7. η διατροφή

(Σίμος Μαυρογιάννης, Όλγα Παπαργυρίου)

ΤΑΞΕΙΣ: Δ΄ και Ε΄

 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5 δίωρα

 ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ

Εφημερίδες, περιοδικά, λεξικό, μαγνητόφωνο, βιβλία, υλικό της UNISEF, συσκευή video

Ενδεικτική πορεία

πρώτο δίωρο

επιδιώξεις:

  α. Παρουσιάζουμε στα παιδιά ένα κολάζ με διάφορες τροφές (βλ. υλικό σ. 69). Οι μαθητές κατονομάζουν τις τροφές που βλέπουν, τις ταξινομούν σε κατηγορίες (φρούτα, λαχανικά, κτλ.) και συζητούν για τη θρεπτική αξία τους.

 β. Μοιράζουμε άρθρα από τον ημερήσιο και περιοδικό τύπο σχετικά με την  υγιεινή διατροφή (βλ. υλικό σ. 70-72). Ακολουθεί συζήτηση για το περιεχόμενό τους και για τη θρεπτική αξία των τροφών που συνηθίζουν να τρώνε τα παιδιά. 

 γ. Καλούμε τα παιδιά να βρουν το λήμμα «διατροφή» σε λεξικό. Επισημαίνεται ότι είναι σύνθετη λέξη και ζητείται από τα παιδιά να βάλουν στη θέση του πρώτου συνθετικού άλλες προθέσεις έτσι ώστε να προκύψουν νέες λέξεις (διατροφή, ανατροφή, εκτροφή κ.λπ.), τις οποίες ερμηνεύουν ανατρέχοντας στο λεξικό. Διαπιστώνεται ότι δεν είναι δυνατή η σύνθεση με όλες τις προθέσεις (παρά, από, κ.λπ.), γιατί δεν προκύπτουν λέξεις με σημασία. Στη συνέχεια τα παιδιά προσπαθούν να βρουν ή να δημιουργήσουν σύνθετες λέξεις στις οποίες το πρώτο συνθετικό δεν είναι πρόθεση αλλά άλλη λέξη, π.χ. σκυλοτροφή.

 δεύτερο δίωρο

επιδιώξεις:    

α. Μοιράζουμε φωτοτυπία μιας σελίδας από παλιό αναγνωστικό του Δημοτικού, όπου απεικονίζονται όλα τα μέλη μιας οικογένειας την ώρα που τρώνε (βλ. υλικό σ. 73), με κείμενο γραμμένο σε πολυτονικό σύστημα. Ακολουθεί συζήτηση με θέμα το σύγχρονο τρόπο ζωής που σπάνια επιτρέπει παρόμοιες εικόνες, καθώς αυτό εμποδίζεται από την εργασία και των δυο γονέων. Στη συνέχεια γίνεται λόγος για το πολυτονικό σύστημα με στόχο να αντιληφθούν τα παιδιά τη διαφοροποίηση του γραπτού λόγου στο πέρασμα του χρόνου.

 β.  Μελετούν συνταγές μαγειρικής (βλ. υλικό σ. 74-75) και συζητούν για τη μορφή τους και τις πληροφορίες που περιλαμβάνουν.

 γ. Καλούνται να θυμηθούν παροιμίες που έχουν σχέση με τη διατροφή (βλ. υλικό σ.76) και να συζητήσουν γι’ αυτές.

 δ.  Αναλαμβάνουν ως εργασία για το σπίτι να καταγράψουν συνταγές μαγειρικής, παίρνοντας συνέντευξη από οικεία τους πρόσωπα και χρησιμοποιώντας μαγνητόφωνο (καλό είναι να γίνει προσπάθεια αξιοποίησης της διαπολιτισμικής σύνθεσης της τάξης, όπου υπάρχει) και να βρουν άλλες παροιμίες που σχετίζονται με τη διατροφή.

τρίτο δίωρο

επιδιώξεις:

       Παρουσιάζεται το υλικό που έχουν φέρει τα παιδιά. Διαβάζονται μεγαλόφωνα και συζητούνται οι παροιμίες. Ακούγονται οι συνταγές μαγειρικής και κάποιες από αυτές απομαγνητοφωνούνται. Στη συνέχεια διαμορφώνονται σε κείμενο με όλα τα χαρακτηριστικά μιας γραπτής συνταγής (π.χ. προηγείται η παρουσίαση των υλικών και ακολουθούν οι οδηγίες εκτέλεσης της συνταγής οι οποίες πρέπει να είναι σαφείς κ.λπ.)

  τέταρτο δίωρο

επιδιώξεις:

   α.  Μοιράζουμε στους μαθητές μία εικόνα με θέμα τον υποσιτισμό (βλ. υλικό σ. 77).  Αναφέρεται ο όρος υποσιτισμός και τα παιδιά καλούνται να τον αναλύσουν ετυμολογικά ανατρέχοντας σε λεξικό. Γίνεται συζήτηση για τις χώρες που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα αυτό το πρόβλημα, για τους λόγους της ύπαρξής του και για την προσφορά της UNISEF.

 β. Τα παιδιά καλούνται να γράψουν κείμενα  με προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος του υποσιτισμού με σκοπό τη δημοσίευσή τους στο περιοδικό της UNISEF. Ακολουθεί επεξεργασία του γραπτού λόγου που παρήγαγαν.

 γ.  Αναλαμβάνουν ως εργασία για το σπίτι να συγκεντρώσουν σχετικά άρθρα και φωτογραφίες από τον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, με σκοπό να εκθέσουν το υλικό σε χώρο του σχολείου τους. Προτείνεται να γράψουν δικές τους λεζάντες στις φωτογραφίες που θα εκθέσουν. 

   πέμπτο δίωρο

επιδιώξεις:

  α.  Παρουσιάζουμε και συζητούμε μια εικόνα με θέμα τον υπερσιτισμό (βλ. υλικό σ. 78). Αναφέρεται ο όρος υπερσιτισμός και τα παιδιά καλούνται και πάλι να κάνουν ετυμολογική ανάλυση ανατρέχοντας σε λεξικό.

 β. Με στόχο τη συνειδητοποίηση από τα παιδιά του ρόλου της διαφήμισης στην υπερκατανάλωση τροφίμων, παρουσιάζουμε και συζητούμε διαφημίσεις τροφίμων από περιοδικά και την τηλεόραση. Δίνεται έμφαση στον τρόπο που παρουσιάζουν το διαφημιζόμενο προϊόν και στα γλωσσικά μέσα που χρησιμοποιούν (σύντομος και ελλειπτικός λόγος, επανάληψη, ελκυστικές εικόνες κ.λπ), προκειμένου να πείσουν τους καταναλωτές να το αγοράσουν.

 γ. Τα παιδιά  καλούνται χωρισμένα σε ομάδες να σχεδιάσουν και να παρουσιάσουν τις δικές τους διαφημίσεις τροφίμων μέσα στην τάξη, γράφοντας, ζωγραφίζοντας ή κάνοντας κολάζ και παίζοντας ρόλους (τηλεοπτική διαφήμιση). Ακολουθεί επεξεργασία κάποιων από αυτές.