Φέτα, το ελληνικό τυρί

 

Το πιο γνωστό παραδοσιακό Ελληνικό τυρί. Παράγεται στη χώρα μας από την εποχή του Ομήρου. Είναι μαλακό λευκό, τυρί, που ωριμάζει και διατηρείται σε άλμη το λιγότερο για δύο μήνες. Αποτελεί σημαντικό τμήμα του διαιτολογίου των Ελλήνων και σχετίζεται με την ιστορία και τις παραδόσεις τους.

Παρασκευάζεται από πρόβειο γάλα ή μίγματά του με κατσικίσιο στις περιοχές της Μακεδονίας, Θράκης, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου και της Μυτιλήνης.  Έχει ελαφρά αλμυρή γεύση και φυσικό λευκό χρώμα. Μπορεί να χαρακτηριστεί βιολογικό προϊόν επειδή παράγεται από γάλα ζώων που διατρέφονται με ελεύθερη βόσκηση όπου δεν χρησιμοποιούνται εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα ή άλλοι ρυπαντές. Καταναλώνεται σαν τυρί επιτραπέζιο και σαγανάκι, ενώ χρησιμοποιείται στη χωριάτικη σαλάτα και σε τυρόπιτες.  Η μέση σύστασή της είναι, νερό 52,9%, λίπος 26,2%, πρωτεΐνες 16,7% και αλάτι 2,9%.

 H θρεπτική αξία του τυριού

Το τυρί έχει πολύ μεγάλη θρεπτική αξία και είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, ασβέστιο και βιταμίνες, στοιχεία απαραίτητα για τη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού. Ανάλογα με τη μέθοδο παρασκευής τους, τα τυριά περιέχουν 10 - 30 % πρωτεΐνες. Είναι η πλουσιότερη τροφή σε πρωτεΐνη, ιδιαίτερα τα σκληρά τυριά, στα οποία η περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (30%) ξεπερνά αυτή του κρέατος (20 %). Για το λόγο αυτό τα τυριά έχουν μεγάλη βιολογική αξία και ενδείκνυνται για τη διατροφή κυρίως των παιδιών, που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες σε αμινοξέα από τους ενήλικες. Τα τυριά περιέχουν επίσης λιπαρά και αλάτι. Τα λιπαρά ανάλογα με το είδος των τυριών μπορεί να κυμαίνονται από 0% σε κάποια φρέσκα τυριά μέχρι 35% σε κάποια τυριά εμπλουτισμένα με κρέμα. Το αλάτι πάλι συντελεί στη γεύση του τυριού και βοηθά στη συντήρησή του. Τα τυριά είναι επίσης άριστη πηγή ασβεστίου. Η περιεκτικότητα των τυριών σε ασβέστιο ποικίλει ανάλογα με την υγρασία που περιέχουν και τον τρόπο παρασκευής τους. Το ασβέστιο των τυριών, όπως και του γάλακτος, αφομοιώνεται εύκολα από τον ανθρώπινο οργανισμό. Αξιοσημείωτη είναι η περιεκτικότητα των τυριών σε βιταμίνες Α, D και Ε.

Η ενεργειακή αξία των τυριών ποικίλλει από 100 θερμίδες μέχρι 350 θερμίδες (στα σκληρά τυριά) ανά 100 γρ. Για όλους τους παραπάνω λόγους, το τυρί στην Ελλάδα σήμερα αποτελεί τροφή από μόνο του (είμαστε πρώτοι στην κατανάλωση τυριού στον κόσμο, με 25 κιλά κατά κεφαλήν το χρόνο). Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες καταναλώνεται κυρίως σαν επιδόρπιο ή ορεκτικό.