Τα χαρακτηριστικά των ζώων
4η Ενότητα, Τα ζώα που ζουν κοντά μας
Γλώσσα, Ε΄ τάξη

Σύνδεσμος ΕΔΩ
Σύνδεσμος YouTube ΕΔΩ

Δείτε σε αργή κίνηση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάποιων ζώων

Πώς θα επιβίωνες εσύ στο δρόμο; Θα ήταν πιο εύκολο από αυτό; Ρίξε μια ματιά

Γάτες εναντίον σκύλων

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Τα επίθετα σε -ής, -ιά, -ί δηλώνουν χρώμα και τονίζονται στη λήγουσα (οξύτονα), π.χ. σταχτής-ιά-ί, βυσσινής-ιά-ί, θαλασσής-ιά-ί, καφετής-ιά-ί, χρυσαφής-ιά-ί, ασημής-ιά-ί κ.ά. Η γενική του αρσενικού και του ουδέτερου είναι σπάνια.

Πολλές φορές, όταν μιλάμε, χρησιμοποιούμε αυτά τα επίθετα σαν να ήταν άκλιτα, με κατάληξη σε ­ί, π.χ. ο θαλασσί φιόγκος, του θαλασσί φιόγκου, οι θαλασσί φιόγκοι, η θαλασσί φούστα, της θαλασσί φούστας, τη θαλασσί φούστα, οι θαλασσί φούστες κτλ. Αυτό συμβαίνει γιατί χρησιμοποιούμε συχνά το επίθετο σε ­ί ως ουσιαστικό για να δηλώσουμε το χρώμα, π.χ. το θαλασσί σού πάει πολύ.

Τα επίθετα σε ύς, -ιά, -ύ τονίζονται στη λήγουσα (οξύτονα) και συνήθως δηλώνουν χαρακτηριστικές ιδιότητες των ουσιαστικών που συνοδεύουν. Τέτοια είναι τα: ελαφρύς, βαρύς, μακρύς, παχύς, πλατύς, φαρδύς, τραχύς κ.ά. Η γενική του αρσενικού και του ουδέτερου είναι σπάνια.

ΑΠΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ είναι μία πρόταση που αποτελείται από τους κύριους όρους, δηλ. από τα κυρίως απαραίτητα. Ποιοι είναι όμως οι κύριοι όριοι;
Κύριοι όροι είναι το Ρ (ρήμα), το Υ (υποκείμενο) και το Α (αντικείμενο) ή το Κ (κατηγορούμενο).

Άρα μια απλή πρόταση μπορεί να παρουσιάζεται έτσι:

Ο Βρασίδας κοιμάται.                              Υ+Ρ               (με ρήμα αμετάβατο)

Ο Βρασίδας διαβάζει το βιβλίο                      Υ+Ρ+Α             (με ρήμα μεταβατικό)

Ο Βρασίδας δίνει γλυκά στους φίλους του.           Υ+Ρ+Α+ΕΑ           (με ρήμα δίπτωτο)

Ο Βρασίδας είναι χαρούμενος.                      Υ+Ρ+Κ             (με ρήμα συνδετικό)

ΕΠΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ είναι μια πρόταση που εκτός από τους κύριους όρους περιέχει και προσδιορισμούς (δηλαδή λέξεις που δεν είναι απαραίτητες, αλλά μας δίνουν επιπλέον πληροφορίες)
π.χ. Η παχουλή γάτα κούναγε με πολλή χάρη τη μακριά και φουντωτή ουρά της.

Βιβλίο γραμματικής, επίθετα σε -ής, -ιά, -ί σελ. 100 ή ΕΔΩ.

Βιβλίο γραμματικής, επίθετα σε ύς, -ιά, -ύ σελ. 99 ή ΕΔΩ.

Βιβλίο γραμματικής, απλές και επαυξημένες προτάσεις, σελ. 185 ή ΕΔΩ.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Κουίζ ορθογραφίας ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Παίξε κουίζ για τα επίθετα σε -ής, -ιά, -ί  ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Παίξε κουίζ για τα επίθετα σε -ύς, ιά, -ύ ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Παίξε κουίζ για τους κύριους όρους μιας πρότασης ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Παίξε κουίζ για τις απλές και επαυξημένες προτάσεις ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ (προφορικά).