Σε όλα τα κύτταρα για τη μεταφορά της χημικής ενέργειας από τις εξώθερμες αντιδράσεις στις ενδόθερμες χρησιμοποιείται κυρίως το μόριο τριφωσφορική αδενοσίνη (ΑΤΡ). Το ΑΤΡ είναι ένα τριφωσφορικό νουκλεοτίδιο. Οι τρεις φωσφορικές ομάδες (Ρ) βρίσκονται σε σειρά και οι χημικοί δεσμοί που ενώνουν τις δύο τελευταίες περικλείουν μεγάλο ποσο ενέργειας γι' αυτό και χαρακτηρίζονται ως δεσμοί υψηλής ενέργειας, θα μπορούσαμε να παραλληλίσουμε τις δύο τελευταίες φωσφορικές ομάδες με βαγόνια μιας ατμομηχανής, που μπορούν να συνδεθούν ή να αποσυνδεθούν. Μάλιστα, στην περίπτωση μας, αυτό μπορεί να συμβεί εύκολα, γιατί οι δεσμοί υψηλής ενεργείας είναι ασταθείς και εύκολα διασπώνται με υδρόλυση.
|
|
|
Το ΑΤΡ παραλαμβάνει και μεταφέρει ενέργεια σε οποιοδήποτε μέρος του κυττάρου, και την αποδίδει γρήγορα με μία και μόνο χημική αντίδραση. Σ' αυτό βοηθά η δομή του, η δυνατότητα σχηματισμού του από ADP (διφωσφόρική αδενοσίνη), ένα φωσφορικό οξύ και ενέργεια, και το γεγονός ότι η αντίδραση αυτή είναι αμφίδρομη, Επειδή το ΑΤΡ μεσολαβεί στις συναλλαγές μεταξύ, των κυτταρικών διεργασιών που αποδίδουν και αυτών που καταναλώνουν ενέργεια, χαρακτηρίζεται ως ενεργειακό νόμισμα.
|
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι το ΑΤΡ, ως ο κύριος, άμεσος δότης ενέργειας για τα κύτταρα (στοιχειώδης μονάδα ενέργειας), θα πρέπει συνεχώς να αναγεννάται από ADP και φωσφορικό οξύ. Τα κύτταρα δηλαδή χρησιμοποιούν το ΑΤΡ σαν ένα είδος επαναφορτιζόμενης μπαταρίας. Όταν η ενέργεια των «κυτταρικών μπαταριών - ΑΤΡ» εξαντληθεί, οι «αποφορτισμένες μπαταρίες - ADP» επαναφορτίζονται. Γενικά στη φύση αυτό γίνεται με δύο τρόπους: είτε με δέσμευση φωτεινής ενέργειας και μετατροπή της σε χημική κατά τη φωτοσύνθεση είτε με ενέργεια που προέρχεται από αντιδράσεις διάσπασης οργανικών ουσιών, όπως η οξείδωση της γλυκόζης. Τις δύο αυτές διαδικασίες θα τις μελετήσουμε στη συνέχεια, θα πρέπει να τονιστεί ότι το κύτταρο δεν αποθηκεύει μεγάλο αριθμό μορίων ΑΤΡ. Τα χρησιμοποιεί δηλαδή σχεδόν αμέσως, μόλις αυτά συντεθούν. Σε τυπικά κύτταρα ένα μόριο ΑΤΡ χρησιμοποιείται μέσα σ' ένα λεπτό από τη στιγμή του σχηματισμού του. Ένας άνθρωπος σε ανάπαυση καταναλώνει, συνολικά, περίπου 40kg ΑΤΡ σε 24 ώρες. Ωστόσο το ποσό του ΑΤΡ που βρίσκεται στο σώμα του σε κάθε δεδομένη στιγμή δεν υπερβαίνει το 1g. Κάθε δευτερόλεπτο παράγονται από κάθε κύτταρο 10 εκατομμύρια μόρια ΑΤΡ και, αντίστοιχα, υδρολύονται άλλα τόσα. |
|
|
To plug-in που πρέπει οπωσδήποτε να "κατεβάσετε" για να δείτε τα μοντέλα των μορίων είναι στη διεύθυνση. http://www.mdlchime.com/chime/ (Όλες οι εφαρμογές του παραπάνω plug -in, και είναι πολλές, έχουν μεγάλη ποικιλία αναπαραστάσεων που ενεργοποιούνται με το δεξί click του ποντικιού σας. Το plug-in είναι δωρεάν. Θα σας ζητηθεί το e-mail σας και κάποιος κωδικός πρόσβασης που εσείς θα δώσετε, αφού έτσι γίνεστε μέλη ενός club -χρήστες αυτών των εφαρμογών). Εγκαταστήστε την επιλογή: Chime |
