Τα φύλλα εργασίας (αυτό το κείμενο απευθύνεται στους μαθητές)

Αγαπητό μου παιδί

Το κείμενο αυτό έχει στόχους :

1. Να περιγράψει τα φύλλα εργασίας που σου έδωσα.

2. Να εξηγήσει ποια είναι η χρησιμότητά τους και να σε καθοδηγήσει στη σωστή και αποδοτικότερη αξιοποίησή τους.

3. Να σου αποκαλύψει τους στόχους που έθεσα δημιουργώντας τα.

4. Να σου επισημάνει σημεία προσοχής.

1. Τι περιέχεται σε κάθε φύλλο εργασίας:

ΕΠΑΝΩ το τμήμα που επεξεργάζεσαι ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ.
ΚΑΤΩ το τμήμα με προτεινόμενες ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ δραστηριότητες. Σ' αυτό περιλαμβάνονται:
1. Ο τίτλος του μαθήματος και (στη βιολογία) οι σελίδες του βιβλίου στις οποίες βρίσκεται.
2. Ένα σχεδιάγραμμα του μαθήματος με τίτλους των παραγράφων και παραπομπές σε εικόνες και πίνακες του βιβλίου.
3. Εργασίες του βιβλίου και σου προτείνω .
4. Ερωτήσεις που σε βοηθούν να διαπιστώσεις αν έχεις κατανοήσει το μάθημα.
5. Δραστηριότητες που σου προτείνω.
2. Πώς πρέπει να χρησιμοποιείται το φύλλο εργασίας και πώς θα αξιοποιηθεί καλύτερα
Στο σχολείο:
Τα φύλλα εργασίας είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε στον υπολογιστή, είτε να εκτυπωθούν και να χρησιμοποιηθούν οι φωτοτυπίες τους. Όπου αναφέρονται χρώματα αφορούν σε φύλλα εργασίας που επεξεργάζεσαι στον υπολογιστή σου. Οι φωτοτυπίες είναι ασπρόμαυρες. Κάθε φύλλο εργασίας χωρίζεται σε δραστηριότητες. Τις κάνεις με τη σειρά. Συμπληρώνεις στοιχεία και απαντήσεις στα κίτρινα πλαίσια. Όπου νομίζεις ότι χρειάζεται, συζητάς με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας σου. Αν εξακολουθεί να υπάρχει απορία, αμφιβολία ή διχογνωμία, ρωτάτε τον καθηγητή. Τα ρήματα που υποδεικνύουν ενέργειες είναι γραμμένα με πράσινο χρώμα.
Αν κρίνεις ότι θα σε βοηθούσε κάποια σημείωση, προσθήκη, επισήμανση, υπογράμμιση γραμμική ή χρωματική, μη διστάσεις. Το φύλλο μαθήματος φτιάχτηκε για σένα και το αξιοποιείς όπως ταιριάζει στις δικές σου ανάγκες.
Όταν ολοκληρώσεις τη συμπλήρωση αυτού του τμήματος του φύλλου εργασίας:
• το παραδίδεις στον καθηγητή σου (αν είναι φωτοτυπία) ή (αν το επεξεργάζεσαι στον υπολογιστή σου):
• το αποθηκεύεις (αποθήκευση ως), προσθέτοντας στο τέλος του ονόματός του:
o το τμήμα και τον αριθμό της ομάδας σου ή
o το τμήμα και το όνομά σου
o και, το στέλνεις στον καθηγητή σου (με Bluetooth ή με email).
Στο σπίτι:
Α. Αν ήσουν στο μάθημα:
1. Αν δεν ολοκλήρωσες τη συμπλήρωση των απαντήσεων του φύλλου εργασίας στο σχολείο, το ολοκληρώνεις, το αποθηκεύεις, (όπως αναφέρεται παραπάνω) και το στέλνεις με email στον καθηγητή σου.
2. Ο τίτλος, σου δείχνει πού βρίσκεται το μάθημα στο βιβλίο.
3. Το σχεδιάγραμμα του μαθήματος σε βοηθάει να έχεις μια εικόνα όλου του μαθήματος και, αν έχεις κάποια αμφιβολία ή έχεις συνηθίσει να το διαβάζεις από το βιβλίο, να το ξαναδείς όπως είναι στο βιβλίο.
4. Παρακάτω αναφέρονται οι ερωτήσεις - εργασίες του βιβλίου που σου προτείνω. Αν σε κάποια εργασία υπάρχει η σημείωση (γρ.) , τη γράφεις στο τετράδιό σου.
5. Οι ερωτήσεις που ακολουθούν σε βοηθούν να διαπιστώσεις αν έχεις κατανοήσει το μάθημα.
6. Οι δραστηριότητες που ακολουθούν είναι:
a. Προτάσεις δικτυακών τόπων
b. Μεταφράσεις βιολογικών ή άλλων όρων ώστε να εισάγεις συνδυασμούς τους σε κάποια μηχανή αναζήτησης (π.χ. Google) και να κάνεις τη δική σου έρευνα.
Β. Αν απουσίαζες στο συγκεκριμένο μάθημα:
Αν αναγκαστείς να απουσιάσεις κάποια ημέρα θα ρωτήσεις ένα συμμαθητή σου αν το τμήμα σου προχώρησε στο παρακάτω μάθημα και, τα υπόλοιπα τα βρίσκεις στο φύλλο εργασίας που σε βοηθάει να κατανοήσεις το μάθημα σαν να ήσουν στην τάξη. Δες παραπάνω για τη χρήση των φύλλων εργασίας.
Αν κρίνεις ότι θα σε βοηθούσε κάποια σημείωση, προσθήκη, επισήμανση, υπογράμμιση γραμμική ή χρωματική, μη διστάσεις. Το φύλλο μαθήματος φτιάχτηκε για σένα και το αξιοποιείς όπως ταιριάζει στις δικές σου ανάγκες.
3. Πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών φύλλων εργασίας έναντι των φωτοτυπιών
1. Είναι έγχρωμα
2. Μπορούν να περιέχουν συνδέσμους σε εικόνες, χάρτες, βίντεο κ.ά..
3. Ο μαθητής μπορεί να διατηρεί και τη συμπληρωμένη τους μορφή και την αρχική, ασυμπλήρωτη.
4. Ο μαθητής μπορεί να αλλάζει, με οποιοδήποτε τρόπο το φύλλο εργασίας, να προσθέτει ότι θέλει, όπως τον εξυπηρετεί καλύτερα.
5. Είναι δυνατό να συνεχίζεται η επεξεργασία του και στο σπίτι, ατομικά ή ομαδικά.
6. Δεν ξοδεύεται χαρτί για φωτοτυπίες (για να φτιαχτεί το χαρτί κόβονται δέντρα).
4. Ποιοι είναι οι στόχοι των φύλλων εργασίας

Τα φύλλα εργασίας δημιουργήθηκαν από την επιθυμία μου να βοηθήσω τα παιδιά να αυτενεργούν, να οργανώνουν τη μελέτη τους και έτσι να γίνουν πιο αποδοτικά και να μειώσουν το άγχος τους.
Απώτεροι στόχοι μου είναι να βοηθήσω τα παιδιά να μπορούν και στο μέλλον:
o Να ανακαλύπτουν μόνα τους και χωρίς την ύπαρξη ενός φύλλου εργασίας τη δομή του μαθήματος, να δίνουν τίτλους σε κάθε παράγραφο οποιουδήποτε κειμένου, συνειδητά ή και εντελώς ασυναίσθητα. Θα καταφέρουν έτσι να κατανοούν ευκολότερα και σε μικρότερο χρόνο ακόμη και δύσκολα κείμενα.
o Να ερευνούν στο απέραντο διαδίκτυο με μεγαλύτερη άνεση για πληροφορίες που τα ενδιαφέρουν. Έτσι θα καλλιεργήσουν και την ερευνητική τους διάθεση που είναι έμφυτη στα παιδιά.
5. Μερικές επισημάνσεις
o Το φύλλο εργασίας περιέχει ένα σχέδιο - σκελετό του μαθήματος και, όπως ο σκελετός μας δεν είναι πλήρης άνθρωπος, έτσι και το σχέδιο δεν μπορεί να υποκαταστήσει το βιβλίο. Θα μελετάς πάντοτε το βιβλίο. Το σχέδιο μαθήματος είναι ο βοηθός, η πυξίδα σου, ένα εργαλείο για να μάθεις το μάθημα, όχι το ίδιο το μάθημα.
o Είναι πολύ συνηθισμένο να παρασυρόμαστε από τη συνέχεια του κειμένου του βιβλίου και να αμελούμε τη μελέτη των πινάκων και εικόνων του, ακόμη κι αν έχει παραπομπές το κείμενο γι αυτά. Το σχέδιο μαθήματος σου τα θυμίζει. Η μελέτη είναι σαφώς πιο πλήρης, αποδοτική και ενδιαφέρουσα όταν το κείμενο εμπλουτιστεί με όλα αυτά.
o Όταν τελειώνεις την ανάγνωση μιας πρότασης να σκέφτεσαι ‘τι λέει αυτή η πρόταση;’ Και μετά να προχωρείς στην επόμενη. Το ίδιο να κάνεις και μόλις ολοκληρώσεις την ανάγνωση μιας παραγράφου. Μόνο που τώρα θα σκεφθείς επιπλέον «ποιο τίτλο θα μπορούσα να δώσω σ’ αυτή την παράγραφο;» Αν θέλεις μπορείς να τον γράψεις αριστερά της (πλαγιότιτλος). Γνωρίζω ότι αυτή η διαδικασία που σου προτείνω είναι πολύ χρονοβόρα. Πίστεψέ με όμως, αυτό θα είναι παροδικό. Σε λίγο καιρό θα κερδίσεις το χρόνο που έχασες. Θα κατανοείς καλύτερα και σε λιγότερο χρόνο.
o Οι ερωτήσεις είναι φτιαγμένες για το σκοπό που προανέφερα. Δεν είναι σίγουρο ότι μ’ αυτή τη διατύπωση θα τις θέσω και στο μάθημα, σ’ ένα τεστ ή σ’ ένα διαγώνισμα. Το σίγουρο είναι ότι αν μπορείς να απαντήσεις σ’ αυτές τις ερωτήσεις, μπορείς να απαντήσεις και σε άλλες με διαφορετική διατύπωση. Εφόσον βέβαια τις απάντησες μόνος σου και δεν τις έμαθες ‘παπαγαλία’.
o Έχε υπόψη σου ότι οι τόποι του διαδικτύου που σου προτείνω δεν προτείνονται ως οι καλύτεροι, απλώς είναι κάποιες προτάσεις. Είμαι βέβαιος ότι ψάχνοντας θα βρεις καλύτερους, πλουσιότερους και πιο ενδιαφέροντες από κάθε άποψη.
o Το διαδίκτυο είναι η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του κόσμου, αλλά κρύβει και πολλούς κινδύνους. Γι αυτό είναι απαραίτητο να έχεις εγκατεστημένο στον υπολογιστή σου ένα πρόγραμμα antivirus και ένα personal firewall.
Και να τα διατηρείς ενημερωμένα.
o Είναι πολύ εύκολο, καθώς ψάχνουμε κάτι συγκεκριμένο στο διαδίκτυο, να μας τραβήξει κάτι άλλο την προσοχή και αμέσως μετά κάτι άλλο και να περάσει η ώρα χωρίς να έχουμε βρει αυτό που ψάχναμε ή και να μην έχουμε προλάβει να ψάξουμε γι αυτό. Πρέπει να είμαστε πολύ συγκεντρωμένοι στο στόχο μας για να μη χαθούμε στο αχανές διαδίκτυο και να μη σπαταλήσουμε το χρόνο μας.

Ελπίζω ότι όσα πήρες μελετώντας αυτό το κείμενο θα σε βοηθήσουν να αξιοποιήσεις καλύτερα τα φύλλα εργασίας που με πολύ κόπο έφτιαξα. Τίποτε όμως δεν είναι τέλειο. Είμαι πρόθυμος να λύσω οποιαδήποτε απορία σου και να σου δώσω οποιαδήποτε διευκρίνιση. Θα χαιρόμουν με οποιαδήποτε πρόταση βελτίωσης ή παρατήρησή σου.

Μπένος Μιχαήλ