Στόχοι:
Να κατανοήσουν
οι μαθητές τι είναι ο βρασμός, να διαπιστώσουν πειραματικά ότι η
θερμοκρασία βρασμού του νερού είναι συγκεκριμένη και σταθερή και να
διακρίνουν τον βρασμό από την εξάτμιση.
Θερμική ενέργεια
είναι
η κινητική ενέργεια που έχουν τα μόρια λόγω των συνεχών και τυχαίων
κινήσεών τους.
Θερμότηταλέμε την
ενέργεια, που ρέει από ένα σώμα προς ένα άλλο λόγω διαφορετικής
θερμοκρασίας.
Η θερμοκρασία
είναι μια
έννοια που μας βοηθά να περιγράψουμε πόσο θερμό ή ψυχρό είναι ένα
σώμα. Όταν ένα σώμα είναι θερμό, λέμε ότι έχει υψηλή θερμοκρασία,
όταν είναι ψυχρό, λέμε ότι έχει χαμηλή θερμοκρασία.
Τη θερμοκρασία
τη μετράμε με ειδικά όργανα, τα θερμόμετρα. Η φυσιολογική
θερμοκρασία του ανθρώπου είναι περίπου 37 οC.
Τήξη
ονομάζεται η φυσική διαδικασία κατά την οποία ένα στερεό υλικό
αλλάζει φυσική κατάσταση και μετατρέπεται σε υγρό, συνήθως με την
εφαρμογή θερμότητας. Όσο διαρκεί η τήξη η θερμοκρασία παραμένει
σταθερή.
Πήξηονομάζεται η φυσική διαδικασία κατά την οποία ένα υγρό αλλάζει
φυσική κατάσταση και μετατρέπεται σε στερεό. Όσο διαρκεί η πήξη η
θερμοκρασία παραμένει σταθερή.
Για κάθε σώμα οι θερμοκρασίες
τήξης και πήξης είναι ίσες.
Για το καθαρό νερό οι
θερμοκρασίες τήξης και πήξης είναι 0ο C.
Εξάτμισησυμβαίνει όταν
ένα υγρό απορροφά θερμότητα και ένα μέρος του αλλάζει φυσική
κατάσταση και γίνεται αέριο. Η εξάτμιση γίνεται μόνο από την
ελεύθερη επιφάνεια του υγρού.
Συμπύκνωση ή υγροποίηση
συμβαίνει όταν ένα αέριο σώμα δίνει θερμό- τητα, αλλάζει φυσική
κατάσταση και γίνεται υγρό.
Βρασμός
συμβαίνει όταν
ένα υγρό απορροφά θερμότητα και αλλάζει φυσική κατάσταση και από
υγρό γίνεται αέριο, αλλά αυτή η αλλαγή συμβαίνει σε ΟΛΗ τη μάζα του
και σε συγκεκριμένη θερμοκρασία.
Το καθαρό νερό βράζει στους
100 βαθμούς Κελσίου. Το καθαρό νερό παγώνει στους 0 βαθμοούς
Κελσίου.
Εξάτμιση,
βρασμός
και συμπύκνωση στον μικρόκοσμο
Bράζοντας
νερό σε αργή κίνηση
Τι είναι οι φυσαλίδες που βλέπουμε στο νερό που βράζει;
Οι μικρές φυσαλίδες που σχηματίζονται αρχικά είναι
ατμοί. Καθώς προχωρά ο βρασμός οι φυσαλίδες γίνονται όλο και μεγαλύτερες
όλο και πιο δυνατές και οι υδρατμοί τελικά ανεβαίνουν προς τα πάνω και απελευθερώνονται στο
περιβάλλον.
Με καπάκι ή χωρίς;
Όταν χρησιμοποιούμε καπάκι φτάνουμε γρηγορότερα σε κατάσταση
βρασμού, γιατί εγκλωβίζουμε τον θερμό ατμό κάτω από το καπάκι, μέσα
στη κατσαρόλα και έτσι εμποδίζουμε τη θερμότητα να σκορπιστεί. Αυτό
μας προσφέρει μία σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.
KATI ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ:Η θερμοκρασία στην οποία βράζει μια καθαρή υγρή
ουσία λέγεται σημείο βρασμού, ή «θερμοκρασία βρασμού». Συνεπώς κάθε
καθαρή ουσία έχει συγκεκριμένο σημείο βρασμού. Πάντως, το σημείο
βρασμού εξαρτάται από την πίεση του αέρα που
υπάρχει γύρω από το υγρό. Για παράδειγμα το νερό βράζει στους 100° C στο
επίπεδο της θάλασσας. Αντίθετα, σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο, όπου
εκεί η ατμοσφαιρική πίεση είναι μικρότερη, το «σημείο βρασμού» είναι
αισθητά χαμηλότερο. Στην κορυφή του Έβερεστ το σημείο
βρασμού του νερού είναι περίπου 80°C.
Στο παρακάτω πείραμα μπορείτε να δείτε ακριβώς αυτό.