται από τις αισθήσεις και μας δίνει την αντίληψη που έχουμε για το σώμα μας (π.χ. την αίσθηση της ισορροπίας). Η θεωρία υποστηρίζει ότι όταν το μέρος αυτό του εγκεφάλου «αστοχεί» στη λειτουργία του θα μπορούσε κάποιος να έχει οράματα πτήσης έξω από το φυσικό του σώμα.

Η ερμηνεία του Blanke δέχεται προς το παρόν πολλές αμφισβητήσεις, επειδή βασίστηκε απλά στα εγκεφαλογραφήματα μιας 43-χρονης γυναίκας που παρουσίαζε επιληπτικά φαινόμενα και η οποία είχε στη διάρκειά τους την αίσθηση εξωσωματικών εμπειριών. Ο Blanke όμως προχώρησε και παραπέρα πειραματιζόμενος με την ασθενή και πέτυχε εφαρμόζοντας με ηλεκτρόδια ηλεκτρικούς παλμούς στον εγκέφαλό της, να της προκαλέσει την αίσθηση της εξωσωματικής εμπειρίας και πτήσεων στο ύψος του ταβανιού.

Εδώ ακριβώς μπλέκονται δύο «αντίπαλα στρατόπεδα»: αυτών που δέχονται ότι ο νους και το πνεύμα είναι κάτι ξεχωριστό από τον εγκέφαλο και αυτών που υποστηρίζουν ότι όλα τα ψυχικά φαινόμενα είναι απλά διεργασίες του φυσικού εγκεφάλου. Η δεύτερη πλευρά αποκλείει κάθε μεταφυσική εμπειρία (από τα «αστρικά ταξίδια» μέχρι και τις υποθέσεις απαγωγείς από εξωγήινους).

Πάντως υπάρχουν και άλλοι επιστήμονες, όπως ο νευρολόγος Bruce Greyson του πανεπιστημίου της Virginia που θεωρούν το πείραμα ανεπαρκές και υποστηρίζουν ότι δεν εξηγεί πλήρως την περίπτωση των εξωσωματικών εμπειριών, προτρέποντας για περαιτέρω έρευνα.

Απ' την άλλη μεριά, οι αναφορές για εξωσωματικές εμπειρίες στην περίπτωση ενός «σύντομου θανάτου» όλο και αυξάνονται. Πριν από μερικούς μήνες για παράδειγμα μια έρευνα από τη Γερμανία πάνω σε 344 τέτοιες περιπτώσεις, έδειξε ότι το 12% αυτών που τις βίωσαν είδαν ένα «φως στο τέλος του τούνελ» ή ακόμα είχαν επαφή με πεθαμένους συγγενείς τους κάνοντας μια μικρή επίσκεψη στον Άδη;!;

 Ομάδα ερευνητών έχει αποδείξεις επικοινωνίας με νεκρούς

Ομάδα ερευνητών πιστεύει ότι έχει αποδείξεις επικοινωνίας με νεκρούς . Η επιστήμη ανακαλύπτει το υπερπέραν; Ίσως όχι. Ωστόσο τα αποτελέσματα της έρευνάς μας δεν μπορούν να εξηγηθούν ως κόλπα, αβλεψίες ή απλές στατιστικές συμπτώσεις. Θα πρέπει να εξετάσουμε την πιθανότητα να έχουν παρέμβει στο παιχνίδι άλλου τύπου μηχανισμοί. Για παράδειγμα, η δυνατότητα επιβίωσης της συνείδησης ενός ατόμου μετά το θάνατό του , όπως αναφέρει ένα απόσπασμα από επίσημο έγγραφο του πανεπιστήμιου της Αριζόνα, το οποίο υπογράφουν οι Γκάρι Σβαρτς, Λόνι Νέλσον και άλλοι ψυχολόγοι του εργαστηρίου Συστημάτων Ανθρώπινης Ενέργειας, στην Τούσον. Εδώ έγιναν τα τεστ που υποτίθεται ότι αποδεικνύουν την ικανότητα των μέντιουμ (ενδιαμέσων) να επικοινωνούν με το πνεύμα νεκρών ατόμων. Αυτή η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών l of the Society for Psychical Research) Είναι άραγε η απόδειξη για την ύπαρξη πνευμάτων και μεταθανάτιας ζωής; Το ζήτημα παραμένει ανοιχτό…

Μετά το θάνατο τι;

Το βέβαιο είναι ότι ξέσπασε μεγάλος θόρυβος στην επιστημονική κοινότητα και στα ΜΜΕ μετά τη δημοσίευση αυτής της έρευνας από το πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Θόρυβος δικαιολογημένος, αφού αφενός ο Γκάρι Σβαρτς, ο οποίος διηύθυνε την έρευνα, θεωρείται προσεκτικός ερευνητής και αφετέρου γιατί το υπερπέραν και η μελέτη του πνευματισμού προκαλούν πάντα έντονες συγκινήσεις. Το αίνιγμα του τι υπάρχει μετά θάνατον απασχολεί την ανθρωπότητα από τις απαρχές της. Είναι ένα αγωνιώδες ερώτημα στο οποίο δεν έχει ακόμα δοθεί κάποια επιστημονική απάντηση. Υπάρχουν μόνο οι καθησυχαστικές απαντήσεις των θρησκειών όλου του κόσμου και η πιο μοντέρνα ενασχόληση με τα λεγόμενα παραψυχολογικά φαινόμενα. Η υποθετική ικανότητα των ζωντανών να επικοινωνούν με τις ψυχές των νεκρών χάρη στη μεσολάβηση σαμάνων, μάγων ή μέντιουμ είναι μια ιδέα που συνοδεύει τον άνθρωπο ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, ακόμα και στην κλασική ορθολογική Ελλάδα. Μάλιστα, όταν κατά το 19ο αιώνα γεννήθηκαν οι νεότερες μορφές πνευματισμού κατάφεραν να επηρεάσουν ακόμα και κορυφαίους επιστήμονες.

Η φυσική της ανάστασης

Όμως μόνο τα τελευταία χρόνια η επιστήμη άρχισε να διερευνά σοβαρά αυτά τα φαινόμενα. Έγιναν προσεκτικές έρευνες σε μέντιουμ εν ώρα εργασίας, οι οποίες σχεδόν πάντα αποκάλυψαν κόλπα και παραποιήσεις. Αντικείμενο έρευνας και συζητήσεων υπήρξαν κι άλλα περίεργα φαινόμενα, όπως οι μαρτυρίες ατόμων που σώθηκαν και είχαν επιθανάτιες εμπειρίες. Οι διηγήσεις τους είναι εντυπωσιακά όμοιες μεταξύ τους, παρότι τα άτομα αυτά προέρχονται από διαφορετικούς τόπους και πολιτισμούς. Σχεδόν όλοι μιλούν για ένα φως στο βάθος κάποιου σκοτεινού τούνελ, το οποίο τους προσελκύει προς το μέρος του και παράλληλα τους γαληνεύει. Μάλιστα, ένας Αμερικανός φυσικός δοκίμασε ν/ αποδείξει, έστω και καθαρά θεωρητικά, το αναπόφευκτο της ανάστασης. Ωστόσο, πριν από την ομάδα του Σβαρτς κανένας επιστήμονας δεν είχε ποτέ καταλήξει στο ανατρεπτικό συμπέρασμα ότι είναι δυνατόν να επικοινωνήσουμε με τους νεκρούς

Αληθοφανείς επαφές

Κατά τα φαινόμενα, το πείραμα από το πανεπιστήμιο της Αριζόνα τήρησε κατά γράμμα την αυστηρή επιστημονική δεοντολογία. Προσκάλεσαν πέντε μέντιουμ για να επικοινωνήσουν με ισάριθμους νεκρούς, ενώ ήταν παρόντα άλλα πέντε άτομα που γνώριζαν καλά τους αποθανόντες. Επίσης, ήταν βέβαιο ότι τα μέντιουμ δεν είχαν γνωρίσει ποτέ αυτά τα άτομα. Το κάθε μέντιουμ άρχιζε την επαφή χωρίς να έχει καμιά πληροφορία για το νεκρό και χωρίς να μπορεί να δει ή ν/ ακούσει τον άνθρωπο που τον γνώριζε καλά. Σε πρώτο στάδιο το μέντιουμ μπορούσε να τους θέσει πέντε ερωτήσεις και να λάβει ως απάντηση ένα ναι ή ένα όχι . Το άτομο που γνώριζε το νεκρό έπρεπε να επιβεβαιώνει σ/ έναν εξεταστή την ακρίβεια των λεγομένων του μέντιουμ σχετικά με την ταυτότητα και τα επεισόδια της ζωής του νεκρού. Αποτέλεσμα; Στο πρώτο τεστ τα μέντιουμ απάντησαν με ακρίβεια στο 83% των περιπτώσεων - ένα απ/ αυτά μάλιστα έφτασε στο 93%. Οι πληροφορίες για τους νεκρούς επιβεβαιώθηκαν από ένα δεύτερο πρόσωπο σε ποσοστό 77%. Για να βεβαιωθούν αυτοί που διενεργούσαν το πείραμα ότι δε δόθηκαν τυχαία οι σωστές απαντήσεις, χρησιμοποίησαν ως ομάδα ελέγχου εξήντα φοιτητές. Αυτοί έπρεπε να δοκιμάσουν να μαντέψουν τις πληροφορίες για τους νεκρούς, πράγμα που πέτυχαν μόνο κατά το 37%.

Ιστορία διευθύντριας δημοτικού σχολείου 1985

Μια μαρτυρία: " Δεν ήθελα να επιστρέψω".

"Θα το θυμάμαι για πάντα.  Στο νοσοκομείο de  Pontarlier, ο γυναικολόγος διέγνωσε χωρίς καθυστέρηση κύστη στις ωοθήκες εξαιρετικά επικίνδυνη και προγραμμάτισε να χειρουργηθώ την επόμενη.  Η επέμβαση διεξήχθη χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα και με πήγαν στο δωμάτιό μου.  Με το που βρέθηκα στο κρεβάτι, ένοιωσα πολύ άσχημα, δεν μπορούσα να αναπνεύσω και νόμιζα ότι ζούσα σ' έναν εφιάλτη. Ένοιωσα να ρουφιέμαι σε μια μαύρη πηχτή θάλασσα, κολλώδη κύματα με παράσερναν, κι έπειτα, τελείως ξαφνικά, το φως.  Ένα φως τέτοιο που μ' έκανε να ουρλιάξω: "Δε θέλω να επιστρέψω" (στη Γη).  Η διαδικασία ανάνηψης διήρκεσε τρία τέταρτα της ώρας.  Δεν ήθελα να επιστρέψω.  Εκείνο το φως ήταν τόσο εκπληκτικό, τόσο όμορφο, κάτι το μεγαλειώδες, ένα ξημέρωμα ασύγκριτο με εκείνο που υπάρχει στη Γη.  Ήθελα να συναντήσω αυτό το φως, επιθυμούσε να πάω εκεί που ήταν, να το πιάσω, όμως έπειτα, με μιας, όπως μια πτώση από μια κούνια που βρίσκεται σε κίνηση, επέστρεψα πίσω.  Τα 'βαλα με τους γιατρούς.  Ο άντρας μου που παραβρίσκονταν στην επέμβαση, δεν καταλάβαινε.  Είχαν σπάσει τα αγγεία μου, είχα γίνει κατάμαυρη, για λίγο δεν είχα καταπιεί τη γλώσσα μου και τα πλευρά μου έσπασαν κατά την προσπάθεια των γιατρών να ανανήψω.  Εγώ όμως ακτινοβολούσα ένα είδος ανθρώπου που έχει καταγοητευτεί, μαγευτεί από κάτι.  Ήταν τόσο ωραίο.

Όταν ο θάνατος πλησιάζει.  Η επιθανάτια εμπειρία βήμα - βήμα

Οι επιστήμονες κατάφεραν έπειτα από χιλιάδες μαρτυρίες να χαρτογραφήσουν τα διαφορετικά στάδια μιας επιθανάτιας εμπειρίας.  Καμιά περίπτωση δε μοιάζει ακριβώς με μια άλλη και η χαρτογράφηση δεν αποτελεί παρά ένα θεωρητικό μοντέλο, υπό την έννοια ότι κάποιοι ασθενείς άρχισαν απ' ευθείας από το στάδιο 2 ή 5 και τερμάτισαν στο στάδιο 7 ή 9 ή 10.  Όλοι τους διευκρινίζουν ότι η εμπειρία τους δεν περιγράφεται με λόγια αλλά ήταν τόσο ωραία που ποτέ πια δε θα έχουν να φοβηθούν το θάνατο (τις συνθήκες ναι, όχι όμως τον φυσικό θάνατο).  Αυτά τα διαφορετικά στάδια επέρχονται είτε τη στιγμή του ατυχήματος είτε στο νοσοκομείο.

1). Ο ασθενής ακούει να δηλώνεται νεκρός ή δεν καταλαβαίνει τη νέα του "υπόσταση".

2). Αίσθηση ειρήνης και απώλειας της επίγειας ζωής.  Ο ασθενής δεν δίνει σημασία στο σώμα του, σα να επρόκειτο περί ενός φακέλου που τον περικλείει, ή ενός χαμένου γαντιού.
3). Ένας ήχος, μια μουσική μπαίνουν σιγά σιγά στη συνείδησή του και χάνει επαφή με το περιβάλλον.

4). Ο ασθενής "βγαίνει" από το σώμα του και αιωρείται, ή ακόμα διαπερνά τοίχους ή ταβάνια.  Βλέπει όλα τα πράγματα υπό γωνία 360 μοιρών και ακούει το ίδιο καλά αυτά που λένε αλλά και αυτά που σκέφτονται οι γιατροί.  Η όρασή του γίνεται zoom.  Του αρκεί να ρίξει το βλέμμα του σε ένα χώρο ή σε ένα αντικείμενο, κι αυτό ταυτόχρονα μεγαλώνει.
(Περίπτωση ενός 11χρονου παιδιού με ανακοπή καρδιάς μέσα στο διάδρομο του νοσοκομείου: άκουσε ένα περίεργο σφύριγμα στ' αυτιά του και ανθρώπους που μιλούσαν.  Στη συνέχεια αιωρούνταν στο ταβάνι του δωματίου και κοιτούσε από πάνω το σώμα του.  Άκουσε μια νοσοκόμα που έλεγε: "ελπίζω να μη χρειαστεί να το κάνουμε" και στη συνέχεια παρακολουθούσε όλη την επιχείρηση της καρδιοπνευμονικής του ανάνηψης.  Είδε μια νοσοκόμα "να του βάζει στο σώμα ένα είδος λίπους και στη συνέχεια να δίνει τις "ρακέτες" στο γιατρό" και όταν ο γιατρός πάτησε το κουμπί, ξαναβρέθηκε με μιας πίσω στο σώμα του.  Έβλεπε τώρα το γιατρό από πάνω του.

5). Αλλαγή περιβάλλοντος: ο ασθενής νιώθει να "ρουφιέται" με πρωτοφανή ταχύτητα σε ένα σκοτεινό τούνελ, μια μαύρη σπείρα, ένα σκοτεινό σωλήνα, ένα πηγάδι, κλπ.

6). Σε κάποιες μαρτυρίες, ο ασθενής μας βεβαιώνει ότι είδε και άλλους στο ίδιο ταξίδι μέσα στο τούνελ. (περίπτωση μιας νεαρής πάνω στη γέννα: "βρισκόμουν μέσα σ' ένα είδος τούνελ ή ασανσέρ.  Υπήρχαν γύρω μου παρουσίες που με ενθάρρυναν, όπως σε ποδηλατικούς αγώνες που ο κόσμος γύρω ενθαρρύνει τους ποδηλάτες.")

7). Διακρίνει ένα άσπρο φως η ένταση του οποίου τον έλκει.  Το φως αυτό, παρά του ότι είναι πολύ μεγάλης έντασης, δεν τυφλώνει. Είναι ένα φως που "εκπέμπει αγάπη", "μια αγάπη άγνωστη πάνω στη γη", μέσα στην οποία ο ασθενής θέλει όσο τίποτε άλλο να αναμιχθεί.

8). Συναντά είτε νεκρούς φίλους και συγγενείς είτε "μια ύπαρξη από φως".

Από εκεί και πέρα, δύο πιθανότητες:
9). Ή οι συγγενείς τού λένε να επιστρέψει  -"η ώρα σου δεν έχει φτάσει" - οπότε νιώθει να ωθείται πάλι πίσω προς τα πίσω.

10). Είτε η "φωνή" της ύπαρξης από φως τον ρωτάει: "Τι έκανες στη ζωή σου;" Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ο ασθενής βλέπει να περνάει από μπροστά του ολόκληρο το film της ζωής του, με όλες τις λεπτομέρειες, ακόμα και τις πιο ξεχασμένες, και μαζί μ' αυτό βλέπει και τις συνέπειες των πράξεών του πάνω στη ζωή των άλλων.  Η δοκιμασία αυτή χαρακτηρίζεται από τους ασθενείς που "επέστρεψαν" ως η πιο τρομακτική, διότι τίποτα δεν μπορεί να κρυφτεί.  Η "φωνή" τον ξαναστέλνει λοιπόν πίσω, ή , πιο σπάνιο, τον αφήνει να επιλέξει ο ίδιος.  Εκείνος ξέρει ότι αν περάσει πέρα από αυτό το όριο, η επιστροφή θα είναι αδύνατη.

11). Επιστροφή στο σώμα.

 Εισιτήριο με ή χωρίς επιστροφή ?

3. 

Στρατουδάκης - Χόνδρος Γιάννος

ΧΡΥΣΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ στο πρωταθλημα junior Αχαιασ 2004  - 2005 πήρε η ομάδα 5Χ5 του Αιγίου του «Τ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ»: «ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ» στη Πάτρα 5 Νοεμβρίου 2005.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΕΝΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑΤΟΣ

 Η ομάδα μου «Μέγας Αλέξανδρος» της Ακαδημίας VASILIOU κατέκτησε πρόσφατα το Παναχαϊκό Πρωτάθλημα Τζούνιορ 2004 - 05 με σκορ 3-2 έναντι του Πυρσού Πάτρας.

Στο πρωτάθλημα πήραν μέρος οι γεννημένοι 1993-94-95. Στον αγώνα όμως συμμετείχαμε οι: Γιάννος Στρατουδάκης-Χόνδρος, Τάσος Παπαχρίστος, Βασίλης Μαυρόπουλος, Σωκράτης Σκαρτσίλας, Στέλιος Καρβούνης Μιχάλης Λέλουδας και Μίμης Καραμάνος. Η πορεία μας προς τον τελικό ήταν δύσκολη από πλευράς προπονήσεων και λιγότερο δύσκολη από πλευράς αγώνων. Οι προπονήσεις ήταν μερικές φορές εξαντλητικές αλλά απέδωσαν.

Μας στοίχισε ψυχολογικά η διπλή αναβολή του τελικού η οποία έγινε την πρώτη φορά λόγω άσχημων καιρικών συνθηκών και τη δεύτερη φορά λόγω του θανάτου του προέδρου της Ε.Π.Σ.Α.

Η ομάδα μου έφτασε στον τελικό αήττητη αφού στην κανονική περίοδο του πρωταθλήματος όσο και στο δρόμο για τον τελικό είχαμε μόνο νίκες.

Η ομάδα μας ήταν η καλύτερη ομάδα του πρωταθλήματος και πιστεύω πως αξίζαμε να κατακτήσουμε τον 6^ο συνεχόμενο τελικό που πήραμε μέρος.

Προπονητές της ομάδας οι:

· Θ. Μαυρόπουλος και 

· Ν. Αντωνόπουλος.

Η διαμόρφωση του σκορ:

1  -  0   Τάσος Παπαχρήστος,  1  -  1,   2  -  1   Βασίλης Μαυρόπουλος.  ΗΜΙΧΡΟΝΟ, 2  -  2 ,  3  -  2   Μιχάλης Λελούδας

4. 

Ανέκδοτα

!!! Όλη η ομάδα με χαρούμενη διάθεση !!!

ΠΩΣ Ο ΘΕΟΣ ΕΔΩΣΕ ΤΙΣ ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΕΣ!

 Κάποια στιγμή ο Θεός πήγε στους Γερμανούς και είπε:

 «Έχω Εντολές για σας που θα σας κάνουν τις ζωές σας καλύτερες».

 Οι Γερμανοί ρώτησαν: «Τι είναι εντολές;»

 Και ο Θεός εξήγησε: «Κανόνες Ζωής»

 - «Μπορείς να μου δώσεις ένα παράδειγμα;»

 -         «Να μη σκοτώνετε…»

 - «Να μη σκοτώνουμε; Δεν ενδιαφερόμαστε.»

 Έτσι Εκείνος πήγε στους Ιταλούς και είπε: «Έχω για σας μερικές Εντολές»

 Και οι Ιταλοί ζήτησαν ένα παράδειγμα και ο Κύριος απάντησε: « Να μην κλέβετε.»¨

 - «Να μην κλέβουμε; Δεν ενδιαφερόμαστε.»

 Τότε Εκείνος πήγε στους Γάλλους και είπε: «Έχω  Εντολές για όλους.»

 Οι Γάλλοι ζήτησαν ένα παράδειγμα και ο Κύριος είπε

«Να μην επιθυμείτε τη γυναίκα του γείτονα.»

 - «Να μην επιθυμούμε τη γυναίκα του γείτονα; Δεν ενδιαφερόμαστε.»

 Τότε ο Κύριος πήγε στους Εβραίους και είπε: «Έχω Εντολές.»

 «Εντολές;» ρώτησαν «και πόσο κάνουν;»

 -         «Είναι δωρεάν»

 - «Θα πάρουμε δέκα…».

Τι δουλειά κάνει ο μπαμπάς σου;
  Μία δασκάλα του δημοτικού ρώταγε κάποτε τα παιδιά με τι ασχολούνται οι γονείς τους.
* Εσένα Γιωργάκη η μαμά σου τι κάνει όλη μέρα;
Ο Γιωργάκης σηκώθηκε όρθιος και είπε με πολλή περηφάνια:
* Είναι οδοντογιατρός κυρία!
* Πολύ ωραία!
Εσένα Μαρία οι δικοί σου γονείς με τι ασχολούνται, ρώτησε στη συνέχεια ένα κοριτσάκι που φαινότανε κάπως φοβισμένο.
Αυτό σηκώθηκε και διστακτικά ψιθύρισε:
* Είναι ταχυδρόμος ο μπαμπάς μου κυρία και η μαμά μου δεν δουλεύει.
* Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για τη δουλειά που κάνουν οι γονείς μας, είπε η δασκάλα θέλοντας να την εμψυχώσει.
Εσένα Νίκο τι δουλειά κάνει ο μπαμπάς σου, συνέχισε ρωτώντας ένα πιτσιρικά που φαινότανε διαβολάκι.
* Ο μικρός πετάχτηκε επάνω και με ζωηρό και περήφανο ύφος έριξε τη βόμβα:
Εμένα κυρία ο μπαμπάς μου δουλεύει πιανίστας σε πορνείο!
Κάγκελο η δασκάλα! Δεν πίστευε στ' αυτιά της. Το ίδιο απόγευμα μια και δυο πάει στο σπίτι του μπόμπιρα και χτυπάει αποφασιστικά το κουδούνι. Η πόρτα άνοιξε και στο κατώφλι φάνηκε ο περιβόητος μπαμπάς.
* Συγνώμη που σας ανησυχώ, αλλά έχω σοβαρό πρόβλημα με το μικρό. Ισχυρίζεται ότι δουλεύετε πιανίστας σε πορνείο και μάλιστα περηφανεύεται γι' αυτό! Τι έχετε να πείτε;
* Κοιτάτε να δείτε, άρχισε να λέει χαμογελώντας ο "αγοραίος μουσικός", στην πραγματικότητα είμαι αναλυτής προγραμματιστής πληροφοριακών συστημάτων, εξειδικευμένος σε θέματα επικοινωνίας πρωτοκόλλου TCP/IP σε περιβάλλον UNIX, και σε ανάπτυξη εφαρμογών με χρήση νέων τεχνολογιών κατανεμημένων συστημάτων αρχιτεκτονικής CORBA, σε περιβάλλοντα αντικειμενοστραφών σχεσιακών βάσεων δεδομένων OODBMS και σε χρήση εργαλείων Business Objects σε μια εταιρεία επιεικώς απαράδεκτη.
Ε! πως να το πω αυτό σε ένα 7χρονο παιδάκι ;;;

Χαλαρά….

Μέσα σε ένα αεροπλάνο είναι ο πιλότος, ένας αμερικάνος, ένας πόντιος, ένας παπάς και ένας μαστούρης.
Κάποια στιγμή περίπου στα 15.000 πόδια το αεροπλάνο παθαίνει μία βλάβη
 και ο πιλότος ανακοινώνει στους υπόλοιπους:
-Κύροι το αεροπλάνο έχει ανεπανόρθωτη βλάβη. Πρέπει να πηδήξουμε με τα αλεξίπτωτα.
Υπόψιν όμως υπάρχουν μόνο 4 αλεξίπτωτα. Εγώ παίρνω το ένα και φεύγω.
 Πηδάει από το αεροπλάνο ο πιλότος και ο αμερικάνος φοράει το δεύτερο αλεξίπτωτο λέγοντας:
-Εγω αμερικάνος είμαι, πλανητάρχης, πρέπει να σωθώ για τη σωτηρία του κόσμου, και πέφτει.
Παίρνει και ο πόντιος το άλλο και λέει:
Επειδή βαρέθηκα σε κάθε ανέκδοτο να πεθαίνω πηδάω να σωθώ, και πέφτει.
Κάθεται τώρα ο μαστούρης και στρίβει τσιγάρο. Το ανάβει και το καπνίζει.
Στα 10.000 πόδια του λέει ο παπάς:
-Πήδα παιδί μου να σωθείς, θα προσευχηθώ για σένα, και απαντάει ο μαστούρης:
-Χαλαρά...
Στα 5.000 πόδια του λέει ο παπάς:
-Πήδα παιδί μου να σωθείς, εγώ έζησα τη ζωή μου, και απαντάει ο μαστούρης:
-Χαλαρά...
Στα 3.000 πόδια του λέει ο παπάς:
-Πήδα παιδί μου να σωθείς, είσαι πολύ νέος ακόμα για να πεθάνεις, και απαντάει ο μαστούρης:
-Χαλαρά...
Στα 1.000 πόδια του λέει ο παπάς:
-Πήδα παιδί μου να σωθείς, είσαι πολύ νέος ακόμα για να πεθάνεις,
εγώ γέρος είμαι, τα έζησα τα χρόνια μου, θα προσευχηθώ και για σένα να σωθείς, μόνο πήδα σε παρακαλώ!!!
Τελειώνοντας και σβήνοντας το τσιγάρο του ο μαστούρης γυρνάει στο παπά και του λέει:
-Χαλαρά ρε παπά, ο πόντιος πήρε το sleepingbag !

Οι αρετές του Έλληνα...

Όταν ο Θεός δημιούργησε τα έθνη, έδωσε στο κάθε έθνος από δύο αρετές.
Έτσι, έκανε τους Αμερικάνους τακτικούς και νομοταγείς,
τους Γερμανούς αποφασιστικούς και μελετηρούς,
τους Ιάπωνες εργατικούς κι υπομονετικούς.
Για τους Έλληνες είπε:
- θα είναι έξυπνοι, τίμιοι και θα δουλεύουν στο δημόσιο.
Όταν τελείωσε τη δημιουργία του Κόσμου
τον πλησίασε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ και του είπε:
- Κύριε, έδωσες σε όλα τα έθνη από δύο αρετές αλλά στους Έλληνες έδωσες τρεις.
Αυτό θα τους κάνει πολύ ισχυρούς και θα διαταράξει τις ισορροπίες πάνω στη γη.
- Έχεις δίκιο Γαβρίλε, είπε ο Κύριος.
Στάθηκα απρόσεχτος κι αυτή μου η απροσεξία θα κάνει τους Έλληνες
να κυριαρχήσουν σε όλο τον κόσμο.
Κάτι πρέπει να κάνω αλλά δεν μπορώ να ανακαλέσω τις αρετές που τους έδωσα.
Το βρήκα. Θα παραμείνουν και οι τρεις αρετές αλλά κάθε Έλληνας θα μπορεί να κάνει χρήση μόνο των δύο.
Κι έτσι κι έγινε.
Αν ένας Έλληνας είναι τίμιος και δουλεύει στο δημόσιο δεν είναι έξυπνος,
αν είναι έξυπνος και δουλεύει στο δημόσιο δεν είναι τίμιος,
 κι αν είναι έξυπνος και τίμιος δεν δουλεύει στο δημόσιο.

5.

(Κλεόβουλος Ζησιμόπουλος)

Μεγάλοι Εξερευνητές.

ΕΡΡΙΚΟΣ Ο ΘΑΛΑΣΣΟΠΟΡΟΣ

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΤΗΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ.

 Κοντά στo ακρωτήρι του Αγ. Βικέντιου της Πορτογαλίας, που είναι το νοτιοδυτικό άκρο της χώρας, υπάρχει ένα άγαλμα ενός άνδρα που αγναντεύει αιώνια τον Ατλαντικό ωκεανό, κοιτώντας προς τα νότια.

Ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος (γιατί περί αυτού πρόκειται) δεν ταξίδεψε ποτέ ως εξερευνητής με πλοίο, κανείς όμως δεν αμφισβητεί την έκφραση "Henry the Navigator" (Dom Henrique στα πορτογαλικά). Ο τρίτος γιος του βασιλιά Joao (Ιωάννη) του 1ου της Πορτογαλίας, και της Philippa του αγγλικού οίκου των Lancaster, θεωρείται ο πραγματικός θεμελιωτής της Πορτογαλικής αυτοκρατορίας.

Η Πορτογαλία ήταν μια σχετικά φτωχή χώρα με 1,5 εκατομμύριο κατοίκους, και, όπως λέει μια έκφραση, "οι Πορτογάλοι έχουν μια μικρή χώρα για να γεννηθούν, αλλά όλον τον κόσμο για να πεθάνουν". Η γεωγραφική θέση της Πορτογαλίας ήταν ευνοϊκή για την ανάπτυξη θαλασσινής παράδοσης, ενώ η ναυτική οικονομία που δημιουργήθηκε στα λιμάνια της Λισαβόνας και του Πόρτο αποτέλεσε τη βάση για τις μετέπειτα εξερευνήσεις. Η Πορτογαλία ήταν τυχερή που είχε μονάρχες που αναγνώρισαν τη σημασία της επέκτασης του θαλάσσιου εμπορίου, και το αποτέλεσμα ήταν μια πορεία εβδομήντα χρόνων πριν από τους Ισπανούς που ήταν μπλεγμένοι σε εμφύλιους πολέμους και τη reconquista (οι Πορτογάλοι απελευθερώθηκαν σχετικά νωρίς από τους Μαυριτανούς).

 Το 1415, οι Πορτογάλοι άρχισαν την εκστρατεία της επέκτασης. Με τη βασίλισσα να δίνει τις ευχές της από το κρεβάτι που πέθαινε, ο βασιλιάς και οι μεγαλύτεροι γιοι του έκαναν μια εκστρατεία ενάντια στη μουσουλμανική πόλη της Θέουτα (Ceouta), που βρίσκεται απέναντι στο Γιβραλτάρ. Η ίδια η εκστρατεία ήταν μια οικονομική αποτυχία, καθώς το κόστος της και η φρουρά των τριών χιλιάδων στρατιωτών που έμειναν να τη φυλάνε δεν καλύφθηκαν από τα λάφυρα, αλλά το κύρος που αποκτήθηκε ήταν σημαντικό για το βασιλικό οίκο και την Πορτογαλία. Ο Ερρίκος διακρίθηκε στη μάχη (πράγμα που του επέτρεψε πλέον να φορά τα σπιρούνια της ιπποσύνης) και τα πλούτη της Θέουτα από το εμπόριο της Σαχάρας τού κίνησαν την επιθυμία να ψάξει να βρει εναλλακτικό δρόμο μέσα από την Αφρική, καθώς το εμπόριο της πόλης κατέρρευσε με τη κατάκτησή της από τους "άπιστους" Πορτογάλους. Η φήμη ότι ο χρυσός που έφερναν τα καραβάνια προερχόταν από μια πλούσια χώρα πίσω από τη Σαχάρα (με το όνομα Γουινέα), ήταν ένα επιπλέον δέλεαρ για τους Πορτογάλους.

Από το 1418 και μετά, ο πρίγκιπας υποστήριξε πολλές εξερευνητικές αποστολές, οι οποίες βρήκαν τις Κανάριες Νήσους (που πιστεύεται πως ήταν οι νήσοι των Μακάρων των αρχαίων Ελλήνων), τις Αζόρες νήσους, τη Μαδέρα, και τα νησιά του Πράσινου ακρωτηρίου (Cape Verde Islands) στον Ατλαντικό ωκεανό. Η βάση του πρίγκιπα βρισκόταν κοντά στο λιμάνι του Lagos, και το ακρωτήρι Sagres ήταν κατά πολλούς η έδρα μιας άτυπης σχολής, όπου οι καλύτεροι εξερευνητές και θεωρητικοί της εποχής δούλευαν σε θέματα όπως πλοήγηση, χαρτογραφία, σχεδίαση πλοίων και αστρονομία (αλλά αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί). Η μεγαλύτερη συνεισφορά του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου πιστεύεται πως είναι η προθυμία του να στηριχτεί σε πρακτικά δεδομένα και όχι σε θεωρίες ή θεολογικά σχέδια του κόσμου όπως ο χάρτης του Πτολεμαίου του 151 μ.Χ. Ο συγκεκριμένος χάρτης έδειχνε την Ασία να συνδέεται με μια τεράστια έκταση στα νότια, υποδεικνύοντας πως ήταν αδύνατον κάποιος να τη φτάσει μέσα από την Αφρική (προφανώς ο Πτολεμαίος συμπλήρωσε με τη φαντασία του ό,τι δεν ήξερε).

  Οι αποστολές του πρίγκιπα χρηματοδοτούνταν κυρίως από την τσέπη του, καθώς και από το ταμείο του Τάγματος του Ιησού, του οποίου ήταν ο μέγας μάγιστρος (ορισμένος από την παπική βούλα "In Apostolice dignitatis specula" της 25ης Μαΐου του 1420, ύστερα από αίτηση του βασιλιά πατέρα του, που πριν γίνει βασιλιάς ήταν ο μέγας μάγιστρος του πολεμικού τάγματος των Avis). Το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν το ακρωτήρι Bojador, νότια από τις Κανάριες Νήσους. Τα δυνατά ρεύματα, οι ύφαλοι και οι αντίθετοι άνεμοι έκαναν την προφορική ναυτική παράδοση να λέει ότι δεν ήταν δυνατή η εξερεύνηση πέρα από αυτό το σημείο και χρειάστηκαν 15(!) αποστολές ανάμεσα στο 1424 και το 1434 για να ξεπεράσουν αυτό το εμπόδιο. Η πρώτη χρήση ενός νέου τύπου πλοίου, της καραβέλας, χρονολογείται το 1441, στην αποστολή του Nuno Tristao, και οι αποστολές άρχισαν σύντομα να φέρνουν χειροπιαστά αποτελέσματα, όπως σκλάβους από την Αφρική, μερικοί από τους οποίους χρησιμοποιούνταν ως διερμηνείς στις επόμενες αποστολές. Εκτός από σκλαβωμένους ντόπιους, πολλές φορές χρησιμοποιούνταν και χριστιανοί ως διερμηνείς, συνήθως άτομα καταδικασμένα σε θάνατο, στους οποίους υπόσχονταν ότι θα απαλλάσσονταν, αν εκτελούσαν τις επικίνδυνες αποστολές που τους ανέθεταν. Μάλιστα, στην αποστολή του da Gama το 1497, χρησιμοποιήθηκαν δέκα "degretados", που τους άφηναν στην ακτή με εντολή να κάνουν επαφές με τον ντόπιο πληθυσμό, να συλλέξουν πληροφορίες για το μέρος και να περιμένουν το επόμενο πλοίο. Η προοπτική θανάτου σε περίπτωση αποτυχίας ή αιχμαλωσίας από εχθρικούς ιθαγενείς έκανε πολλούς να μάθουν τις τοπικές γλώσσες σε χρόνο ρεκόρ...

 Στο μεταξύ, οι πάπες έδωσαν τα αποκλειστικά δικαιώματα του εμπορίου στη δυτική Αφρική στους Πορτογάλους βασιλιάδες, και απαγόρευσαν σε οποιονδήποτε χριστιανό να την επισκεφθεί χωρίς την άδειά τους, με παπικές βούλες, όπως η "Romanus Pontifex" της 8ης Ιανουαρίου του 1455 και η "Inter Caetera" του 1456. Ειδικά η πρώτη βούλα μπορεί να χαρακτηριστεί η επίσημη δήλωση της πορτογαλικής επέκτασης και δείχνει τη στενή συνεργασία μεταξύ Ρώμης και Λισαβόνας, που ίσχυσε την περίοδο 1452 έως 1456. H "Romanus Pontifex" έδωσε το δικαίωμα στο Πορτογαλικό Στέμμα να υποτάξει, να κατακτήσει ή να σκλαβώσει οποιονδήποτε ειδωλολάτρη ή μουσουλμάνο θα συναντούσε στις εξερευνήσεις ανάμεσα στο ακρωτήριο Bojador, που είδαμε πιο πριν, και την περιοχή που καθοριζόταν γενικώς και αορίστως "οι Ινδίες". Για να μη μείνει καμιά αμφιβολία για το ποιος έκανε κουμάντο, οι όροι της "Romanus Pontifex" διαβάστηκαν δημόσια στον Καθεδρικό της Λισαβόνας στις 5 Οκτωβρίου 1455 μπροστά σε ένα ακροατήριο που συμπεριλάμβανε εκπροσώπους από όλες τις εθνότητες (οι οποίοι είχαν ειδικά προσκληθεί).

 Επίσης, το Τάγμα του Ιησού είχε την αποκλειστική πνευματική δικαιοδοσία στην περιοχή, αλλά αργότερα οι παπικές βούλες μετέθεσαν αυτή την αρμοδιότητα στους Πορτογάλους βασιλείς, υπό την ιδιότητα των αρχηγών των πορτογαλικών μοναστικών ταγμάτων του Χριστού, του Σαντιάγκο και των Aviz. Όποιος ήθελε να εξερευνήσει τη δυτική Αφρική, έπρεπε να πάρει άδεια από τον Ερρίκο. Το 1460 που πέθανε ο Ερρίκος, οι Πορτογάλοι είχαν φτάσει περίπου 170 μίλια νοτιότερα από τις Κανάριες Νήσους. Οι κύριες εξηγήσεις για την τόσο μεγάλη καθυστέρηση των Πορτογάλων στον περίπλου της δυτικής Αφρικής την αποδίδουν στα δύσκολα ρεύματα που έδιωχναν τα πλοία από τη στεριά, ενώ οι πολλοί ύφαλοι καραδοκούσαν τα πλοία που πήγαιναν πολύ κοντά της. Ο Gil Eanes (σε μερικά κείμενα γράφεται Eannes) κατάφερε να περάσει το ακρωτήριο Bojador γιατί δεν προσπάθησε να πλεύσει διατηρώντας οπτική επαφή με τη στεριά, αλλά έκανε ένα ανοιχτό τόξο από τον Ατλαντικό ωκεανό, και όταν συνάντησε πάλι στεριά, το ακρωτήρι ήταν πίσω του.

 Ο πρίγκιπας Ερρίκος δημιούργησε μια νέα φιλοσοφία συστηματικής εξερεύνησης, η οποία βασιζόταν στη γνώση που έφερναν τα προηγούμενα ταξίδια. Το τέρμα του προηγούμενου ταξιδιού ήταν η αφετηρία για το επόμενο. Η πρόσληψη (ή η απαγωγή) ντόπιων, για να χρησιμοποιηθούν ως διερμηνείς ανάμεσα στους Πορτογάλους και τους Αφρικανούς, δημιούργησε μια υποδομή που διευκόλυνε τα περαιτέρω ταξίδια. Χάρη στην ύπαρξη διερμηνέων, οι Ευρωπαίοι μπορούσαν να επικοινωνήσουν ειρηνικά με τους ντόπιους, καθώς και να αντλήσουν σημαντικές πληροφορίες από τους ίδιους τους διερμηνείς. Η περιέργεια για το τι βρίσκεται πιο πέρα είναι ίσως η πιο σημαντική κληρονομιά του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου.

ΚΟΛΟΜΒΟΣ Ο ΖΗΛΩΤΗΣ (ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΘΗΡΑΣ)

 Ο θρησκευτικός ζήλος που επιδείκνυε ο Κολόμβος προβληματίζει πολλούς ερευνητές. Εάν διαβάσει κάποιος το "βιβλίο των προφητειών" (libro de las prophecias) που έγραψε, θα σαστίσει με τα χαρακτηριστικά της μεσαιωνικής θρησκευτικής πίστης που δεν συνηθίζουμε να συσχετίζουμε με τους ανθρώπους που ζουν στο φως της Αναγέννησης. Μερικοί μελετητές αποδίδουν τις συχνές επαφές του με θείες φωνές σε διανοητική αστάθεια, αρρώστια ή στρες. Άλλοι διαμαρτύρονται ότι ο Κολόμβος εμφανίζεται στις βιογραφίες (ή μήπως πρέπει να πούμε "αγιογραφίες";) περισσότερο θρησκόληπτος από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα. Άλλοι πάλι επιμένουν ότι ο Κολόμβος ήταν άπληστος και τρομερά φιλόδοξος, κάτι ασύμβατο με το θρησκευτικό χαρακτήρα του (λες και οι άνθρωποι δεν μπορούν να αποτελούνται από αντιφατικά στοιχεία). Το αλλόκοτο είναι η ταυτόχρονη αναφορά του πλούτου και της θρησκείας στην ίδια πρόταση, στα ημερολόγια του Κολόμβου. Για παράδειγμα, αναφέρεται στους ντόπιους Tainos με τα λόγια "θα πρέπει να είναι καλοί και έξυπνοι υπηρέτες, γιατί βλέπω πως λένε γρήγορα οτιδήποτε τους λέω, και πιστεύω ότι θα μπορούσαν να γίνουν χριστιανοί πολύ εύκολα, καθώς φαίνεται να μην έχουν θρησκεία. Εάν το επιτρέψει ο Θεός, την ώρα της αναχώρησής μου θα πάρω έξι από αυτούς από δω προς τις Εξοχότητές Σας, ώστε να μάθουν να μιλούν".

  Με άλλα λόγια, θα μπορούσαν να είναι καλοί χριστιανοί και καλοί σκλάβοι. Ο σταυρός και το ξίφος είχαν εμφανιστεί μαζί, σύμφωνα με τον ισπανικό αφορισμό "ο σταυρός είναι στο σπαθί".

 Η ιδέα του διαχωρισμού κράτους και εκκλησίας ήταν τελείως ξένη για άτομα σαν τον Κολόμβο. Οι άρχοντές του ήταν χριστιανοί πρίγκιπες και η κατάκτηση νέων τόπων ήταν το μέσο για τη διάδοση του δόγματος. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Κολόμβος υιοθέτησε την υπογραφή Xpo ferens, που σημαίνει "ο τον Χριστό φέρων" (με άλλα λόγια, Χριστόφορος).

 Η εμφάνιση τριών σημαντικών γεγονότων σήμαινε για τον Κολόμβο ότι το τέλος της ιστορίας πλησίαζε (όχι, ο άνθρωπος δεν είχε ακούσει για τον Φουκουγιάμα ούτε για την ταινία "End of days"). Μέσα στον ίδιο χρόνο συνέβηκαν τα εξής θαυμαστά:

 - Ο Φερδινάνδος και η Ισαβέλα, έχοντας μόλις ενώσει τα βασίλεια της Καστίλης και της Αραγονίας, νικούν τελειωτικά τους Μαυριτανούς, εξαφανίζοντας τα τελευταία σημάδια του Ισλάμ από την Ευρώπη.

 - Οι καθολικοί άρχοντες έδιωξαν όλους τους Εβραίους και κατάσχεσαν τα υπάρχοντά τους. Ο Κολόμβος μάλιστα αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει το λιμάνι του Πάλος, επειδή το λιμάνι του Κάδιξ ήταν γεμάτο με χιλιάδες Εβραίους που έφευγαν.

 - Εκλέχθηκε Ισπανός πάπας. Τώρα βρέθηκε μια νέα πύλη προς την Ινδία που δεν ήταν στον έλεγχο των απίστων. Μια νέα χώρα, με στρατιωτική οργάνωση και ενωμένη πίσω από μια κοινή θρησκεία, θα κυριαρχούσε για εκατό χρόνια στο γνωστό κόσμο.

 Ε, δεν θέλει και πολύ να πιστέψει κάποιος σαν τον Κολόμβο ότι θα εκπληρώνονταν οι προφητείες του Αγ. Αυγουστίνου, που έδειχναν ότι το τέλος της ιστορίας θα ερχόταν σε 155 χρόνια από την εποχή του Κολόμβου, καθώς ζούσε στην έκτη και προτελευταία περίοδο της ιστορίας. Και όλοι οι άνθρωποι θα ασπάζονταν το Χριστιανισμό, οι Άγιοι Τόποι θα ελευθερώνονταν από τους άπιστους και θα ερχόταν ο Αντίχριστος. Ο Κολόμβος έβλεπε τον Φερδινάνδο και την Ισαβέλα ως όργανα της θείας βούλησης, και πίστευε ότι πλησίαζε ο καιρός για μια σταυροφορία ενάντια στους άπιστους, με τα λεφτά που θα έβγαζαν από τις Ινδίες και θα έπαιρναν πίσω το Θείο Χιτώνα. Ο Κολόμβος ήταν παθιασμένος με το χρυσάφι και η δίψα του για το πολύτιμο μέταλλο τον έκανε να το αναφέρει πάνω από 140 φορές(!) μέσα στα ημερολόγιά του. Όταν λέει με κάθε ειλικρίνεια "Ο Θεός στη χάρη του με οδηγεί για να βρω αυτό το χρυσάφι", φρίττουμε. Μόνο που ο Κολόμβος δεν ζητούσε τα πλούτη μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει μια νέα σταυροφορία.

 Σίγουρα, ο Κολόμβος ξεκίνησε την αποστολή του "για να γίνει μεγάλος και τρανός", όπως γκρίνιαζαν τα πληρώματα των πλοίων του. Αλλά, πολλοί πιστεύουν ότι πίσω από την απίστευτη επιμονή του κρυβόταν η πεποίθηση ότι ο Θεός τον είχε χρίσει όργανό του για τη διάδοση της πίστης, που ήταν πιο ισχυρή από την (όχι αδιάφορη) προοπτική δόξας και πλούτου.

 Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΘΑΛΑΣΣΟΠΟΡΟΣ

 Η Βρετανική αυτοκρατορία κυριαρχούσε στους ωκεανούς το 18ο αιώνα, μετά την παρακμή της Ισπανικής αυτοκρατορίας. Υπήρχαν όμως, ακόμη, πολλά ερωτήματα γύρω από τη μορφή του κόσμου (ειδικά η μη ανεύρεση της Terra Australia προβλημάτιζε πολλούς). To Βρετανικό Ναυαρχείο ανάθεσε σε έναν από τους καλύτερους πλοιάρχους, τον James Cook, να κάνει ένα ταξίδι στην Ταϊτή για την παρατήρηση του περάσματος της Αφροδίτης μπροστά από τον ήλιο και του έδωσε ένα φάκελο με απόρρητες εντολές, που θα τον άνοιγε μετά την παρατήρηση του φαινομένου το 1769 σε συνεργασία με αστρονόμους που ήταν επιβάτες στο πλοίο.

  Οι εντολές ήταν σαφείς: να αναζητήσει νέα εδάφη στο νότιο Ειρηνικό ωκεανό. Με το διάσημο πλοίο Endeavour, ο πλοίαρχος Κουκ ανακάλυψε τη νέα ήπειρο της Αυστραλίας, καθώς και τη Νέα Ζηλανδία, ξοδεύοντας έξι μήνες στη λεπτομερή χαρτογράφηση της περιοχής, καθώς και στην εξαντλητική καταγραφή της χλωρίδας και της πανίδας της. Στο ταξίδι της επιστροφής, μέσω Νέας Γουινέας, Ιάβας και του ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, το 43% του πληρώματός του χάθηκε από το σκορβούτο και τη μαλάρια, κάνοντας τον Κουκ να ψάχνει απεγνωσμένα για αντίδοτο.

 Στο επόμενο ταξίδι του σκοπός ήταν η επιβεβαίωση της ύπαρξης της Ανταρκτικής. Αν και οι πάγοι δεν επέτρεψαν στα πλοία Resolution και Adventure να φτάσουν στην έκτη ήπειρο, ο παγωμένος καιρός αποτελούσε ισχυρή ένδειξη ότι η προσθήκη της δεν θα προσέφερε οικονομικά οφέλη στη Βρετανική αυτοκρατορία. Στο δεύτερο ταξίδι υπήρξαν δυο σημαντικές καινοτομίες: ο χρονογράφος (ένα ρολόι ακριβείας που επέτρεπε ναυτιλία και χαρτογράφηση με απόκλιση μέχρι και πέντε χιλιόμετρα), και η εφαρμογή νέων κανόνων υγιεινής για το πλήρωμα (ένα ποτήρι χυμός λεμονιού, μπάνιο και εξαερισμός των ρούχων κάθε μέρα). Στο ταξίδι, που κράτησε από τις 13 Ιουλίου 1772 έως τις 29 Ιουλίου 1775, μόνο ένας από τους 118 άνδρες χάθηκε από ασθένεια, σε αντίθεση με το προηγούμενο. Σύντομα οι νέες μέθοδοι του Κουκ θα αντιγράφονταν από όλους τους ναυτικούς.

  Το τρίτο ταξίδι είχε στόχο την ανεύρεση του Βορειοδυτικού Περάσματος που βασάνισε γενιές θαλασσοπόρων πριν από τον Κουκ. Το Resolution και το Discovery ξεκίνησαν από το Πλίμουθ στις 12 Ιουλίου 1776 και αποτελεί τραγική ειρωνία ότι τις ίδιες ημέρες ξεκινούσαν από το ίδιο λιμάνι πλοία με αγγλικό στρατό για να υποτάξουν τους Αμερικανούς αποίκους... Τα πλοία έφτασαν στη δυτική ακτή της Αμερικής και, ακολουθώντας την ακτογραμμή, πέρασαν τον πορθμό Μπέρινγκ και προσπάθησαν να προχωρήσουν προς την Ανατολή. Ο πάγος τους ανάγκασε να επιστρέψουν στα νησιά της Χαβάης (που τα ανακάλυψαν στις 18 Ιανουαρίου 1778 και τα ονόμασαν νησιά Σάντουιτς, προς τιμήν του κύριου χρηματοδότη της αποστολής) για ανεφοδιασμό και για να ετοιμαστούν να επιχειρήσουν ξανά το πέρασμα την επόμενη σεζόν. Σύντομα μετά την αναχώρηση, το εμπρόσθιο κατάρτι του Resolution έσπασε και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν για επισκευές. Οι ντόπιοι όμως δεν τους καλοδέχτηκαν, καθώς είχαν μείνει πάρα πολύ την προηγούμενη φορά, και οι σχέσεις μαζί τους έγιναν σύντομα άσχημες. Η κλοπή ενός εξαρτήματος έκανε τον Κουκ να αποβιβαστεί και να απαιτήσει την επιστροφή του έπειτα από έναν καβγά οι εξαγριωμένοι ντόπιοι σκότωσαν τον κάπτεν Τζέιμς Κουκ στις 14 Φεβρουαρίου 1779. Οι άνδρες του ξαναπροσπάθησαν να βρουν το Βορειοδυτικό Πέρασμα χωρίς επιτυχία και επέστρεψαν στην Αγγλία.

Ο ΒΑΣΚΟ ΝΤΑ ΓΚΑΜΑ ΦΤΑΝΕΙ ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ

  Μετά τη Συνθήκη της Τορντεσίγιας (Tordesillas), ο Ιωάννης ο Β/ πέθανε από πνευμονία, και ο ξάδερφος του, ο Εμμανουήλ, ο επονομαζόμενος Τυχερός, ανέλαβε το θρόνο και τη συνέχιση της προσπάθειας για να βρει το δρόμο για την Ινδία. Ο νέος βασιλιάς διόρισε τον Βάσκο ντα Γκάμα (Vasco da Gama) αρχηγό της αποστολής για την Ινδία, και το 1498 ο Ντα Γκάμα πέρασε το νότιο άκρο της Αφρικής, έχοντας διανύσει πάνω από 6.000 χιλιόμετρα σε 93 μέρες, χωρίς να δει στεριά μετά το Capo Verde. Η απόσταση που καλύφθηκε από τον Ντα Γκάμα ήταν τριπλάσια σε μήκος από την απόσταση που κάλυψε ο Κολόμβος στο πρώτο του ταξίδι στην Αμερική, το 1492. Οι απογοητεύσεις του ντα Γκάμα ήταν πολλές: μετά το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, η πορεία του προς βορειοανατολικά ήταν πολύ κοπιαστική, καθώς δεν υπήρχε κάποιος πλοηγός που να ξέρει τα νερά. Η απότομη και βίαιη συμπεριφορά του Ντα Γκάμα δεν βοήθησε την κατάσταση, και ένα μικροεπεισόδιο στη Μοζαμβίκη τον εξώθησε να βομβαρδίσει την πόλη. Τελικά, με τη βοήθεια του μουσουλμάνου πλοηγού Ibn Majid, ο Ντα Γκάμα έφτασε στην Καλκούτα, όπου βρήκε ένα τεράστιο εμπορικό δίκτυο που τον άφησε έκπληκτο. Ύστερα από μια μάλλον αποτυχημένη διαμονή στην Καλκούτα, όπου οι Πορτογάλοι δεν έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλείς, ο Ντα Γκάμα επέστρεψε με πολύτιμες πληροφορίες στη Λισαβόνα, όπου τιμήθηκε ιδιαίτερα έπειτα από δύο χρόνια ταξιδιού, από τα οποία οι 300 μέρες ήταν εν πλω.

  Οι Πορτογάλοι δημιούργησαν μια εμπορική αυτοκρατορία, παίρνοντας το μονοπώλιο του εμπορίου μπαχαρικών της Ινδίας, και ο βασιλιάς Manuel ήταν ο άρχοντας της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας της εποχής του. Χρειάστηκαν αρκετές προσπάθειες για την κατάληψη των νησιών Goa και Malacca, ενώ η κατασκευή οχυρού στα στενά του Χορμούζ έδωσε στους Πορτογάλους τα κύρια κλειδιά του εμπορίου των μπαχαρικών, εκβιάζοντας έτσι το εμπόριο να περνά μέσα από τα δικά τους χέρια.

Αρχαίοι Έλληνες εξερευνητές

  Η μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων απηχεί τις πρώτες συστηματικές προσπάθειες για εκτενείς εξερευνήσεις. Οι επιφανέστεροι των αρχαίων ηρώων συνεργάστηκαν στην Αργοναυτική Εκστρατεία αναζητώντας το Χρυσόμαλλο Δέρας. Οι σύγχρονοι ερμηνευτές αποδίδουν το σκοπό αυτής της εκστρατείας στο κυνήγι του χρυσού, που υπήρχε στα ποτάμια της Κολχίδος, και των πολύτιμων μετάλλων που αφθονούσαν στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Με το συμβολικό λόγο του, ο μύθος εξηγεί την επέκταση των ελληνικών φυλών στο Βόρειο Αιγαίο και στον Εύξεινο Πόντο. Ο Ηρακλής φαίνεται πως ήταν ο πρώτος πεζός εξερευνητής, αφού έφτασε όχι μόνο μέχρι το σημερινό Γιβραλτάρ (Ηράκλειες Στήλες), αλλά και στη Βόρεια Αφρική, αναζητώντας τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων. Η ζωή του περίφημου ταξιδευτή Οδυσσέα δίνει τον ορισμό του εξερευνητή. Ο παππούς Όμηρος τον περιγράφει ως τον περιπλανώμενο βασιλιά που είδε τις πόλεις πολλών ανθρώπων και γνώρισε τη σκέψη τους: Πολλών ανθρώπων είδεν άστεα και νούν έγνω . Η Οδύσσεια, εκτός από ένα συναρπαστικό έπος, παραμένει ακόμα και σήμερα μια πολύτιμη γεωγραφική πραγματεία κι ένας έγκυρος οδηγός ναυσιπλοΐας στον τότε γνωστό κόσμο. Ο Όμηρος, εκτός από ένα αξεπέραστο έπος, συνέθεσε το πρώτο έργο γνωστικής αρχαιολογίας στον κόσμο. Κατά κάποιο τρόπο, έφτιαξε ένα έμμετρο σενάριο για μια κινηματογραφική  υπερπαραγωγή, όπου η περιπέτεια του πρωταγωνιστή εμπλουτίζεται με στοιχεία για τη γεωγραφία, τον πολιτισμό, την τέχνη και την καθημερινή ζωή.

 Στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, ο δεσμός ανάμεσα στις γνώσεις, στη σοφία και στα ταξίδια ήταν άρρηκτος. Όλοι οι ιστοριογράφοι έδωσαν μεγάλο βάρος στην περιγραφή αλλά και στο σχολιασμό ξένων τόπων και πολιτισμών. Ο Θουκυδίδης ονομάζει κίνηση αυτή την ιδιότητα του ιστορικού και τη θεωρεί απαραίτητη για την τεκμηρίωση της ιστορικής αλήθειας.

Οι πρώτοι θαλασσοπόροι

 Το πρώτο καταγεγραμμένο θαλάσσιο ταξίδι έγινε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φαραώ Σνεφρού, γύρω στο 3200 π.Χ., όταν ο ίδιος οδήγησε ένα στόλο από σαράντα πλοία στη Φοινίκη.   Μόλις οργανώνονται οι πρώτες κοινωνίες στην Κρήτη, στην Ιωνία και στην Πελοπόννησο, οι Έλληνες, με πάθος για τη γνώση και έμφυτη περιέργεια, αρχίζουν τις εξερευνήσεις προς όλα τα σημεία του ορίζοντα. Ο Ευήμερος αναφέρει ότι οι Κρήτες είχαν εγκατασταθεί στο νησί Παγχαία του Ινδικού Ωκεανού, όπου και έχτισαν ναό αφιερωμένο στον Δία. Η Ινδία ήταν τότε ο πιο μακρινός προορισμός που υποσχόταν αμύθητα πλούτη. Ο Σκύλαξ ήταν ο πρώτος δυτικός γεωγράφος που αναφέρεται στην αχανή χώρα. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Σκύλαξ, αξιωματικός τότε στο περσικό ναυτικό, στάλθηκε από τον Δαρείο Α΄ να εξερευνήσει τις εκβολές του ποταμού Ινδού. Η αποστολή ξεκίνησε από τις πηγές του,  γύρω στο 510 π.Χ. Αρχικά ακολούθησε τη ροή του ποταμού μέσα από τα βουνά του Αφγανιστάν έως την έξοδό του στην Αραβική θάλασσα. Συνεχίζοντας, ο Σκύλαξ ακολούθησε την ακτογραμμή και εξερεύνησε τον κόλπο του Ομάν και τη νοτιοανατολική πλευρά της Αραβικής Χερσονήσου. Μέσα σε τριάντα μήνες, ο Έλληνας αξιωματικός περιέπλευσε τη Σαουδική Αραβία κι έφτασε στη Μεσόγειο διαμέσου των καναλιών του Νείλου και του τότε ισθμού του Σουέζ. Στον Δαρείο παρέδωσε την καταγραφή του ταξιδιού του, ένα χρονικό με τον τίτλο  Περίπλους, από το οποίο σώθηκαν μόνο αποσπάσματα. Ο Δαρείος χρησιμοποίησε τις πολύτιμες αυτές πληροφορίες για να κατακτήσει τους Ινδούς και να στήσει ναυτικές βάσεις στα νέα λιμάνια.

 Ο Κολαίος από τη Σάμο, το 639 π.Χ., ήταν ο πρώτος Έλληνας θαλασσοπόρος που βρέθηκε στον Ατλαντικό... από κακοτυχία! Οι άνεμοι κυριολεκτικά τον πέταξαν στον άγνωστο ωκεανό. Στην επιστροφή του περιέγραψε στους έκπληκτους συμπατριώτες του τις τρομακτικές συνθήκες πλεύσης μέσα από θεόρατα κύματα. Εβδομήντα χρόνια αργότερα, οι Έλληνες άποικοι της Μασσαλίας από την Φώκαια τόλμησαν να εξερευνήσουν τους δρόμους του Βορρά. Ο Πυθέας, ναυτικός και γεωγράφος, προσελήφθη από τους εμπόρους της Μασσαλίας για να ενισχύσει το εμπόριο του κασσίτερου, ανακαλύπτοντας νέους εμπορικούς δρόμους, ανταγωνιστικούς σ' εκείνους των Φοινίκων, οι οποίοι μονοπωλούσαν τον Ατλαντικό. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις και τους υπολογισμούς του Πυθέα, όσο κατευθυνόταν κάποιος προς το Βορρά τόσο μεγαλύτερες γίνονταν οι μέρες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Υποστήριξε λοιπόν ότι σε κάποιο πολύ βόρειο σημείο της γης - αγνοώντας την ύπαρξη των πόλων- ο ήλιος, για κάποιες μέρες του χρόνου, δε θα έδυε καθόλου. Και ξεκίνησε να το αποδείξει. Ο Πυθέας όχι μόνο ολοκλήρωσε με επιτυχία την αποστολή του, αλλά έκανε το γύρο της Βρετανίας κι έφτασε μέχρι τη Σκανδιναβική Χερσόνησο. Στην πραγματεία του Περί Ωκεανού, 330 χρόνια π.Χ., ο αρχαίος γεωγράφος αναφέρεται σ΄ ένα νησί όπου ο ήλιος παραμένει ψηλά στον ορίζοντα ολόκληρο το εικοσιτετράωρο, περίπου έξι μέρες ταξίδι από το βορειότερο άκρο της σημερινής Σκοτίας. Ο τόπος αυτός ήταν γνωστός ως Θούλη, υπερβόρεια μυθική χώρα για τους Έλληνες. Σύμφωνα με τους σημερινούς ερευνητές, πρόκειται είτε για την Ισλανδία είτε για κάποιο από τα νησιά του Αρκτικού Κύκλου, τις Φαρόες ή τα νησιά Σέτλαντ.

 Ο μεγάλος αρχαίος Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος ήταν ένας ακόμα ταξιδιώτης της εποχής του. Στο δεύτερο και τέταρτο βιβλίο της Ιστορίας του αναφέρεται σε πρώτο πρόσωπο στις ταξιδιωτικές του εμπειρίες και με περηφάνια περιγράφει τα άστεα ανθρώπων που επισκέφτηκε και γνώρισε στο πλαίσιο της επιτόπιας έρευνάς του.

Ο Μέγας Αλέξανδρος και η κατάκτηση της Ανατολής

 Ο ορίζοντας των Ελλήνων συνέχισε να μετακινείται προς τη Δύση, οι κατακτήσεις όμως του Μεγάλου Αλεξάνδρου διεύρυναν το γνωστό κόσμο προς τη μακρινή Ανατολή. Ο φιλόδοξος Μακεδόνας επιθυμούσε να υποδουλώσει την Ασία και να την προσαρτήσει στην  Ελλάδα, η οποία τότε εκτεινόταν σε όλη σχεδόν τη Μεσόγειο. Στη διάρκεια της εκστρατείας του, και ενώ ο ίδιος κατέβαινε πεζή τον Ινδό ποταμό προς τη θάλασσα, το 325 π.Χ., ο Νέαρχος, ναύαρχος του μακεδονικού στόλου, και ο Ονησικράτης, ανέλαβαν να εξερευνήσουν τους υδάτινους δρόμους. Ο Νέαρχος ακολούθησε τον ποταμό Υδάσπη, στη Δυτική Ινδία, ως τον Περσικό κόλπο και κατέληξε στη Βαβυλώνα ανεβαίνοντας τον ποταμό Ευφράτη. Καθιέρωσε έτσι ένα καινούριο εμπορικό δρόμο μεταξύ της Ινδίας και της Μεσοποταμίας. Η επιτυχής ολοκλήρωση του ταξιδιού χαιρετίστηκε ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της εκστρατείας, παρόλο που ο στόλος χρειάστηκε δέκα μήνες για ένα ταξίδι που σήμερα γίνεται μέσα σε λίγες μέρες. Ολόκληρο το χρονικό του ταξιδιού περιλαμβάνεται στο έργο του ιστορικού Αρριανού Ινδικά, το οποίο γράφτηκε το 2ο αιώνα μ.Χ.

Τα ελληνιστικά χρόνια και η εξερεύνηση της Ινδικής Χερσονήσου

 Είκοσι περίπου χρόνια μετά την εισβολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα ινδικά εδάφη, γύρω στο 300 π.Χ., ο Μεγασθένης, από την Ιωνία, στάλθηκε στην αυτοκρατορία του Ινδού Κάντρα Γκούπτα ως πρεσβευτής του βασιλιά Σελευκίδη. Στη διάρκεια της παραμονής του επισκέφτηκε όλη σχεδόν τη Βόρεια Ινδία,  όπου και έζησε για μικρό χρονικό διάστημα, κι έφτασε ως τους πρόποδες των Ιμαλαΐων. Στην προσπάθειά του να καταγράψει την έκταση της χώρας, ο γεωγράφος Μεγασθένης αναφέρει ότι το πλάτος της από την Ανατολή ως τη Δύση ήταν περίπου 16.000 στάδια και το μήκος της από το Βορρά ως το Νότο 22.300 στάδια (1 στάδιο = 180 μέτρα). Αναφέρεται επίσης στους μεγάλους ποταμούς της χώρας, τον Γάγγη, τον Ινδό, τον Υδάσπη και τον Ύφαση, αλλά και σε 58 άλλους πλωτούς ποταμούς σε όλη την έκταση της χώρας.

Οι σημαντικότερες εφευρέσεις και ανακαλύψεις:

 80000 πΧ φωτιά    

4000 πΧ κεραμουργεία   Μεσοποταμία

3000 πΧ τροχός   Μεσοποταμία

2500 πΧ αλέτρι    

2500 πΧ άρμα    

4000 πΧ γραφή   Μεσοποταμία

1050 πΧ αλφάβητο   Ελλάδα-Φοινίκη

776 πΧ Ολυμπιακοί αγώνες   Ελλάδα

687 πΧ νόμισμα Γύγης Λυδία

600 πΧ ηλεκτρισμός Θαλής Ελλάδα

300 πΧ κλεψύδρα   Ελλάδα

900 μΧ πέταλο    

1000 φακός   Αραβία

1000 μπαρούτι   Κίνα

1040 κινητό τυπογραφικό στοιχείο   Κίνα

1088 πυξίδα   Κίνα 

1300 πιρούνι Εδουάρδος Α' Αγγλία

1320 κανόνι   Ευρώπη

1421 οβίδα   Ευρώπη

1450 τυπογραφικό πιεστήριο Γουτεμβέργιος Γερμανία

1492 κακάο   Αμερική

1495 ουίσκι Κορ Σκωτία

1500 καισαρική τομή Νούφερ Ελβετία

1500 ρολόι τσέπης Χένλαϊν Γερμανία

1534 πατάτα   Περού

1543 ηλιακό σύστημα Κοπέρνικος Πολωνία

1565 μολύβι από γραφίτη   Ελβετία

1590 μικροσκόπιο Γιανς Ολλανδία

1594 χειροβομβίδα   Γαλλία

1608 τηλεσκόπιο Λιπερσχεϊ Ολλανδία

1609 εφημερίδα Ζένε Γερμανία

1620 υποβρύχιο Ντέμπελ Ολλανδία

1642 αριθμομηχανή Πασκάλ Γαλλία

1643 βαρόμετρο Τοριτσέλι Ιταλία

1650  αεραντλία Γκέρικε Γερμανία

1679 χύτρα ατμού Παπέν Γαλλία

1709 πιάνο Κριστοφόρι Ιταλία

1712 βιομηχανική ατμομηχανή Νιουκάμεν Αγγλία

1716 κεντρική θέρμανση Τρίβαλντ Σουηδία

1718 πολυβόλο Πακλ Αγγλία

1718 θερμόμετρο υδραργύρου Φαρενάιτ Γερμανία

1734 πυροσβεστήρας Φουκς Γερμανία

1752 αλεξικέραυνο Φράνκλιν ΗΠΑ

1758 εξάντας Κάμπελ Αγγλία

1764 κλωστική μηχανή Χάρισον Αγγλία

1769 ατμομηχανή Βατ Αγγλία

1770 ατμοκίνητο όχημα Κινιό  Γαλλία

1777 ατμόπλοιο ντ' Αμπαν Γαλλία

1783 αερόστατο Μονγκολφιέ Γαλλία

1797 αλεξίπτωτο Γκαρνερέν Γαλλία

1801 αργαλειός    

1803 ατμάμαξα Τρεβιθικ Αγγλία

1808 γραφομηχανή Τούρι Ιταλία

1811 κονσέρβα Ντόνκιν, Χολ Αγγλία

1822 φωτογραφία Νιέπς Γαλλία

1824 αλφάβητο τυφλών Μπράιγ Γαλλία

1830 ραπτομηχανή Τιμονιέ Γαλλία

1834 θεριστική μηχανή Κόρμικ ΗΠΑ

1836 περίστροφο Κολτ ΗΠΑ

1839 ποδήλατο Μακμίλαν Σκοτία

1840 γραμματόσημο   Αγγλία

1844 τηλέγραφος Μορς ΗΠΑ

1860 παστερίωση Παστέρ Γαλλία

1866 νόμοι κληρονομικότητας Μέντελ Τσεχία

1867 δυναμίτης Νόμπελ Σουηδία

1876 τηλέφωνο Μπελ ΗΠΑ

1877 φωνογράφος Έντισον ΗΠΑ

1878 μικρόφωνο Χιουζ ΗΠΑ

1879 λαμπτήρας πυρακτώσεως Έντισον ΗΠΑ

1885 μοτοσικλέτα Ντέμλερ Γερμανία

1890 κλιματισμός   ΗΠΑ

1891 ηλεκτρικό σίδερο    

1891 ανεμιστήρας    

1893 ασπιρίνη Μπάγιερ Γερμανία

1895 ξυριστική μηχανή Ζιλέτ  

1895 κινηματογράφος Λιμιέρ Γαλλία

1895 λάστιχο αυτοκινήτου Μισλεν Γαλλία

1895 ακτίνες Χ Ρέντγκεν Γερμανία

1896 ραδιόφωνο Ποπόφ, Μαρκόνι  

1896 ραδιενέργεια Μπεκερέλ Γαλλία

1903 πτήση αεροπλάνου Ράιτ ΗΠΑ

1908 ηλεκτρική σκούπα Σπανγκλερ  

1918 υπέρηχοι Λανζεβέν Γαλλία

1920 ρολόι χειρός    

1921 ινσουλίνη Μπάντινγκ, Μπεστ Καναδάς

1922 ψυγείο    

1925 τηλεόραση Μπερντ, Κάρολους  

1927 πενικιλίνη Φλέμινγκ Σκοτία

1930 ηλεκτρικό πλυντήριο    

1930 φωτοστοιχειοθεσία Ούχερ Ουγγαρία

1935 νάιλον Καρόδερς ΗΠΑ

1938 αντιβιοτικά Φλόρεϊ, Τσέιν Σκοτία

1938 φωτοτυπία   ΗΠΑ

1939 σχάση πυρήνα ατόμου Χαν Γερμανία

1939 αεριωθούμενο αεροπλάνο   Γερμανία

1940 έγχρωμη τηλεόραση Γκολντμαρκ ΗΠΑ

1940 ραντάρ   Αγγλία

1940 μαγνητόφωνο    

1945 ατομική βόμβα   ΗΠΑ

1945 ηλεκτρονικός υπολογιστής Έκερτ, Μόκλι ΗΠΑ

1947 φακοί επαφής   ΗΠΑ

1955 ατομικό υποβρύχιο    

1956 βίντεο    

1960 λέιζερ Μέιμαν ΗΠΑ

1983 δίσκος κόμπακτ    

1987 τελεφάξ    

1988 ασύρματη τηλεφωνία    

1997 κλωνοποίηση ζώου   Σκοτία

6. 

Το Ανεξήγητο

 Όταν βρέθηκε ο τάφος του Τουταγχαμών

 3 Ιανουαρίου 1924: Ο Βρετανούς αιγυπτιολόγος Κάρτερ φέρνει στο φως τη σαρκοφάγο του Τουταγχαμών

  Ένα από τα μεγαλύτερα και ενδοξότερα επιτεύγματα, της αγγλικής αρχαιολογίας στην Αίγυπτο, η ανακάλυψη, το 1922, του τάφου του νεαρού Φαραώ Τουταγχαμών οφείλεται σε δύο σχεδόν ερασιτέχνες, τον Howard Carter και το λόρδο Carnarvon.

 Μετά τρεις μήνες εκσκαφών, ο Βρετανός αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ καταφέρνει να φθάσει στα διαμερίσματα όπου βρισκόταν θαμμένος ο Φαραώ Τουταγχαμών. Τον συνοδεύει ο λόρδος Κάρναρβον, ο οποίος, έχοντας χρηματοδοτήσει τις ανασκαφές, ζητεί να είναι ο πρώτος που θα εισέλθει στον χώρο. Ο θάνατος του λόρδου στις 5 Απριλίου του 1923, καθώς και ο πρόωρος θάνατος είκοσι μελών της αποστολής, που επακολούθησε, δημιούργησαν τον μύθο της κατάρας των Φαραώ που θέλει να πεθαίνουν όσοι παραβιάζουν τους τάφους τους.

 Ο λόρδος Κάρναρβον πέθανε σε ένα νοσοκομείο του Καΐρου και η επίσημη εκδοχή για τα αίτια του θανάτου του ήταν οι επιπλοκές από ένα τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού. Τα αίτια του θανάτου των υπολοίπων μελών της αποστολής ήταν διαφορετικά, ωστόσο το ερώτημα αν κάποιοι από αυτούς έπεσαν θύματα μικρο-οργανισμών, των οποίων τα απότοκα διατηρήθηκαν στους σφραγισμένους τάφους των Φαραώ επί χιλιάδες χρόνια, απασχόλησε από παλαιά τους επιστήμονες.

 Πρόσφατα, ο Συλβάν Γκαντόν του Πανεπιστημίου Pierre et Marie Curie του Παρισιού έδωσε επιστημονική βάση στον μύθο της κατάρας των Φαραώ. Με την βοήθεια μαθηματικών μοντέλων, κατέληξε στο συμπέρασμα πως η μολυσματική ικανότητα των μικρο-οργανισμών οι οποίοι παραμένουν σε λήθαργο πολύ καιρό είναι αυξημένη, όταν επιτέλους συναντήσουν καινούργιους ξενιστές. Με άλλα λόγια, η κατάρα θα μπορούσε να συνίσταται στην παρουσία μικρο-οργανισμών, τοποθετημένων ίσως εκεί από τους ιερείς, οι οποίοι ήθελαν να προστατεύσουν τους τάφους από τους τυμβωρύχους.

 Η στιγμή της αποκάλυψης Τη 17η Φεβρουαρίου 1923, ημέρα Παρασκευή στις 2 μ.μ., ο Χάουαρντ Κάρτερ, ο λόρδος Κάρναρβον και 20 ακόμη άτομα ήταν έτοιμοι ν' ανοίξουν τον κύριο θάλαμο στον τάφο του Φαραώ Τουταγχαμών

 Ο Κάρτερ, επικεφαλής των ανασκαφών, άνοιξε μια τρύπα στον τοίχο και έχωσε μια ηλεκτρική λάμπα στο σκοτάδι της αίθουσας. Το δωμάτιο έλαμψε από το χρυσάφι!

 "Ήταν χωρίς αμφιβολία ο θάλαμος ταφής εκεί που στεκόμασταν, γιατί από πάνω μας ήταν μια απ' τις μεγάλες επιχρυσωμένες λάρνακες κάτω απ' τις οποίες τοποθετούνταν οι βασιλιάδες... Εδώ στο ανατολικό άκρο, ήταν οι μεγάλες πτυσσόμενες πόρτες, κλειστές και αμπαρωμένες, αλλά όχι σφραγισμένες, που θα έδιναν απάντηση στο ερώτημά μας. Με λαχτάρα τραβήξαμε τα μάνδαλα, ανοίξαμε τις πόρτες προς τα πίσω κι εκεί μέσα ήταν μια δεύτερη λάρνακα με παρόμοιες αμπαρωμένες πόρτες και πάνω στις αμπάρες υπήρχε μια ανέπαφη σφραγίδα.».

 Δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία ότι ο τάφος ήταν ασύλητος. Η ανθρωπότητα βρισκόταν στα πρόθυρα μιας εξερεύνησης τεραστίων διαστάσεων. Ήταν ο πρώτος τάφος που δεν είχε παραβιαστεί από ληστές. Πίσω από την πόρτα βρισκόταν κρυμμένο κάτι που κανείς δεν είχε δει για χιλιάδες χρόνια. «Νομίζω πως, εκείνη τη στιγμή, ούτε καν θέλαμε να σπάσουμε τη σφραγίδα, γιατί ένα αίσθημα παραβίασης έπεσε βαριά επάνω μας με το άνοιγμα των θυρών κι αυτό το αίσθημα μεγάλωσε περισσότερο ίσως, απ' την οδυνηρή εντύπωση που μας προκάλεσε το λινό σάβανο, που ήταν στολισμένο με χρυσές ροζέτες.».

 Αυτά ήταν τα λόγια ενός ανθρώπου που ανακάλυψε ένα κομμάτι της ιστορίας.

 Στη συνέχεια η αποστολή έκανε τις απαραίτητες προετοιμασίες για να βγει από τη φωλιά του το σάβανο του νεκρού Φαραώ. Για ακόμα μια φορά η είσοδος του τάφου σκεπάστηκε με συντρίμμια, τέχνασμα για να χάνουν τα ίχνη οι επίδοξοι τυμβωρύχοι.

 Οι έρευνες των Κάρτερ και Κάρναρβον στην Αίγυπτο είχαν ξεκινήσει πολλά χρόνια νωρίτερα. Η ανακάλυψη του πρώτου σκαλοπατιού που οδηγούσε στον τάφο του Τουταγχαμών έγινε μόλις στις 4 Νοεμβρίου 1922.

 Χάουαρντ Κάρτερ ο. Ιντιάνα της εποχής

 Ο Κάρτερ είχε κάνει σχετικές σπουδές, αλλά από τους καθηγητές του θεωρούνταν ακατάλληλος -εκτιμούσε όμως τις ικανότητες του στη ζωγραφική. (Αντιθέτως ο λόρδος Carnarron, παρ' όλο που σπούδασε στο Κέμπριτζ, το ενδιαφέρον του ήταν στραμμένο στα γλέντια και τα άλογα). Με την αρχαιολογία ασχολήθηκε ύστερα από ένα φοβερό αυτοκινητικό ατύχημα. Ανακάλυψε ότι το κλίμα της Αιγύπτου τού ταίριαζε και ταυτόχρονα του γεννήθηκε το ενδιαφέρον για την αιγυπτιολογία. Δεν ήξερε και πολλά, διέθετε όμως άφθονο χρήμα). Μαζί με τον Κάρτερ δούλεψαν στο Λούξορ, ανακάλυψαν, πολλά χρόνια προτού το αποκαλύψουν στο κοινό, τον τάφο του Φαραώ, τον σύλησαν, τον σφράγισαν, ξανά και τον άνοιξαν όταν αυτοί ήθελαν, δημιουργώντας έναν από τους μεγαλύτερους μύθους όλων των εποχών.

Ποιος σκότωσε τον Τουταγχαμών;

Ένα ανεξιχνίαστο έγκλημα 3.000 χρόνων αναζητεί σήμερα τον αυτουργό του. Ο Φαραώ Τουταγχαμών πέθανε πρόωρα, σε ηλικία 18 ετών. Το μυστικό του θανάτου του ήταν για αιώνες καλά θαμμένο μαζί του. Οταν το 1922 ο Βρετανός αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ άνοιγε τη σαρκοφάγο και ανακάλυπτε τη μούμια του διασημότερου Φαραώ της Ιστορίας, άνοιγε ταυτόχρονα τον ασκό του Αιόλου, φέρνοντας στο φως την αποτρόπαιη εξήγηση του αιφνίδιου θανάτου του νεαρού βασιλιά: ένα ισχυρό χτύπημα στο πίσω μέρος του κεφαλιού του.

 Η υποψία ότι ο Τουταγχαμών δολοφονήθηκε πρωτοδιατυπώθηκε πριν από 28 χρόνια από επιστήμονες στο Λίβερπουλ, που ανέλυσαν με ακτίνες Χ τη μούμια. Εκεί, διαπιστώθηκε ότι η πιθανότερη αιτία θανάτου του Φαραώ ήταν το χτύπημα στο κεφάλι. Χτύπημα το οποίο είναι σχεδόν αδύνατο να οφείλεται σε ατύχημα...

 Η «δικογραφία» τριών χιλιάδων χρόνων, που εμπεριέχει εντυπωσιακά στοιχεία και τους βασικούς υπόπτους του πανάρχαιου εγκλήματος, αναδημιουργείται τώρα από τους επιστήμονες, προκειμένου να απαντηθεί το ερώτημα: Αν ο θάνατος του Τουταγχαμών ήταν αποτέλεσμα εγκληματικής ενέργειας, τότε ποιος ήταν ο δράστης;

 Το μυστήριο του θανάτου του Τουταγχαμών συμπληρώνει και ένα περίεργο κτέρισμα που βρέθηκε στον τάφο του: Πρόκειται για ένα ομοίωμα αλόγου με ιερογλυφικά που το προέτρεπαν να τρέξει, να βρει και να ξυπνήσει από το θάνατο το δολοφόνο, προκειμένου να παραδεχτεί την ενοχή του και να απαλλάξει από τις άδικες κατηγορίες τους αθώους.

Αντί επιλόγου

 «Θάνατος θα έρθει με γοργά φτερά σε αυτόν που θα διακόψει την γαλήνη του Βασιλιά.», αυτή είναι η επιγραφή στο εξωτερικό του τάφου του Τουταγχαμών! Ο Χάουαρντ Κάρτερ, νεαρός αρχαιολόγος που υποστήριζε πως υπήρχε τουλάχιστον ένας ακόμη τάφος στην κοιλάδα των βασιλέων, δεχόταν πολλές πιέσεις για ανακαλύψεις από την μοναδική του πηγή εσόδων, τον λόρδο Κάρναβορν. Λίγους μήνες πριν την ανακάλυψη του ο λόρδος είχε καλέσει τον Κάρτερ στην Αγγλία για να του πει πως σύντομα θα διέκοπτε τις ανασκαφές. Γυρίζοντας πίσω στην Αίγυπτο ο Κάρτερ έφερε μαζί του ένα καναρίνι, το οποίο όπως είπε ο βοηθός του Ρέις Αχμέντ θα τους οδηγούσε στον τάφο. Και μάλλον έτσι έγινε. Μετά από λίγο καιρό οι βοηθοί του Κάρτερ βρήκαν μια σχισμή στους βράχους η οποία οδηγούσε σε έναν τάφο, τον τάφο του Τουταγχαμών. Την ίδια νύχτα, όταν ο Κάρτερ γύρισε στο σπίτι του έμαθε από έναν υπηρέτη πως το καναρίνι του είχε σκοτωθεί από μια κόμπρα (βασιλικό ερπετό που συμβόλιζε τον Φαραώ, επιθετικό ως προς όλους τους εχθρούς της Αιγύπτου)! Παρ' αυτά ο νέος αρχαιολόγος κάλεσε στην Αίγυπτο τον Κάρναβορν ώστε να μπορέσει να συνεχίσει με το άνοιγμα του τάφου. Η ανασκαφή συνεχίστηκε και μέσα στον τάφο του νεαρού Φαραώ ανακαλύφθηκαν τόσοι θησαυροί όσοι δεν είχαν βρεθεί σε άλλο τάφο Αιγυπτίου βασιλιά. Ωστόσο μετά από λίγους μήνες ο λόρδος Κάρναβορν πέθανε, τα αιτία του θανάτου του δεν ήταν ακριβή αν και πιστεύεται ότι ήταν μόλυνση από τσίμπημα κουνουπιού. Πάντως ακόμα πιο παράξενο ήταν το γεγονός ότι ο λόρδος βγήκε από τον τάφο με μια γρατσουνιά ακριβώς στο ίδιο σημείο με το «τσίμπημα» του κουνουπιού! Στα χρόνια που ακολούθησαν έντεκα ακόμα άτομα πέθαναν κάτω από αφύσικες συνθήκες γεγονός που ενίσχυσε ακόμα περισσότερο τις θεωρίες για την κατάρα της μούμιας. Παρ' αυτά ο άνθρωπος που άνοιξε τον τάφο πέθανε φυσιολογικότατα στα 66 του χρόνια, πράγμα που μπορεί να σημαίνει πως η κατάρα της μούμιας λειτούργησε μόνο σε όσους πίστεψαν πως πραγματικά υπήρχε...

7. 

(Φώτης Βασιλόπουλος)

Τα ζωάκια στο σπίτι

 Τα οφέλη να μεγαλώνεις με ζώα

 Είναι αλήθεια: τα παιδιά που μεγαλώνουν μαζί με κατοικίδια μπορεί να έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τα παιδιά που δεν έχουν. Διαβάστε αυτό το άρθρο για να μάθετε πώς τα κατοικίδια εμπλουτίζουν τη ζωή και την υγεία των παιδιών.

 Η σχέση ανάμεσα στα παιδιά και τα κατοικίδιά τους είναι ιδιαίτερη, παρηγορητική και προσφέρει πολλά οφέλη για την ανάπτυξη του παιδιού. Μελέτες έδειξαν ότι τα παιδιά με κατοικίδια έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, βελτιωμένες κοινωνικές δεξιότητες και είναι περισσότερο δημοφιλή στους φίλους τους. Μαθαίνουν πώς να περιποιούνται τα κατοικίδια, ταυτίζονται συναισθηματικά μαζί τους και υιοθετούν μια στάση φροντίδας. Υπάρχουν αποδείξεις ότι η ιδιοκτησία κατοικίδιων μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της μη-λεκτικής επικοινωνίας.

Κατοικίδια και οικογενειακή αρμονία

Η ιδιοκτησία κατοικίδιων έχει επίσης ωφέλιμη επίδραση στην οικογενειακή αρμονία. Η έρευνα έδειξε ότι οι οικογένειες περνούν πολύ περισσότερο χρόνο επικοινωνώντας μετά την απόκτηση ενός κατοικίδιου. Τα κατοικίδια είναι το επίκεντρο για χαρούμενες δραστηριότητες και φιλική συζήτηση. Η χαλάρωση και η ανακούφιση από το στρες, που παρέχονται από την συντροφιά ενός ζώου, αποφέρουν μετρήσιμα οφέλη για την υγεία των γονιών. Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων έχουν μειωμένο ρίσκο για καρδιακές παθήσεις, λιγότερες αρρώστιες και παράπονα, και επισκέπτονται το γιατρό λιγότερο συχνά από ότι οι αντίστοιχοι γονείς χωρίς κατοικίδια.

Η ιδιοκτησία ενός σκύλου μπορεί να είναι μια θαυμάσια οικογενειακή εμπειρία. Τα παιδιά μαθαίνουν να αλληλεπιδρούν και να αναλαμβάνουν την ευθύνη για την υγεία και την ευημερία του σκύλου τους. Παρόλα αυτά, αν και η ιδιοκτησία σκύλου μπορεί να έχει τεράστια οφέλη για το παιδί, οι γονείς χρειάζεται να διδάξουν τα παιδιά τους πώς να συμπεριφέρονται στους σκύλους έτσι ώστε να έχουν μια ασφαλή και ευχάριστη σχέση.

8. 

(Μαντώ Βασιλειάδη,  Μαρία Αυδίκου,  Κλεοπάτρα Ανδριοπούλου)

Το περιβάλλον (Τρύπα του όζοντος)

Σύντομη περιγραφή-ορισμός 

Τρύπα του όζοντος ονομάζεται η μείωση της συγκέντρωσης του όζοντος στην στρατόσφαιρα. 

Ο ρόλος του όζοντος 

Μια από τις σημαντικότερες ασπίδες του πλανήτη μας από την βιοκτόνο υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου είναι ένα μεγάλο στρώμα όζοντος (Ο3), το οποίο βρίσκεται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας (στρατόσφαιρα), και το οποίο λειτουργεί σαν φίλτρο για την βλαβερή για τους οργανισμούς ακτινοβολία του ήλιου.

Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί σημαντική μείωση της συγκέντρωσης του όζοντος της στρατόσφαιρα σε διάφορες περιοχές του πλανήτη με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα (καρκίνος του δέρματος), για όλους τους οργανισμούς, οι οποίοι ζουν στον πλανήτη. Το φαινόμενο αυτό της μείωσης της συγκέντρωσης του όζοντος στην στρατόσφαιρα ονομάζεται τρύπα του όζοντος και την μεγαλύτερη του διάσταση έχει παρουσιάσει πάνω από την περιοχή της Ανταρκτικής, στην οποία η συγκέντρωση του όζοντος έχει μειωθεί κατά 50%.

Τι προκαλεί την μείωση του όζοντος 

Τον σημαντικότερο ρόλο στην μείωση του όζοντος παίζει το χλώριο, το οποίο όταν βρεθεί στην στρατόσφαιρα λειτουργεί σαν καταλύτης σε χημικές αντιδράσεις, οι οποίες διασπούν το όζον σε ενώσεις του χλωρίου και οξυγόνο.

 Το χλώριο βρίσκεται στην στρατόσφαιρα με την βοήθεια μιας ομάδας τεχνητών ενώσεων, τους χλωροφθοράνθρακες, οι οποίοι χρησιμοποιούνται ευρύτατα σαν προωθητικά σε συσκευασίες αποσμητικών και βαφών, στα ψυγεία, στα κλιματιστικά καθώς και σε πολλές άλλες περιπτώσεις. Όταν οι ενώσεις αυτές απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα δεν είναι τοξικές, είναι άοσμες και άγευστες. Κατά την άνοδο τους όμως στην στρατόσφαιρα και με την παρουσία της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου, διασπώνται απελευθερώνοντας το χλώριο.

 Δεν είναι όμως μόνο οι χλωροφθοράνθρακες οι αποκλειστικοί υπεύθυνοι για την καταστροφή του όζοντος, αφού σε αυτή συμμετέχουν, σε μικρότερο βαθμό, τα υπερηχητικά αεροσκάφη που πετούν σε μεγάλα ύψη, οι πυρηνικές εκρήξεις και τα αζωτούχα λιπάσματα τα οποία απελευθερώνουν οξείδια του αζώτου στην ατμόσφαιρα.

 Η δράση του χλωρίου είναι τρομακτική αφού υπολογίζεται ότι ένα και μόνο μόριο χλωρίου είναι ικανό να προκαλέσει την διάσπαση χιλίων μορίων όζοντος.

9. 

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

 Ποιοι είναι οι ασφαλέστεροι δότες αίματος;

Οι εθελοντές δότες που δεν πληρώνονται και οι οποίοι δίνουν αίμα σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι οι ασφαλέστεροι δότες αίματος. Έρευνες σε πολλές χώρες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που δίνουν αίμα ελεύθερα και χωρίς να περιμένουν κάποια χρηματική ανταμοιβή δεν έχουν λόγο να αποκρύψουν πληροφορίες για την υγεία τους και για τον τρόπο ζωής τους, οι οποίες ενδέχεται να τους καταστήσουν ακατάλληλους για δωρεά αίματος, είτε προσωρινά είτε μόνιμα. Το βασικό τους κίνητρο είναι να βοηθήσουν άλλους ανθρώπους και να αποκομίσουν όχι κάποιο προσωπικό όφελος, παρά την ικανοποίηση της επίγνωσης πως έχουν βοηθήσει στη σωτηρία μιας ανθρώπινης ζωής.

Οι 'οικογενειακοί' ή οι 'αντικαταστάτες' δότες δωρίζουν αίμα μόνο όταν κάποιο μέλος της οικογένειας ή του κοντινού τους περιβάλλοντος χρειάζεται μετάγγιση αίματος. Έχει αποδειχθεί ότι το αίμα τους είναι λιγότερο ασφαλές από των ανθρώπων που δίνουν το αίμα τους εθελοντικά, χωρίς να περιμένουν ανταμοιβή, γιατί ενδέχεται να βρίσκονται υπό πίεση να δώσουν αίμα, όταν δεν είναι κατάλληλοι για κάτι τέτοιο, καθώς θα υπάρχει ο κίνδυνος να μεταδώσουν κάποιο νόσημα στον ασθενή.

Όπου δεν είναι δυνατό να βρεθεί ένα μέλος της οικογένειας, για να δώσει αίμα, οι συγγενείς μπορεί να πληρώσουν κάποιο άλλο άτομο, για να το κάνει αυτό. Αυτή η πράξη συνιστά ένα 'κρυμμένο' σύστημα πληρωμής καθώς, πολύ συχνά, υπάρχουν λίγοι παρόντες συγγενείς, όταν παρουσιάζεται η ανάγκη παροχής αίματος.

Οι άνθρωποι που δίνουν αίμα επί πληρωμή συνήθως παρακινούνται απ' αυτό που πρόκειται να λάβουν ως αντάλλαγμα για το αίμα τους και όχι από την επιθυμία τους να βοηθήσουν τους άλλους ανθρώπους. Μπορεί να βλάψουν την ίδια τους την υγεία εξαιτίας της συχνότερης από το συνιστώμενο δωρεάς αίματος. Επίσης, είναι περισσότερο πιθανό να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή των ανθρώπων που λαμβάνουν το αίμα τους, με το να αποκρύπτουν πληροφορίες για τους λόγους που δε θα 'πρεπε να δώσουν αίμα.

Η ζωή κάθε ασθενούς που λαμβάνει αίμα εξαρτάται από την ειλικρίνεια και την τιμιότητα κάθε δότη που κάνει δωρεά αίματος.

Τι είναι το ασφαλές αίμα;

Το ασφαλές αίμα είναι το αίμα το οποίο δε βλάπτει το άτομο στο οποίο μεταγγίζεται. Το ασφαλές αίμα μπορεί να αποβεί σωτήριο για τη ζωή κάποιων ανθρώπων, αλλά το μη ασφαλές αίμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες ή ακόμη και θάνατο του δέκτη.

 Το αίμα είναι μη ασφαλές, όταν τη στιγμή της δωρεάς υπάρχει στο αίμα του δότη οποιαδήποτε μόλυνση, η οποία θα μπορούσε να μεταδοθεί από τη μετάγγιση ή μέσω οποιωνδήποτε προϊόντων που έχουν παραχθεί από το αίμα. Οι μολύνσεις που μπορεί να μεταδοθούν από το αίμα είναι οι εξής:

 HIV , συμπεριλαμβανομένου και του AIDS Ηπατίτιδα Β

Ηπατίτιδα C

Σύφιλη

Νόσος Chagas

Ελονοσία

Τι θα συμβεί, όταν δώσω αίμα;

Ανεξάρτητα από το αν είναι η πρώτη φορά που δίνετε αίμα ή από το αν είστε τακτικός δότης, η υπηρεσία μετάγγισης αίματος πρέπει να βεβαιωθεί ότι δε θα πάθετε κανένα κακό, αν δώσετε αίμα. Πρέπει, επίσης, να ελέγξει αν το αίμα σας θα είναι ασφαλές για το άτομο στο οποίο θα γίνει η μετάγγιση.

 Έτσι, πριν δώσετε αίμα, θα απαντήσετε σε κάποιες ερωτήσεις για το ιατρικό ιστορικό σας, την τωρινή σας υγεία και τον τρόπο ζωής σας. Μπορεί, επίσης, να σας ρωτήσουν αν έχετε κάνει κάποιο πρόσφατο ταξίδι· για παράδειγμα, αν ζείτε σε περιοχή, όπου δεν αναπτύσσεται η ελονοσία, θα ερωτηθείτε αν έχετε επισκεφθεί πρόσφατα κάποια τροπική χώρα.

 Αυτές οι ερωτήσεις θα σας γίνουν μόνο για να διασφαλιστεί η δική σας υγεία και η υγεία του ανθρώπου που θα λάβει το αίμα σας. Οποιαδήποτε προσωπική πληροφορία σάς ζητηθεί να δώσετε να κρατηθεί απόρρητη και δε θα χρησιμοποιηθεί για οποιοδήποτε άλλο σκοπό.

 Θα σας πουν αν έχετε το δικαίωμα να δώσετε αίμα, και αν δεν το' χετε, αν θα είστε ικανός στο μέλλον να να κάνετε δωρεά αίματος. Αν είναι απαραίτητο, μπορεί να παραπεμφθείτε σε ένα κέντρο υγείας ή σε ένα συμβουλευτικό τμήμα για περαιτέρω συμβουλές και φροντίδα.

 Θα υποβληθείτε, επίσης, σε μια σύντομη ιατρική εξέταση, για να ελεχθεί ο σφυγμός σας, η πίεσή σας και το βάρος σας. Θα σας πάρουν μια σταγόνα αίματος από την άκρη του δακτύλου σας, για να επιβεβαιώσουν ότι η αιμοδοσία δε θα σας προκαλέσει αναιμία. Η υγεία σας είναι σημαντική για την υπηρεσία μετάγγισης αίματος και δε θα σας πάρουν αίμα, αν δεν μπορείτε να κάνετε αιμοδοσία με ασφάλεια εκείνη την ημέρα.

 Η αιμοδοσία είναι απλή διαδικασία. Θα σας κάνουν να νιώσετε όσο το δυνατό πιο άνετα, συνήθως σε μια ειδική καρέκλα ή σε ένα κρεβάτι. Θα σας καθαρίσουν την εσωτερική περιοχή του αγκώνα σας με ένα αντισηπτικό διάλυμα, προτού έναν εργαζόμενος, με εκπαίδευση στο χώρο της υγείας, ενθέσει στη φλέβα σας μια αποστειρωμένη βελόνα, η οποία θα είναι συνδεδεμένη με μια ειδική σακούλα αίματος. Συνήθως χρειάζονται περίπου 10 λεπτά για να δώσετε μια μονάδα αίματος.

 Αφού ξεκουραστείτε για 10 ή 15 λεπτά και πάρετε ένα αναψυκτικό, θα είστε ικανοί/-ες να επιστρέψετε στις κανονικές σας δραστηριότητες, αν και θα πρέπει να αποφύγετε τις κοπιαστικές εργασίες για το υπόλοιπο της μέρας. Θα πρέπει να πιείτε πολλά υγρά για τις επόμενες 24 ώρες.

 Περιστασιακά, κάποιοι άνθρωποι μπορεί να λιποθυμήσουν μετά την αιμοδοσία. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, πρέπει να ξεκουραστείτε για αρκετή ώρα, πριν επιστέψετε στην κανονική καθημερινή σας ζωή.

 Αν ασχολείστε με κάτι που μπορεί να διακινδυνεύσει τη δική σας ζωή ή τη ζωή των άλλων, πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά να μην επιστρέψετε στη δουλειά σας εκείνη την ημέρα.

Ποιοι μπορούν να δώσουν αίμα;

Άνθρωποι που μπορούν να κάνουν δωρεά αίματος είναι εκείνοι των οποίων η υγεία βρίσκεται σε καλή κατάσταση και εκείνοι που δεν πάσχουν από κάποια ασθένεια, η οποία θα μπορούσε να μεταδοθεί μέσω του αίματός τους.

Η ηλικία στην οποία οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να δίνουν αίμα ποικίλλει από χώρα σε χώρα, αλλά συνήθως κυμαίνεται ανάμεσα στα 17 και 65 χρόνια.

Εφ' όσον τα κριτήρια για το ασφαλές αίμα εκπληρώνονται, πολλά ιατρικά κέντρα δέχονται δωρεά αίματος από ανθρώπους που βρίσκονται στην ηλικία των 16 και επιπλέον επεκτείνουν το ανώτατο όριο ηλικίας μετά τα 65.

 Γιατί η υπόθεση του ασφαλούς αίματος ξεκινά από μένα;

Το αίμα είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορεί να κάνει κάποιος άνθρωπος σε κάποιον άλλο- το δώρο της ζωής. Η απόφαση να δωρίσετε το αίμα σας μπορεί να σώσει τη ζωή ενός ή ακόμη και περισσότερων ανθρώπων.

 Αλλά οι ασθενείς που χρειάζονται αίμα έχουν το δικαίωμα να δεχθούν αίμα, το οποίο είναι όσο το δυνατό πιό ασφαλές και το οποίο δε θα τους προκαλέσει κανένα κακό.

 Αν σκέφτεστε ότι το αίμα σας μπορεί να μην είναι ασφαλές, η ζωή ενός άλλου ανθρώπου μπορεί να εξαρτάται από την απόφασή σας να μη δωρίσετε αίμα.

 Θυμηθείτε ότι εσείς και η οικογένειά σας μπορεί να χρειαστείτε το δώρο της ζωής κάποια μέρα. Όπως εσείς θα περιμένατε να δεχθείτε ασφαλές αίμα, έτσι και οι άλλοι έχουν ίσα δικαιώματα να ξέρουν ότι το αίμα που λαμβάνουν είναι ασφαλές.

 Είναι ευθύνη των Κυβερνήσεων να εξασφαλίσουν την ύπαρξη ασφαλούς και επαρκούς ποσότητας αίματος. Αυτή η ευθύνη μπορεί να μεταβιβαστεί σε μη-κερδοσκοπικές, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, αλλά η υπηρεσία μετάγγισης αίματος (blood transfusion service - BTS) θα πρέπει να αναπτυχθεί μέσα στα πλαίσια της υποδομής για τη φροντίδα της υγείας σε εθνικό επίπεδο. 

Γιατί οι άνθρωποι πρέπει να προβαίνουν σε δωρεά αίματος;

Το ασφαλές αίμα σώζει ζωές. Χιλιάδες άνθρωποι θα πέθαιναν κάθε μέρα, αν κάποιοι άλλοι δε δώριζαν το αίμα τους. Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν κάποιους που μπορεί να πέθαιναν, αν κάποιο άλλο άτομο δεν τους είχε δώσει το δώρο της ζωής- το ασφαλές αίμα.

 Οι περισσότερες μεταγγίσεις αίματος γίνονται σε:

. γυναίκες, με στόχο την αντιμετώπιση της αιμορραγίας, που αποτελεί επιπλοκή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

. παιδιά με σοβαρή μορφή αναιμίας

. θύματα ατυχημάτων

. καρκινοπαθείς και ασθενείς που έχουν υποστεί εγχείρηση

 Παγκοσμίως, κάθε χρόνο πεθαίνουν περίπου 600.000 γυναίκες από αίτια που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη.

 Περίπου 25% αυτών των θανάτων, που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη, συνδέονται με την απώλεια αίματος. Πολλές απ' αυτές τις ζωές θα μπορούσαν να έχουν σωθεί, αν ήταν διαθέσιμο αρκετό ασφαλές αίμα.

Υπάρχουν κίνδυνοι από τη δωρεά αίματος;

  Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να προσβληθείτε από κάποια ασθένεια, όπως από τον HIV , την ηπατίτιδα Β ή Γ, μέσω της αιμοδοσίας, αν χρησιμοποιείται νέος, αποστειρωμένος και διαθέσιμος εξοπλισμός σε κάθε αιμοδοσία.

  Θυμηθείτε ότι θα πρέπει να δεχθείτε να γίνετε δότες αίματος, μόνο σε περίπτωση που είστε υγιείς και σε καλή κατάσταση. Η υγεία και ην ευεξία σας είναι σημαντικές για την υπηρεσία μετάγγισης αίματος. Η αιμοδοσία είναι πολύ ασφαλής διαδικασία και λίγοι δότες έχουν κάποια ενόχληση ή προβλήματα κατά τη διάρκεια της αιμοδοσίας ή μετά απ' αυτήν.

Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις έναντι του αίματος;

 Η ανάγκη για μετάγγιση αίματος μπορεί συχνά να αποφεύγεται χάρη στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία παθήσεων, όπως η αναιμία και η ελονοσία, οι οποίες θα μπορούσαν, υπό διαφορετικές συνθήκες, να απαιτούν μετάγγιση αίματος. Επίσης, η μετάγγιση μπορεί συχνά να αποφεύγεται χάρη στη χρήση ενδοφλέβιων υποκατάστατων υγρών, που έχουν σα στόχο την επαναφορά της ποσότητας του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα, ή χάρη σε άλλα φαρμακευτικά ή ιατρικά μέσα, που στοχεύουν στη μείωση της απώλειας αίματος.

Ωστόσο, πάντοτε θα υπάρχουν πολλοί ασθενείς, των οποίων οι ζωές θα εξαρτώνται από τη διαθεσιμότητα ασφαλούς αίματος.

Πολλοί άλλοι, όπως οι αιμοφιλικοί βασίζονται στα προϊόντα που παράγονται από το αίμα που δωρίζεται.

Επιστήμονες εργάζονται για να παράγουν τεχνητό αίμα, αλλά αυτό δε θα είναι διαθέσιμο στο προσεχές μέλλον.

Ποιοι δε θα 'πρεπε να δίνουν αίμα;

 Δε θα πρέπει να δίνετε αίμα, αν υπάρχει το ενδεχόμενο η αιμοδοσία να σας δημιουργήσει πρόβλημα υγείας.

Το πρώτο μέλημα της υπηρεσίας μετάγγισης αίματος είναι να εξασφαλίσει ότι η αιμοδοσία δε θα προκαλέσει κανένα κακό στο δότη.

Δε θα πρέπει να δώσετε αίμα:

Αν νιώθετε αδιάθετοι/-ες

Αν είστε έγκυος ή ήσασταν έγκυος τον τελευταίο χρόνο

Αν βρίσκεστε αντιμέτωποι/-ες με διάφορες νοσογόνες καταστάσεις, όπως καρδιακές παθήσεις, υψηλή ή χαμηλή πίεση, διαβήτη, επιληψία

Αν παίρνετε συγκεκριμένα φάρμακα.

Ίσως να έχετε τη δυνατότητα να δώσετε αίμα αργότερα. Εντούτοις, σε κάποιες περιπτώσεις, θα αποκλειστείτε από την αιμοδοσία, για να προστατεύσετε την ίδια σας την υγεία.

Δε θα πρέπει να δίνετε αίμα, αν αυτό μπορεί να βλάψει το λήπτη

Το αίμα μπορεί να μεταδώσει μολύνσεις, που είναι απειλητικές για τη ζωή των ασθενών στους οποίους γίνεται η μετάγγιση.

Δε θα πρέπει να δίνετε αίμα αν:

έχετε ή ενδέχεται να έχετε προσβληθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, όπως από τον ιό ανοσολογικής ανεπάρκειας του ανθρώπου ( HIV ) ή από σύφιλη, το οποίο μπορεί να περάσει στον ασθενή μέσω του αίματός σας

ο τρόπος ζωής σας σας θέτει σε κίνδυνο να μολυνθείτε από κάποιο ιό, ο οποίος μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αίματός σας: για παράδειγμα,

αν έχετε περισσότερους του ενός ερωτικούς συντρόφους ή αν έχετε ερωτικές επαφές με πόρνες

έχετε κάνει ποτέ ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών

στο πρόσφατο παρελθόν είχατε κάνει τατουάζ, σκαριφισμό ή τρύπημα αυτιών ή σώματος

είχατε σεξουαλική επαφή με ανθρώπους των παραπάνω κατηγοριών.

Πόσο αίμα θα σας πάρουν;

 Στις περισσότερες χώρες, ο όγκος που λαμβάνεται είναι 450 χιλιοστόλιτρα, δηλ. λιγότερο από 10% της συνολικής ποσότητας του αίματός σας (ένας μέσος ενήλικας έχει 4,5 με 5,5 λίτρα αίμα). Σε κάποιες χώρες, λαμβάνονται 250 χιλιοστόλιτρα αίματος.

 Το σώμα σας θα αντικαταστήσει το χαμένο υγρό σε περίπου 36 ώρες και ο συνολικός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων θα επιστρέψει στα φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε 21 ημέρες.

Πόσο συχνά μπορώ να δίνω αίμα;

Οι υγιείς ενήλικες μπορούν να δίνουν αίμα τακτικά. Στις περισσότερες χώρες, οι άνδρες μπορούν να δίνουν αίμα κάθε 3 μήνες και οι γυναίκες κάθε 4.

Γιατί πρέπει να δίνω αίμα τακτικά;

 Μια ποσότητα αίματος ανά τακτά χρονικά διαστήματα είναι ζωτικής σημασίας- τα λευκά αιμοσφαίρια ζουν φυσιολογικά 35 ημέρες και τα αιμοπετάλια 5 ημέρες μετά την αιμοδοσία, πριν γίνουν εντελώς ακατάλληλα για χρήση.

 Όταν οι άνθρωποι δίνουν αίμα τακτικά, η υπηρεσία μετάγγισης αίματος μπορεί να σχεδιάσει τη συλλογή αίματος, έτσι ώστε να υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες ενότητες από κάθε ομάδα αίματος, για να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας.

 Χωρίς τακτικούς δότες αίματος, πολλοί άνθρωποι θα πέθαιναν, επειδή δε θα υπήρχε αρκετό διαθέσιμο αίμα.

 Οι τακτικοί εθελοντές δότες αίματος είναι ασφαλέστεροι από άλλους δότες, συμπεριλαμβανομένων και των εθελοντών που δίνουν για πρώτη φορά αίμα, γιατί κατανοούν τη σπουδαιότητα του ασφαλούς αίματος.

 Επίσης, είναι περισσότερο πιθανό οι τακτικοί δότες να ανταποκριθούν στις εκκλήσεις για αιμοδοσία σε επείγουσες περιπτώσεις, όταν ενδέχεται να απαιτούνται μεγάλες ποσότητες αίματος ή όταν τα αποθέματα είναι λίγα, όπως σε περιόδους διακοπών.

Τι τεστ γίνονται στο αίμα που δωρίζεται, πριν τη μετάγγιση;

 Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (World Health Organisation - WHO) συνιστά να εξετάζεται όλο το αίμα, που δωρίζεται, για τις παρακάτω ασθένειες, που μπορεί να μεταδοθούν μέσω της μετάγγισης αίματος:

. HIV

. Ηπατίτιδα Β

. Σύφιλη

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) επίσης συστήνει ότι, όπου αυτό είναι κατάλληλο και δυνατό, το αίμα, που δωρίζεται, πρέπει να ελέγχεται και για άλλες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

 Ηπατίτιδα C

Νόσος Chagas

Ελονοσία

Σε κάποιες χώρες, ιδιαιτέρως έξω από τα κύρια αστικά κέντρα, το αίμα δεν εξετάζεται ακόμη για όλες τις ασθένειες που μπορούν να μεταδοθούν μέσω της μετάγγισης αίματος,. Γι' αυτό και είναι τόσο σημαντικό να είσαστε ειλικρινείς για τον οποιοδήποτε λόγο που το αίμα σας μπορεί να μην είναι ασφαλές.  

Παρόλο που το αίμα δωρίζεται εθελοντικά, κοστίζει τουλάχιστον $50, για να τεθεί υπό έλεγχο και επεξεργασία, προτού δοθεί στην κυκλοφορία για μετάγγιση. Η διαδικασία της απόρριψης του αίματος, εξαιτίας της παρουσίας μολυσματικών παραγόντων, ύστερα από εξέταση, απαιτεί τεράστια δαπάνη σε οικονομικές πηγές και ανθρώπινο υλικό.

 Το αίμα ελέγχεται, επίσης, πριν από τη μετάγγιση, για να διαπιστωθεί η ομάδα αίματος του δότη και η ύπαρξη οποιωνδήποτε αντισωμάτων στο αίμα. Αυτό γίνεται, για να εξασφαλιστεί ότι είναι συμβατό με το αίμα του ασθενούς, που θα το λάβει, με στόχο την αποφυγή σοβαρών ανοσολογικών αντιδράσεων κατά τη μετάγγιση.

Τι είναι το αίμα και πού χρησιμοποιείται;

 Το κόκκινο υγρό που καλείται αίμα αποτελείται από αρκετά διαφορετικά συστατικά, καθένα από τα οποία επιτελεί μια συγκεκριμένη λειτουργία. Το αίμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί εν συνόλω ή να διαχωριστεί στα συστατικά του. Αυτά μπορούν να διατεθούν για συγκεκριμένους σκοπούς, έτσι που κάθε μονάδα αίματος που δωρίζεται, να μπορεί να παρέχεται σε περισσότερους από έναν ασθενείς.

Το αίμα στο σύνολό του χρησιμοποιείται κατά κανόνα, σε κάποιες χώρες, για τη θεραπεία ανθρώπων που, στην πλειοψηφία τους, χρειάζονται τη σωτήρια για τη ζωή τους μετάγγιση αίματος.

Τα συστατικά του αίματος

Τα ερυθρά αιμοσφαίρια χρησιμοποιούνται ευρέως, για να αναπληρώνουν την απώλεια αίματος που προκαλείται από αιμορραγία κατά τη γέννα, κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης και κατά τη διάρκεια ατυχημάτων. Η μετάγγιση ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορεί επίσης να είναι σωτήρια για τη ζωή του ασθενούς σε συγκεκριμένους τύπους αναιμίας.

Τα αιμοπετάλια αποτελούν πολύ μικρά κύτταρα τα οποία είναι πολύ βασικά για την πήξη του αίματος. Αν ο αριθμός αιμοπεταλίων ενός ατόμου είναι χαμηλός, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εύκολη δημιουργία μωλώπων και σε μεγάλη αιμορραγία. Οι ασθενείς που έχουν λευχαιμία ή ανεπάρκεια μυελού των οστών, συνήθως έχουν χαμηλό ποσοστό αιμοπεταλίων και χρειάζονται αιμοπετάλια, για να διαφυλάξουν τη λειτουργία της πήξης του αίματός τους.

Το πλάσμα , το κιτρινωπό υγρό, στο οποίο τα αιμοσφαίρια αιωρούνται, συνήθως υποβάλλεται σε επεξεργασία για να παράγει ζωτικά συστατικά του αίματος:

 Παράγοντες πήξης, όπως τον Παράγοντα VIII , ο οποίος δίνει στους αιμοφιλικούς τη δυνατότητα να ζήσουν μια καθ' όλα φυσιολογική ζωή

 Ανοσοσφαιρίνες

μη συγκεκριμένη ανοσοσφαιρίνη, η οποία χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση μη φυσιολογικών λειτουργιών του ανοσοποιητικού συστήματος και για την προστασία από την Ηπατίτιδα Α 

συγκεκριμένη ανοσοσφαιρίνη, όπως η ανοσοσφαιρίνη αντί- D , η οποία χρησιμοποιείται, για να αποτρέψει ενδεχόμενη προσβολή του εμβρύου από ασθένεια Rhesus

Λευκωματίνη, η οποία είναι μια σημαντική πρωτεΐνη του αίματος και ενίοτε χρησιμοποιείται σε ασθενείς που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση εξαιτίας της απώλειας μεγάλης ποσότητας σωματικών υγρών.

10.

Φίλε, ξέρεις να χρησιμοποιείς σωστά τον Υπολογιστή σου;

 Αυτή την στιγμή κάθεσαι μπροστά στον υπολογιστή και διαβάζεις αυτό το άρθρο. Μην ανησυχείς, αυτό δεν είναι κάτι κακό. Πολλά παιδιά της ηλικίας σου κάθονται καθημερινά στον υπολογιστή είτε για να παίξουν κάποιο παιχνίδι ή για να κάνουν κάποια μελέτη για το σχολείο.
Αυτή η αθώα απασχόληση όμως μπορεί να μετατραπεί σε τρομερό εφιάλτη ... για το σώμα σου! Δεν το θέλουμε αυτό, έτσι; Κοίτα λοιπόν τα πιο κάτω. Θα σε βοηθήσουν να μπορείς να διασκεδάζεις ΣΩΣΤΑ στον υπολογιστή!

Ας ξεκινήσουμε από πάνω προς τα κάτω.

Για οποιοδήποτε λόγο και να χρησιμοποιείς τον υπολογιστή, έχεις κάθε φορά δύο μέρη που πρέπει να εργάζονται πολύ σκληρά. Μπορείς να σκεφτείς ποια είναι αυτά; Σωστά! Τα δυο σου μάτια. Και μιας και είναι μόνο δυο πρέπει να τα προσέχουμε ιδιαίτερα καλά, έτσι δεν είναι;

Για να προστατέψεις τα μάτια σου, πρέπει να κάθεσαι σε απόσταση 40-50 εκατοστών από την οθόνη, έτσι ώστε τα μάτια σου να βρίσκονται στο ίδιο ύψος με το πάνω μέρος της οθόνης. Αν δεν μπορείς να το κάνεις αυτό επειδή η οθόνη σου δεν είναι τοποθετημένη καλά, θα πρέπει να την ψηλώσεις ή να την χαμηλώσεις λίγο για να ταιριάζει για το σώμα σου.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως πρέπει να βρεις κάποιον να σου κρατά πιο ψηλά την οθόνη όταν εργάζεσαι στον υπολογιστή, υπάρχουν πολλοί πιο εύκολοι και φτηνοί τρόποι να το κάνεις αυτό! (Μην νομίσεις πως θα βρεις κάποιον που θα σου κρατά την πολύ βαριά οθόνη δωρεάν!) Μπορείς απλώς να ψηλώσεις ή να χαμηλώσεις την καρέκλα σου (σε αυτές που έχουν τον ειδικό μηχανισμό), ή ακόμα ψάξε να βρεις παλιά βιβλία που δεν χρειάζεσαι (ας πούμε τα περσινά σχολικά βιβλία σου!) και βάλε τα κάτω από την οθόνη μέχρι να φτάσει αυτή στο ύψος που χρειάζεσαι!

Κάτι ακόμα που βοηθά πολύ είναι να κοιτάζεις, κάθε 20 με 30 λεπτά μακριά από την οθόνη σου και να συγκεντρώνεις το βλέμμα σου για κάποια δευτερόλεπτα σε ένα αντικείμενο που βρίσκεται μακριά.

Φυσικά παρόλα αυτά μπορεί σε κάποιες στιγμές να πονέσεις τα μάτια σου ή να αρχίσουν να δακρύζουν χωρίς να το θέλεις. Σε τέτοια περίπτωση, σταμάτα αμέσως αυτό που κάνεις και πήγαινε να ξεκουραστείς ή να κάνεις κάτι άλλο (όχι στον υπολογιστή φυσικά), κάτι που δεν θα κουράσει τα μάτια σου!

Πάμε τώρα στα χέρια.
Η τεχνολογία έχει φροντίσει για όλα: Οθόνη με μεγάλα γράμματα για να βλέπουμε τι κάνουμε, τόπο για να βάζουμε τα δισκάκια (CD-ROM) και ... για μαλακά πλήκτρα! Να θυμάσαι λοιπόν πως δεν είναι ανάγκη να πιέζεις πολύ δυνατά τα πλήκτρα, ένα μικρό άγγιγμα αρκεί. Γιατί να ταλαιπωρούμε άδικα τα καημένα τα δάχτυλα μας; Να θυμάσαι ακόμη πως το πληκτρολόγιο σου δεν πρέπει να είναι πολύ μακριά ώστε τα δάχτυλα σου να το φτάνουν με άνεση και η παλάμη σου πρέπει να σχηματίζει γωνία 90 μοιρών με τον βραχίονα σου.

Τελευταία αλλά καθόλου πιo ασήμαντα, η πλάτη και τα πόδια.

Για κάποιο λόγο τα περισσότερα συστήματα υπολογιστών είναι φτιαγμένα για το σώμα ενός 25χρονου άντρα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν πρέπει οι πιο νεαροί να ασχολούνται με τον υπολογιστή. Σημαίνει όμως πως είναι πιο δύσκολο για σας να νιώσετε άνετα όταν εργάζεστε στον υπολογιστή και πως πρέπει να προσέχετε περισσότερο το σώμα σας.

Το σημαντικότερο που ΠΡΕΠΕΙ να κάνεις όταν θέλεις να κάνεις κάτι στον υπολογιστή, είναι να κάθεσαι ίσια στην καρέκλα σου. Δηλαδή να κρατάς την πλάτη σου ίσια, αν είναι δυνατόν να την ακουμπάς συνεχώς στην καρέκλα (για να σε στηρίζει), να ακουμπάς το πίσω σου μέρος στο βάθος του καθίσματος και τα πόδια σου να τα φέρνεις ακριβώς μπροστά σου με τα γόνατα λυγισμένα και τις φτέρνες να ακουμπούν στο πάτωμα.

Αν είσαι λιγάκι μικρός και δεν φτάνουν τα πόδια σου στο πάτωμα, μπορείς απλά να χαμηλώσεις την καρέκλα εάν έχει τον μηχανισμό. Αν όχι βρες τα βιβλία του προπέρσινου σου σχολικού έτους και βάλε τα κάτω από τα πόδια σου για να στηρίζονται.

Σίγουρα θα σου έχει τύχει πολλές φορές να απορροφηθείς τόσο πολύ στον υπολογιστή (επειδή αυτό που κάνεις είναι ας πούμε πάρα πολύ διασκεδαστικό), που όταν κατάφερες να έρθεις πίσω στην πραγματικότητα ξαφνιάστηκες επειδή η ώρα είχε περάσει πάρα πολύ...

Όλοι μας αφαιρούμαστε κάποτε... όχι όμως το σώμα μας! Το σώμα σου προσέχει την κάθε σου κίνηση, ειδικά αν κάνεις συνεχώς τις ίδιες κινήσεις όπως το να δακτυλογραφείς και να "κλικάρεις". Γι' αυτό και είναι πολύ σημαντικό να κάνεις τακτικά διαλείμματα, άσχετα με το εάν πονάς κάπου ή όχι.

Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να βάζεις συγκεκριμένο χρόνο που θα κάθεσαι, ας πούμε 30 λεπτά δεν θα ήταν άσχημα, ώστε να ξέρεις κάθε πόσο είναι καλό να κάνεις τα διαλείμματα σου. ΜΗΝ ξεχνάς ποτέ να ακούς το σώμα σου ... μερικά παιδιά είναι τόσο απορροφημένα που ξεχνούν να παν στην τουαλέτα !

Το να προστατεύεις το σώμα σου ενόσω είσαι στον υπολογιστή, σημαίνει για εσένα πως θα νιώθεις καλύτερα και θα έχεις καλύτερες επιδόσεις, είτε στην μελέτη της επιστήμης για το σχολείο είτε στο αγαπημένο σου παιχνίδι!

11.

Ανέκδοτα

Η σαύρα, η μαϊμού και το τσιγάρο

 Όπως περπάταγε η σαύρα βλέπει τη μαϊμού πάνω στο δέντρο,
ανεβαίνει, και τη βλέπει να στρίβει ένα τσιγάρο.
- "Βρε, τι κάνεις εδώ;", της λέει.
- "ΣΣΣσστ!! Έλα εδώ και μη φωνάζεις", λέει η μαϊμού.
- "Αυτό είναι παράνομο", λέει η σαύρα!
- "Κάτσε", λέει η μαϊμού "και θα δεις."
Το ανάβει πίνει η μαϊμού και το δίνει στη σαύρα.
Πίνει, πίνει πίνει, σε κάποια φάση έχει λιώσει η σαύρα,
 γυρνάει η μαϊμού και της λέει:
- "Ρε πως είσαι έτσι;
Πήγαινε εδώ παρακάτω στη λίμνη να βραχείς, να πιεις και λίγο νερό να ξενερώσεις."
Κατεβαίνει η σαύρα πάει στη λίμνη και βρίσκει τον κροκόδειλο.
Τη βλέπει ο κροκόδειλος και της λέει:
- "Καλά ρε σαύρα πως είσαι έτσι;"
- "Άσε του λέει η σαύρα, βρήκα τη μαϊμού πάνω σ` ένα δέντρο και ανέβηκα
και μου έβαλε ένα τσιγάρο και έγινα χάλια... και κατέβηκα να πιω λίγο νερό."
- "Σε ποιο δέντρο", λέει ο κροκόδειλος;
- "Να σ` αυτό."
Πάει λοιπόν ο κροκόδειλος, ανεβαίνει πάνω, τον βλέπει η μαϊμού και του λέει:
- "Ρε σαύρα πόσο νερό ήπιες;"

Ο κλεφτοσυκάς και ο Κρητικός

Μια μέρα του καλοκαιριού, ένας Ιταλός τουρίστας στη Κρήτη κοζάρει μια συκιά με κάτι μεγάλα και ζουμερά σύκα.

Αρπάζει λοιπόν την ευκαιρία και σκαρφαλώνει σ` ένα κλαδί της για να κόψει μερικά.

Έλα όμως που ο Θεός αγαπάει μεν τον κλέφτη, αλλά αγαπάει και τον νοικοκύρη.

Να 'σου λοιπόν ο μπάρμπα-Μανούσος και αρχίζει να του φωνάζει:

- "Κατέβα κάτω μωρέ, διάολε τσ` απολειφάδι σου!".

Ο Ιταλός όμως με τα walkman στα αφτιά, δεν άκουγε τίποτα.

- "Δεν ακούς μωρέ;" του λέει ο μπάρμπας και μπροστά στον κίνδυνο να του ρημάξει το δέντρο του ο κλεφτοσυκάς,

 του χώνει μια με τη μαγκούρα και τον γκρεμίζει καταής.

Σκάει κάτω με δύναμη ο καημένος ο Ιταλός και ημιλυπόθυμος ψελλίζει:

- "Aqua! Aqua!" (Νερό! Νερό!)

Και τότε ο μπάρμπα-Μανούσος του αποκρίνεται:

- "Αφού άκουες μωρέ, γιατί δεν κατέβαινες;"

αγιογράφος

 Ένας ιερέας αποφασίζει να καλέσει έναν αγιογράφο να ζωγραφίσει τον μυστικό δείπνο στον τρούλο της εκκλησίας.  Φωνάζει έναν ο οποίος έπινε πολύ και γινότανε λιώμα. Με τα πολλά τον αφήνει να κάνει την δουλειά του και φεύγει ο παπάς.

Αρχίζει να σχεδιάζει λοιπόν ο αγιογράφος και φτιάχνει τον Ιησού να χορεύει ζεϊμπεκιές,  τον Ιούδα να χτυπάει παλαμάκια, τον Ιωάννη να σπάει πιάτα και τέτοια... Την άλλη μέρα έρχεται ο παπάς και βλέπει όλο αυτό το σκηνικό στον τρούλο και αρχίζει να βρίζει!

Φωνάζει τον αγιογράφο στην εκκλησία να του κάνει παρατήρηση. Εντωμεταξύ αυτός είχε ξεμεθύσει.

Τον αρχίζει ο παπάς και του λέει:

- "Τι είναι αυτά δεν ντρέπεσαι; Μέσα στον οίκο του θεού; Αθεόφοβε!!"

Και του απαντά ο αγιογράφος:

- "Τι να σου πω ρε πάτερ εγώ δεν ξέρω τίποτα όταν τους άφησα τρώγανε ακόμα.

Το όνομα...

Μπαίνει ο επιθεωρητής στην Γ` τάξη Δημοτικού.

Αφού καλημερίζει τα παιδάκια, ρωτά τον μαθητή που κάθεται στο πρώτο θρανίο:

- "Πως σε λένε παιδί μου;"

- "Μανώλη", απαντά ο μαθητής.

Του αστράφτει ένα χαστούκι και του λέει:

- "Εμμανουήλ σε βαφτίσανε κι έτσι σε λένε."

Ρωτάει τον άλλο μαθητή στο άλλο θρανίο:

- "Πως σε λένε εσένα παιδί μου;"

- "Μιχάλη", απαντά ο μαθητής.

Του αστράφτει κι αυτουνού ένα χαστούκι λέγοντάς του:

- "Μιχαήλ σε βαφτίσανε κι έτσι σε λένε."

Ρωτάει και τον τρίτο μαθητή από πίσω.

- "Πως σε λένε εσένα παιδί μου;"

Αυτός τον κοιτάει έντρομος, δαγκώνοντας τα νύχια του και ψελλίζοντας του λέει:

- "Πετρουήλ."

Ο βοσκός

 Μία μέρα ένας βοσκός πήγε να βοσκίσει τα πρόβατα του σε ένα λιβάδι μαζί με τη γυναίκα του.

Ξαφνικά πιάνει ένα τρομερό μπουρίνι. Αρχίζουν να πέφτουν καρεκλοπόδαρα.

Πέφτει ένας κεραυνός πάνω σε ένα πρόβατο.

- "Ε, ντε", λέει ο βοσκός.

Ξαναπέφτει άλλος κεραυνός σε άλλο πρόβατο.

- "Ε, ντε", λέει ο βοσκός.

Πέφτει κι ένας κεραυνός στη γυναίκα του.

Τότε ο βοσκός κοιτάζει τον ουρανό και λέει:

- "Μ` άντε ντε !"

Ο γύφτος και ο νταλικέρης

Ήταν ένας γύφτος που πουλούσε ντομάτες. Περνάει ένας νταλικέρης και του λέει:

- "Τι πουλάς βρε γύφτο;"

- "Ντομάτες", του λέει.

- "Εμείς στο χωριό μου έχουμε κάτι ντομάτες τριπλάσιες από τις δικές σου", λέει ο νταλικέρης και φεύγει.

Την άλλη μέρα ο γύφτος πουλούσε πατάτες. Πάει ξανά ο νταλικέρης και του λέει:

- "Τι πουλάς βρε γύφτο;"

- "Πατάτες", του λέει ο γύφτος.

- "Εμείς στο χωριό μου έχουμε κάτι πατάτες τετραπλάσιες από τις δικές σου",  λέει και φεύγει ο νταλικέρης.

Την άλλη μέρα ο γύφτος πουλούσε κάτι μεγάλα καρπούζια.

Έρχεται πάλι ο νταλικέρης και του λέει:

- "Τι πουλάς βρε γύφτο;"

Και λέει ο γύφτος:

- "Αρακά!"

Ξέρεις αγγλικά;

Ο Πόντιος πάει σε ένα περίπτερο. Ρωτάει τον περιπτερά:

- "Αγγλικά ξέρεις;"

- "Όχι," απαντάει ο περιπτεράς. Καλά λέει ο Πόντιος και φεύγει.

Πάει σε ένα άλλο και ξαναρωτά:

- "Αγγλικά ξέρεις;"

- "Όχι," λέει και αυτός ο περιπτεράς.

Καλά λέει ο Πόντιος και φεύγει. Τελοσπάντων, αφού είχε γυρίσει πολλά περιπτερά, πάει και σε ένα τελευταίο περίπτερο. Το ίδιο πάλι.

- "Αγγλικά ξέρεις;" ρωτάει ο Πόντιος τον περιπτερά.

- "Ναι λέει ο περιπτεράς!" Και λέει ο Πόντιος.

- "Ε φέρε μου τότε ένα Marlboro!"

Ο δικηγόρος

Ένας δικηγόρος μόλις έχει εγκατασταθεί στο νέο του γραφείο.

Λοιπόν σκέφτεται τι μπορεί να κάνει για να αποκτήσει πελάτες.

Μετά από κάμποση ώρα ένας κύριος μπαίνει στο γραφείο του δικηγόρου.

Αμέσως λέει να βάλει σε εφαρμογή το σχέδιο του.

Έτσι σηκώνει το τηλέφωνο του, και λέει:

- "Δυστυχώς δεσποινίς Ωνάση, δεν μπορώ να αναλάβω την υπόθεση σας.

Είμαι πνιγμένος στη δουλειά. Πάρτε με σε ένα μήνα, μήπως και μπορέσω να σας βοηθήσω."

Κλείνει το τηλέφωνο και λέει στο κύριο που περιμένει:

- "Σε τι θα μπορούσα να σας εξυπηρετήσω;"

- "Τίποτα, είμαι από την Ο.Τ.Ε. ήρθα για να συνδέσω το τηλέφωνο."

Οι κυλιόμενες σκάλες!!!

Δύο φίλες, μια ξανθιά και μια κοκκινομάλλα βγήκαν έξω για καφέ.

Τότε λέει η κοκκινομάλλα στην ξανθιά:

- "Αχ, φιλενάδα, αν μάθεις τι έπαθα εχθές θα σοκαριστείς!"

- "Λέγε καλέ, τι έπαθες;", λέει η ξανθιά.

- "Να, εχθές πήγα για ψώνια στο εμπορικό και όταν ήταν να φύγω, μπήκα στο ασανσέρ.

 Και τότε ξαφνικά, το ασανσέρ σταμάτησε!

Τρεις ολόκληρες ώρες έκανε η πυροσβεστική για να με βγάλει."

- "Αυτό που έπαθες εσύ δεν είναι τίποτα μπροστά στο δικό μου", λέει η ξανθιά.

"Εγώ πήγα την προηγούμενη εβδομάδα στο εμπορικό και ανέβηκα στις κυλιόμενες σκάλες.

 Τότε, οι κυλιόμενες σκάλες έπαθαν βλάβη και σταμάτησαν να κυλάνε.

Έξι ολόκληρες ώρες έμεινα εγκλωβισμένη πάνω στις σκάλες!!!!!!!"

Το Πηγάδι!!

Ένας Άραβας διπλωμάτης επισκέπτεται τις ΗΠΑ για πρώτη φορά και δειπνεί στο State Department.

 Ο Εμίρης δεν έχει συνηθίζει στις αμερικάνικες αλμυρές γεύσεις  (πατάτες, τυριά, αλλαντικά κ.λ.π.) οπότε συνεχώς έστελνε τον υπηρέτη του, τον Αμπντούλ να του φέρνει νερό.

Κάθε λίγο και λιγάκι, ο πιστός υπηρέτης έφερνε νερό αλλά μια φορά επιστρέφοντας ήρθε με άδεια χέρια.

 - Αμπντούλ, άπιστο γουρούνι, που είναι το νερό μου;

- Χίλια συγγνώμη, μεγαλειότατε, αλλά ένας λευκός κάθισε στο πηγάδι!

12.

Πανευρωπαϊκό Δίκτυο:  “ART - NET”

Φορέας υλοποίησης: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ.

Συμμετέχουν: Εικαστικοί - Εκπαιδευτικοί.

ΥΠΟΣΕΛΙΔΟ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: http://www.elearning-art.net/database/courses

Μερικά στοιχεία για το έργο:

To Art Net είναι ένα ευρωπαϊκό έργο, το οποίο σκοπεύει στη δημιουργία ενός δικτύου επικοινωνίας μεταξύ των ευρωπαίων καθηγητών καλλιτεχνικών, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα του εκπαιδευτικού υλικού και των τεχνικών διδακτικής των Καλών Τεχνών. Απευθύνεται σε καθηγητές Καλών Τεχνών όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, που είναι πρόθυμοι να μοιραστούν εκπαιδευτικό υλικό και μεθοδολογίες με άλλους ευρωπαίους συναδέλφους τους. Ως κύριο αποτέλεσμα αναμένεται η δημιουργία ενός εικονικού τόπου συνάντησης όπου οι ενδιαφερόμενοι θα διαμοιράζονται διαφορετικές πηγές, τακτικές και μεθοδολογίες για τη διδασκαλία των Καλών Τεχνών.

Το αποτέλεσμα του έργου θα είναι ένα Internet Portal με τέσσερις κύριους τομείς: 

1. Διδακτική των Καλών Τεχνών, όπου θα περιέχεται εκπαιδευτικό υλικό που θα έχει παραχθεί από καθηγητές Καλών Τεχνών και συγκεκριμένα θα χωρίζεται σε τρεις θεματικές ενότητες: Αρχαία, Μοντέρνα και Σύγχρονη τέχνη.

2. Εργαστήριο Καλών Τεχνών, που θα περιλαμβάνει πρακτικά παραδείγματα για τη διδασκαλία Καλών Τεχνών και θα δημιουργούν ένα είδος ηλεκτρονικού εργαστηρίου. Η ανταλλαγή των πληροφοριών θα πραγματοποιείται επίσης  μέσω βίντεο τα οποία θα είναι διαθέσιμα στο Internet Portal και θα χωρίζονται σε θεματικές ενότητες όπως Σχέδιο, Ζωγραφική, Γλυπτική, Μουσική και Θέατρο.

3. Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη έργων τέχνης, όπου θα παρέχεται ένας κατάλογος από βιβλιογραφικές αναφορές, αξιολογημένες από τους καθηγητές που τις χρησιμοποίησαν.

4. Εικονικός τόπος συνάντησης και συζητήσεων, όπου καθηγητές,  καλλιτέχνες και μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα (τόσο σύγχρονα όσο και ασύγχρονα) να επικοινωνήσουν σχολιάζοντας το διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό και νέες προσεγγίσεις σε θέματα διδακτικής των καλών τεχνών.

5. Εικονική Κοινότητα Καλών Τεχνών, όπου τα μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν εκπαιδευτικό υλικό με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους.

Η ιστοσελίδα του προγράμματος όπου μπορείτε να ανατρέξετε για περισσότερες πληροφορίες είναι:  http://artnet.pixel-online.org

Οφέλη για τα συμμετέχοντα εκπαιδευτικά ιδρύματα.

Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Art-net θα ωφεληθούν από πολλές απόψεις. Συγκεκριμένα:

· Ενεργός συμμετοχή σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όπου διδάσκονται μαθήματα καλλιτεχνικών.

· Πρόσβαση σε μια βάση δεδομένων ηλεκτρονικού υλικού για τη διδασκαλία των μαθημάτων καλλιτεχνικών, που θα έχει αξιολογηθεί από ευρωπαίους δασκάλους καλλιτεχνικών.

· Απόκτηση των τεχνικών και μεθοδολογικών δεξιοτήτων για τη δημιουργία σειρών μαθημάτων πολυμέσων και καλλιτεχνικών θεμάτων μέσω εθνικών εργαστηρίων με θέμα "Δημιουργία μαθημάτων eLearning σε καλλιτεχνικά θέματα" τα οποία θα οργανωθούν από τους εμπειρογνώμονες της ακαδημίας Καλών Τεχνών Brera.

· Δημοσίευση του ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού των καθηγητών Καλών Τεχνών σε ένα εικονικό τόπο.

· Δυνατότητα δημοσίευσης των έργων των σπουδαστών στην on-line γκαλερί.

· Συμμετοχή των σπουδαστών σε σειρές μαθημάτων τέχνης που θα έχουν δημιουργηθεί από τους δασκάλους μέλη του έργου.

· Συμμετοχή των σπουδαστών σε έναν διαγωνισμό τέχνης (Love-Art Competition).

· Άμεσες επαφές με τους συναδέλφους τους από τα ευρωπαϊκά σχολεία που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Δραστηριότητες των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Χαρτογράφηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων: Κάθε συμμετέχον σχολείο/ ίδρυμα θα παράγει μια λεπτομερή παρουσίαση του ιδρύματός του σε ηλεκτρονική μορφή. Η παρουσίαση αυτή θα δημοσιευθεί στο Art-Net Portal.

Αξιολόγηση eLearning εμπειριών: κάθε σχολείο καλείται να αξιολογήσει κάποιες εμπειρίες eLearning στις οποίες έχουν συμμετάσχει οι καθηγητές. Παραδείγματα μιας τέτοιας εμπειρίας eLearning μπορούν να είναι, η χρήση ενός CD σε ένα πλαίσιο διδασκαλίας ένα μάθημα αυτο-διδασκαλίας μέσω Διαδικτύου, η συμμετοχή σε ένα φόρουμ κλπ.

Αξιολόγηση eLearning υλικού: κάθε σχολείο καλείται να αξιολογήσει το υλικό eLearning για τη διδασκαλία μαθημάτων καλλιτεχνικών. ΕLearning υλικό μπορεί να είναι, on-line σειρές μαθημάτων καλλιτεχνικών ,CD-Rom, διαδραστικά παιχνίδια κλπ. Το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η δυνατότητα μάθησης μέσω ηλεκτρονικής υποστήριξης.

Δημιουργία πολυμεσικών μαθημάτων σε θέματα καλλιτεχνικών: κάθε σχολείο θα είναι αρμόδιο για την ανάπτυξη μιας σειράς μαθημάτων eLearning για ένα θέμα τέχνης της επιλογής του, με τη βοήθεια των ειδικών συνεργατών του προγράμματος. Η σειρά μαθημάτων eLearning θα είναι μια σειρά μαθημάτων πολυμέσων που δημιουργείται με την ενίσχυση των εικόνων, βίντεο κλπ. Οι σειρές μαθημάτων μπορούν να έχουν θεωρητικό περιεχόμενο (π.χ. ιστορία της τέχνης) ή πρακτικό (π.χ. ζωγραφική).