Τα παρακάτω άρθρα έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό “R+”, που εκδίδει ομάδα καθηγητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στην Κέρκυρα.

 

1) Einstein – Δαρβίνος: Σημειώσατε Χ ( Φεβρουάριος 2006 )

2) Η αναβάθμιση της παιδείας και ο Οδυσσέας Ανδρούτσος  ( Μάιος 2006 )

3) ΕΞΩ(από το σχολείο)… ΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ( Φεβρουάριος 2006 )

4) Ανακύκλωση: Πολυτέλεια ή αναγκαιότητα; ( Απρίλιος 2007 )

 

 

 

 

 

Einstein- Δαρβίνος: σημειώσατε Χ

 

 

  Τα παραπάνω είναι μερικά ερωτήματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα το φυσικό περιβάλλον , θα μπορούσαμε δηλαδή να τα εντάξουμε στην ύλη των Φυσικών Μαθημάτων ( Βιολογία, Γεωλογία, Φυσική, Αστρονομία). Έχουν όμως κι ένα άλλο κοινό σημείο: Κανένας μαθητής που τελειώνει  το Λύκειο, όσο καλός και να είναι, δεν ξέρει να απαντήσει! Γιατί; Μα γιατί τα συγκεκριμένα  θέματα δε διδάσκονται σε καμία τάξη από την Α Δημοτικού έως και τη Γ Λυκείου.

  Για να είμαστε πιο ακριβείς για κάποια μπορεί να γίνονται αναφορές είτε σε τμήματα της ύλης που δε διδάσκονται (Βιολογία-Εξέλιξη) είτε σε μαθήματα επιλογής που προτιμούν ελάχιστοι μαθητές (Αστρονομία), άλλα όμως δε διδάσκονται καθόλου (Γεωλογία).

  Μήπως πρόκειται για εξειδικευμένα ερωτήματα; Νομίζω πως όχι! Νομίζω ότι είναι θέματα που αφορούν τις γενικές γνώσεις ενός Ευρωπαίου πολίτη του 21ου αιώνα.

  Η θεωρία της εξέλιξης των ειδών του Δαρβίνου για παράδειγμα έχει ηλικία πάνω από έναν αιώνα. Τα αστέρια ανατέλλουν και δύουν , όπως ακριβώς και ο Ήλιος, εξάλλου και ο Ήλιος είναι ένα πολύ κοντινό μας αστέρι! Πριν από όχι πολλά χρόνια οι πιο πολλοί Έλληνες κατοικούσαν στην ύπαιθρο και ο νυχτερινός ουρανός ήταν κάτι πολύ οικείο σ’ αυτούς. Το 2005 είναι παγκόσμια αφιερωμένο στη Φυσική, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό ετών από τη δημοσίευση της Ειδική Θεωρίας της Σχετικότητας του Einstein.
  Τα παραπάνω καθώς και τόσα άλλα παρόμοια με αυτά δε φαίνεται να συγκινούν το εκπαιδευτικό μας σύστημα! Προσωπικά μου προξενεί εντύπωση πως θέματα που πλέον αποτελούν ύλη των Κυριακάτικων εφημερίδων, θέματα για τα οποία υπάρχουν άπειρα παιδικά βιβλία και σε τελική ανάλυση είναι πολύ «της μόδας», είναι  στο περιθώριο της διδασκόμενης ύλης!

  Τι να φταίει άραγε; Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη γνώση δεν έχει άμεση εφαρμογή; Η δυσκαμψία και ο συντηρητισμός του εκπαιδευτικού μας συστήματος;

  Πιστεύω τελικά ότι η σφαιρική γνώση στα παραπάνω θέματα και άμεση χρησιμότητα έχει αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι προάγει τη σκέψη και διευρύνει τους ορίζοντες των παιδιών με ευχάριστο τρόπο. Μετά από εκατό και πλέον χρόνια από τότε που ειπώθηκαν οι επαναστατικές θεωρίες στη Φυσική αλλά και στις άλλες επιστήμες, για μας κάποια πράγματα εξακολουθούν να είναι πολύ επαναστατικά για να διδαχθούν!

 

 

 

Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ  Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ

 

Έχουν ειπωθεί κι έχουν γραφτεί διάφορα για τη σκοπιμότητα και τη χρησιμότητα των  μαθητικών παρελάσεων. Οι παρελάσεις είναι σίγουρα ένα αναπόσπαστο μέρος της εκπαιδευτικής πραγματικότητας στην Ελλάδα. Οι καλοί μαθητές συναγωνίζονται για το ποιος θα κρατήσει τη σημαία, αρκετοί μαθητές κατεβαίνουν στις πρόβες για βήμα χάνοντας έτσι και κάποιες ώρες μαθήματος, ίσως και κάποιο διαγώνισμα κτλ. Γονείς , θείοι και παππούδες καμαρώνουν καθώς τα βλαστάρια τους  παρελαύνουν με αγέρωχο ύφος, σε κάθε πόλη και χωριό .  Όμως η παρέλαση δεν είναι μόνη εορταστική εκδήλωση με αφορμή κάποια εθνική επέτειο, είναι και η σχολική γιορτή την παραμονή της εθνικής επετείου. Κάποιοι μαθητές αρκετές ημέρες  φεύγουν από το μάθημα γιατί έχουν πρόβα για χορωδία, μουσική, ποιήματα. Γενικά υπάρχει ένας αναβρασμός στο σχολείο, που γίνεται μάλιστα ιδιαίτερα αντιληπτός στα μικρά σχολεία ;  Και να πάλι από την αρχή να ζωντανεύουν ο Καραϊσκάκης , ο Κανάρης, η Μπουμπουλίνα και ο Μουσολίνι να γίνεται ο περίγελος της ιστορίας. Σαν να μην πέρασε ο χρόνος από τότε που ήμασταν εμείς μαθητές . Ίδια κι απαράλλαχτα ποιήματα και πανηγυρικοί εδώ και τόσα χρόνια επαναλαμβάνονται κάθε Οκτώβρη και Μάρτη τουλάχιστον. Όλα αυτά  δίνουν τουλάχιστον ένα τόνο γραφικότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία. όπως ίσως και άλλες δραστηριότητες λιγότερο θεσμοθετημένες, π.χ. το παραδοσιακό μπουγέλωμα στο τέλος της σχολικής χρονιάς, θα μπορούσε να πει κάποιος.

   Μήπως όμως υπάρχει κάποιο πρόβλημα; Μήπως όλα αυτά έχουν ξεπεραστεί στην εποχή μας; Μήπως αποτελούν μια παγιωμένη κατάσταση που στην ουσία δεν προσφέρει κάτι ουσιαστικό με τον τρόπο που γίνεται; Μήπως αποδιοργανώνεται η λειτουργία των σχολείων αρκετές ημέρες πριν τις επετείους; Επίσης προς τι η προσκόλληση σε μιλιταριστικά δρώμενα άλλων δεκαετιών και άλλων καταστάσεων που ευτυχώς έχουν περάσει; Η ιστορική μνήμη και η  τιμή σ’ αυτούς που έπεσαν για την ελευθερία μπορεί να δοθεί με άλλους πιο ουσιαστικούς τρόπους (ομιλίες, ταινίες κτλ), τόσο κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας ή σε μια άλλου είδους σχολική εκδήλωση. Επίσης τα τελευταία χρόνια έχει προκύψει και το πρόβλημα με τους αριστούχους αλλοδαπούς μαθητές και με το εάν έχουν το δικαίωμα να κρατήσουν την σημαία στη διάρκεια της παρέλασης, ένα θέμα  που «παίζει» αρκετά και  στα δελτία ειδήσεων.

    Το συνδικαλιστικό κίνημα κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να πάρει  την πρωτοβουλία και να προτείνει δυναμικά την κατάργηση όλου αυτού του πακέτου που λέγεται «εθνική εορτή- παρέλαση» και την αντικατάστασή του με άλλου είδους εκδηλώσεις. Ίσως κάποιοι πουν ότι αυτός ο τρόπος εορτασμού είναι και ένα κεκτημένου του χώρου μας, μια ευκαιρία για εκτόνωση της εκπαιδευτικής ρουτίνας. Δεν πρέπει όμως να δείξουμε εμείς σαν κλάδος αλλά και σαν κίνημα ότι δεν μπορούμε ν’ ανεχτούμε αναχρονιστικές καταστάσεις που έχουν βρικολακιάσει μέσα στα σχολεία μας και ότι έχουμε να προτείνουμε κάτι πιο σύγχρονο και προοδευτικό, έστω και με κάποιο μικρό κόστος; Παράλληλα λοιπόν με τις υπόλοιπες αγωνιστικές δραστηριότητές μας ας θέσουμε και το ζήτημα των παρελάσεων. Πιστεύω ότι είναι μια λεπτομέρεια που έχει τη δική της σημασία!

 

 

 

 

ΕΞΩ(από το σχολείο)… ΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ.

 

Στην Ελλάδα τα αυτονόητα κάποιες φορές είναι τόσο πολύπλοκα που πραγματικά ο ορθολογισμός σηκώνει τα χέρια ψηλά. Αναφέρομαι σε δύο αποφάσεις του Υπουργείου Παιδείας και πιο συγκεκριμένα στην απόφαση να θέσει βάση εισαγωγής στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ (μέσος όρος 10) και στην απόφαση να μην επιτρέψει την εξομολόγηση στα σχολεία.

 

Όσον αφορά την πρώτη δεν θα ήθελα να μπω στην ουσία, αν είναι σωστό ή όχι. Πολύ συζήτηση έχει γίνει πάνω σ’ αυτό και υπάρχουν διάφορες απόψεις. Προσωπικά μου έκανε εντύπωση το γεγονός της διαμαρτυρίας των φορέων των πόλεων στις οποίες υπάρχουν ΤΕΙ τα οποία προτιμούν ή στα οποία καταλήγουν οι χαμηλόβαθμοι υποψήφιοι. Είναι αλήθεια ότι θίγεται η τοπική οικονομία των πόλεων αυτών καθώς μένουν κενές θέσεις στα ΤΕΙ και συνεπώς δεν θα υπάρχουν πολλοί σπουδαστές- καταναλωτές. Το φοβερό σ’ αυτή την ιστορία είναι ότι, ανεξάρτητα από το αν είναι σωστή η απόφαση ή όχι, οι ιδιοκτήτες ενοικιαζομένων δωματίων και εστιατορίων θέλουν τελικά να έχουν λόγο σε θέματα της εκπαίδευσης.  Όχι ότι δεν έχουν τα δίκια τους κι αυτοί: Ποια ήταν η πολιτική του Υπουργείου Παιδείας; ΤΕΙ σε κάθε πόλη όχι με βάση τις εκπαιδευτικές ανάγκες της χώρας  αλλά με γνώμονα τη λογική «κάθε πόλη και στάδιο, κάθε χωριό και γήπεδο». Φυσικά έτσι η τοπική οικονομία αποκτά μια εξάρτηση και μετά μια απόφαση καθαρά εκπαιδευτικού χαρακτήρα προκαλεί αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Όμως τελικά καταλήγουμε σε κάτι εντελώς παράλογο: Η εκπαιδευτική πολιτική να μην αφορά μόνο την ουσία της εκπαίδευσης αλλά και άσχετα ζητήματα..

 

Η δεύτερη απόφαση είναι ενδιαφέρουσα κατ’ αρχήν από το γεγονός και μόνο ότι υπήρξε. Εδώ κάτι το εντελώς αυτονόητο χρειάζεται προσφυγή στο συνήγορο του πολίτη και υπουργική απόφαση για να εφαρμοστεί. Προσωπικά μου φαίνεται εντελώς αδιανόητο να συζητάμε το αν θα πρέπει ένας ιερέας να εισέρχεται στο χώρο του σχολείου με σκοπό να εξομολογήσει τους μαθητές. Είναι εντελώς φυσιολογικό ότι όποιος μαθητής αισθάνεται την ανάγκη μπορεί θαυμάσια να πάει στο ιερέα της ενορίας του, όποια ώρα και στιγμή το επιθυμεί. Προς τι τόση συζήτηση και αντίδραση από μέρους της Εκκλησίας; Φυσικά σ’ ένα ανεπτυγμένο κράτος, θα περίμενε κάποιος να υπάρχουν ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί σε συνεχή επαφή με τους μαθητές ώστε να υπάρχει ένα πλαίσιο στήριξης των ευαίσθητων παιδικών και εφηβικών ψυχών και όχι να δίνεται έδαφος στην Εκκλησία να προφασίζεται την πνευματική βοήθεια που μέσω της εξομολόγησης θα ήθελε να προσφέρει στους μαθητές. Νομίζω ότι η Εκκλησία στην Ελλάδα έχει αρκετή συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία είτε μέσω του μαθήματος των θρησκευτικών, είτε μέσω του αγιασμού και των μαζικών εκκλησιασμών. Δε χρειάζεται φυσικά και η παρουσία των ιερέων ως εξομολογητών σε σχολεία στα οποία πλέον ένα ποσοστό των μαθητών δεν ασπάζεται την ορθόδοξη χριστιανική πίστη.

 

 

 

 

 

Ανακύκλωση: Πολυτέλεια ή αναγκαιότητα;

 

Ο φετινός χειμώνας είναι πολύ ήπιος κατά γενική ομολογία. Ίσως αυτό το φαινόμενο να είναι συγκυριακό αλλά είναι γεγονός αναμφισβήτητο πλέον ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες επηρεάζουν το κλίμα και την ευστάθεια της ατμόσφαιρας. Δε φαίνεται όμως να είναι αρκετά ζεστός ώστε να μας «τσουρουφλίσει» αρκετά. Εννοώ ότι  τίποτα ή σχεδόν τίποτα δεν αλλάζει ως προς τις συνήθειες μας, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επίπεδο πολιτείας. Φαίνεται ότι χρειαζόμαστε κι άλλη ζέστη, ίσως να χρειαζόμαστε ένα καλό τσουρούφλισμα το καλοκαίρι ή και μελλοντικά για να αρχίσουμε να ανησυχούμε λιγάκι για τις επιπτώσεις της ρύπανσης στο περιβάλλον. Όταν τα περιβαλλοντικά προβλήματα όμως ακουμπήσουν για τα καλά το πορτοφόλι μας τότε ίσως αρχίσουμε κι εμείς εδώ στην Ελλάδα να έχουμε κάποιες περιβαλλοντικές ευαισθησίες στην πράξη. Ήδη τα φράγματα της ΔΕΗ δεν έχουν αρκετό νερό και το καλοκαίρι δύσκολα θα βγει χωρίς διακοπές στην ηλεκτροδότηση.

 

Περάσαμε τις γιορτές εδώ στη Κέρκυρα μέσα στο σκουπίδι. Η πόλη εξακολουθεί να μην είναι καθαρή και σύμφωνα με τον τοπικό τύπο το σύστημα καθαριότητας του Δήμου Κερκυραίων είναι υπό κατάρρευση. Κάτι συμβαίνει και μάλλον δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει! Ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος καθαριότητας «τα’ παιξε». Όπως «τα ‘παιξαν» οι δρόμοι και η κυκλοφορία! Θα χρειαστεί ν’ αλλάξουμε κάποιες από τις καθημερινές μας συνήθειες άμεσα, όπως για παράδειγμα ο τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων. Δύσκολο, πάρα πολύ δύσκολο σ’ έναν τόπο που οι σχολικές αυλές θυμίζουν σκουπιδότοπο και δεν ιδρώνει το αυτί κανενός. Που ίσως τα παιδιά να έχουν συμμετάσχει σε  αρκετές περιβαλλοντικές εργασίες αλλά που η πράξη δυστυχώς να τις ακυρώνει. Μπορούμε ν’ αλλάξουμε όμως περιβαλλοντική συμπεριφορά; Τι μπορεί να κάνει ο «απλός πολίτης»; Λοιπόν, ο «απλός πολίτης» και ιδιαίτερα ο «απλός καθηγητής» μπορεί να κάνει ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ! Ναι, αυτοί οι μπλε κάδοι είναι για ανακύκλωση και το σύστημα λειτουργεί!

 

Επισκεφθήκαμε τα γραφεία του Συνδέσμου Καθαριότητας και Προστασίας Περιβάλλοντος Νομού Κέρκυρας στη Σπηλιά τη Δευτέρα 12/2/2007. Ο Σύνδεσμος Καθαριότητας και Προστασίας Περιβάλλοντος Νομού Κέρκυρας είναι μια εταιρία στην οποία μέτοχοι είναι οι Δήμοι της Κέρκυρας και μέσα στις αρμοδιότητες της εκτός των άλλων είναι και η ανακύκλωση. Εκεί μας υποδέχθηκε ο κ. Ν. Ρέβης ο οποίος μας εξήγησε, με πολύ καλή διάθεση, πως έχουν τα πράγματα σχετικά με την ανακύκλωση στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Κέρκυρα αυτή τη στιγμή.

 

Η εταιρία που έχει αναλάβει την ανακύκλωση στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (Ε.Ε.Α.Α.). Μέλη της είναι περισσότερες από 1.000 επιχειρήσεις, οι οποίες δηλώνουν ότι παράγουν περισσότερους από 470.000 τόνους συσκευασιών (και πληρώνουν για την διαχείρισή τους πάνω από 25 εκατ. ευρώ). Η εταιρία αυτή επιδοτείται από το κράτος και επίσης εισπράττει  ένα ποσοστό από το φόρο των συσκευασιών των προϊόντων. Έχει διανείμει όλους τους μπλε κάδους που βλέπουμε σε διάφορα σημεία και της δικής μας πόλης και συνεργάζεται σε τοπικό επίπεδο με το Σύνδεσμο Καθαριότητας.

 


Η περισυλλογή των προς ανακύκλωση απορριμμάτων γίνεται με τρία απορριμματοφόρα οχήματα και για τα δεδομένα της Κέρκυρας, σύμφωνα πάντα με τον κ. Ρέβη, συλλέγονται κάθε μέρα περίπου 10 με 12 τόνοι, κυρίως από επιχειρήσεις, όπως π.χ. Super Markets. Αφού περισυλλεγούν λοιπόν τα προς ανακύκλωση  απορρίμματα ,κατευθύνονται στο χώρο του ΧΥΤΑ Κέρκυρας στο Τεμπλόνι σε ειδικές εγκαταστάσεις 1000 τμ περίπου. Εκεί γίνεται ο διαχωρισμός ανάλογα με το είδος του υλικού (χαρτί, πλαστικό κτλ). Κατόπι τα υλικά κατευθύνονται προς τα εργοστάσια που βρίσκονται στη περιοχή της Αθήνας ή αλλού.

 

Άλλες εταιρίες ασχολούνται με την ανακύκλωση μπαταριών (ΑΦΗΣ), με εγκατεστημένους κάδους σε μαγαζιά αλλά και σε σχολεία, με την ανακύκλωση ελαστικών (ECOELASTICA) κτλ.

Το βάρος πρέπει να δοθεί (και είναι ίσως το πιο δύσκολο κομμάτι), στην ανακύκλωση των οικιακών απορριμμάτων. Εκεί απαιτείται η συμμετοχή του κόσμου στην πηγή, δηλαδή στο σπίτι. Πρέπει να γίνεται διαχωρισμός των υλικών και να μεταφέρονται στους ειδικούς μπλε κάδους. Εύκολο να λέγεται, δύσκολο όμως στη πράξη! Εμείς οι καθηγητές ίσως θα μπορούσαμε να προτρέψουμε και να ενημερώσουμε τα παιδιά προς αυτή τη κατεύθυνση. Τα επιχειρήματα πολλά. Αρκετοί από μας έχουμε ασχοληθεί με το θέμα μέσα από περιβαλλοντικά προγράμματα.

Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι:

 

Όταν πετάμε ένα κουτί αλουμινίου στα σκουπίδια, στην πραγματικότητα πετάμε:

*την πρώτη ύλη (βωξίτη)

*την ενέργεια (0,8 KWh) και την ανθρώπινη εργασία, που χρειάστηκε για να παραχθεί το αλουμίνιο του κουτιού από το βωξίτη

*τα κεφάλαια που έχουν επενδυθεί για την εξόρυξη του βωξίτη και την παραγωγή αλουμινίου

 

Ταυτόχρονα

*αυξάνουμε τον όγκο των σκουπιδιών

*ρυπαίνουμε το περιβάλλον, γιατί ο κύκλος εργασιών για την παραγωγή αλουμινίου δημιουργεί απόβλητα.

 

Με την ηλεκτρική ενέργεια, που χρειάζεται για να γίνει ένα κουτί από αλουμίνιο, μπορείτε:

*Ν’ ακούσετε ραδιόφωνο για 4 ώρες

*Να δείτε τηλεόραση για 3 ώρες

*Να ’χετε αναμμένη μια λάμπα 60 Watt για 5 ώρες

*Να ’χετε σε λειτουργία ένα ψυγείο για 3 ώρες

 

Σαν εκπαιδευτικοί έχουμε αυξημένες ευθύνες απέναντι στην προστασία του περιβάλλοντος και την ανακύκλωση! Ας δράσουμε πιο αποφασιστικά και ας στηρίξουμε την ανακύκλωση στη πόλη και το νησί μας!