Αρχική ΑΕΠΠ - Δομές Δεδομένων Λειτουργικά Συστήματα Δίκτυα Υπολογιστών ΙΙ Βάσεις Δεδομένων Παιδαγωγικά - Διδακτική
Δεδομένα και Πληροφορίες Δεδομένα Οργανωμένα σε Αρχεία Σύστημα Βάσεων Δεδομένων Αρχιτεκτονικών των ΣΔΒΔ
Εννοιολογική Αναπαράσταση Δεδομένων
Βασικές έννοιες του μοντέλου Οντοτήτων Συσχετίσεων Διαμόρφωση του διαγράμματος Οντοτήτων Συσχετίσεων? Λογικός σχεδιασμός μιας Βάσης Δεδομένων?
Απόκρυψη μικρών αλλαγών - Αλλαγές κώδικα
Παραδείγματα οντοτήτων με σχέση πολλά προς πολλά:
Ένα προς Ένα. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας συνδέεται με μία μόνο εγγραφή της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζεται σε μία μόνο εγγραφή του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Ένα προς Ένα (1:1). Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας συνδέεται με μία μόνο εγγραφή της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζεται σε μία μόνο εγγραφή του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Ένα προς Πολλά. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζεται σε πολλές εγγραφές του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Ένα προς Πολλά (1:N). Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζεται σε πολλές εγγραφές του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Πολλά προς Πολλά. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή οποιασδήποτε οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας.
Πολλά προς Πολλά (M:N). Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή οποιασδήποτε οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας.
Το είδος των σχέσεων
Σε μια διμελή σχέση μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα ο τρόπος με τον οποίο οι εγγραφές των δύο οντοτήτων σχετίζονται μεταξύ τους. Διακρίνουμε τα παρακάτω είδη σύνδεσης.
Πολλά προς Πολλά. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας.
Πολλά προς Πολλά. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή οποιασδήποτε οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας.
Ένα προς Ένα. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας συνδέεται με μία μόνο εγγραφή της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζετε σε μία μόνο εγγραφή του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Ένα προς Ένα. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας συνδέεται με μία μόνο εγγραφή της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζεται σε μία μόνο εγγραφή του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Ένα προς Πολλά. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζεται σε πολλές εγγραφές του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Παραδείγματα οντοτήτων με σχέση ένα προς πολλά:
Πολλά προς Πολλά. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας είναι δυνατόν να συνδέεται με περισσότερες από μία εγγραφές της άλλης οντότητας.
Η οντότητα μαθητής μπορεί να έχει ως ιδιότητες:
Η οντότητα μαθητής μπορεί να έχει ως ιδιότητες:
Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει μία τριμελή σχέση.
Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει μία τριμελή σχέση.
Το είδος των σχέσεων
Ένα προς Ένα. Σ' αυτό το είδος σχέσης η κάθε εγγραφή της μίας οντότητας συνδέεται με μία μόνο εγγραφή της άλλης οντότητας. Αυτό γίνεται με χρήση των κλειδιών όπου μια τιμή του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός πίνακα εμφανίζετε σε μία μόνο εγγραφή του άλλου πίνακα ως ξένο κλειδί.
Παραδείγματα οντοτήτων με σχέση ένα προς ένα:
Παραδείγματα συσχετίσεων:
Παραδείγματα διμελών συσχετίσεων: http://users.sch.gr/fergadis/images/DB/Chap4/shema4-4.png
Ενδέχεται μία σχέση να έχει και αυτή ιδιότητες που περιγράφουν ορισμένα χαρακτηριστικά της. Για παράδειγμα, η σχέση "Αγοράζει" μπορεί να έχει τις ιδιότητες 'Τιμή' και 'Ημερομηνία-Ώρα'. Σ' αυτή την περίπτωση, στο διάγραμμα πρέπει να δείξουμε τις ιδιότητες στη συσχέτιση.
http://users.sch.gr/fergadis/images/DB/Chap4/shema4-5a.png
Όταν όμως μία συσχέτιση εμφανίζεται να έχει ιδιότητες, σημαίνει ότι αποκρύπτει μία οντότητα που δεν έχει οριστεί. Αυτό που κάνουμε είναι να ορίσουμε μία νέα οντότητα αποδίδοντάς της τις ιδιότητες της συσχέτισης την οποία και καταργούμε. Το διάγραμμα γίνεται:
http://users.sch.gr/fergadis/images/DB/Chap4/shema4-5b.png
Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει μία τριμελή σχέση.
Δημιουργία οντότητας: Τηλέφωνο
| Τηλέφωνο | |||
| Ιδιότητα | Κατηγορία | Μήκος | Πρωτεύον Κλειδί |
| Μοντέλο | Κείμενο [VARCHAR] | 15 | Ναι |
| Κατασκευαστής | Κείμενο [VARCHAR] | 20 | |
| Τιμή | Δεκαδικό [DECIMAL] | 4,2 | |
| Ημ. Κυκλοφορίας | Ημερομηνία [DATE] | ||
| Αποσύρθηκε | Ναι/Όχι [BOOLEAN] | ||
Να βάλουν τα παιδιά μερικά δεδομένα στον παραπάνω πίνακα. Να προσπαθήσουν να βάλουν την ίδια τιμή στο πεδίο Μοντέλο για να δουν τι γίνεται. Στη συνέχεια, με διαφορετικό μοντέλο να βάλουν τις ίδιες τιμές με ένα άλλο τηλέφωνο στα υπόλοιπα πεδία.
Να επιλέξουν και να δημιουργήσουν τα παιδιά δύο δικές τους οντότητες με τις ιδιότητές του. Να καθορίσουν, επίσης πρωτεύον κλειδί. Αν καμιά από τις ιδιότητες που επέλεξαν δεν μπορεί να γίνει πρωτεύον κλειδί θα πρέπει να προσθέσουν μία.
Ο προσδιορισμός των οντοτήτων και των ιδιοτήτων τους είναι τα απαραίτητα στοιχεία για τη δημιουργία μίας βάσης δεδομένων. Για την υλοποίηση όμως της εφαρμογής μας ενδιαφέρει και ο τρόπος με τον οποίο οι οντότητες συσχετίζονται.
Όταν σε μια συσχέτιση συμμετέχουν δύο οντότητες, αυτή ονομάζεται διμελής και ο βαθμός της είναι 2. Αν συμμετέχουν τρεις οντότητες τριμελής με βαθμό 3 και για τέσσερις οντότητες τετραμελής με βαθμό 4.
Παραδείγματα συσχετίσεων:
Να βρουν τα πεδία τη συσχέτιση μεταξύ των οντοτήτων
Η οντότητα μαθητής μπορεί να έχει ως ιδιότητες:
Δίνουμε στα πεδία ζευγάρια οντοτήτων. Σε μία από αυτές εμφανίζεται ένα πρωτεύον κλειδί και στην άλλη το ίδιο ως ξένο. Τους εξηγούμε πως το ΣΔΒΔ βρίσκει τη συσχέτιση. Παράδειγμα:
Καλό είναι μέχρι να μάθουν τα παιδιά τις σχέσεις 1:1, 1:Ν, Μ:Ν να μην ασχοληθούν περισσότερο με τα ξένα κλειδιά.
Οντότητα (entity) είναι κάθε αντικείμενο, πρόσωπο, γεγονός, κατάσταση ή και αφηρημένη έννοια που προσδιορίζεται από την ανεξάρτητη ύπαρξή του. Είναι, δηλαδή, κάτι που υπάρχει, μπορούμε να το διακρίνουμε και ενδιαφερόμαστε να συλλέξουμε πληροφορίες γι' αυτό.
Στο σχεσιακό μοντέλο που χρησιμοποιούμε εμείς η οντότητα αναπαριστάται με πίνακα.
Ιδιότητες ή χαρακτηριστικά οντοτήτων (attributes) είναι τα συστατικά στοιχεία που περιγράφουν μία οντότητα. Οι ιδιότητες μίας οντότητας χρησιμεύουν στο να διαφοροποιούνται μεταξύ τους τα "στοιχεία" (δηλαδή, τα πρόσωπα, τα πράγματα, τα γεγονότα, οι καταστάσεις κτλ) τα οποία ανήκουν την οντότητα.
Στο σχεσιακό μοντέλο οι ιδιότητες είναι οι στήλες (ή αλλιώς πεδία) στον πίνακα της οντότητας.
Ζητάμε από τους μαθητές να κατονομάσουν οντότητες, π.χ. από το χώρο που βρίσκονται. Τέτοιες μπορεί να είναι:
Όσα λένε τα καταγράφουμε στον πίνακα και στη συνέχεια τα εντάσσουμε στις κατηγορίες που αναφέρει ο ορισμός: αντικείμενο, πρόσωπο, γεγονός, κατάσταση, αφηρημένη έννοια.
Στη συνέχεια για όσες από τις οντότητες θέλουμε ζητάμε από τα παιδιά να βρουν ιδιότητες. Αφού έχουν διδαχθεί τις κατηγορίες των πεδίων, ζητάμε για κάθε ιδιότητα να κατονομάσουν την κατηγορίας της (αλφαριθμητικό, αριθμητικό, λογικό, δυαδικό, ημερομηνία, σημειώσεων).
Πρωτεύον κλειδί (primary key) είναι ένα πεδίο ή ένα σύνολο πεδίων που η τιμή του ή ο συνδυασμός των τιμών τους κάνουν κάθε εγγραφή της οντότητας μοναδική. Δηλαδή, το πρωτεύον κλειδί έχει διαφορετική τιμή για κάθε γραμμή ενός πίνακα και δεν μπορεί ποτέ να πάρει τιμή μηδενική ή κενό (null).
Ζητάμε από τα παιδιά για στις οντότητες όπου έχουμε βρει ιδιότητες να εντοπίσουν ποια ή ποιος συνδυασμός τους μπορεί να γίνει πρωτεύον κλειδί. Εξηγούμε ότι είναι καλή τακτική να έχουμε μία ιδιότητα ως πρωτεύον κλειδί. Αν καμία δεν μπορεί να είναι μοναδική τότε προσθέτουμε εμείς μία η οποία συνήθως είναι ένας αύξων ακέραιος αριθμός.
Ξένο κλειδί ονομάζεται το πεδίο ενός πίνακα που είναι ίδιο με το πρωτεύον κλειδί κάποιου άλλου πίνακα. Το ξένο κλειδί εμφανίζεται όταν υλοποιούμε συσχετίσεις σε μία βάση.
Copyright 2008 - Άρης Φεργάδης