Τα Κύθηρα, το νησί της Αφροδίτης, βρίσκονται νότια της Πελοποννήσου. Εκτεθειμένο στους δυτικούς ανέμους της Μεσογείου, το νησί έχει αυξημένη υγρασία που ευνοεί την ανάπτυξη της χλωρίδας, κυρίως χαρακτηριστική μεσογειακή μακία. Η γεωλογική δραστηριότητα έχει σμιλέψει το νησί, το οποίο σχηματίζει οροπέδιο με απόκρημνες ακτές και εύφορα λαγκάδια με τρεχούμενα νερά. Οι κάτοικοι παραδοσιακά ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία και λιγότερο με την αλιεία, αξιοσημείωτο είναι δε ότι από τους πολυάριθμους οικισμούς του νησιού, μόνο πέντε είναι παραθαλάσσιοι.

Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του ΓΕ.Λ. Κυθήρων «Το νησί μου σ’ένα καλάθι όλο αρώματα και γεύσεις», είχε σκοπό όχι μόνο να καταγράψει τα τοπικά προϊόντα του νησιού, αλλά και να τα συνδέσει με την αειφορία του, την οικονομική βιωσιμότητα της τοπικής κοινωνίας από τη μια και την διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας από την άλλη. Θελήσαμε να μελετήσουμε την ιστορία των τοπικών προϊόντων, τις παραδοσιακές και σύγχρονες μεθόδους εκμετάλλευσης του τοπικού περιβάλλοντος, τις μεθόδους παραγωγής των προϊόντων, τις χρήσεις και τις ιδιότητες τους και τα έθιμα που σχετίζονται με αυτά.

Υπάρχουν προϊόντα και τεχνικές στα Κύθηρα που χάνεται η ιστορία τους στα βάθη των αιώνων, όπως είναι το μέλι και το κρασί. Υπάρχουν και άλλα πιο ταπεινά, που τα έδωσε η φύση απλόχερα, όπως είναι το αλάτι και τα βότανα. Υπάρχουν και κάποια που έχουν χαθεί, από την πορφύρα στην αρχαιότητα ως τα σιτηρά στα μέσα του 20ου αιώνα, ενώ κάποια που εισήχθησαν στο νησί σχετικά πρόσφατα, με βασικό παράδειγμα την καλλιέργεια της ελιάς που ήρθε στο νησί επί Αγγλοκρατίας τον 19ο αιώνα.

Ο κατάλογος είναι μεγάλος, κατηγοριοποιήσαμε λοιπόν τα προϊόντα μας, ανάλογα με τις πρώτες ύλες, την εμπορευσιμότητα και τη βιωσιμότητά τους. Παρακάτω παραθέτουμε  τα τοπικά προϊόντα που καταγράψαμε ανάλογα με τον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Εννοείται ότι τα προϊόντα που εξάγονται, βρίσκονται και στην τοπική αγορά, αλλά και παράγονται οικιακά για τις ανάγκες της οικογένειας, καθώς και ότι το τελευταίο ισχύει και για τα προϊόντα που εμπορεύονται μόνο πάνω στο νησί. Για αυτό και δεν τα αναφέρουμε ξεχωριστά σε κάθε κατηγορία. Με κόκκινο χρώμα υποδεικνύουμε τα προϊόντα που έχουν εξαφανισθεί, με μοβ εκείνα που είναι σπάνια ενώ με έντονο χρώμα τα προϊόντα που διερευνήσαμε. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στα σιτηρά, των οποίων η καλλιέργεια ναι μεν είναι σπάνια σήμερα, αλλά στο παρελθόν κάθε οικογένεια τα καλλιεργούσε, απόδειξη ότι το νησί είναι σπαρμένο με νερόμυλους και ανεμόμυλους. Ελπίζουμε στο μέλλον να ασχοληθούμε αναλυτικά με αυτό το θέμα. Τέλος να σημειώσουμε ότι τα βότανα που αναφέρουμε είναι τα πιο βασικά, στην τοπική αγορά του νησιού μπορούν να βρεθούν πολλά ακόμα.

	Κτηνοτροφία
	Αιγοπρόβατα, βοοειδή, πτηνά	Μέλισσες
Εξαγώγιμα	Τυρί Αυγά	Μέλι Κερί
Τοπικό Εμπόριο	Γάλα Κρέας Λουκάνικα Μαλλί-Υφαντά	Κηρήθρα Γύρη Βασιλικός Πολτός Πρόπολη Κηραλοιφή

	Γεωργία
	Ελιά	Αμπέλι	Άλλα
Εξαγώγιμα	Λάδι Πυρήνα Λαδοπαξίμαδα
Τοπικό Εμπόριο	Σαπούνι Βρώσιμες Ελιές	Κρασί Τσίπουρο & Φατουράδες Σταφύλια Γλυκό Σταφύλι	Γλυκά του Κουταλιού
Οικιακή Παραγωγή	Ξυλεία	Αμπελόφυλλα Ξύδι Μουσταλευριά	Σιτηρά

	Μεσογειακό Οικοσύστημα
	Θάλασσα	Βότανα	Άλλα
Εξαγώγιμα	Αλάτι Ψάρια Πορφύρα
Τοπικό Εμπόριο		Κρίταμο Φασκόμηλο Σεμπρεβίβες	Κεραμεικά

Φέτος προλάβαμε να ασχοληθούμε μόνο με κάποια από τα τοπικά μας προϊόντα. Ο ιστότοπος αυτός θα παραμείνει όμως ενεργός με την ελπίδα να συμπληρωθεί και να βελτιωθεί τα επόμενα χρόνια. Σας ευχόμαστε καλή περιήγηση και ελπίζουμε οι λίγες πληροφορίες που θα βρείτε εδώ να κινήσουν και το δικό σας ενδιαφέρον για την αειφορία του τόπου μας.