Τα παιδιά συντάσσουν ένα σχέδιο μαθήματος

Εισαγωγή

Στις διακοπές του Πάσχα (του 2002) και μετά τη σύνταξη του ερωτηματολογίου, αναρωτήθηκα πώς θα βρω ένα τρόπο να διαπιστώσω αν η επί ένα διδακτικό έτος χρήση των σχεδίων μαθήματος βοήθησε τα παιδιά να συντάσσουν σχέδια μαθήματος μόνα τους . Συνέταξα ένα έντυπο κενού σχεδίου μαθήματος, το αναπαρήγαγα και το μοίρασα στα παιδιά για συμπλήρωση στις 13-5-2002 (στο Α2 στα 23 παρόντα παιδιά) και στις 14-5-2002 (στο Α1 στα 26 παρόντα παιδιά, στο Α3 στα 25 παρόντα παιδιά και στο Α4 στα 26 παρόντα παιδιά), συνολικά σε 100 παιδιά .

Στην αρχή της διδακτικής ώρας έκανα μερικές ερωτήσεις για να διαπιστώσω αν έγινε κατανοητό από τα παιδιά το προηγούμενο μάθημα. Στη συνέχεια ανακοίνωσα στα παιδιά ότι το νέο μάθημα θα γίνει με διαφορετικό τρόπο. Ζήτησα από τα παιδιά να βάλουν στις τσάντες τους τα σχέδια μαθήματος και να έχουν ανοιχτό το σχολικό βιβλίο και πρόχειρο σημειώσεων. Εξήγησα ότι μετά την παρουσίαση του νέου μαθήματος θα κληθούν να συντάξουν (ανώνυμα) το σχέδιο του μαθήματος , χρησιμοποιώντας το σχολικό βιβλίο και τις σημειώσεις που κράτησαν κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του νέου μαθήματος . Τους τόνισα ότι: α) τα έντυπα ήταν ανώνυμα, β) η συμπλήρωση τους είναι προαιρετική και θα είχαν στη διάθεσή τους όλη την υπόλοιπη διδακτική ώρα, γ) ότι τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια δεν θα τα παρέδιδαν στα χέρια μου αλλά στην έδρα και, θα γύριζαν στο θρανίο τους . Στα ελάχιστα παιδιά που δεν πρόλαβαν να τελειώσουν μέχρι το χτύπημα του κουδουνιού, έδωσα και το χρόνο του διαλείμματος. Μόνο ένα κορίτσι δεν πρόλαβε και, μου έδωσε και το πρόχειρό του. Μόλις τελείωσε η παρουσίαση του νέου μαθήματος μοίρασα τα έντυπα και τα παιδιά είχαν στη διάθεσή τους 15΄ με 20΄για να συντάξουν το σχέδιο μαθήματος . Στη διάρκεια της σύνταξης αυτής, κάποια παιδιά μου ζήτησαν την άδεια να δημιουργήσουν ερωτήσεις για το νέο μάθημα. Είπα σ’ όλα τα παιδιά ότι όσα θέλουν μπορούν, μετά τη σύνταξη του σχεδίου μαθήματος, να ‘βγάλουν’ και ερωτήσεις. Όταν ένα παιδί τελείωνε τη σύνταξη του σχεδίου μαθήματος το άφηνε στην έδρα και επέστρεφε στο θρανίο του (δεν έβγαινε από την αίθουσα).

Περιγραφή

Το έντυπο αναπτύσσεται σε μια σελίδα μεγέθους Α4. Στο κάτω μέρος του τα παιδιά συμπλήρωσαν: ημερομηνία, φύλο, Μέσο Όρο βαθμολογίας (σε ακέραιο, κατά προσέγγιση), αν έχουν στο σπίτι τους Η.Υ. και πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Επεξεργασία των στοιχείων

Τα σχέδια μαθήματος που συνέταξαν τα παιδιά ταξινομήθηκαν α) κατά τμήμα β) κατά φύλο και γ) κατά αύξοντα μέσο όρο βαθμολογίας (ομαδοποιημένο σε μέτρια –έως 12,5 , καλά 12,5 – 15,5 , πολύ καλά 15,5 – 18,5 και άριστα 18,5 – 20) και, καταχωρήθηκαν σ’ ένα φύλλο εργασίας του Microsoft Excel. Μετά την καταχώρηση των δεδομένων ‘έβγαλα’ αθροίσματα και εκατοστιαία ποσοστά α) στο σύνολο των παιδιών, β) σε αγόρια και κορίτσια, γ) κατά περιοχή βαθμολογίας και φύλο και δ) κατά περιοχή βαθμολογίας. Εδώ μπορείτε να δείτε το τελικό φύλλο στο MS Excel (στο φύλλο 1 τις καταχωρίσεις, στο φύλλο 2 τα αθροίσματα). Στο τέλος εκτύπωσα τα αθροίσματα και τα εκατοστιαία ποσοστά. Από τη μελέτη των εκτυπωμένων πινάκων προκύπτουν τα εξής αποτελέσματα:

Επαρκές σχέδιο μαθήματος συνέταξε το 83% των παιδιών (με Μ.Ο. ‘μέτρια’ το 8,3% των αγοριών και το 50% των κοριτσιών, με Μ.Ο. ‘καλά’ το 86,7% των αγοριών και το 88,9% των κοριτσιών, με Μ.Ο. ‘πολύ καλά’ το 100% των αγοριών και το 96,4% των κοριτσιών και με Μ.Ο. ‘άριστα’ το 100% των αγοριών και κοριτσιών.
Ανεπαρκές σχέδιο μαθήματος συνέταξε το 8% των παιδιών ενώ δεν συνέταξε σχέδιο μαθήματος το 8% των παιδιών (6 μαθητές (οι 5 με Μ.Ο. ‘μέτρια’) και 2 μαθήτριες (η μία με Μ.Ο. ‘μέτρια’)). Από τα 12 αγόρια με Μ.Ο. ‘μέτρια’ μόνο το ένα συνέταξε επαρκές σχέδιο μαθήματος . Κορίτσια με Μ.Ο. ‘μέτρια’ υπάρχουν μόνο 2 και το ένα απ’ αυτά συνέταξε επαρκές σχέδιο μαθήματος.
Σχέδιο μαθήματος με δημιουργία υποτίτλων συνέταξε το 70% των παιδιών, (το 59,6% των αγοριών και το 81,3% των κοριτσιών), με περίληψη το 21% των παιδιών (το 28,8% των αγοριών και το 12,5% των κοριτσιών ) και με δημιουργία ερωτήσεων μόνο μια μαθήτρια με Μ.Ο. ‘καλά’.
Αρκετές ερωτήσεις ‘έβγαλε’ το 45% των παιδιών, λίγες το 4% των παιδιών και καθόλου το 51% των παιδιών. Βέβαια δε ζήτησα να ‘βγάλουν’ και ερωτήσεις. Κάποια παιδιά το ζήτησαν και είπα σ’ όλα τα παιδιά ότι όσα θέλουν μπορούν, μετά τη σύνταξη του σχεδίου μαθήματος, να ‘βγάλουν’ και ερωτήσεις.

Συμπεράσματα

Από τα στοιχεία που παρατέθηκαν παραπάνω νομίζω ότι ασφαλώς μπορούν να εξαχθούν τα παρακάτω συμπεράσματα:

1. Τα παιδιά στη συντριπτική τους πλειονότητα (το 83 % των παιδιών, το 73,1 % των αγοριών και το 93,8 % των κοριτσιών ) μπορούν να φτιάχνουν ένα επαρκές σχέδιο μαθήματος.

2. Τα περισσότερα παιδιά (το 70 % των παιδιών ) προτιμούν να συντάσσουν σχέδιο μαθήματος με δημιουργία υποτίτλων (τα αγόρια σε ποσοστό 59,6% και τα κορίτσια σε ποσοστό 81,3%) και σε πολύ μικρότερο ποσοστό (το 21 % των παιδιών, το 28,8 % των αγοριών και το 12,5 % των αγοριών) με μορφή περίληψης.