Εξορύσσοντας το φως… μνήμες και εικόνες από λιγνίτη

Ήταν Ιούνιος του 1953. Η Ελλάδα έκανε τα πρώτα της σταθερά βήματα βγαίνοντας από μια σκοτεινή εποχή. Εκείνο το μήνα το πρώτο σύγχρονο ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο της Ελλάδας άρχιζε να λειτουργεί στον Κάραβο, στις δυτικές ακτές της Νότιας Εύβοιας, τροφοδοτώντας με ηλεκτρική ενέργεια βιομηχανίες, εργοστάσια, συγκοινωνίες, καταστήματα και νοικοκυριά σε ολόκληρη τη Χώρα.

Ο πρώτος Ατμοηλεκτρικός Σταθμός της ΔΕΗ ήταν πραγματικότητα. Και λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα, το Λιγνιτωρυχείο Αλιβερίου, το πρώτο Λιγνιτωρυχείο της ΔΕΗ, που προμήθευε καθημερινά με λιγνίτη το Σταθμό, ένα εγχώριο καύσιμο, που έμελλε να γίνει το Εθνικό ενεργειακό μας καύσιμο.

Το λεύκωμα αυτό μας δίνει την ευκαιρία να ταξιδέψουμε σε βάθος χρόνου και να γνωρίσουμε, μέσα από εικόνες και μνήμες, ό,τι απαθανάτισε διαχρονικά ο φακός των φωτογράφων της Eπιχείρησης, για τη λιγνιτική δραστηριότητα. Στο λεύκωμα αναδεικνύεται και προβάλλεται η σκληρή εικόνα των Ορυχείων, αλλά και η ανθρώπινη έκφραση στην προσπάθειά της να πετυχαίνει καθημερινά τους δύσκολους στόχους της.

Πατήστε εδώ για να μεταφορτώσετε το λεύκωμα (μέγεθος 11 ΜΒ)

Επτά πόλεμοι, τέσσερις εμφύλιοι, επτά πτωχεύσεις 1821-2016

Η Ιστορία σπανίως διδάσκει και ουδέποτε επαναλαμβάνεται. Δίνει την εντύπωση ότι επαναλαμβάνεται, αλλά κρύβει ειρωνικά την έκπληξη. Την Ιστορία την πλάθουν οι άνθρωποι με τις ιδέες και τις πράξεις τους, η Φύση με τις δικές της δυνάμεις και το Σύμπαν, που παίζει το δικό του, ανεξιχνίαστο παιχνίδι.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Γεγονότα μιας Ιστορίας δύο αιώνων, βιώματα τραυματικά που απωθήσαμε βαθιά μέσα μας· ξεχασμένες χρεοκοπίες με τη σφραγίδα της αμάθειας και της δημαγωγίας· κρίσεις που μας υποδούλωσαν στην ένδεια, στις πλάνες και στο ψεύδος· πόλεμοι πολύνεκροι· εμφύλιοι αδελφοκτόνοι και απωθημένοι· γεγονότα που τα απωθήσαμε στη λήθη για να γλιτώσουμε από τη φρίκη και τις τύψεις – ενώ η μόνη κάθαρση θα ήταν η μνήμη και η επίγνωσή τους. Ας ανοίξουμε τα μάτια και την ψυχή μας στην Ιστορία, που εξορίζει τη λήθη και φέρνει την Αλήθεια. Διαβάστε περισσότερα “Επτά πόλεμοι, τέσσερις εμφύλιοι, επτά πτωχεύσεις 1821-2016”

Η φάρμα των ζώων

Σε ένα αγρόκτημα τα ζώα επαναστατούν και ανατρέπουν την καταπιεστική εξουσία του ανθρώπου, ελπίζοντας να ζήσουν ελεύθερη ζωή, γεμάτη αφθονία. Τη διοίκηση αναλαμβάνει μια έξυπνη κι αδίστακτη ελίτ γουρουνιών, που φαίνονται ικανότερα από τα άλλα ζώα. Η νέα εξουσία όμως δεν αργεί ν’ αποδειχτεί το ίδιο κακή ή και ακόμα χειρότερη από την προηγούμενη, καθώς εξαφανίζει τις δυνατότητες για αντίδραση, ενώ τα υπόλοιπα  ζώα αντιλαμβάνονται απελπισμένα ότι έχουν παγιδευτεί στους παλιούς τρόπους ζωής.

Ένα αλληγορικό έργο που αναδεικνύεται σε σάτιρα των ολοκληρωτικών καθεστώτων και μια δυστοπική απεικόνιση της νέας και ελπιδοφόρας ηγεσίας που, μόλις έρθει στην εξουσία, γίνεται ό,τι και όλες οι προηγούμενες.

Τα γρανάζια

Μια επαναστατική οργάνωση μετά από μακροχρόνιους αγώνες , έρχεται στην εξουσία μιας αποικιακής χώρας. Αντικειμενικός της σκοπός να κρατικοποιήσει τις πετρελαιοπηγές και τα διυλιστήρια που κατέχουν οι αποικιοκράτες και μια μεγάλη υπερεθνική εταιρία. Όταν όμως η επανάσταση πετυχαίνει τον σκοπό της, η νέα εξουσία που εγκαθιδρύεται δεν διώχνει ούτε κρατικοποιεί την υπερεθνική. Τα αιτήματα των αγροτών για εκσυγχρονισμό δεν ικανοποιούνται . Μέσα στην οργάνωση αρχίζουν οι έριδες και η εσωτερική αντιπολίτευση παίρνει τα όπλα. Οι παλιοί φίλοι γίνονται εχθροί.

– Υποθέτω ότι θα με δολοφονήσετε.

– Θα σε δικάσουμε.

– Με ποιο νόμο;

– Τον δικό μας.

1945-1975: η κυριαρχία του φορντικού καπιταλισμού

Η μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη οδήγησε σε μια εποχή αισιοδοξίας, ευημερίας, ισότητας και πλήρους απασχόλησης, τη λεγόμενη «χρυσή εποχή» του μεταπολεμικού καπιταλισμού (Esping- Andersen, 2004a, σ. 14), ή αλλιώς τη «χρυσή εποχή της σοσιαλδημοκρατίας», που μέσω της συνεργασίας κεφαλαίου, εργασίας και κράτους επιτυγχάνεται ο «εξανθρωπισμός» του καπιταλισμού και η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και της περιθωριοποίησης μέσω της αναδιανομής του πλεονάσματος της οικονομικής ανάπτυξης (Μουζέλης, 2005).

Βέβαια, Η ευφορία της χρυσής εποχής του μεταπολεμικού ή ορθολογικού καπιταλισμού δε χαρακτήριζε όλους τους στοχαστές και δέχθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, την κριτική της μαρξιστικής παράδοσης. Οι Baran και Sweezy (1989), στο έργο τους Μονοπωλιακός Καπιταλισμός: Ανατομία του Ιμπεριαλισμού, θεωρούν πως η ευμάρεια των μεταπολεμικών χρόνων όχι μόνο δε συνιστούσε το φυσικό αποτέλεσμα της ομαλής λειτουργίας του συστήματος, αλλά  αντίθετα ήταν ένα προσωρινό «προϊόν» συγκυριακών παραγόντων αλλά και μακροπρόθεσμων δομικών αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο δούλευε ο, αμερικανικός κυρίως, καπιταλισμός (Foster, 2005). Αναγνωρίζοντας τη σημασία της νέας χρηματοοικονομικής υπερδομής και των πολιτικών προώθησης της κατανάλωσης, επισημαίνουν παράλληλα τον ιδιαίτερο ρόλο των κρατικών δαπανών για τη διασφάλιση της απασχόλησης, ειδικά δε όσων συνδέονταν με την ανάπτυξη του στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος. Σε ανάλογη διαπίστωση για τις δυνάμεις που συνέβαλαν στη στήριξη της καπιταλιστικής οικονομίας προβαίνει και ο Rifkin (1996). Διαβάστε περισσότερα “1945-1975: η κυριαρχία του φορντικού καπιταλισμού”

Ο παράδοξος διαφωτισμός του καθηγητή Καριτάτ

Ο Steven Lukes, διακεκριμένος πολιτικός θεωρητικός, γράφει ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον εγχειρίδιο πολιτικής ιστορίας μεταμφιεσμένο σε μυθιστόρημα.

Σε αυτό, ο  καθηγητής Καριτάτ φυγαδεύεται από τη στρατοκρατούμενη Μιλιτάρια επιφορτισμένος με ένα σοβαρό καθήκον: να βρει τον καλύτερο δυνατό κόσμο. Έτσι αρχίζει η οδύσσειά του σε διάφορες χώρες, η καθεμιά από τις οποίες είναι αφοσιωμένη στην επιδίωξη ενός σημαντικού σκοπού: η μία να διασφαλίζει την τάξη και την ασφάλεια, η άλλη να μεγιστοποιεί την ευημερία και την ευτυχία, η τρίτη να διασφαλίζει σταθερή ταυτότητα στους ανθρώπους ώστε να αισθάνονται άνετα με τους συνανθρώπους τους, η τέταρτη να προστατεύει τα άτομα και την περιουσία του από παρεμβάσεις στις επιλογές τους να ζήσουν όπως προτιμούν.

Αυτός όμως ο ένας μοναδικός σκοπός κάθε χώρας, που αποκλείει όλους τους υπόλοιπους, θυσιάζει αναρίθμητους ανθρώπους στο βωμό ενός αφηρημένου ιδανικού.

Στο τέλος, ο καθηγητής Καριτάτ κυνηγημένος ή διωγμένος απ’ όλες αυτές τις χώρες, επιστρέφει ξανά στο όνειρο της τελειότητας, της επιδίωξης ενός κόσμου ιδανικού.

Δείτε εδώ και ένα άλλο βιβλίο του Steven Lukes

Ο αναρχικός των δύο κόσμων

Ένα βιβλίο κλασικής επιστημονικής φαντασίας, το οποίο όμως κρύβει πίσω του μια κοινωνιολογική/ανθρωπολογική αφήγηση. Ο Σεβέκ, ένας προικισμένος φυσικός που ζει στην αναρχική κοινωνία του πλανήτη Ανάρες, νιώθει φυλακισμένος που δεν μπορεί να μοιραστεί τα ταλέντα του με τους άλλους ανθρώπους, ενώ αναγκάζεται να εκτελεί χειρονακτική εργασία και να ζει σε συλλογικές δομές.

Κάποια στιγμή επαναστατεί και πηγαίνει στον μητρικό πλανήτη, τον Γιουράς, όπου ενθουσιάζεται που βρίσκεται μεταξύ ισάξιων, ως προς τις επιστημονικές ικανότητες ατόμων. Σύντομα όμως αντιλαμβάνεται ότι στο πολιτικό σύστημα του Γιουράς υπάρχουν έννοιες όπως πλούτος, φτώχεια, πόλεμος, εξουσία, εκμετάλλευση. Έτσι ως βαθιά κοινωνικό και πολιτικό όν πρέπει να αντιδράσει.

Η Ursula Le Guin στέκεται κριτικά απέναντι και στα δύο καθεστώτα. Ο ήρωάς της δεν μπορεί να ενταχθεί στη συλλογικότητα των ομοίων του Αντάρες, όμως δεν μπορεί και να δεχτεί την ανισότητα του συστήματος στον Γιουράς. Παγιδευμένος ανάμεσα στους δυο κόσμους, αναρχικός παντού, καταλήγει να μην ανήκει πουθενά.

Όροι χρήσης και δήλωση συναίνεσης γονέων για τη χρήση της υπηρεσίας «Τηλεδιασκέψεις-Lessons» από τους μαθητές του σχολείου

Οδηγίες για την ασφαλή χρήση της υπηρεσίας Τηλεδιασκέψεις-Lessons

Η χρήση της υπηρεσίας «Τηλεδιασκέψεις-Lessons» του Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου (ΠΣΔ – www.sch.gr) διέπεται από τους όρους χρήσης και εχεμύθειας που έγιναν αποδεκτοί κατά τη διαδικασία εγγραφής των μαθητών/μαθητριών, για την απόκτηση μαθητικού λογαριασμού. Διαβάστε περισσότερα “Όροι χρήσης και δήλωση συναίνεσης γονέων για τη χρήση της υπηρεσίας «Τηλεδιασκέψεις-Lessons» από τους μαθητές του σχολείου”

Προσωπικά δεδομένα και τηλεκπαίδευση: επισημάνσεις και (αναπάντητα;) ερωτήματα

Κατά την εφαρμογή της ΕξΑΕ, το Υπουργείο Παιδείας ζητούσε από τους διευθυντές των σχολείων να ενημερώσουν γονείς/κηδεμόνες μαθητών σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων αποκλειστικά για τον σκοπό της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, κοινοποιώντας τους σχετική ενημέρωση.  Στο κείμενο της ενημέρωσης αυτής περιλαμβάνεται η παρακάτω απαίτηση:

“Υπενθυμίζεται ότι η καταγραφή της εικόνας ή της συνομιλίας άλλου προσώπου χωρίς τη συγκατάθεσή του είναι παράνομη και επισύρει ποινικές, διοικητικές και αστικές κυρώσεις. Ειδικά για τους ανηλίκους απαιτείται και η συγκατάθεση του γονέα ή κηδεμόνα του.”

Διαβάστε περισσότερα “Προσωπικά δεδομένα και τηλεκπαίδευση: επισημάνσεις και (αναπάντητα;) ερωτήματα”

Πρόσβαση στο δίκτυο μέσω κινητών τηλεφώνων

 Από την Τετάρτη 8 Απριλίου η  πρόσβαση στις ψηφιακές πλατφόρμες για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα γίνεται χωρίς χρέωση από κινητά δίκτυα.

Προσοχή: αυτό ισχύει μόνο για τις ιστοσελίδες που αναφέρονται στη σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας. Σε όλες τις άλλες υπάρχει χρέωση δεδομένων κινητής τηλεφωνίας.

Διαβάστε περισσότερα “Πρόσβαση στο δίκτυο μέσω κινητών τηλεφώνων”