Συνέντευξη του Υπ. Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου
επιμέλεια Σωτήρης-Απόστολος Παπαναστασίου (Α3)
Tα καθήκοντα στο σπίτι κ. Υπουργέ, καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος από τη ζωή του μαθητή εκτός σχολείου. Υπάρχει κάποια πρόβλεψη ώστε οι μαθητές να ολοκληρώνουν τις υποχρεώσεις τους εντός ωραρίου σχολείου;
Ο στόχος είναι διπλός.
Και «διαβασμένα» παιδιά και «ευτυχισμένα παιδιά»
Θέλω, καχαρχήν, να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να απαντήσω στα ερωτήματά σας και να σας πω ότι την Διαπολιτισμική Εκπαίδευση την αντιλαμβανόμαστε ως ένα σημαντικό προνόμιο για την κοινωνία μας καθώς διασφαλίζει την αλληλεπίδραση ανάμεσα στους διάφορους πολιτισμούς και αποτελεί ένα βασικό μέσο για την προώθηση της ισότητας ευκαιριών στην εκπαίδευση.
Ως προς το ερώτημά σας, θα συμφωνήσω μαζί σας. Το έχω πει πολλές φορές και έχω δεχτεί και κριτική για αυτό, όμως χαίρομαι που έχουμε την ίδια αντίληψη. Το μοντέλο που περιγράφετε εξελίσσεται σε κυρίαρχο στα σχολεία της Ευρώπης. Οι πρωτοβουλίες που εμείς παίρνουμε και θεσμοθετούμε είναι σε αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή, καθιερώσαμε τα δύο τετράμηνα ώστε να μειωθεί ο εξεταστικός φόρτος σε όφελος των μαθητών, ενώ ταυτόχρονα εξορθολογήσαμε τη διδακτέα ύλη των μαθημάτων τόσο στα Δημοτικά όσο και στα Γυμνάσια και στα Λύκεια. Και θα γίνουν και άλλα βήματα αποφόρτισης των μαθητών, αλλά και ουσιαστικής λειτουργίας της μαθησιακής διαδικασίας μέσα στην τάξη, γιατί είναι πεποίθησή μας ότι το παιδί πρέπει να είναι μαθητής στην τάξη αλλά παιδί στο σπίτι και στην υπόλοιπη ζωή του με την οικογένειά του και με τους φίλους του.
Όλοι ξέρουμε την αξία της γυμναστικής. Οι ώρες της όμως μειώνονται και η έλλειψη αθλητικών εγκαταστάσεων δυσκολεύει ακόμη περισσότερο το μάθημα,ενώ τα επίπεδα παχυσαρκίας ανηλίκων στην Ελλάδα αυξάνονται. Τί σκοπεύετε να κάνετε γι’ αυτό το πρόβλημα;
Το μάθημα της Φυσικής Αγωγής διδάσκεται στα Γυμνάσια 2 ώρες την εβδομάδα, όσο δηλαδή διδάσκονται και άλλα μαθήματα όπως η Ιστορία, τα Θρησκευτικά και οι Ξένες Γλώσσες. Το σημαντικό είναι να μην μένουμε μόνο στις ώρες διδασκαλίας του μαθήματος, αλλά να δίνουμε πολλαπλά κίνητρα στους νέους να δραστηριοποιούνται στον αθλητισμό. Τι κάνουμε σε σχέση με αυτό; Θα σας φέρω ορισμένα παραδείγματα: Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, γιορτάστηκε και φέτος στα σχολεία της χώρας η Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού με το σύνθημα «Αθλούμαι – ΧαράΖΩ το μέλλον». Αντί για μαθήματα έγιναν δράσεις και δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές να συμμετέχουν σε οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες, καθώς επίσης και η ευκαιρία να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση. Τον Δεκέμβριο προκηρύχτηκαν οι Πανελλήνιοι Ενδοσχολικοί Αγώνες Καλαθοσφαίρισης 3Χ3 και Ποδοσφαίρου 5Χ5 για το σχολικό έτος 2017-2018. Επιπλέον, η Ελλάδα συμμετείχε στο Παγκόσμιο Σχολικό Πρωτάθλημα Χειροσφαίρισης που έγινε στο Κατάρ πριν από λίγες ημέρες. Ως προς την παρατήρησή σας για τις ελλείψεις χώρων άθλησης, δρομολογούμε πρωτοβουλίες όπως αυτή που είναι φέτος σε εξέλιξη στην πόλη σας: Υλοποιούμε στο Εθνικό Καυταντζόγλειο Στάδιο Θεσσαλονίκης ένα καινοτόμο πρόγραμμα αθλητικών δραστηριοτήτων με παράλληλες δράσεις πολιτιστικού περιεχομένου για τους μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο πρόγραμμα αυτό πραγματοποιούνται αθλητικές δραστηριότητες, παιδαγωγικά παιχνίδια, γνωριμία με αθλήματα τα οποία δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά στη μαθητική κοινότητα, εναλλακτικοί τρόποι άσκησης, αναδεικνύοντας και ενισχύοντας τη δημιουργική έκφραση, τη δυνατότητα ανάπτυξης ατομικών και ομαδικών δεξιοτήτων, καθώς και βασικές αξίες της ζωής. Παράλληλα οι μαθητές ενημερώνονται για την ιστορία του Εθνικού Καυτανζόγλειου Σταδίου, το οποίο αποτελεί ένα διαχρονικό σύμβολο αθλητισμού και πολιτισμού στο κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης. Μαθαίνουμε ότι σκέπτεστε να αλλάξετε τον τρόπο αξιολόγησης στα γυμνάσια και να γίνει όπως στο Δημοτικό, μόνο με χαρακτηρισμούς κι όχι με βαθμούς. Ισχύει κάτι τέτοιο κι αν ναι, ποιο είναι το σκεπτικό σας;
Εκείνο που ισχύει είναι αυτό που εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά σε ορισμένα Γυμνάσια. Δηλαδή, η εξατομικευμένη περιγραφική αξιολόγηση η οποία συνοδεύει την αριθμητική. Θεωρούμε ότι η περιγραφική αξιολόγηση προσφέρει ουσιαστική ανατροφοδότηση στους μαθητές και στις μαθήτριες και μπορεί να βελτιώσει πραγματικά τη διαδικασία της μάθησης. Εφαρμόζεται, λοιπόν, πιλοτικά για να δοκιμαστεί στην πράξη, χωρίς ωστόσο να καταργεί τους βαθμούς.
Η ύλη των μαθημάτων σε κάποια βιβλία είναι δύσκολη και δυσνόητη όπως της Ιστορίας. Θα το αλλάξετε αυτό;
Τα βιβλία και ο τρόπος διδασκαλίας είναι ένα από τα θέματα που μας έχουν απασχολήσει πολύ. Ήδη το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής έχει κάνει σημαντικές προτάσεις και πολλές από αυτές έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται με αλλαγές που έχουν γίνει σε σχολικά βιβλία. Αυτό θα συνεχιστεί.
Όπως παραδέχονται μεγάλοι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, το θέμα δεν είναι να βγαίνουν από τα σχολεία «διαβασμένα» παιδιά αλλά και ευτυχισμένα παιδιά. Σήμερα κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Πώς σκοπεύετε να το αντιμετωπίσετε αυτό, εάν βέβαια συμφωνείτε με την παραπάνω άποψη.
Νομίζω ότι είναι ευδιάκριτο από τις προηγούμενες απαντήσεις μου. Συμφωνώ ότι η γνώση και η μόρφωση δεν μπορεί να αποκόπτονται από την προσωπική χαρά και ικανοποίηση. Η στείρα γνώση, η παπαγαλία για τον βαθμό, η μηχανιστική μελέτη, κάθε άλλο παρά γίνονται ‘όπλα’ που οδηγούν τον μαθητή σε κάτι καλύτερο στη ζωή του. Ίσως με έχετε ακούσει να λέω ότι πρέπει να αποδραματοποιήσουμε το εξετασιοκεντρικό σύστημα που υπάρχει στα σχολεία, αναφε- ρόμενος κυρίως στην τελευταία τάξη του Λυκείου. Και αυτό επιδιώκουμε με τις αλλαγές που προτείνουμε. Παράλληλα, πρόσφατα κάναμε σημαντικές παρεμβάσεις στα Γυμνάσια και τα Λύκεια με τις οποίες, μεταξύ άλλων, εισάγουμε το «Πλαίσιο οργάνωσης σχολικής ζωής», που καταρτίζεται με τη συνεργασία διδασκόντων και μαθητικών κοινοτήτων κάθε σχολείου. Έτσι καλλιεργείται η συμμετοχική ευθύνη και ενθαρρύνεται η αυτενέργεια, η κριτική σκέψη και ο δημοκρατικός διάλογος βελτιώνεται το παιδαγωγικό κλίμα της σχολικής μονάδας. Άρα ο στόχος είναι διπλός. Και «διαβασμένα» παιδιά και «ευτυχισμένα» παιδιά.
Ευχαριστούμε θερμά τον Υπουργό Παιδείας για την παραχώρηση αυτής της συνέντευξης.