Τι είναι το ενεργειακό σπίτι
Ιστορία
Η ιδέα του ενεργειακου σπιτιού ξεκίνησε από μια συζήτηση τον Μάιο του 1988, μεταξύ των BoAdamson καθηγητή του πανεπιστημίου Lund στην Σουηδία και του WolfgangFeist του γερμανικού ινστιτούτου, για την κατοικία και το περιβάλλον (ΙnstitutfürWohnenundUmwelt). Η ιδέα τους οδήγησε την γερμανική πολιτεία του Hessen να χρηματοδοτήσει μια σειρά από ερευνητικά προγράμματα, που τελικά οδήγησαν στην δημιουργία του προτύπου. Το πρώτο παθητικό σπίτι κατασκευάστηκε στο Darmstadt της Γερμανίας το 1990. Τον Σεπτέμβριο του 1996 ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Παθητικού Σπιτιού επίσης στο Darmstadt. Από τότε και μέχρι το 2010 έχουν κατασκευαστεί πάνω από 25.000 σπίτια με αυτό το πρότυπο.
Τι ακριβώς είναι;
Το ενεργειακό σπίτι είναι το παγκοσμίως πρωτοποριακό κατασκευαστικό πρότυπο για ενεργειακή απόδοση των κτηρίων. Ένα παθητικό σπίτι χρειάζεται μόλις το 10% της ενέργειας που χρησιμοποιεί το τυπικό σπίτι στην κεντρική Ευρώπη. Αναλυτικά τα όρια που θέτει το πρότυπο για την κατανάλωση ενέργειας είναι:
- Το ενεργειακό σπίτι χρειάζεται λιγότερο από 15kWh/m2 τον χρόνο για θέρμανση ή ψύξη (για την ψύξη υπάρχει επιπλέον η αφύγραση, η οποία μεγαλώνει το όριο).
- Το μέγιστο φορτίο για ψύξη και θέρμανση δεν μπορεί να ξεπερνάει τα 10W/m2.
- Η συνολική κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας (για ψύξη, θέρμανση, ζεστό νερό χρήσης και οικιακή κατανάλωση ρεύματος) δεν μπορεί να ξεπερνά τις 120kWh/m2 τον χρόνο.
- Η αεροστεγανότητα θα πρέπει να περιορίζεται σε 0,6 εναλλαγές την ώρα σε τεστ υπερπίεσης και υποπίεσης50Pa (n50=0,6/h). Αυτό οδηγεί την εναλλαγή του αέρα σε τυπικές συνθήκες λειτουργίας από 0,05 έως 0,15 αλλαγές αέρα την ώρα.
- Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ψύξη (πχ. αir condition) κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, θα πρέπει η υπέρβαση του ανώτερου ορίου θερμοκρασίας (25οC) να συμβαίνει λιγότερο από το 10% του χρόνου. Αυτό πρακτικά οδηγεί σε μέγιστες θερμοκρασίες περίπου 27οC.
Πώς το πετυχαίνουμε αυτό;
Αυτή την εξαιρετική απόδοση την πετυχαίνει το ενεργειακό σπίτι με τους ακόλουθους τρόπους:
Μειώνοντας κατά πολύ τα φορτία θέρμανσης και ψύξης με χρήση θερμομόνωσης κατάλληλου πάχους και χαρακτηριστικών.
Χρησιμοποιώντας κουφώματα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Επίσης τοποθετούμε μεγάλα ανοίγματα σε νότιο προσανατολισμό και περιορίζουμε τα υπόλοιπα.
- Περιορίζοντας στο ελάχιστο τα φορτία αθέλητου αερισμού με κατάλληλη αεροστεγή κατασκευή.
- Κάνοντας χρήση (τον χειμώνα) των εσωτερικών θερμικών φορτίων, όπως είναι οι λευκές οικιακές συσκευές, ο φούρνος, οι κάτοικοι, ο φωτισμός κα.
- Εκμεταλλευόμενοι τα ηλιακά κέρδη τον χειμώνα και αποφεύγοντάς τα το καλοκαίρι.
- Με χρήση εναλλάκτη αέρος-αέρος υψηλής απόδοσης (n>75%) για την εισαγωγή φρέσκου αέρα.
- Με χρήση γεωθερμίας για προκλιματισμό του νωπού αέρα.
- Με χρήση φυσικού ή μηχανικού αερισμού με bypass τις νυχτερινές ώρες το καλοκαίρι.
Άνεση
Τα ενεργειακά σπίτια μπορεί να είναι γνωστά για τη δραστική μείωση της χρήσης ενέργειας και να συνδέονται με ενεργειακό κόστος, αλλά οι κάτοικοί τους εκτιμούν περισσότερο το επίπεδο της άνεσης που προσφέρουν. Ένα εξαιρετικά καλά μονωμένο κέλυφος κτιρίου, καθώς και τριπλά τζάμια στα παράθυρα (ανάλογα το κλίμα) και μονωμένα πλαίσια, μπορούν να κρατήσουν την επιθυμητή θερμοκρασία στο εσωτερικό. Αυτό σημαίνει ότι το πάτωμα και όλοι οι εσωτερικοί τοίχοι μένουν στην ίδια ευχάριστη θερμοκρασία.
Ακόμα και ο φρέσκος αέρας που παρέχεται σε ενεργειακά σπίτια, προκλιματίζεται σε μια ευχάριστη θερμοκρασία πριν εισέλθει στο σπίτι. Ένα άκρως αποτελεσματικό σύστημα ανάκτησης θερμότητας είναι ικανό να μεταφέρει περισσότερο από το 75% της αισθητής θερμότητας από τον χρησιμοποιημένο, εξερχόμενο αέρα στον φρέσκο, εισερχόμενο αέρα τροφοδοσίας. Με τον τρόπο αυτό, για παράδειγμα, 20οC εξερχόμενου αέρα μπορεί να θερμάνει τον κρύο νωπό αέρα μια κρύα μέρα από 0οC σε τουλάχιστον 16οC, χωρίς τη χρήση ενεργού θέρμανσης. Όταν έχει πολύ ζέστη έξω, ο ζεστός αέρας του περιβάλλοντος μπορεί να ψύχεται πριν εισέλθει στο σπίτι σε μεγάλο βαθμό με τον ίδιο τρόπο, ή ακόμα και με χρήση γεωθερμίας.
Τα συστήματα εξαερισμού των ενεργειακών σπιτιών παρέχουν σταθερά φρέσκο αέρα προσφέροντας έτσι ανώτερη ποιότητα αέρα στους εσωτερικούς χώρους. Ο αέρας σε ένα παθητικό σπίτι ανανεώνεται συνεχώς και δεν παίρνει ποτέ την μυρωδιά της κλεισούρας, όπως γίνεται σε τυπικά σπίτια όταν δεν ανοίγουμε τα παράθυρα. Τα συστήματα εξαερισμού, χάρη στα ειδικά φίλτρα που χρησιμοποιούν, παρέχουν άφθονο φρέσκο αέρα, απαλλαγμένο από γύρη, σκόνη και ρύπους. Αυτό μεγιστοποιεί την άνεση για όλους, ειδικά για τα άτομα με αλλεργίες ή αναπνευστικά προβλήματα.
Οι ευχάριστες θερμοκρασίες στο εσωτερικό των ενεργειακών σπιτιών και η ποιότητα εξαερισμού που προσφέρουν, εμποδίζουν τη δημιουργία υγρασία, βάζοντας ένα τέλος, τόσο στη συμπύκνωση που σχηματίζεται συνήθως κατά μήκος των κουφωμάτων και τον θερμογεφυρών, όσο και στην ανάπτυξη μούχλας.
Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την άνεση είναι η χαμηλή στάθμη θορύβου. Τα ενεργειακά σπίτια, λόγω της μεγάλης αεροστεγανότητας που έχουν, παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ηχομονωτική ικανότητα, εμποδίζοντας έτσι τον εξωτερικό θόρυβο να εισέλθει. Πέρα από αυτό όμως, η στάθμη του θορύβου που επιτρέπεται μέσα σε ένα ενεργειακό σπίτι από τους αεραγωγούς και τα στόμια είναι εξαιρετικά χαμηλή, στα 25dB.
Οικονομία
Το ενεργειακό σπίτι, με όλα τα πλεονεκτήματα που έχει έναντι των συμβατικών, επιπλέον είναι και πιο οικονομικό αυτών. Με την διαρκώς υψηλότερη τιμή της ενέργειας είναι φανερό ότι θα πρέπει όσο μπορούμε να απεξαρτητοποιήσουμε το κόστος λειτουργίας των κατοικιών μας, αλλά και του τριτογενή τομέα, από το κόστος ενέργειας. Το ενεργειακό σπίτι το καταφέρνει αυτό και προσφέρει ένα πολύ μικρό κόστος λειτουργίας σε σχέση με τα συμβατικά. Η αύξηση του αρχικού κόστους κατά την κατασκευή έχει υπολογιστεί ότι ανέρχεται στο 5-7%. Αν όμως αναλογιστούμε το λειτουργικό κόστος σε βάθος χρόνου 25ετιας, είναι εύκολο να διαπιστώσουμε ότι στην πραγματικότητα είναι πολύ πιο οικονομικό.
Αναφορές: http://www.passipedia.org – http://www.passiv.de – http://www.eipak.org/
