Η ΖΩΗ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΓΑΠΗ

Και η αγάπη θα είναι ζωή

Το βιβλίο αφορά τη ζωή ενός ορθοδόξου Αγίου του πατρός Δημητρίου Κλεπίνιν πού πέθανε σε γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης και είναι γραμμένο από την κόρη του. Ένα βιβλίο που δείχνει πόσο καθημερινός είναι ένας Άγιος, αλλά και τι είναι αυτό που τον βγάζει από την καθημερινότητα και τον τοποθετεί στη χωρία των Αγίων. Πρόκειται επίσης για ένα βιβλίο γεμάτο ιστορικά ντοκουμέντα από τη ζωή και την αντίσταση απλών ανθρώπων εναντίον της ναζιστικής θηριωδίας, δηλαδή ένα βιβλίο μνήμης, αλλά και συγχρόνως ένα βιβλίο συγνώμης.

Το παρόν κείμενο δεν αποτελεί μια πλήρη βιβλιοπαρουσίαση, επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε κάποια σημαντικά κατά τη γνώμη του γράφοντος σημεία. Τον Άγιο Δημήτριο Κλεπίνιν τον απασχολεί έντονα το θέμα του θελήματος του Θεού στη ζωή μας. Γράφει σε μια κοπέλα, πριν ιερωθεί: «Μη φοβάστε, αν αποφασίσετε να μην ενώσετε τη ζωή σας με τη δική μου, θα το θεωρήσω ως εκδήλωση του θείου θελήματος και θα πάμε μαζί στην εκκλησία να πούμε “Κύριε, δόξα σοι”»[1]. Στην ίδια σελίδα λίγο παρακάτω διαβάζουμε: «Η ζωή των απίστων φαίνεται πολλές φορές ευτυχισμένη, ενώ ο Θεός μοιάζει να αντιστέκεται στις προσευχές των πιστών που τον ικετεύουν να τους δώσει την ευτυχία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πρέπει εδώ να αντιληφθούμε μια απόδειξη της αγάπης Του. Όσοι δεν πιστεύουν, πράγματι, δεν περιμένουν τίποτε από το Θεό, αλλά και ο Θεός δεν τους παίρνει τίποτε. [ ] Καθένας μας εδώ κάτω έχει έναν προορισμό, που έχει χαραχτεί γι’ αυτόν ήδη από τη δημιουργία του κόσμου. Αυτός ο προορισμός έχει τη μορφή μιας δυνατότητας και δεν θα τον αποφύγουμε, παρά μόνο αν αντισταθούμε στο θέλημα του Θεού».

Ένα μυστικό νήμα ξεκινά από το κολλυβαδικό κίνημα και δένει εκτός των άλλων και τον Άγιο Δημήτριο Κλεπίνιν. Η διπλωματική του εργασία έχει τίτλο «Η καρδιά και η διάνοια στην προσευχή του Ιησού». Εκεί ο π. Δημήτριος συνοψίζει την ησυχαστική παράδοση, μια παράδοση πολύ ζωντανή στη Ρωσία αλλά και άλλες σλαβικές χώρες, την οποία ανανέωσε ο όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκι που επηρεάστηκε από τους κολλυβάδες του Αγίου Όρους.

Σε ένα του γράμμα από το στρατόπεδο ο Άγιος γράφει τα εξής σημαντικά στη γυναίκα του[2]: «Αγαπημένη μου Τομίκ, [ ] διακρίνω καθαρά το σκοπό της δοκιμασίας που μας επιβλήθηκε: να απορρίψουμε τη ματαιοδοξία όλων των σχεδίων και των προγραμματισμών και να αφεθούμε στο θέλημα του Θεού. Προηγουμένως, βασιζόμουν πολύ στο γεγονός ότι η αγάπη του Θεού εκδηλώνεται με την εξωτερική ευτυχία. Τώρα, ανακαλύπτω τη μέριμνά Του μέσα στη δοκιμασία». Η ζωή του πατρός Δημητρίου πριν τον εγκλεισμό του στο στρατόπεδο είναι μια ζωή δράσης στα πλαίσια της ενορίας του, αλλά και ευρύτερα, μια ζωή προσφοράς, μια ζωή σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας. Η ενασχόληση με τα καλά έργα, υπάρχουν φορές που μας απορροφά σε τέτοιο βαθμό, ώστε η όλη μας προσπάθεια να αυτονομείται σε σημείο που να δικαιώνεται ως προσωπικό επίτευγμα. Η επιτυχία της προσπάθειας είναι το θέλημά μας και μόνο, το οποίο δεν αφήνει περιθώρια για παρεμβάσεις του Θεού. Δεν το ομολογούμε αλλά η όλη μας συμπεριφορά το υπονοεί: Το δικό Σου θέλημα θα καεί στην πυρά του δικού μας θελήματος.

Το παραπάνω απόσπασμα συναντιέται με ένα κείμενο ενός άλλου Αγίου από το κίνημα των κολλυβάδων, του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη που γράφτηκε 150 περίπου χρόνια πριν: «…Όθεν, όποιος δεν προσέχει καλώς εις τούτο, αρχίζει πολλάκις να κάμη κανένα έργον, με σκοπόν διά να αρέση μόνον εις τον Κύριόν του˙ αλλ’ έπειτα, κατ’ ολίγον, ανεπαισθήτως πηγαίνοντας, αρέσκεται και αυτός εις τούτο με την ιδίαν του θέλησιν, τοιουτοτρόπως, οπού αλησμονεί το θείον θέλημα˙ και δένεται τόσον πολλά με την ηδονήν εκείνου του έργου, οπού, αν ο ίδιος Θεός τον εμποδίση από το έργον εκείνο, με καμμίαν ασθένειαν, ή με πειρασμόν δαιμόνων, και ανθρώπων, ή με άλλο μέσον κανενός κτίσματος, αυτός συγχίζεται όλος, [ ] σημείον πολλά φανερόν, ότι η γνώμη του, δεν ήτον όλη του Θεού, αλλ’ εγεννάτο από ρίζαν σεσαθρωμένην, και διεφθαρμένην της φιλαυτίας…»^[3].

Όταν οι «βεβαιότητες και οι ασφάλειες» των προσωπικών μας επιλογών καταρρέουν, η εγκατάλειψη στο δικό Του θέλημα αποτελεί τη σωτηριώδη επιλογή.

Μιχαήλ Μανωλόπουλος