Το ποντίκι - mouse
Σε έναν υπολογιστή το ποντίκι είναι η συσκευή που προεκτείνει το χέρι μας και μας βοηθάει να δείξουμε σε αυτόν τι θέλουμε να κάνει. Με ένα ποντίκι μπορούμε να κάνουμε πάρα πολλά πράγματα, όπως να διαλέξουμε, να μετακινήσουμε, να ενεργοποιήσουμε και να κάνουμε διάφορες εργασίες με τα στοιχεία που υπάρχουν στην οθόνη.
Ένα τυπικό ποντίκι αποτελείται από δύο πλήκτρα (αριστερό και δεξί) και μια ροδέλα που υπάρχει ανάμεσά τους. Τα σύγχρονα ποντίκια είναι οπτικά, έχουν δηλαδή στο κάτω μέρος τους ένα σύστημα που θυμίζει κάμερα και με αυτό διαβάζουν την επιφάνεια επάνω στην οποία κινούνται. Θα τα αναγνωρίσετε από το κόκκινο φως που εκπέμπουν το οποίο βοηθά στην ανάγνωση της επιφάνειας (οι γυαλιστερές επιφάνειες όπως το γυαλί δεν είναι κατάλληλες στα οπτικά ποντίκια). Παλιότερα τα ποντίκια ήταν μηχανικά και στο κάτω μέρος είχαν μια μπίλια με τις περιστροφές της οποίας μπορούσαν να καταλάβουν πόσο και προς τα πού μετακινήθηκαν.
Ένα ποντίκι μπορεί να συνδεθεί στον υπολογιστή με καλώδιο (ενσύρματο) ή να έχει ασύρματη σύνδεση.
Σε φορητούς υπολογιστές συναντάμε και μια αντίστοιχη συσκευή, την επιφάνεια αφής (touchpad) η οποία δουλεύει με την πίεση που ασκεί το δάχτυλό μας όταν το σέρνουμε επάνω σε αυτή.
Στα κινητά τηλέφωνα, στα tablet και σε κάποιους πολύ καινούργιους φορητούς υπολογιστές, η οθόνη είναι ταυτόχρονα και επιφάνεια αφής (touchscreen) οπότε μπορούμε να δείχνουμε στον υπολογιστή τι θέλουμε να κάνει πατώντας με το δάχτυλο κατευθείαν επάνω στην οθόνη.
Ας δούμε όμως τι ενέργειες μπορούμε να κάνουμε με ένα ποντίκι ανεξάρτητα από το είδος της τεχνολογίας με την οποία λειτουργεί. Για ευκολία στην κατανόηση θα θεωρούμε ότι κρατάμε στο χέρι μας ένα απλό ποντίκι. Κάθε κίνηση που κάνουμε με το ποντίκι στο γραφείο μας μεταφράζεται σε μια κίνηση του δείκτη στην οθόνη.
Όταν αφήνουμε τον δείκτη επάνω σε ένα στοιχείο της οθόνης, για παράδειγμα το εικονίδιο ενός φακέλου, η ενέργεια αυτή ονομάζεται κατάδειξη.
Αν πατήσουμε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού μια φορά επάνω σε ένα εικονίδιο τότε το επιλέγουμε και η ενέργεια ονομάζεται επιλογή.
Αν πατήσουμε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού δυο φορές επάνω σε ένα εικονίδιο τότε το ανοίγουμε και η ενέργεια ονομάζεται άνοιγμα.
Αν κρατήσουμε πατημένο το αριστερό πλήκτρο επάνω σε ένα εικονίδιο τότε μπορούμε κουνώντας το ποντίκι να το μεταφέρουμε σε κάποιο άλλο σημείο. Η ενέργεια αυτή ονομάζεται μεταφορά και απόθεση (drag and drop).
Αν κρατήσουμε πατημένο το αριστερό πλήκτρο επάνω σε ένα κενό σημείο της οθόνης τότε μετακινώντας τον δείκτη εμφανίζεται ένα παραλληλόγραμμο με το οποίο μπορούμε να επιλέξουμε πολλά γειτονικά εικονίδια μαζί.
Πολλά εικονίδια ακόμα και αν δεν είναι γειτονικά μπορούμε να επιλέξουμε αν κρατάμε πατημένο το πλήκτρο ctrl στο πληκτρολόγιο και ταυτόχρονα κάνουμε αριστερό κλικ σε διαφορετικά εικονίδια στην οθόνη.
Τέλος υπάρχουν οι ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε με το δεξί κουμπί, εδώ τα πράγματα είναι απλά. Κάνουμε δεξί κλικ επάνω σε ένα εικονίδιο και εμφανίζεται με λίστα συντόμευσης (μενού) από το οποίο μπορούμε να επιλέξουμε διάφορες ενέργειες που μπορούν να εφαρμοστούν σε αυτό το αντικείμενο π.χ. αντιγραφή ή διαγραφή. Μετακινούμε τον δείκτη στην ενέργεια που επιθυμούμε και την επιλέγουμε με αριστερό κλικ
Για το τέλος αφήσαμε την ροδέλα κύλισης η οποία μας βοηθά να "ανεβάζουμε ή να κατεβάζουμε" το κείμενο που εμφανίζεται στην οθόνη όταν την περιστρέφουμε. Καθώς και κάνουμε κάποια ακόμα "μαγικά" όπως να μεγαλώσουμε το μέγεθος (zoom) του κειμένου σε μια ιστοσελίδα. Δοκιμάστε να κρατήσετε πατημένο το ctrl στο πληκτρολόγιο και να κυλίσετε την ροδέλα στο ποντίκι.