ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

 Ἀπό τά Κρυφά Σχολειά τῆς ἀντίστασης στά Διαπολιτισμικά Σχολεῖα τῆς φιλοξενίας

Ἡ μέριμνα γιά τήν Παιδεία αὐτοῦ τοῦ τόπου καί ἡ σημασία της στήν αὐτοσυνειδησία αὐτοῦ τοῦ λαοῦ, εἶναι ὁ ἄξονας γύρω ἀπό τόν ὁποῖο περιστρέφονται τά κείμενα αὐτοῦ τοῦ βιβλίου. Ὁ συγγραφέας εἴτε ἀπό τή θέση τοῦ μαχόμενου ἑκπαιδευτικοῦ, εἴτε ἐκείνη τοῦ στελέχους, ἀλλά καί μέ τή γραφίδα του ὑπηρέτησε τήν ἐθνική ὑπόθεση τῆς Παιδείας, διωχθείς μάλιστα ἀπό τήν ἀπριλιανή χούντα ἀκριβῶς γι᾿ αὐτή του τήν ὑπηρεσία.

Ἡ θεματογραφία τοῦ βιβλίου ἄν περιέχει ἀναφορές στήν ἱστορία, εἶναι ὅπως πολύ σωστά σημειώνει ὁ συγγραφέας, γιατί “χωρίς τή μνήμη τῆς Ἱστορίας ἀστοχοῦμε νά διαχειριστοῦμε τό παρόν δημιουργικά, χωρίς ἐπικίνδυνες μονομέρειες, καί ἀδυνατοῦμε νά σχεδιάσουμε τό μέλλον τῆς Παιδείας μέ εὐθύνη γιά τή νέα γενιά”[1].

Τό βιβλίο χωρίζεται σέ τέσσερα μέρη. Στό πρῶτο “ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΞΕΝΟΚΡΑΤΙΑΣ”, ὑπάρχουν πολλές ἱστορικές ἀναφορές, μέ ἐκτενέστερη ἐκείνη γιά τό κρυφό σχολειό, στήν ὁποία ὑπάρχει καί προσωπική ἐμπειρία – μαρτυρία ἀπό τόν συγγραφέα γιά τήν ὕπαρξή σύγχρονου κρυφοῦ σχολειοῦ σέ χώρα πού κατ᾿ ἐπίφαση ἦταν δημοκρατική καί ἀπαγορευόταν ἡ διδασκαλία τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας καί γεωγραφίας[2].

Στό ἄρθρο “Ἱστορία και ιδεολογία”, μέ ἀφορμή τό βιβλίο Ἱστορίας τῆς ΣΤ´ Δημοτικοῦ τῆς Μ. Ρεπούση, ἀσχολεῖται μέ τά ἐρωτήματα “Τί εἶναι Ἱστορία;”, “Τί εἶναι ἱστορικά γεγονότα καί μαρτυρίες;”, “Τί σημαίνει ἱστορική ἀλήθεια καί ἀντικειμενικότητα στίς ἱστορικές ἀφηγήσεις;”, “Ποιά ἡ σχέση τῆς διδασκαλίας τῆς Ἱστορίας καί τῆς ἱστορικῆς συνείδησης;” καί “Ποιά ἡ σχέση τῆς τελευταίας μέ τήν ἐθνική συνείδηση καί τήν πατριωτική - πολιτική ἀγωγή;”.Τέλος ἐξετάζει τί διαμόρφωσε τήν ἐθνική συνείδηση στή Δύση καί τί στήν Ἑλλάδα.

Τό ἐνδιαφέρον ἄρθρο “Ἀπό τήν ἱστορική Μακεδονία στό ἰδεόπλασμα τῆς “Δημοκρατίας τῆς Μακεδονίας”, τῶν Σκοπίων - ἱστορική ἀναδρομή τοῦ προβλήματος - εἶναι ἀπόσπασμα ἀπό τήν ἐξαντληθείσα ἐργασία τοῦ συγγραφέα “Βαλκανικοί λαοί, Ἑλληνισμός καί Ὀρθοδοξία”, ἐκδ. Μήνυμα.

 Τό δεύτερο ἐπιγράφεται “ΑΝΟΡΘΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΡΑΜΑ ΚΟΙ-ΝΟΤΗΤΑΣ”. Θίγονται θέματα κατάρτισης, διαρκοῦς ἐπιμόρφωσης καί μετεκπαίδευσης τῶν ἐκπαιδευτικῶν. Ἐνδιαφέρον ἔχει τό ἄρθρο “Ἀξονικά προβλήματα τῆς Παιδείας”.

Τό τρίτο ἔχει τίτλο “ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ”. Ἡ θητεία τοῦ συγγραφέα ὡς στελέχους (διευθυντής) στή Διεύθυνση Ἐκπαίδευσης Ἑλληνοπαίδων Ἐξωτερικοῦ, δίνει ἰδιαίτερη βαρύτητα στά ἄρθρα αὐτοῦ τοῦ μέρους.

Στό τελευταῖο μέρος “ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΜΕΝΩΝ” ἰδιαίτερη ἀναφορά γίνεται στή δικτατορία, “ὅπου κατατίθεται ἡ ἀγωνία τῆς ψυχῆς νά ἀντιτάξει τήν ἀξιοπρέπειά της στήν τυραννία.”[3].

Τό βιβλίο εἶναι γραμμένο στό πολυτονικό. Τά περισσότερα κείμενα πρωτο-δημοσιεύθηκαν στήν ἐφημερίδα “Χριστιανική”. Τά χαρακτηρίζουν οἱ πολλές παραπομπές, οἱ ὁποῖες δίνουν τήν δυνατότητα στόν ἀναγνώστη νά ἐπεκταθεῖ στό μέτρο πού αὐτός ἐπιθυμεῖ.  

Τό πόνημά του ὁ συγγραφέας τό ἀφιερώνει στόν Ἅγιο Μάξιμο τόν Γραικό, ἀλλά καί στούς νεομάρτυρες καί ἐθνομάρτυρες τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς Ἑλλάδος.

Μιχαήλ Μανωλόπουλος