Συχνά τα παιδιά μου ζωγραφίζουν τον
πρωινό κύκλο. Εδώ τον απέδωσε καλλιτεχνικά η Δέσποινα.
Εγώ λέω τα γνωστά, τα μικρούλια έχουν κάτσει ήδη στη μοκέτα σε κύκλο
και το καρεκλάκι μου με περιμένει.
Εδώ και
πάαααααρα πολλά χρόνια έχω μία συνήθεια: Μπαίνω στην τάξη και λέω
χαρωπά "Καλημέρα, πουλιά μου!". Και τα πουλιά μου μου αντιγυρίζουν
την καλημέρα μου κελαηδώντας. Δε θυμάμαι πώς μου κάθισε αυτή η φράση
ούτε από πότε μου έχει γίνει τόσο επίμονη συνήθεια. Νομίζω ότι
πράγματι βλέπω τους μαθητές μου σαν μικρά πουλιά, που δεν ξέρουν
ακόμα να πετούν μακριά από τη φωλιά και εγώ πρέπει να τους μάθω να
ανοίγουν τα φτερά τους. Η αλήθεια πάντως είναι ότι ποτέ σε κανένα
μικρούλι μου δεν του φάνηκε παράξενο που τα έλεγα "πουλιά" και ποτέ
κανένα δεν ρώτησε το γιατί. Τους φαινόταν και τους φαίνεται τόσο
φυσικό και απαντούν πάντα χαρούμενα "Καλημέρα, κυρία!".
Η πρωινή μας είσοδος στην τάξη
λοιπόν έχει εξελιχτεί σε μια τρυφερή τελετουργία:
τα μικρούλια μπαίνουν πρώτα, αφήνουν τα πράγματά τους στα θρανία
άρον άρον και τρέχουν και κάθονται στη μοκέτα σχηματίζοντας έναν
κύκλο. Στην άκρη του κύκλου τοποθετούν πάντα μια μικρή καρέκλα
νηπιαγωγείου. Αυτή είναι η δική μου θέση. Αρκετά χαμηλή και αρκετά
ψηλή. Και με περιμένουν να καθίσω. Αφήνω τα πράγματά μου και κάθομαι.
Και τότε είναι που τα μικρούλια μου αρχίζουν να λένε τα νέα τους από
τη χτεσινή μέρα. Τα πιο σημαντικά ή και τα πολύ ασήμαντα. Ό,τι θέλει
το καθένα. Δενυπάρχουν περιορισμοί. Μόνο δύο κανόνες. Να
μιλούν με ολοκληρωμένες προτάσεις και να περιμένουν τη σειρά τους με
υπομονή. Αυτός είναι ο πρωινός κύκλος, μια πρωινή ευχάριστη επαφή,
για να ξεκινήσει όμορφα και ομαλά η μέρα και όχι ψυχοθεραπεία.
Μαζεύω τα παιδιά στον πρωινό
κύκλο καθημερινά, ειδικά όταν πρόκειται για μαθητές Α΄και Β΄
δημοτικού. Στις Ε΄και Στ΄ συγκεντρωνόμαστε στον πρωινό κύκλο κάθε
Δευτέρα, καθότι ο χρόνος μας είναι περιορισμένος.
Η συζήτηση στον πρωινό
κύκλο κρατά 10 με 15 λεπτά περίπου. Μπορεί κάποιος να πει ότι έτσι
χάνουμε πολύτιμο χρόνο από το μάθημα, αλλά θα διαφωνήσω σθεναρά. Δεν
υπάρχει πιο σοβαρό μάθημα από τον πρωινό κύκλο που προσφέρει πολλά
οφέλη στα μικρούλια. Συνδέει την ομάδα, δίνει την ευκαιρία στους
μαθητές να γνωρίσουν καλύτερα τους συμμαθητές τους, τους
εξασκεί στο να παίρνουν διαδοχικά τον λόγο και να ασκούν τον ρόλο
του ομιλητή και του ακροατή. Επίσης κατά τη συζήτηση τα παιδιά
εξασκούνται σε διάφορα είδη λόγου (αφήγηση, περιγραφή,
επιχειρηματολογία, διάλογο, κλπ) και σιγά σιγά αφήνουν τον εαυτό
τους ελεύθερο, ανοίγονται, μοιράζονται, κοινωνικοποιούνται. Πολύ
σημαντικό επίσης είναι ότι ο πρωινός κύκλος μου δίνει και μένα την
ευκαιρία να μάθω για τα πράγματα που απασχολούν τους μαθητές μου, να
ακούσω τα παράπονα και να λύσω τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην
τάξη, να
μάθω τις έννοιες τους και τις χαρές τους, να δεθώ συναισθηματικά
μαζί τους.
Αρέσει τόσο πολύ στα παιδιά
η διαδικασία του πρωινού κύκλου που, αν καμιά φορά αναβληθεί,
διαμαρτύρονται. Εγώ πάντως σπανίως τους χαλάω το χατίρι αυτό.
O
ΠΡΩΙΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ ΜΕ ΠΡΩΤΑΚΙΑ
ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΑΚΙΑ
Τον πρωινό
κύκλο κατά τις μέρες του κορωνοϊού τον κάναμε στην
αυλή. Μαζί με τα υπόλοιπα υλικά ζήτησα από τους μαθητές μου να έχουν
πάντα μαζί στην τσάντα τους ένα χαλάκι πλαστικό, από αυτά που
βάζουμε συνήθως μέσα στην μπανιέρα. Γρήγορα έμαθαν να τοποθετούν τα
χαλάκια τους σε κύκλο και σε απόσταση το ένα από το άλλο κι εγώ με
το σκαμνάκι μου ή όρθια. Συνεχίσαμε έτσι να μοιραζόμαστε εμπειρίες
και συναισθήματα κάθε πρωί. Εκτός αυτών πρόσθεσα και σύντομες
κινητικές δραστηριότητες 5-6 λεπτών για ένα ακόμα πιο ευχάριστο
ξεκίνημα, ειδικά επειδή τα μικρούλια μου αυτή τη φορά ήταν πρωτάκια
και ήθελα να έρχονται με χαρά και ενθουσιασμό στο σχολείο.
Παρακάτω
μπορείτε να δείτε κάποιες από αυτές τις δραστηριότητες:
Αγώνας
παγουριών:ανά δύο ή και περισσότερα άτομα. Έδεσα σπάγγο
σε πλαστικά φύλλα ή χαρτονάκια από χαρτόκουτα. Τα παιδιά έπρεπε να
βάλουν τα παγούρια τους επάνω και να διαγωνιστούν τραβώντας τα. Κερδίζει όποιος
τερματίσει πρώτος. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο φαίνεται, καθώς τα
παγούρια μετακινούνται και ο μαθητής πρέπει να τοποθετήσει σωστά το
κέντρο βάρους του παγουριού του.
Από χαρτί σε χαρτί: Αγώνας ανά δύο ή και
περισσότερα άτομα. Εγώ χρησιμοποίησα χαρτονάκια που έκοψα
από τα κουτιά με τα γάλατα που μας έφερναν στο σχολείο.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και απλά χαρτιά Α4. Νικά όποιος
ολοκληρώσει πρώτος τη διαδρομή.
Φυσώντας: Αγώνας ανά δύο ή και
περισσότερους. Χρησιμοποίησα χαρτόνια που έκοψα
από τα κουτιά με τα γάλατα που μας έφερναν στο σχολείο και
μπουκαλάκια από τις βιταμίνες μου. Αντί για μπουκαλάκια θα
μπορούσαν να φυσούν ρολά από χαρτί υγείας.
Νικά όποιος
ολοκληρώσει πρώτος τη διαδρομή.
Το φίδι: Δημιούργησα μια γραμμή με πολλές
καμπύλες, σαν φίδι, με έναν σπάγγο. Θα μπορούσα να την είχα
ζωγραφίσει με κιμωλία. Τα παιδιά έπρεπε να την ακολουθήσουν
περπατώντας με χέρια και πόδια .
Τρελή
κλωστή: Δημιούργησα μια
τεράστια γραμμή με πολλές καμπύλες και λίγο μπερδεμένη, σαν φί-δι, με έναν σπάγγο.
Θα μπορούσα να την είχα ζω-γραφίσει με κιμωλία. Τα παιδιά
έπρεπε να περπατήσουν πάνω της ισορροπώντας ή κάνοντας τις
γάτες, τους βατράχους, τις πεταλούδες κλπ . Μια
καλή δραστηριότητα για πρωινή εγρήγορση και ευχάριστο
ξεκίνημα.
Στεφανοδρομίες:
Αγώνας ανά δύο, τρία ή
και περισσότερα άτομα. Τα παιδιά πρέπει να κάνουν μια
προκαθορισμένη διαδρομή τρέχοντας με το στεφάνι στα πόδια.
Μπορούν να κάνουν απλώς μια διαδρομή, αλλά μπορούν και να
διαγωνιστούν μεταξύ τους. Είναι αστείος αγώνας λόγω της
στάσης του σώματος.
Σακουλοδρομίες:
Αγώνας ανά δύο, τρία ή
και περισσότερα άτομα. Τα παιδιά πρέπει να κάνουν μια
προκαθορισμένη διαδρομή πηδώντας με τη σακούλα στα πόδια.
Είναι αστείος αγώνας λόγω της στάσης του σώματος.
Διασκέδασαν πολύ. Χρειάζονται σακούλες χοντρούτσικες για να
κρατήσουν.
Ποτήρια:
Αγώνας ανά δύο, τρία ή
και περισσότερα άτομα, ανάλογα με το πόσα ποτήρια διαθέτετε. Τα παιδιά πρέπει να κάνουν μια
προκαθορισμένη διαδρομή αναποδο-γυρίζοντας τα ποτήρια.
Νικά όποιος ολοκλη-ρώσει πρώτος.
Πιάτα και
ποτήρια:
Διαδρομή για ένα άτομο
κάθε φορά. Το παιδί, σχεδόν ξαπλωμένο πρέπει να βγάλει όλα
τα ποτήρια από τα πιάτα. Το επόμενο παιδί πρέπει να τα βάλει
μέσα στα πιάτα. Και πάει λέγοντας. Τους άρεσε πολύ.
Χοροπηδηχτές πατούσες: Διαδρομή για ένα άτομο κάθε φορά. Τις πατούσες τις τύπωσα
στο φωτοτυπικό, να κοιτούν σε διάφορες κατευθύνσεις και μετά
κόλλησα με ζελοτέιπ τα χαρτιά.
Ξυλάκια:
Αγώνας ανά δύο ή
περισσότερα άτομα, ανάλογα με το πόσα μπολάκια διαθέτετε. Τα παιδιά πρέπει να
βγάλουν τα μπαλάκια έξω πιάνοντας τα με τα ξυλάκια (από
σουβλάκια). Τα
μπαλάκια ήταν λευκό χαρτί Α4, αλλά πιστεύω ότι θα τα έπιαναν
πιο εύκολα αν τα είχα φτιάξει από χαρτοπετσέτες ή χαρτί
κουζίνας.
Παντομίμα 1:Μια και στη Γλώσσα δίδαξα το μάθημα
"Παίζουμε παντομίμα;" κάναμε μιμήσεις. Τα παιδιά έπρεπε να
μιμηθούν τις κινήσεις του πρώτου μαθητή. Ο κύκλος κάθε φορά
διαλυόταν για να δημιουργηθεί καινούριος με διαφορετικό
αρχηγό.
Παντομίμα
2:Μια και στη Γλώσσα δίδαξα το μάθημα "Παίζουμε παντομίμα;"
κάναμε μιμήσεις. Τα παιδιά έπρεπε να μιμηθούν τις κινήσεις
του μαθητή που έμπαινε στον κύριο κύκλο.
Κυνηγώντας
ουσιαστικά: 18
μαθητές, 18 ρήματα, 18 ουσ. πρόσωπα, 18 ζώα, 18 πράγματα. Σε
30 δευτερόλεπτα τα βάζουμε να κυνηγήσουν ανάλογα με τον
στόχο μας. Σημερινός στόχος τα ουσιαστικά.
Μέσα έξω: Διαδρομή για όλους. Έφτιαξα με τον
σπάγγο έναν "διάδρομο". Τα παιδιά έπρεπε να τον περάσουν
χοροπηδώντας μια με τα πόδια μέσα, μια με τα πόδια έξω. Τους
άρεσε πάρα πολύ, τον πέρασαν πάρα πολλές φορές και εκτονώθηκαν.
Κυνηγώντας ρήματα:
18 μαθητές, 18 ρήματα,
18 ουσ. πρόσωπα, 18 ζώα, 18 πράγματα. Σε 30 δευτερόλεπτα τα
βάζουμε να κυνηγήσουν ανάλογα με τον στόχο μας. Σημερινός
στόχος τα ρήματα σε -ιζω.
Κουτιά
και ποτήρια:
Αγώνας ανά δύο ή
περισσότερα άτομα, ανάλογα με το πόσα κουτιά και ποτήρια
διαθέτετε. Τα κουτιά που χρησιμοποίησα είναι από στέβια,
αλλά υποθέτω ότι κάνουν και κονσερβοκούτια.
Η κάμπια: Σχημάτισα κύκλο με κύπελλα και άρχισα
να φωνάζω ονόματα. Κάθε παιδί που ακούει το όνομά του
πιάνεται στην κάμπια. Η κάμπια περπατάει μία από δω και μία
από κει από τα κύπελλα. Αυτό τους το παίζω και με
μαθηματικά. Τους λέω μία πράξη και όποιος απαντά πρώτος
πιάνεται στην κάμπια.
Τα ζευγάρια του 10: Στα χάρτινα κύπελλα του
καφέ, στον πάτο τους, έχω γράψει αριθμούς που δημιουργούν τα
ζευγάρια του 10. Μπορεί βέβαια κανείς να φτιάξει τα ζευγάρια
διάφορων αριθμών, ανάλογα με το μάθημα που διδάσκει.
Δύο δύο:
Ανεβαίνουν δύο-δύο,
πέντε-πέντε, δέκα- δέκα ανάλογα με τον αριθμοκύκλο που έχτε
φτιάξει.
Διελκυστίνδα: Και ένα απλό σκοινί μπουγάδας
κάνει τη δουλειά.
Γένη ουσιαστικών:18 μαθητές, 18 ουσ. αρσενικα,
18 θηλυκά, 18 ουδέτερα. Μαζεύουν από το πάτωμα μια
οποιαδήποτε λέξη και την τοποθετούν στον σωστό κύκλο. Αυτό
γίνεται τρεις φορές. Όταν όλα τα ουσιαστικά χωριστούν
αναστοχαζόμαστε.
Αλφαβήτα:Περπατώντας την Αλφαβήτα. Τοποθετούμε τα χαρτάκια έτσι ώστε
τα παιδιά να κάνουν μικρά πηδήματα.
Από χαρτί
σε χαρτί:
Αγώνας ανά δύο, τρία ή
και περισσότερα άτομα.
Αυτά που πατούν είναι χαρτονάκια που έκοψα από τα κουτιά με
τα γάλατα που μας έφερναν στο σχολείο, αλλά και απλά χαρτιά
Α4 κάνουν το ίδιο.
Αλφαβητική
σειρά: αλφαβητική σειρά όπου δύο λέξεις αρχίζουν από κ. Μια ομάδα
παιδιών αναλαμβάνει να τη φτιάξει και τα υπόλοιπα
επιβλέπουν.
Ουσιαστικά και επίθετα: Ζευγαρώνοντας επίθετα με ουσιαστικά. 18 μαθητές χωρισμένοι
σε δύο ομάδες των 9, 9 ουσιαστικά, 9 επίθετα. Η πρώτη ομάδα
διαλέγει τα ουσιαστικά. Η δεύτερη ομάδα ζευγαρώνει τα
επίθετα. Στόχος να κατανοήσουν τι φανερώνουν τα επίθετα και
ότι τις περισσότερες φορές συνοδεύουν τα ουσιαστικά.
Στεφάνια:στεφανώνοντας τον μπροστινό τους. Ο
πρώτος έχει στα πόδια του 6 στεφάνια ή περισσότερα. Με το
ένα στεφανώνει τον μπροστινό του, που το βγάζει και
στεφανώνει τον μπροστινό του και πάει λέγοντας. Όταν τα
στεφάνια είναι πολλά, η δράση επεκτείνεται ταυτόχρονα σε
μεγαλύτερο μέρος της ομάδας. Τους άρεσε παααααάρα πολύ.
Βούτα πρώτος το ποτήρι: Οι παίκτες κάθονται
απέναντι σε καρεκλάκια ή και στο πάτωμα. Η δασκάλα τους λέει
να ακουμπήσουν διάφορα μέλη του σώματός τους και κάποια
στιγμή το ποτήρι. Όποιος αρπάξει πρώτος το ποτήρι είναι
νικητής. Δείτε το
ΕΔΩ.
Πόσοι
χωρούν σε μια εφημερίδα:To
παίξαμε στην ενότητα "Εφημερίδες" της Β΄ δημοτικού.
Τα παιδιά επινόησαν διάφορους τρόπους ώστε να χωρέσουν όσο
γίνεται περισσότερα. Μπορείτε να το δείτε
ΕΔΩ.
Ένα από δω, ένα από κει:Σε μια γραμμή στο ποτάμι ή σε ένα σχοινί
περπατούν με τα χέρια στη μέση πατώντας το κάθε πόδι στην
απέναντι πλευρά της γραμμής. Έχει πλάκα, γιατί μοιάζει με
τον τρόπο που περπατούν τα μοντέλα. Δείτε το
ΕΔΩ.