^Back To Top
>
>>
>
>>
Τεχνολογία: Δημιουργία τεχνητού περιβάλλοντος σύμφωνα με τις ανάγκες, επιλογές και επιθυμίες του ανθρώπου. Για να πετύχουμε το σκοπό μας, συνδυάζουμε γνώσεις, δεξιότητες, υλικά, εξοπλισμό, εργασία, πόρους.
Επιστήμη: η διαδικασία που αποσκοπεί στην περιγραφή, ερμηνεία, πρόγνωση και έλεγχο διαφόρων φαινομένων.
Θεωρίες: προσπάθειες λογικής εξήγησης πραγματικών γεγονότων.
Πηγές γνώσης:
1) Σε τι μας βοηθάει η έρευνα;
Η έρευνα είναι μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητες στη σύγχρονη εποχή και αφορά όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Τα επιτεύγματα της επιστημονικής έρευνας είναι ιδιαίτερα αισθητά στις θετικές επιστήμες και οι επιδράσεις τους φαίνονται στην καθημερινή μας ζωή. Έτσι η έρευνα:
>>
1) Τι είναι επιστημονική έρευνα; Ποια τα χαρακτηριστικά της;
Είναι μια σκόπιμη προσπάθεια με αφετηρία ένα συγκεκριμένο πρόβλημα ή υπόθεση. Στηρίζεται σε συστηματική και μεθοδική εργασία (σε θεωρητικό και πειραματικό επίπεδο) που τη διακρίνει αυστηρή λογική, με σκοπό να προταθεί λύση στο πρόβλημα ή με σκοπό την επαλήθευση ή την απόρριψη της υπόθεσης που διατυπώθηκε. Η επιστημονική έρευνα δέχεται ότι για να είναι η γνώση έγκυρη πρέπει να επαληθεύεται από τα εμπειρικά δεδομένα και να αποσκοπεί στη γενίκευση (δηλαδή τα συμπεράσματα που προκύπτουν να έχουν τη μεγαλύτερη δυνατή ισχύ).
1) Η επιστημονική έρευνα απορρίπτει τις προσωπικές εμπειρίες ή την «εξ αποκαλύψεως» φώτιση ως μεθόδους απόκτησης γνώσης και δέχεται ως έγκυρη και αξιόπιστη γνώση μόνον αυτή που μπορεί να επαληθευτεί από την εμπειρική πραγματικότητα. Η Επιστήμη π.χ. δεν ασχολείται με μεταφυσικού τύπου ερωτήματα (π.χ. υπάρχει Θεός;).
2) Η επιστημονική έρευνα ασχολείται με την ανακάλυψη νέων γνώσεων. Καμιά φορά όμως μια έρευνα μπορεί να είναι επανάληψη κάποιας άλλης έρευνας παλαιότερης ή πρόσφατης για επαλήθευση ή διόρθωση των ευρημάτων της.
3) Η επιστημονική έρευνα στηρίζεται σε συστηματική και μεθοδική εργασία που τη διακρίνει αυστηρή λογική. Η προάσπιση της επιστημονικά τεκμηριωμένης (μέχρι σήμερα!) αλήθειας είναι καθήκον κάθε επιστήμονα. Η επιστημονική «αλήθεια» είναι απόρροια πειραμάτων και αντικειμενικών παρατηρήσεων και όχι η γνώμη κάποιου ή κάποιων «ισχυρών» της πολιτικής, του χρήματος ή των ιερατείων (Δώστε παραδείγματα)
4) Η διερεύνηση του προβλήματος και η επαλήθευση ή η απόρριψη της υπόθεσης γίνεται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες ενώ καταβάλλεται προσπάθεια για μεγιστοποίηση αντικειμενικότητας στις μετρήσεις και για αντικειμενική ανάλυση των δεδομένων.
5) Τα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας δεν είναι τελεσίδικη γνώση. Δεν υπάρχει Δόγμα στην Επιστήμη. Κάθε εύρημα ισχύει "μέχρις αποδείξεως του εναντίου" ή μέχρι να βρεθεί κάτι ευρύτερο. Οι επιστημονικές θεωρίες βρίσκονται υπό ΣΥΝΕΧΗ ΕΛΕΓΧΟ και τα νέα πειραματικά δεδομένα έρχονται να επιβεβαιώσουν ή να περιορίσουν τις ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ υφιστάμενες θεωρίες.
>>6) Η επιστημονική έρευνα απολήγει σε μια γραπτή μελέτη, η οποία είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου μέσα από παγκόσμια αποδεκτά επιστημονικά περιοδικά (Journals) που κυκλοφορούν στο Internet, στα πανεπιστήμια και στις βιβλιοθήκες. Δεν υπάρχουν «απόκρυφα» κείμενα που «φυλάσσονται κάπου».>
7) Προσοχή σε κατευθυνόμενες, δήθεν «έρευνες» που χρηματοδοτούνται από φορείς με οικονομικά ή πολιτικά συμφέροντα (π.χ. κράτη ή οργανισμοί που διαμορφώνουν εξωτερική πολιτική, πολιτικά κόμματα, ιερατεία, η για παράδειγμα πολυεθνικές φαρμάκων, εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, κ.ά).
3). Τα 5 βασικά βήματα στη διαδικασία της επιστημονικής έρευνας:
4) Ποια η διαφορά Βασικής/θεωρητικής έρευνας και εφαρμοσμένης έρευνας;
Παραδείγματα βασικής έρευνας (φυσικές και ανθρωπιστικές Επιστήμες):
1. Φυσική: Πώς άρχισε η δημιουργία του σύμπαντος; Πειράματα και δεδομένα από ραδιοτηλεσκόπια;
2. Βιολογία: Πώς αναπαράγονται οι μέδουσες; Πειράματα;
3. Οικονομία: Ποιοι παράγοντες ενισχύουν τον πληθωρισμό; Οικονομικά στοιχεία;
4. Ανθρωπολογία: Ποιος ήταν ο κοινός πρόγονος ανθρώπων και πιθήκων μπονόμπο;
5. Ιστορική έρευνα: Είναι ο Ιησούς Χριστός πραγματικό - ιστορικό πρόσωπο; Πηγές;
6. Αρχαιολογία: Πώς γνωρίζουμε τι συνέβη στον Τρωικό πόλεμο; Πηγές;
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ: Έχει σαν προορισμό την επίλυση πρακτικών προβλημάτων του σύγχρονου κόσμου και όχι την παραγωγή επιστημονικής γνώσης αυτής καθαυτής.
Παραδείγματα εφαρμοσμένης έρευνας:
1. Βελτίωση της γεωργικής παραγωγής (φυτοφάρμακα).
2. Θεραπεία ειδικών ασθενειών.
3. Εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι, την βιομηχανία και στις μεταφορές (φωτοβολταϊκά).
4. Βελτίωση ασφάλειας στα αυτοκίνητα (crash tests, αναρτήσεις).
5) Τι είναι οι σταθερές και οι μεταβλητές;
Σταθερές:Είναι τα χαρακτηριστικά ή οι παράγοντες εκείνοι που παραμένουν στην ίδια κατάσταση (δηλ. δεν μεταβάλλονται, δεν έχουν διαφορετικές τιμές) για τα διάφορα στοιχεία ενός συνόλου, για όλες τις παρατηρήσεις της συγκεκριμένης έρευνας. (π.χ. Σύνολο: "Πολίτες της Ελλάδας", Σταθερά: "Υπηκοότητα").
Μεταβλητή : Είναι το χαρακτηριστικό ή ο παράγων που μεταβάλλεται, δηλ. δεν παραμένει σε σταθερή κατάσταση (τιμή) κατά τη διάρκεια της έρευνας. Στην έρευνα η μεταβλητή πρέπει να μπορεί να μετρηθεί ή να καθοριστεί με ακρίβεια. Η μεταβλητή μπορεί να είναι :
>>
Παρατηρήσεις:
>>
6) Τι είναι οι ανεξάρτητες, οι εξαρτημένες και οι ελεγχόμενες μεταβλητές;
Ανεξάρτητη μεταβλητή (Independent Variable): Στην Πειραματική έρευνα ο ερευνητής μπορεί να την αλλάξει, (να διαφοροποιήσει τις τιμές της) ενώ παρατηρεί τις αλλαγές που συμβαίνουν στην εξαρτημένη μεταβλητή. Στην περιγραφική έρευνα η μεταβολή στην ανεξάρτητη μεταβλητή γίνεται ανεξάρτητα από τη θέληση του ερευνητή
Εξαρτημένη μεταβλητή (Dependentvariable): Είναι εκείνη στην οποία εστιάζουμε την προσοχή μας και στην οποία παρατηρούμε τις μεταβολές που συμβαίνουν από την επενέργεια της ανεξάρτητης μεταβλητής. Η εξαρτημένη μεταβλητή δεν επηρεάζεται άμεσα από τον ερευνητή
Ελεγχόμενες μεταβλητές (ControlledVariables): Είναι εκείνες που ο ερευνητής αποφασίζει να διατηρήσει σταθερές σ? όλη τη διάρκεια της έρευνας. Μπορούμε να τις βρούμε αν απαντήσουμε στο ερώτημα: «Εκτός από την ανεξάρτητη μεταβλητή, ποιοι άλλοι παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν την εξαρτημένη μεταβλητή;»
7) Σχέση εξαρτημένης (y) και ανεξάρτητης (x) μεταβλητής
Από τις σημαντικότερες φροντίδες των ερευνητών είναι να προσπαθήσουν να βρουν αποδεικτικά στοιχεία που να δείχνουν ότι οι μεταβολές σε μια μεταβλητή (Ανεξάρτητη μεταβλητή) προκαλούν μεταβολές στη δεύτερη μεταβολή (Εξαρτημένη μεταβλητή) αφού σταθεροποιήσουν τους υπόλοιπους παράγοντες (ελεγχόμενες μεταβλητές).
Οι ερευνητές προσπαθούν να βρουν μια σχέση της μορφής: >
Y = f (x)
όπου x = ανεξάρτητη μεταβλητή και y = εξαρτημένη μεταβλητή
και να προχωρήσουν αν είναι δυνατόν στη δημιουργία νόμου. Η ανεξάρτητη μεταβλητή προηγείται, η εξαρτημένη έπεται.
8) Πως διατυπώνουμε τον τίτλο μιας έρευνας
¨ Να είναι σύντομος, ακριβής και περιεκτικός
¨ Να περιλαμβάνει τις μεταβλητές που πρόκειται να μελετηθούν
· Ποια είναι η επίδραση του/της θερμοκρασίας στο/στη μήκος μεταλλικής ράβδου
· Σε ποιο βαθμό ο/η/το χρώμα ενός υλικού επηρεάζει την απορρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας
· Ποια/ποιες/ποιοι οικιακοί ηλεκτρικοί λαμπτήρες (ρήμα) ακτινοβολούν περισσότερο φως .
· Πειραματική σύγκριση της αντοχής σε κάμψη δοκών, διαφόρων διατομών
Για να διατυπώσετε άλλους τίτλους μπορείτε στους προηγούμενους, να κρατήσετε τις σκούρες λέξεις σταθερές και να αντικαταστήσετε τις λέξεις που είναι γραμμένες με μικρά γράμματα με δικές σας.
9) Τι είναι <ΥΠΟΘΕΣΗ>; Πως την διατυπώνουμε;
Ποια η σημασία της διαμόρφωσης μιας υπόθεσης για μια έρευνα:
Η διαμόρφωση της υπόθεσης αποτελεί τον κεντρικό άξονα γύρω από τον οποίο περιστρέφεται όλη η ερευνητική διαδικασία
>> >
Τι είναι υπόθεση: Μια αβέβαιη απάντηση (ισχυρισμός) σε ένα ερώτημα ερευνητικής φύσης ή μια προσωρινή πρόβλεψη
Την υπόθεσή μας συνήθως την βασίζουμε σε πληροφορίες που έχουμε συγκεντρώσει από τις «πηγές». Λαμβάνουμε λοιπόν υπόψη τα αποτελέσματα οποιωνδήποτε πειραμάτων ή παρατηρήσεων αναφέρονται στις πηγές.
Οι υποθέσεις πρέπει:
· Να είναι διατυπωμένες με σαφήνεια, χωρίς περιττές φλυαρίες. Διατυπώνουμε τον σκοπό μας με μια πρόταση: Π.χ. «Αν προσθέσουμε μικρές ποσότητες καφεΐνης στο δείγμα εδάφους που αναπτύσσονται τα σκουλήκια , τότε θα επιταχυνθεί ο ρυθμός ανάπτυξής τους»
· Να μπορούμε να τις ελέγξουμε, να διαπιστώσουμε δηλαδή αν είναι αληθείς ή ψευδείς. Π.χ. δεν θα ήταν δυνατόν να ελεγχθεί η υπόθεση: «Αν προσθέσουμε μικρές ποσότητες καφεΐνης στο δείγμα εδάφους που αναπτύσσονται τα σκουλήκια , τότε τα σκουλήκια θα νιώθουν καλύτερα», αφού δεν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε τα αισθήματα των σκουληκιών.
· Να εκφράζουν δήλωση σχέσεων μεταξύ μεταβλητών (Π.χ. αύξηση της ποσότητας καφεΐνης συνεπάγεται αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης)
Παραδείγματα υποθέσεων:
1) Να ερευνηθεί αν η θερμοκρασία μπορεί να επηρεάσει το μήκος μιας μεταλλικής ράβδου.
ΥΠΟΘΕΣΗ: Εάν η θερμοκρασία σχετίζεται με το μήκος μιας μεταλλικής ράβδου, τότε αυξάνοντας την θερμοκρασία αυξάνεται και το μήκος της ράβδου.
2) Να ερευνηθεί αν η διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας επηρεάζεται από τη θερμοκρασία στην οποία φυλάσσεται.
ΥΠΟΘΕΣΗ: Εάν η διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας σχετίζεται με την θερμοκρασία, τότε οι μπαταρίες που φυλάσσονται σε θερμοκρασία 10 οC θα διαρκέσουν περισσότερο από εκείνες που θα φυλαχτούν σε θερμοκρασία 25 οC
2) Να ερευνηθεί αν ο αριθμός των πτερυγίων μιας ανεμογεννήτριας επηρεάζει την ταχύτητα περιστροφής της.
>> >
ΥΠΟΘΕΣΗ: Εάνο αριθμός των πτερυγίων μιας ανεμογεννήτριας σχετίζεται με την ταχύτητα περιστροφής της, τότε όσο πιο πολλά πτερύγια έχει μια ανεμογεννήτρια τόσο πιο γρήγορα θα περιστρέφεται.
10) Τι είναι πειραματική και τι περιγραφική έρευνα;
Πειραματική έρευνα: Ο ερευνητής :
1) Επενεργεί σε μια μεταβλητή, την ανεξάρτητη
2) Διατηρεί σταθερές τις ελεγχόμενες μεταβλητές (ώστε να μην επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα)Παρατηρεί και μετράει με ακρίβεια και αντικειμενικότητα τις επιπτώσεις από την
3) αλλαγή της ανεξάρτητης μεταβλητής στην εξαρτημένη μεταβλητή και προσπαθεί να βρει τη ποσοτική σχέση ανάμεσα στην ανεξάρτητη και την εξαρτημένη μεταβλητή.
Παράδειγμα πειραματικής έρευνας:
«Να ερευνηθεί η σχέση ανάμεσα σε φορτίο συγκεντρωμένο στο μέσο και στο βέλος κάμψης δοκού ορθογωνικής διατομής "
Μεταβλητές:
Ανεξάρτητη: Το φορτίο (Ρ) (δίνει διαφορετικές τιμές ο ερευνητής)
Εξαρτημένη: Το βέλος κάμψης (V ) που μπορούμε να το μετρήσουμε κάθε φορά που μεταβάλλουμε το φορτίο, δηλαδή την ανεξάρτητη μεταβλητή.
Ελεγχόμενες:
· Τύπος γέφυρας
· Τρόπος στήριξης
· Είδος φορτίου και σημείο εφαρμογής του
· Διαστάσεις και διατομή της δοκού
· Υλικό της δοκού
· ύψος καταστρώματος από το έδαφος
Στην έρευνα αυτή προσπαθούμε να βρούμε μια σχέση V = σ {P}, Όπου: V= βέλος κάμψης και Ρ= φορτίο (μονάδες στο σύστημα SI;;;)
Περιγραφική έρευνα: Ο ερευνητής προσπαθεί να βρει την ποσοτική σχέση μεταξύ μεταβλητών, χωρίς να επηρεάζει καμία μεταβλητή. Δηλ. οι περιγραφικές έρευνες ασχολούνται με φαινόμενα που εξελίσσονται στο φυσικό τους πλαίσιο. Σ? αυτό τον τύπο έρευνας είναι πολύ δύσκολο να αποδοθεί αιτιώδης σχέση μεταξύ των μεταβλητών. Οι «τρίτοι» παράγοντες κατά τον χρόνο που παρατηρούμε την ανεξάρτητη και εξαρτημένη μεταβλητή, αφήνονται ελεύθεροι να συνυπάρχουν και να επιδρούν. Στη χειρότερη περίπτωση αγνοούμε τις επιδράσεις των παραγόντων αυτών. Στην καλύτερη περίπτωση προσπαθούμε εκ των υστέρων να λάβουμε υπόψη μας αυτές τις επιδράσεις.
Παράδειγμα περιγραφικής έρευνας:
«Να ερευνηθεί η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στη συνήθεια του καπνίσματος και στον καρκίνο των πνευμόνων»
Ανεξάρτητη μεταβλητή: η συνήθεια του καπνίσματος ( δεν την επηρεάζει ο ερευνητής)
Εξαρτημένη μεταβλητή: ο καρκίνος των πνευμόνων
Σκεφθείτε:
v Υπάρχει πιθανότητα οι καπνιστές να παρουσιάσουν καρκίνο των πνευμόνων που να οφείλεται σε άλλες αιτίες;
v Μπορεί ο ερευνητής να επηρεάσει κάποια από τις μεταβλητές;
Στο ερώτημα τι άλλο θα μπορούσε να επηρεάζει την εξαρτημένη μεταβλητή εκτός από την ανεξάρτητη, μπορούμε να δώσουμε πολλές απαντήσεις, όπως η διατροφή, οι συνθήκες του περιβάλλοντος, που όμως δεν μπορούμε να τις κάνουμε «ελεγχόμενες», δηλαδή να τις σταθεροποιήσουμε
Μηχανήματα, Τεστ, Ερωτηματολόγια, Βαθμολογίες, παρατηρήσεις διαφόρων προσώπων ή ειδικών .