Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 4 Φεβρουαρίου 2024, ΙΕ΄ Κυριακῆς (Β΄ Κορ. δ΄ 6-15)
Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν, ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. ὥστε ὁ μὲν θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως κατὰ τὸ γεγραμμένον, ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς διὰ Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. τὰ γὰρ πάντα δι᾿ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.
ΦΑΝΕΡΩΣΗ ΘΕΙΑΣ ΔΥΝΑΜΕΩΣ
«Ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι»
Θὰ περιμέναμε ἴσως ἡ ζωὴ τῶν Χριστιανῶν νὰ μὴν ἔχει δυσκολίες, κινδύνους καὶ πειρασμούς, ἀλλὰ χαρές, εὐκολίες καὶ ἀνέσεις. Ἀφοῦ ἔχουμε προστάτη μας τὸν παντοδύναμο Θεό, πῶς εἶναι δυνατὸν ἡ ζωή μας νὰ μὴν πλέει μέσα στὴν εὐτυχία; Κι ὅμως ἡ ἀποστολικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα μᾶς διαψεύδει. Μᾶς ἐπισημαίνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅτι ἡ ζωὴ τῶν ἁγίων Ἀποστόλων ἦταν γεμάτη μὲ ταλαιπωρίες καὶ δυσκολίες. Ἦταν «θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι». Οἱ δυσκολίες αὐτὲς δὲν τοὺς κατέβαλλαν ἐσωτερικά. Ἂς δοῦμε λοιπὸν σήμερα ὅτι ἡ ζωὴ τῶν Χριστιανῶν ἔχει θλίψεις καὶ δοκιμασίες, ἀλλὰ καὶ ὅτι μέσα ἀπὸ αὐτὲς φανερώνεται τελικὰ ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ.
1. Ἡ τεθλιμμένη ὁδὸς
Ὁ Κύριός μας τὸ ἔχει πεῖ σαφῶς: «Τί στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν»! (Ματθ. ζ΄ 14). Ὁ δρόμος δηλαδὴ ποὺ ὁδηγεῖ στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, στὴ μακαριότητα τοῦ Παραδείσου, στὴν αἰώνια ζωή, εἶναι γεμάτος θλίψεις, δυσκολίες καὶ πειρασμούς. Εἶναι ὁδὸς ἀνηφορική. Ἔτσι ἦταν ἡ ζωὴ τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Διώχθηκαν, δέχθηκαν ὕβρεις καὶ χλευασμοὺς γιὰ τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, «τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ φέροντες» (Ἑβρ. ιγ΄ 13). Ὑπέστησαν ἐξουθενώσεις καὶ βασανιστήρια. Στὴ συνέχεια διώχθηκε καὶ ἡ πρώτη Ἐκκλησία. Ἀμέτρητοι Χριστιανοὶ μάρτυρες ὁδηγήθηκαν στὸν θάνατο μὲ τὸν πιὸ βάναυσο τρόπο.
Ὅμως κι ὁ κάθε πιστὸς ἀντιμετωπίζει μικρὲς ἤ μεγάλες θλίψεις στὴ ζωή του. Κάποτε δέχεται εἰρωνικὰ σχόλια γιὰ τὴν πίστη του, περιφρονήσεις καὶ ἀδικίες στὴν ἐργασία του. Ἄλλοτε ὁ φθονερὸς διάβολος ἐπιστρατεύει κάθε μέσο γιὰ νὰ τὸν πειράξει καὶ νὰ τὸν κλονίσει. Ἀλλὰ καὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ εἶναι βυθισμένοι στὸν βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας δὲν μποροῦν νὰ ἀνεχθοῦν τὴν ἀρετή, τὴν ἁγιότητα τοῦ πιστοῦ. Ξυπνᾶ μέσα τους ἡ φωνὴ τῆς συνειδήσεως καὶ τοὺς ἐλέγχει. Τυφλώνονται ἀπὸ τὴν πνευματικὴ καθαρότητά του, ὅπως κάποιος ποὺ ἔχει ἀσθενικοὺς ὀφθαλμοὺς ἀδυνατεῖ νὰ ἀτενίσει τὸ φῶς. Γι᾿ αὐτὸ μὲ κάθε τρόπο ἐπιζητοῦν νὰ τὸν ἀφανίσουν.
Ὁ λόγος ἔτσι τοῦ ἱεροῦ Ψαλμωδοῦ ἐπαληθεύεται σὲ κάθε ἐποχή: «Πολλαὶ αἱ θλίψεις τῶν δικαίων» (Ψαλ. λγ΄ [33] 20). Εἶναι πολλὲς οἱ θλίψεις, οἱ δοκιμασίες ποὺ ἀντιμετωπίζουν οἱ δίκαιοι, οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ· ἄλλοτε μὲν ἀπὸ τὸ ἐξωτερικὸ περιβάλλον τους, ἄλλοτε δὲ μὲ ἐσωτερικοὺς πειρασμοὺς τοῦ ἐχθροῦ. Χριστιανὸς τελικὰ σημαίνει μάρτυρας.
2. Λύση στὰ ἀδιέξοδα
Ἐδῶ ὡστόσο κρύβεται καὶ τὸ μεγάλο μυστήριο. Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἐπαναλαμβάνεται αἰῶνες τώρα ἕνα μεγάλο θαῦμα. Στὴ φαινομενικὴ ταπείνωση καὶ ἀδυναμία τῶν Χριστιανῶν ἀποκαλύπτεται ἡ δόξα τοῦ Χριστοῦ, ἡ θεία δύναμή του, ἡ «ὑπερβολὴ» τῆς δυνάμεώς του, ὅπως σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Γι᾿ αὐτὸ στὴ συνέχεια ἐπισημαίνει ὅτι ἐμεῖς οἱ Ἀπόστολοι, ἂν καὶ ἀντιμετωπίζουμε θλίψεις, δὲν καταλήγουμε σὲ ἀγωνιώδη στενοχώρια. Φθάνουμε σὲ ἀδιέξοδα, χωρὶς ὅμως νὰ ἀπελπιζόμαστε. Μᾶς καταδιώκουν οἱ ἄνθρωποι, ἀλλὰ δὲν μᾶς ἐγκαταλείπει ποτὲ ὁ Θεός. Φαινόμαστε ἡττημένοι, ὅμως δὲν χανόμαστε. Ἀπειλούμαστε ἀπὸ τὸν κίνδυνο τοῦ θανάτου, ἀλλὰ αὐτὸ γίνεται γιὰ νὰ φανερωθεῖ ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ζωντανὸς καὶ μᾶς σώζει.
Οἱ παράδοξες αὐτὲς ἀντιθέσεις ἐπαναλαμβάνονταν καὶ στὴ ζωὴ τῶν ἁγίων μαρτύρων. Ὄχι μόνο δὲν τοὺς κατέβαλλε ἡ ἰδέα τοῦ πόνου καὶ ἡ θέα τῶν μαρτυρικῶν ὀργάνων, ἀλλὰ μὲ περισσότερο θάρρος ἔσπευδαν νὰ ὁμολογήσουν τὴν πίστη τους στὸν ἀληθινὸ Θεό. Σὲ πολλὲς περιπτώσεις ἐπενέβαινε ὁ Κύριος καὶ τοὺς ἐλευθέρωνε ἀπὸ τὰ δεσμά τους, θεράπευε δὲ τὶς πληγές τους, ὅπως συνέβη μὲ τὸν ἅγιο Γεώργιο τὸν Τροπαιοφόρο. Τότε καὶ οἱ εἰδωλολάτρες ἀκόμη θαύμαζαν τὴ δύναμη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ.
Αὐτὸ τὸ θαῦμα ἐπιτελεῖται καὶ στὴ ζωὴ κάθε πιστοῦ. Συχνὰ ὁ Κύριος δίνει μιὰ θαυμαστὴ καὶ ἀπροσδόκητη λύση στὸ πρόβλημά μας, ἐκεῖ ποὺ ἐμεῖς βλέπουμε ἀδιέξοδο. Ἀκόμη ὅμως κι ὅταν δὲν συμβαίνει αὐτό, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ἐνεργεῖ μυστικὰ καὶ μᾶς γεμίζει μὲ θεία παρηγοριά, ὑπομονή, ἀνεξήγητη χαρὰ καὶ ἐλπίδα. Ἀντιμετωπίζουμε τότε τὸν πόνο μὲ εἰρήνη ψυχῆς. Ἀντικρίζουμε ἀκόμη καὶ τὸν θάνατο μὲ ἐμπιστοσύνη στὸν ζωντανὸ Θεό, ὁ Ὁποῖος βεβαιώνει: «ἡ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται» (Β΄ Κορ. ιβ΄ 9). Τότε ἀναδεικνύεται τέλεια ἡ δύναμή μου, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ποὺ τὴ δέχεται εἶναι ἀσθενής.
Ἂς μὴ μᾶς ἀπελπίζουν λοιπὸν οἱ δοκιμασίες. Ἂς μὴ μᾶς στενοχωροῦν οἱ θλίψεις. Ἂς ἔχουμε ζωντανὴ πίστη καὶ τότε θὰ εἴμαστε «θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι». Ἂς ἔχουμε ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὸν παντοδύναμο Θεὸ καὶ τότε ἡ δοκιμασία θὰ γίνεται ἀφορμὴ γιὰ νὰ ζοῦμε μέσα μας τὴν ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεώς του. Ἂς προστρέχουμε σ᾿ Ἐκεῖνον καὶ τότε, παρὰ τὶς δυσκολίες, θὰ δοξάζουμε τὸ ἅγιο Ὄνομά του. Διότι ὅπως ἔλεγε ὁ ὅσιος Παΐσιος: «Ὅταν ἐπισκέπτεται ὁ πόνος τὸν ἄνθρωπο, τότε τοῦ κάνει ἐπίσκεψη ὁ Χριστός» (Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι, τόμ. δ΄, σελ. 194).