Ε2
Έθιμα του Πάσχα στον κόσμο (Επιμέλεια: Σοφία Σ.)
Φέτος το Ορθόδοξο Πάσχα γιορτάζεται μια εβδομάδα μετά το Πάσχα των Καθολικών. Και φυσικά ο γιορτασμός του Ορθόδοξου Πάσχα δεν νοείται χωρίς πασχαλινά αβγά. Στην Ελλάδα τα αβγά βάφονται την Μεγάλη Πέμπτη και κατά κύριο λόγο κόκκινα και το καθιερωμένο τσούγκρισμά τους συμβολίζει την Ανάσταση. Επίσης το παραδοσιακό Πάσχα περιλαμβάνει ψήσιμο οβελία, κοκορέτσι και άλλους ελληνικούς μεζέδες. Το Πάσχα στη χώρα μας είναι μια οικογενειακή γιορτή.
Πώς όμως γιορτάζεται το Πάσχα στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο; Ποια Πασχαλινά έθιμα υπάρχουν;
Γερμανία: Στο Saalfeld της ανατολικής Γερμανίας, στολίζουν δέντρο το Πάσχα. Κι όμως είναι αλήθεια!
Περίπου 50 χρόνια πριν, η γνωστή οικογένεια Kraft ξεκίνησε να στολίζει ένα πασχαλινό δέντρο με 9.000 πασχαλινά αβγά. Από τότε αποτελεί έθιμο απαράβατο.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής υπάρχει το έθιμο του Λαγού του Πάσχα, ο οποίος σαν άλλος Άγιος Βασίλης, επισκέπτεται τα σπίτια και αφήνει καλάθια με χρωματιστά αβγά στα παιδιά, αλλά και παιχνίδια.
Ένα δεύτερο έθιμο είναι το κυνήγι των αβγών. Κάθε Κυριακή του Πάσχα, οι γονείς κρύβουν στον κήπο ή στο σπίτι σοκολατένια αβγά και μικρές εκπλήξεις, τα οποία τα παιδιά μετά ψάχνουν και μαζεύουν στο καλάθι τους. Το έθιμο αυτό ξεκινάει από τον Μεσαίωνα, όπου αποτελούσε περισσότερο παιχνίδι ενηλίκων σε χώρες της Ευρώπης.
Στη Φιλανδία και σε κάποια μέρη της Σουηδίας, τα παιδιά “ζωντανεύουν” τη μάγισσα του Πάσχα, ντύνονται με παλιά ρούχα και κουρέλια και κρατάνε σκουπόξυλα. Ντυμένα με αυτό τον τρόπο, πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα και ζητούν κέρασμα (όπως στο Halloween), δίνοντας ως αντάλλαγμα διακοσμημένα κλαδιά με μπουμπούκια. Οι μέρες που κυκλοφορούν στους δρόμους είναι η Πέμπτη ή το Σάββατο πριν από το Πάσχα. Επίσης, τις μέρες μέχρι το Πάσχα, φωτιές και πυροτεχνήματα ανάβουν στους δρόμους για να “διώξουν” τις μάγισσες που πιστεύεται ότι βγαίνουν ανάμεσα στη Μεγάλη Πέμπτη και την Κυριακή του Πάσχα.Στην Πράγα (Τσεχία) συνηθίζουν να βάφουν μεγάλα πασχαλινά αυγά, σε διάφορα σχέδια, τα οποία διακοσμούν την κεντρική πλατεία.
Στην Πολωνία συναντάμε ένα περίεργο έθιμο τις ημέρες του Πάσχα και είναι γνωστό και ως Smingus-dyngus. Σύμφωνα μ’αυτό, τη Δευτέρα του Πάσχα, τα αγόρια μπουγελώνουν τα κορίτσια και ως έθιμο χρονολογείται στον 15ο αιώνα.
Στην πόλη Haux της νοτιοδυτικής Γαλλίας, τη Δευτέρα του Πάσχα, την ώρα του μεσημεριανού γεύματος, ψήνεται μια γιγαντιαία ομελέτα στην κεντρική πλατεία. Περίπου 5.000 αυγά χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν ένα κατάλληλο γεύμα για 1.000 άτομα.
πηγή:http://www.ekriti.gr
Παραδοσιακά παιχνίδια: Το κρυφτό (Επιμέλεια: Σοφία Τ.)
Παραδοσιακά παιχνίδια (Επιμέλεια: Μαργαρίτα Μ.)
Πούν’ το το δαχτυλίδι: Στήνονται τα παιδιά σε σειρά. Κάποιο από τα παιδιά κρύβει στα χέρια του ένα δαχτυλίδι, ψεύτικο ή αληθινό. Έπειτα προσπαθεί να αφήσει στα χέρια κάποιου από τα παιδιά που είναι στη σειρά το δαχτυλίδι, λέγοντας το τραγουδάκι:
Πουν’ το, πουν’ το το δαχτυλίδι,
ψάξε, ψάξε δεν θα το βρεις!
δεν θα το βρεις, δεν θα το βρεις,
το δαχτυλίδι που ζητείς.
Το καθένα από τα παιδιά έχει μια ευκαιρία να μαντέψει ποιος έχει το δαχτυλίδι. Όποιος μαντέψει σωστά παίρνει το δαχτυλίδι και το ρίχνει στο επόμενο παιδί. Το παιχνίδι συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο.
Το Μπιζζζζ: Μαζεύονται τα παιδιά και αποφασίζουν ποιος θα τα “φυλάει”. Αυτός λοιπόν στέκεται σκυφτός και βάζει το δεξί του χέρι κάτω από την αριστερή του μασχάλη, κρατώντας την παλάμη ανοιχτή προς τα επάνω, ενώ με το αριστερό του χέρι κρατάει κλειστά τα μάτια του.
Οι άλλοι παίκτες στέκονται προς τα αριστερά του και ένας απ’ αυτούς τον πλησιάζει, του χτυπάει την ανοιχτή παλάμη και ύστερα απομακρύνεται μαζί με τους άλλους. Όλοι χοροπηδούν γύρω του και στριφογυρίζουν το δάχτυλο τους φωνάζοντας “Μπιζζ!” όπως κάνει η μέλισσα. Το παιδί που τα φυλάει πρέπει να μαντέψει ποιος τον χτύπησε. Αν τον ανακαλύψει, τότε αυτός παίρνει τη θέση του, ενώ σε διαφορετική περίπτωση το παιχνίδι συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο.
Το σπασμένο τηλέφωνο: Είναι ένα παιχνίδι που παίζεται με πολλούς παίχτες.Όλα παιδιά κάθονται το ένα πλάι στο άλλο. Το πρώτο από δεξιά σκύβει στο αυτί του διπλανού του και του ψιθυρίζει στα γρήγορα μια λέξη πολυσύλλαβη και δύσκολη η ασυνήθιστη ή μια ολόκληρη φράση. Το παιδί που ακούει τη λέξη την επαναλαμβάνει όπως την άκουσε και την κατάλαβε στο αυτί του διπλανού του κι αυτό στο παραδίπλα ως το τελευταίο.
Το τελευταίο παιδί σηκώνεται και τη φωνάζει δυνατά, αλλά συνήθως, αυτή η λέξη δεν έχει πια καμία σχέση με την αρχική. Το πρώτο παιδί λέει τη λέξη που ξεκίνησε το παιχνίδι και όλοι γελούν με το αποτέλεσμα. Το παιχνίδι συνεχίζεται χωρίς να αλλάξουν θέση τα παιδιά.
Αν όμως μαντέψει σωστά ή έχει ακούσει καλά και πει τη σωστή λέξη ή φράση που έβαλε το πρώτο παιδί, τότε το παιδί από το τέλος πάει στην αρχή και το παιχνίδι ξεκινά με νέα λέξη ή φράση από αυτόν τον παίχτη.
“Τα μαγικά μαξιλάρια” του Ευγένιου Τριβιζά.
Στο μάθημα της Γλώσσας, διαβάσαμε και επεξεργαστήκαμε το βιβλίο του Ευγένιου Τριβιζά “Τα μαγικά μαξιλάρια”. Εμπνευσμένοι από τα πανέμορφα πρωτογράμματα του εικονογράφου Βαγγέλη Παυλίδη ζωγραφίσαμε τα δικά μας και στολίσαμε το πρώτο γράμμα του ονόματός μας. Σας τα παρουσιάζουμε με υπερηφάνεια:
Χρόνια Πολλά!
Σας ευχόμαστε μέσα από την καρδιά μας, να περάσετε όμορφα τις γιορτές μαζί με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Το 2019 ας είναι η αρχή για μια όμορφη και γλυκιά ζωή !
Ο Λευκός Πύργος
Ενέργεια και περιβάλλον
Στο μάθημα της Φυσικής μελετήσαμε την έννοια της “ενέργειας”, αναλύσαμε τις μορφές της, κάναμε αναδρομή στο παρελθόν και στην ενέργεια που χρησιμοποιούσαν τα παλιότερα χρόνια, συγκρίναμε την κατανάλωση των διαφόρων μορφών ενέργειας στη σημερινή εποχή και αναφερθήκαμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μάλιστα παρασκευάσαμε πειραματικά στην τάξη το δικό μας “βιοκαύσιμο” από οργανικά απορρίμματα.
Παρατηρήσαμε τα σημεία που γίνεται σπατάλη ενέργειας στο σχολείο και στο σπίτι και στο τέλος, σχεδιάσαμε σήματα και πινακίδες για να στείλουμε το δικό μας μήνυμα για την εξοικονόμηση ενέργειας (Οικονομία στο νερό, Με το ποδήλατο – ΟΧΙ με το αυτοκίνητο, Οικονομία στο ηλεκτρικό ρεύμα, Στην ηλιακή ενέργεια λέμε ΝΑΙ).
Η “παραγωγή” του βιοαερίου:
Τα μηνύματά μας για την εξοικονόμηση ενέργειας:
Παγκόσμια Ημέρα για τα Διακαιώματα του παιδιού – 20 Νοεμβρίου
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα, συζητήσαμε στην τάξη για τα δικαιώματα των παιδιών και στο τέλος τα εκφράσαμε με τη ζωγραφική. (Η αρχική εικόνα είναι από τον “Συνήγορο του παιδιού”)
“Ο φίλος μας το περιβάλλον”
Στην ενότητα της Γλώσσας μιλήσαμε για το περιβάλλον, για τα ζώα που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, αλλά και για άλλα παράξενα και ασυνήθιστα ζώα.
Η Αλεπού
Η αλεπού είναι γένος θηλαστικών, που ανήκει στην οικογένεια Κυνίδες. Το πιο γνωστό είδος είναι η Κόκκινη αλεπού, της οποίας το τρίχωμα είναι κοκκινωπό, με μαυριδερά το πίσω μέρος των αυτιών της και το μπροστινό μέρος των ποδιών της, ενώ το άκρο της ουράς της είναι πάντα λευκό.
Εξωτερικά μοιάζει λίγο με τον σκύλο, αλλά η ουρά της είναι πολύ πιο φουντωτή και το τρίχωμά της πιο πυκνό, ενώ και το ρύγχος της πιο μακρόστενο. Το μεγαλύτερο σε διαστάσεις είδος είναι η κόκκινη αλεπού, η οποία φτάνει σε μήκος έως και τα 90 εκατοστά και ζυγίζει 7 – 10 κιλά. Το εντυπωσιακό είναι ότι η ουρά της φτάνει σε μήκος έως και τα 60 εκατοστά, δηλαδή είναι αρκετά μεγάλη συγκριτικά με το σώμα της. Στα περισσότερα είδη, τα πόδια της είναι κοντά και λεπτά και έτσι η ουρά της χρησιμεύει και σαν μέσο ισορροπίας.
Η αλεπού εμφανίστηκε στη Γη πριν από 400.000 χρόνια και πιθανώς να υπήρξε και θήραμα για τους προϊστορικούς κυνηγούς. Σήμερα συναντάται σε όλες σχεδόν τις ηπείρους, εκτός από την Ανταρκτική. Μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα στο περιβάλλον και γι’ αυτό δεν αποτελεί είδος υπό εξαφάνιση.
Μαρία Χατζ. (πηγή:el.wikipedia.org)
Η χελώνα – αλιγάτορας
Η χελώνα – αλιγάτορας έχει 36 έως 66 εκατοστά μήκος και 91 κιλά βάρος. Η χελώνα – αλιγάτορας μπαίνει μέσα στο νερό για να κυνηγήσεις ψάρια κάθε είδους ψάρια. Ανοίγει το στόμα της, βγάζει μια ροζ πτυχή που μοιάζει με σκουλήκι και έτσι μπαίνει στο νερό, με το στόμα ανοιχτό. Τα ψάρια ξεγελιούνται και γίνονται το γεύμα της χελώνας – αλιγάτορα.Η ταχύτητα με την οποία μπορεί να πιάσει το θύμα της όπως ψάρια και ασπόνδυλα είναι εκπληκτική.
Ζει σε γλυκά νερά της Β. Αμερικής αλλά έχει εισαχθεί και αλλού. Οι πληθυσμοί τους μειώνονται γιατί χρησιμοποιούνται σαν κατοικίδια.
Μάρκος Παπ. (πηγή: xrisaagkathia.blogspot.com)
Το φλαμίνγκο
Το όνομα φλαμίνγκο προέρχεται από την πορτογαλική ή ισπανική λέξη “flamengo”, που σημαίνει “αυτός που έχει το χρώμα της φλόγας”.
Τα φλαμίνγκο τρέφονται κυρίως με γαρίδες, άλγες, και υδρόβια φυτά. Τα φτερά τους διαθέτουν διάφορες αποχρώσεις του πορτοκαλί και του ροζ χρώματος. Αυτό οφείλεται στις χρωστικές των τροφών που καταναλώνουν, οι οποίες περιέχουν καροτενοειδείς χρωστικές.
Τα φλαμίνγκο συχνά στέκονται στο ένα πόδι, ενώ το άλλο είναι μαζεμένο κάτω από το σώμα τους. Η αιτία αυτής της συμπεριφοράς δεν είναι πλήρως κατανοητή. Μία θεωρία είναι ότι με το να στέκονται στο ένα πόδι εξοικονομούν περισσότερη σωματική θερμότητα, δεδομένου ότι ξοδεύουν αρκετό χρόνο μέσα στο κρύο νερό. Ωστόσο, αυτή η συμπεριφορά συμβαίνει και στο ζεστό νερό, και παρατηρείται στα πουλιά που τυπικά δεν στέκονται στο νερό. Μία εναλλακτική θεωρία είναι ότι με το στήσιμο στο ένα πόδι μειώνεται η ενέργεια που πρέπει να καταναλωθεί για την παραγωγή μυικής προσπάθειας ώστε το πουλί να σταθεί και να ισορροπήσει στο ένα πόδι. Μία έρευνα σε πτώματα φλαμίνγκο έδειξε ότι η στάση στο ένα πόδι μπορεί να επιτευχθεί χωρίς καμία μυική δραστηριότητα, ενώ τα ζώντα φλαμίνγκο επιδεικνύουν σημαντικά μικρότερη κίνηση στην μονόποδη στάση. Εκτός από το ότι στέκονται στο νερό, τα φλαμίνγκο μπορούν να πατήσουν με τα μεμβρανωτά τους πόδια στη λάσπη, για να φέρουν στην επιφάνεια το φαγητό που βρίσκεται στον πάτο.
Βασιλική Αργ. (πηγή:el.wikipedia.org)
Το ψάρι με τα κόκκινα χείλη
Είναι ένα από τα πλέον παράξενα ψάρια της Καραϊβικής θάλασσας, γνωστό ως red lip fish (ψάρι με κόκκινα χείλη), ενώ η επιστημονική του ονομασία είναι Ogcocephalus darwini ή batfish. Βασικό χαρακτηριστικό του -τι άλλο;- από τα κατακόκκινα χείλη, έντονα σαρκώδη και εκφραστικά. Πρόκειται για ένα ψάρι που δεν έχει ιδιαίτερη ικανότητα στο κολύμπι, αλλά χρησιμοποιεί τα θωρακικά του πτερύγια για να περπατήσει στην άμμο του βυθού και να συρθεί ανάμεσα από τους βράχους.
Ζει ως επί το πλείστον στα νησιά Γκαλαπάγκος αλλά και στις ακτές της Κόστα Ρίκα και τρέφονται με πλαγκτόν αλλά και μικρά θαλάσσια είδη. Η εμφάνισή τους προκαλεί εντύπωση και -αν και σπάνια-αποτελούν αγαπημένο θέμα των υποβρύχιων φωτογράφων. Το βλοσυρό του βλέμμα σε συνδυασμό με τα κατακόκκινα χείλη σίγουρα δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο.
Σοφία Σαβ. (πηγή:perierga.gr)
Το μυρμήγκι “πάντα”
Ανήκει στην οικογένεια Mutillidae που περιλαμβάνει περισσότερα από 3.000 είδη σφηκών. Το μυρμήγκι- πάντα είναι τριχωτό και οφείλει την ονομασία του στο ασπρόμαυρο χρώμα που έχει.
Το τρίχωμά τους είναι ιδιαίτερα σκληρό, κάτι που τα βοηθά να εισχωρούν στις φωλιές των θηραμάτων τους χωρίς να τραυματίζονται ενώ το τσίμπημα τους επώδυνο.
Ωστόσο δεν πρόκειται για μυρμήγκια αλλά για σφήκες. Τα θηλυκά είναι χωρίς φτερά και το τσίμπημα τους προκαλεί έντονο πόνο.
Τα αρσενικά από την άλλη έχουν συνήθως κόκκινο χρώμα στο τρίχωμα, διαθέτουν φτερά και είναι ακίνδυνα. Τα βρίσκει κανείς στη Χιλή και την Αργεντινή.
Παναγιώτα Ευτ. (πηγή:iefimerida.gr)
Καρχαρίας ξωτικό (Goblin shark)
Οι καρχαρίες ξωτικά είναι ένα είδος ψαριού που συνήθως ζει στον πυθμένα του ωκεανού, κατά μήκος των υφαλοκρηπίδων. Αυτά τα ροζ ζώα μπορούν να αναπτυχθούν σε μήκος ως 3,60 μέτρα και βάρος 200 κιλά. Έχουν στενό ρύγχος και δόντια που μοιάζουν με φτερά. Εντοπίζονται κυρίως στα ανοιχτά της Ιαπωνίας και ονομάζονται goblin για την ομοιότητά τους με τα μυθικά ξωτικά που εμφανίζονται στην ιαπωνική λαογραφία.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά για τη συμπεριφορά αυτών των σπάνιων ζώων. Είναι μοναχικά ζώα, όπως και πολλά είδη καρχαριών. Πιστεύεται ότι ζει σε όλους τους ωκεανούς. Ζει στον πυθμένα και σπάνια παρατηρείται στην επιφάνεια ή στα ρηχά.
Ο καρχαρίας ξωτικό μπορεί να αναγνωριστεί εύκολα από το επιμηκυμένο και πεπλατυσμένο ρύγχος του. Έχει πολύ μακρύ κεφάλι και μικροσκοπικά μάτια.
Γεωργία Γ. (πηγή:floridamuseum.uf.edu)
Ψάρι τίγρης
Ο αφρικανικός τίγρης είναι το πρώτο ψάρι γλυκού νερού που έχει καταγραφεί και έχει επιβεβαιωθεί να επιτίθεται και να πιάνει πτηνά κατά την πτήση. Τα αφρικάνικα ψάρια αυτού του είδους βρίσκονται σε πολλά ποτάμια και λίμνες στην ήπειρο και είναι άγρια θηρευτικά με διακριτικά, και αναλογικά μεγάλα δόντια.
Ο τίγρης ( Hydrocynus goliath ) είναι ο πιο διάσημος του είδους του. Ο μεγαλύτερος που έχει καταγραφεί λέγεται ότι ζυγίζει 70 κιλά. Βρίσκεται στο σύστημα του ποταμού Κονγκό και στη λίμνη Τανγκανίκα και είναι το μεγαλύτερο μέλος της οικογένειας Alestidae.
Τόσο η τίγρη γολιάθ, όσο και οι μικρότεροι συγγενείς της τίγρης βρίσκονται στην Αφρική. Τα αφρικανικά είδη τίγρεις είναι ασημένια. Μοιάζουν πολύ με τα πιράνχας, αν και ανήκουν σε μια εντελώς διαφορετική ζωολογική οικογένεια. Έχουν αλληλοσυνδεόμενα αιχμηρά δόντια, μαζί με ένα απίστευτα ισχυρό μυϊκό σώμα και είναι εξαιρετικά επιθετικές και ικανές αρπακτικές που συχνά κυνηγούν σε ομάδες.
Γιώργος Τσ. (πηγή:archangelosm.blogspot.com)