9. H 8η Μαρτίου - Ημέρα της γυναίκας

(Αναστασία Ίτσκου)

ΤΑΞΕΙΣ: Ε΄ και ΣΤ΄

 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5 δίωρα

 ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ

Αποσπάσματα βιβλίων, άρθρα και εικόνες περιοδικών

  Ενδεικτική πορεία

 πρώτο δίωρο

επιδιώξεις:

 α.  Με αφορμή την ημέρα της γυναίκας δίνεται στα παιδιά πληροφοριακό υλικό από περιοδικό της Unicef (με τον ομώνυμο τίτλο) σχετικό με την κατάσταση των γυναικών σε παγκόσμιο επίπεδο (βλ. υλικό σ. 85-89). Τα κείμενα διαβάζονται, συζητιούνται και σχολιάζονται.

 β.  Στη συνέχεια η τάξη χωρίζεται σε δύο ομάδες και τα παιδιά καλούνται να σχεδιάσουν ένα προγραμματισμό βοήθειας ως υπεύθυνοι ενός μεγάλου ανθρωπιστικού οργανισμού. Μοιράζεται πληροφοριακό υλικό για δύο περιπτώσεις: τα συνομήλικά τους κορίτσια στην Αφρική και οι γυναίκες στο Αφγανιστάν. Από το πρώτο αφιέρωμα προτείνεται να διαβαστούν μεγαλόφωνα από τα παιδιά τα κείμενα: «Βαριές εργασίες για μικρά κορίτσια» και «Εξάπλωση του αναλφαβητισμού» (βλ. υλικό σ.90). Από το δεύτερο αφιέρωμα προτείνεται η εισαγωγή που δίνει μια γενική εικόνα της ζωής των γυναικών στο Αφγανιστάν (βλ. υλικό σ. 91). Μετά την ανάγνωση των κειμένων τα παιδιά εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους. Μέσα από τη συζήτηση προσπαθούν να εντοπίσουν σε ποια σημεία της κοινωνικής ζωής των παραπάνω ομάδων είναι απαραίτητη η βοήθεια από τους ανθρωπιστικούς οργανισμούς. Στο τέλος η κάθε ομάδα ανακοινώνει τις λύσεις που προτείνει για την περίπτωση που μελετά. Οι λύσεις αυτές καταγράφονται.

  δεύτερο δίωρο

επιδιώξεις:

 α.  Διαβάζεται το άρθρο «Η γυναίκα σήμερα…», αφιερωμένο στην ημέρα της γυναίκας (βλ. υλικό σ.92). Συζητιέται και διαπιστώνεται η θέση της Ελληνίδας γυναίκας σε σχέση με τις γυναίκες του τρίτου κόσμου και σε σχέση με το παρελθόν.

 β.  Παρουσιάζονται άρθρα του παλιού και του νέου Οικογενειακού Δίκαιου (βλ. υλικό σ. 93) και συγκρίνονται τόσο ως προς τη γλωσσική τους μορφή (καθαρεύουσα – δημοτική) όσο και ως προς το περιεχόμενό τους(διαφοροποίηση αντιλήψεων). Γίνεται συζήτηση για το πώς προέκυψε η αλλαγή (εργασία γυναίκας, αλλαγή τρόπου ζωής κ.ά.).

 γ.  Παρουσιάζεται μία αφίσα με θέμα τη θέση της γυναίκας στην οικογένεια και λογότυπο: «Η γυναίκα μου δεν δουλεύει» και σελίδα από κόμικς της Μαφάλντα, που αντιμετωπίζει το θέμα αυτό με χιούμορ (βλ. υλικό σ. 94 και 95).

 Στη συζήτηση που ακολουθεί συμπεραίνεται ότι η νομική ισότητα δεν αλλάζει αυτομάτως και τις συμπεριφορές των ανθρώπων.

 δ.  Στο τέλος τα παιδιά μπορούν να κάνουν ελεύθερες ανακοινώσεις, περιγράφοντας τους ρόλους στη δική τους οικογένεια, ώστε να αναγνωρίσουν την ανάγκη συνεργασίας όλων των μελών της. 

  τρίτο δίωρο

επιδιώξεις:

 α.  Μοιράζεται στα παιδιά το κεφάλαιο: «Ο ψυχρός πόλεμος», απ’ το παιδικό μυθιστόρημα «Το  Αυγουστιάτικο Φεγγάρι» της Β. Μάστορη, όπου τα κορίτσια και τα αγόρια εμφανίζονται χωρισμένα σε δυο αντίπαλες ομάδες (βλ. υλικό σ.96-104). Η συμπεριφορά της μικρής ηρωίδας, της Άννας, παραβιάζει το «κοινό» μέτρο για το γυναικείο φύλο και αποκτά χαρακτηριστικά που συνολικά αποδίδονται στο αντρικό. Διαβάζεται το κείμενο με τη μορφή διαλόγου. Η προσέγγιση του κειμένου από τα παιδιά γίνεται με βάση την καθημερινή τους εμπειρία. Αναγνωρίζονται συμπεριφορές κοινωνικά καθορισμένες για κάθε φύλο και συζητιούνται (τα σχόλια που κάνουν για την Άννα οι γυναίκες της γειτονιάς, η μητέρα της, ο πατέρας της, τα αγόρια και οι φίλες της). Η συζήτηση πιθανόν να κατευθυνθεί στο διαχωρισμό «κοριτσίστικων – αγορίστικων» παιχνιδιών.

 β.  Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και καταγράφουν σε δύο στήλες τα παιχνίδια που συνήθως παίζονται στην αυλή του σχολείου από κορίτσια και αγόρια. Η σύγκριση των απαντήσεων θα δώσει την ευκαιρία για συζήτηση και ανεύρεση στοιχείων, ώστε να καταλάβουν τα παιδιά ότι τα παιχνίδια τελικά δεν έχουν φύλο.

 τέταρτο δίωρο

επιδιώξεις:

        Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και τους ζητείται, στο λογοτεχνικό κείμενο που διάβασαν στο προηγούμενο δίωρο, να αντικαταστήσουν την ηρωίδα με κάποιον δικό τους ήρωα.  Καλούνται να γράψουν ένα αντίστοιχο κείμενο, όπου ο ήρωας θέλει να γίνει μέλος μιας ομάδας κοριτσιών και να συμμετέχει στα παιχνίδια τους. Περιγράφεται η αντιμετώπιση του γεγονότος από τους ανθρώπους γύρω τους.

  πέμπτο δίωρο

επιδιώξεις:

        Ανακοινώνονται οι ιστορίες που έγραψαν οι μαθητές και οι μαθήτριες. Επιλέγεται από τα παιδιά το πιο ενδιαφέρον κείμενο και γίνεται η επεξεργασία του στον πίνακα. Γίνεται προσπάθεια  να χρησιμοποιηθούν και τα δύο γένη όπου χρειάζεται, με τη διαπίστωση ότι αυτό δεν κάνει το κείμενο λιγότερο κατανοητό ή ενδιαφέρον.

8 ΜΑΡΤΙΟΥ : ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Αναστασία Ίτσκου

 ΤΑΞΕΙΣ: Γ΄ και Δ΄

 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 3 δίωρα

 ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ

Αποσπάσματα βιβλίων, αφίσες, διαφημιστικά έντυπα, εικόνες περιοδικών

 Ενδεικτική πορεία

πρώτο δίωρο

επιδιώξεις:

 α.  Τα παιδιά βλέπουν αφίσες αφιερωμένες στην ημέρα της γυναίκας, από το βιβλίο: «Γυναικείες αφίσες απ’ όλο τον κόσμο», (βλ. υλικό σ. 105),  όπου παρουσιάζεται η γυναίκα να αγωνίζεται για την ισότιμη συμμετοχή της στην κοινωνική ζωή (ηρωίδα, επαγγελματίας, ψηφοφόρος κ.ά.), καθώς και ένα απόσπασμα από τον πρόλογο του ίδιου βιβλίου για το ρόλο της αφίσας.  Το απόσπασμα γράφει:

       «Στην αφίσα, το μήνυμα πρέπει να συνυπάρχει με την καλλιτεχνική επινόηση, η πρακτική παρουσίαση με την τέχνη που διαρκώς μετασχηματίζεται.  Η απόκτηση γνώσεων και νέων εμπειριών ξαναβάζει σε συζήτηση την αφίσα, την υποχρεώνει να ξεπερνιέται σταθερά στην ανακάλυψη νέων μορφών και εκφράσεων.  Η αφίσα είναι ένα από τα πρώτα μέσα επικοινωνίας ανάμεσα στον οργανωτή και σ’ αυτόν που συμμετέχει σε μια εκδήλωση.  Η ιδέα που πρυτανεύει στην αφίσα και στην επινόησή της πρέπει να προκαλέσει και να μεταβιβάσει το ενδιαφέρον για το μήνυμα.  Σύμφωνα με τα σχήματα που της καθορίστηκαν, η αφίσα παράγει πολλαπλές λειτουργίες, αυτή πρέπει να πληροφορήσει, να ερεθίσει, να κινητοποιήσει, να ερμηνεύσει, να προκαλέσει, να αιτιολογήσει, να πείσει.  Το πιστεύω της είναι ταυτόχρονα πολιτιστικό, πολιτικό και κοινωνικό.  Η αφίσα δεν πρέπει να περιορίσει το ρόλο της στην επικοινωνία.   Πρέπει να συμβάλλει στο να δημιουργείται μια αισθητική και πολιτιστική ευαισθησία στον κόσμο που την περιβάλλει.»

 β.  Παρουσιάζονται διαφημίσεις από περιοδικά, εφημερίδες και άλλο έντυπο υλικό με κεντρικά πρόσωπα γυναίκες. Γίνεται σύγκριση των παραπάνω εντύπων και διαπιστώνεται ο τρόπος που εμφανίζεται η γυναίκα μέσα σ’ αυτά (νοικοκυρά, μητέρα, αντικείμενο ομορφιάς). Για να συνειδητοποιηθούν τα στερεότυπα που καταπιέζουν το γυναικείο φύλο, τα παιδιά ωθούνται να σκεφθούν τις ίδιες διαφημίσεις με κεντρικούς ήρωες άντρες.

 γ.  Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες προσπαθούν να δημιουργήσουν τη δική τους αφίσα (κολάζ ή  ζωγραφική) με το ανάλογο λογότυπο, αφιερωμένη στην ημέρα της γυναίκας.

 δεύτερο και τρίτο δίωρο

επιδιώξεις:

          Η συνέχεια είναι αφιερωμένη στην οργάνωση και το στήσιμο ενός θεατρικού έργου. Δίνεται στα παιδιά η περίληψη του θεατρικού έργου: «Ε, κορίτσι» του Στέφαν Ράισνερ, («Θέατρο για παιδιά», εκδ. Ελληνικό Κέντρο Θεάτρου, Αθήνα 1991,σ. 100), όπου τονίζεται η ανάγκη για ισότιμη συνεργασία των δύο φύλων. Μετά την ανάγνωση και την κατανόηση του κειμένου τα παιδιά προσπαθούν ομαδικά να γράψουν τους διάλογους και να οργανώσουν την μικρή θεατρική παράσταση. Τα παιδιά δημιουργούν την αφίσα της παράστασης, τις προσκλήσεις και το πρόγραμμα.

8 ΜΑΡΤΙΟΥ:  ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Αναστασία Ίτσκου

  ΤΑΞΕΙΣ: Β’

 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 δίωρα

 ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ

Παραμύθια

 Ενδεικτική πορεία

 πρώτο δίωρο

επιδιώξεις:

 α.  Αφήγηση από το δάσκαλο του παραμυθιού της «Σταχτοπούτας». Συζήτηση και χαρακτηρισμός προσώπων του παραμυθιού.

 β.  Ανάγνωση από τους μαθητές του παραμυθιού του «Σταχτοπούτη» (βλ. υλικό σ. 106-109). Συγκρίνονται οι κεντρικοί ήρωες των παραμυθιών. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται ότι, ενώ και οι δυο ήρωες είναι φτωχοί, έχουν διαφορετική αντιμετώπιση από του δημιουργούς τους. Ο «Σταχτοπούτης» έχει στοιχεία γενναιότητας, εφευρετικότητας και δύναμης, επειδή είναι αγόρι, ενώ η Σταχτοπούτα χαρακτηρίζεται από τα στοιχεία της ομορφιάς, της υπακοής, της μοιρολατρίας και της προθυμίας, επειδή είναι κορίτσι. Έτσι ανακαλύπτονται τα στερεότυπα που υπάρχουν στα παραμύθια για τα δυο φύλλα.

  δεύτερο δίωρο

επιδιώξεις:

  α.  Παρουσιάζεται στα παιδιά μια εικόνα του παραμυθιού της Κοκκινοσκουφίτσας (βλ. υλικό σ. 110), χωρίς να φαίνονται τα πρόσωπα (λύκος, κοκκινοσκουφίτσα) και τα παιδιά διηγούνται το σχετικό παραμύθι.

 β.  Τα παιδιά χωρίζονται σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα γράφει το παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας αντιστρέφοντας τους ρόλους (καλός λύκος, κακή Κοκκινοσκουφίτσα). Η δεύτερη ομάδα γράφει το παραμύθι αλλάζοντας το φύλο της Κοκκινοσκουφίτσας σε Κοκκινοσκούφη. Με τον τρόπο αυτό δίνονται στα παιδιά εναλλακτικά πρότυπα συμπεριφορών ανεξάρτητα από το φύλο.