Μια φορά κι έναν καιρό
Τάξη Α΄

Στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο οι μαθητές της Α1 τάξης του 60 Δημοτικού Σχολείου Πάτρας και η δασκάλα τους Μυλωνάκη Δήμητρα δούλεψαν το Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Μια φορά κι έναν καιρό» που είχε θέμα το παραμύθι στην τάξη.

Οι λόγοι που διαλέξαμε αυτό το θέμα εκτός του τρυφερού της ηλικίας τους είναι προφανείς. Πρώτα απ' όλα, γιατί τα παραμύθια συμβάλλουν στην ανάπτυξη των παιδιών ως προσωπικότητες,  εξάπτουν τη φαντασία τους, καλλιεργούν στάση αισιοδοξίας και πίστης για τη ζωή και οικοδομούν ένα σύστημα ηθικής βασισμένο στη δικαιοσύνη. Πέρα απ' αυτά, τα λαϊκά παραμύθια, αποτελούν ίσως τον πιο φυσικό δρόμο για να χτίσουν τα παιδιά αγάπη, σεβασμό και γνώσεις για τη λαϊκή μας παράδοση και τα δημιουργήματα του λαϊκού μας πολιτισμού. Πιο πολύ όμως απ’όλα γνωρίζω πολύ καλά από την επαγγελματική μου πείρα ότι τα παραμύθια έπαιζαν και παίζουν κυρίαρχο ρόλο στη ζωή των παιδιών της πρώτης σχολικής ηλικίας.

Όσα χρόνια και να πέρασαν, όσο και να άλλαξαν τα παιδιά, όσο κι αν οι γιαγιάδες περνούν το χρόνο τους πλέον μπροστά στην τηλεόραση το παραμύθι συνεχίζει να  κεντρίζει τη φαντασία των παιδιών και να αποτελεί ίσως ένα από τα τελευταία αναχώματα πριν από την απόλυτη επικράτηση της αυτοκρατορίας της εικόνας.

Λαμβάνοντας υπ’ όψην όλα αυτά και κάνοντας μια μικρή  έρευνα σ την τάξη για τις προτιμήσεις των παιδιών ξεκινήσαμε το Πρόγραμμα φέρνοντας στην τάξη ο κάθε μαθητής τα αγαπημένα του παραμύθια. Το κάθε παιδί παρουσίασε το δικό του βιβλίο και αφηγήθηκε την ιστορία του.       

Στην πορεία διαβάσαμε πολλά παραμύθια γνωστών παραμυθάδων, λαϊκά παραμύθια, παραμύθια από διαφορετικές χώρες, παραμύθια με πολλαπλές επιλογές… Τα παιδιά άκουσαν, συζήτησαν, εξέφρασαν τα αισθήματά τους, ζωγράφισαν τις εντυπώσεις τους.

Γνώρισαν από κοντά τον Αίσωπο, ξανάγραψαν, εικονογράφησαν και δραματοποίησαν δύο παραμύθια του, το «Ποντικοσυμβούλιο» και τον «Τζίτζικα και Μέρμηγκα».

Μελετήσαμε δύο κλασικά παραμύθια, τα οποία ανασύνθεσαν, ξανάγραψαν, εικονογράφησαν και δραματοποίησαν,  αλλάζοντά τα όμως. Έτσι προέκυψε ο «Χιονάτος» και «Το λυκάκι και η κακιά Κοκκινοσκουφίτσα». Ήταν δραστηριότητες που άρεσαν ιδιαίτερα στα παιδιά γιατί τους επέτρεψαν να δουν τα αγαπημένα τους παραμύθια από άλλη οπτική γωνία.

Αργότερα κάναμε στην τάξη ένα μικρό διαγωνισμό, αυτό του πιο καλού παραμυθά, όπου ο κάθε μαθητής κλήθηκε να πει τη δική του φανταστική ιστορία. Άλλες ιστορίες μιλούσαν για τέρατα, άλλες για κατσαρίδες που μεγάλωναν, άλλες για ταβάνια που εξαφανίζονταν, άλλες για κρεβάτια με πόδια και χέρια που περπατούσαν, άλλες για παιχνίδια που ζωντάνεψαν. Όλες οι ιστορίες ακούστηκαν με προσοχή και χ ειροκροτήθηκαν με ενθουσιασμό όσο εξωφρενικές κι αν ήταν.

Στο επόμενο στάδιο του Προγράμματος τα παιδιά κλήθηκαν να χωριστούν σε ζευγάρια, να συνεργαστούν αρμονικά και να φτιάξουν μια μικρή δική τους ιστορία. Κατόπιν έφτιαξαν ένα μικρό σκηνικό για την ιστορία τους και δυο δαχτυλοκουκλάκια και έπαιξαν την ιστοριούλα τους κουκλοθέατρο.

Επόμενη δραστηριότητα ήταν να αλλάξουν ζευγάρια, να γράψουν και να εικονογραφήσουν τα δικά τους παραμύθια. Αφού τελείωσαν με το γραπτό μέρος της δραστηριότητας άρχισαν αμέσως πρόβες για να μάθουν τ α λόγια τους και δραματοποίησαν τα παραμύθια τους. Έτσι οι μικροί παραμυθάδες έγραψαν παραμύθια όπως «Βάτραχος και κουνούπι», «Δυο κότες προκομμένες», «Γάτα και ποντίκι», «Σκύλος και γάτα» κλπ.

Ακόμα διαβάσαμε το γαϊτανάκι της Ζωρζ Σαρή, το δραματοποιήσαμε και έμαθαν τα παιδιά να λένε το «γεια σου» σε διάφορες γλώσσες του κόσμου.

Επίσης  έφτιαξαν με μεγάλη όρεξη και πολλή τέχνη αφίσες και προσκλήσεις για την παρουσίαση του Προγράμματος.

Τέλος εξέδωσαν περιοδικό με κάποια απ’ τα γραπτά και τα παραμύθια που έγραψαν όλη τη χρόνια που τιτλοφορείται «Τα ζελεδάκια» και είν ι δείγμα της αγνής και αυθόρμητης γραφής αυτής της ηλικίας.

Σε όλη τη διάρκεια του Προγράμματος οι μαθητές κρατούσαν ημερολόγιο τάξης με τις δραστηριότητες που πραγμα τοποιούνταν και στο τρίτο τρίμηνο λειτούργησε στην τάξη δανειστική βιβλιοθήκη όπου τα παιδιά καθημερινώς και ανάλογα με το ρυθμό ανάγνωσης του καθενός δανείζονταν παραμύθια που διάβαζαν στο σπίτι τους.

Στο τελευταίο στάδιο του Προγράμματος οι μαθητές γιορτάζουν τη λήξη του παρουσιάζοντάς το σε παιδιά, γονείς και δασκάλους την Τετάρτη 11 Ιουνίου και ώρα 7:45 στο χώρο εκδηλώσεων του σχολείου μας. Θα παρουσιαστεί βίντεο με μερικές από τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκειά του, αλλά και θεατρική παράσταση με τίτλο «Οι περιπέτειες του Σκανδαλούλη». Πρόκειται για μια π αραμυθοσαλάτα όπου όλοι οι γνωστοί ήρωες των κλασικών παραμυθιών κάνουν τη ζωή του άμυαλου του Σκανδαλούλη δύσκολη, τον οδηγούν στη φυλακή κατηγορούμενο ως τρομοκράτη και μόνο ένας τρόπος υπάρχει πλέον να σωθεί.

Κατά τη διάρκεια του Προγράμματος οι μαθητές κράτησαν ημερολόγιο δραστηριοτήτων. Στο τέλος μοιράστηκε dvd με τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν.