15. κίνδυνος έξω από τα σχολεία

(Γιάννης Κολέτος, Μαρία Κοταλακίδου)

ΤΑΞΕΙΣ: Ε΄και ΣΤ΄

ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 3 δίωρα

Ενδεικτική πορεία

Πρώτο  δίωρο

επιδιώξεις

α) Δίδεται το απόσπασμα "Ο Γάτος Σιάμ και το μαγικό φίλτρο" (βλ. υλικό σ. 157-158). Γίνεται από τα παιδιά σιωπηρή ανάγνωση του διαλογικού κειμένου, για συνολική εντύπωση. Διαλέγουν ρόλους (αφηγητής, Χιονάτος, Λευκή, Σιάμ, Πορτοκαλιά, Κιτρινιάρης). Μια ομάδα παιδιών διαβάζει ΄΄θεατρικά΄΄ το κείμενο. (Πρέπει να παραλείψει ορισμένες λέξεις, αφού υποδύεται τον αντίστοιχο ρόλο). Ο θεατρικός γραπτός λόγος διαφέρει από τον αφηγηματικό. Αν κριθεί σκόπιμο διαβάζεται και από άλλη ομάδα, πιθανώς με μικροδιορθώσεις. Ρωτιούνται οι μαθητές τι μπορεί να είναι το μαγικό φίλτρο και γιατί οδηγήθηκαν εκεί. Αναπτύσσεται ο προβληματισμός. Αναμένεται ότι κάποιο παιδί θα μιλήσει για τα ναρκωτικά. Έμφαση δίνεται στο γιατί της ερώτησης.

β) Προβάλλεται σε διαφάνεια (ΖΩΗ ΟΛΟΚΛΗΡΗ - ΟΧΙ ΣΕ ΔΟΣΕΙΣ). (βλ. υλικό σ. 159). Γίνεται συζήτηση για τη μορφή και το περιεχόμενο του μηνύματος. Τα παιδιά αναπτύσσουν τις απόψεις τους. Μετά τη συζήτηση δίνεται στο κάθε παιδί ένα φύλλο χαρτί και καλούνται να γράψουν στο κέντρο του τη λέξη ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ κυκλώνοντάς την. Τους ζητείται να γράψουν ακτινωτά λέξεις-κλειδιά που τους έρχονται στο μυαλό και έχουν σχέση με τη λέξη του κύκλου, π.χ. σύριγγα, χασίς, θάνατος. Σκοπός είναι η δημιουργία ενός λεξιλογίου που έχουν σχέση με τα ναρκωτικά.

γ) Με το τέλος αυτής της διαδικασίας τα παιδιά σχηματίζουν ομάδες ανά δυο και ενοποιούν τα γραπτά  τους. Η τελική συγκέντρωση γίνεται στον πίνακα, όπου η κάθε ομάδα προσθέτει τα δικά της σ’ αυτά της προηγούμενης αιτιολογώντας τη σχέση μεταξύ του κάθε διώνυμου. π. χ. ναρκωτικά - χασίς, ναρκωτικά - θάνατος. Η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται οι λέξεις οδηγεί τον δάσκαλο στον τρόπο που θα χειριστεί τη συζήτηση που θα ακολουθήσει.

Δεύτερο δίωρο

επιδιώξεις:

α) Ο δάσκαλος δίνει στα παιδιά τα κείμενα: “Ο λευκός θάνατος χτυπά” (εφημερίδα, χάρτης, αποσπασματικά κείμενα, πίνακες με πληροφορίες) (βλ. υλικό σ. 160), “ Ναρκωμένη πολιτεία” (βλ. υλικό σ.161), πρόγραμμα από το 9ο Πανελλήνιο συνέδριο με θέμα: «Νεολαία και εξαρτησιογόνες ουσίες» (βλ. υλικό σ. 162). Εναλλακτικά μπορεί να έχει ζητήσει από τα παιδιά να φέρουν υλικό από εφημερίδες, περιοδικά ή άλλα έντυπα σχετικά με το θέμα. Το καθένα θίγει με το δικό του τρόπο το καυτό πρόβλημα των ναρκωτικών. Εφόσον διαβαστούν από τους μαθητές, τους ζητείται να διαπιστώσουν τις διαφορές τους, τις οποίες και συζητούν.

β) Κατόπιν ένας μαθητής διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Μ. Κοντολέοντα “Το ταξίδι που σκοτώνει” (βλ. υλικό 163-164). Αφού διαβαστεί, μοιράζεται σε όλα και γίνεται σύγκρισή του με τα προηγούμενα για να επισημανθούν οι ιδιαιτερότητες και οι διαφορές τους.

γ) Στη συνέχεια οι μαθητές γράφουν ένα κείμενο για το τι πιστεύουν ότι έγινε μετά ως συνέχεια του αποσπάσματος που διάβασαν. Αυτό προάγει τη δημιουργικότητα των παιδιών από τη μια, ενώ από την άλλη γίνεται κατανοητή η έννοια του αποσπάσματος. (υπάρχει κάτι πριν και κάτι μετά από αυτό). Διαβάζονται τα κείμενα των παιδιών.

Τρίτο δίωρο

επιδιώξεις:

α) Ύστερα από τον προβληματισμό γίνεται συζήτηση για το τι μπορούμε να κάνουμε ως τάξη, αν και πώς μπορούμε να παρέμβουμε στην κοινωνία, πώς μπορούμε να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση του τεράστιου αυτού προβλήματος που αποτελεί πια πληγή στο σώμα της κοινωνίας. Πιστεύεται ότι τα παιδιά θα προτείνουν να γίνει κάποια παρέμβαση δική τους σε διάφορους φορείς.

β).Το κάθε παιδί γράφει το δικό του κείμενο προς τον φορέα που επιλέγει. Κατόπιν διαβάζουν τα κείμενά τους στην τάξη, η οποία και αποφασίζει ποιο θα αποσταλεί.

γ) Γίνεται επεξεργασία του κειμένου.

δ). Στη συνέχεια συζητιούνται διαδικαστικά θέματα που έχουν σχέση με την αποστολή του κειμένου στον παραλήπτη του.

Προέκταση

Με αφορμή το χάρτη Θεσσαλονίκης που παρουσιάζει τα στέκια διακίνησης ναρκωτικών τα παιδιά σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο μπορούν να απευθύνουν ένα γράμμα σε κάποιο μαθητή άλλου σχολείου της πόλης τους, που ισχυρίζεται ότι το πρόβλημα δεν το αφορά επειδή το σπίτι του δεν είναι κοντά σε κέντρα διακίνησης ναρκωτικών και επομένως δεν κινδυνεύει.

Με αφορμή το δημοσίευμα “Ναρκωμένη πολιτεία” ζητείται από τα παιδιά, διαβάζοντας το κείμενο, να  βρουν ποιες είναι οι θέσεις και οι προτάσεις του συγκεκριμένου δημοσιογράφου (μπορούν να τα υπογραμμίσουν με διαφορετικά χρώματα), να συζητήσουν γύρω από αυτά συμφωνώντας ή διαφωνώντας ή να παράγουν κείμενα παρόμοια με τις δικές τους θέσεις και προτάσεις.

Μπορεί μετά να γίνει επεξεργασία ενός ή περισσοτέρων κειμένων και να σταλούν σε εφημερίδες της περιοχής.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

“Ο κήπος με τις 11 γάτες” , ΚΕ.Θ.Ε.Α  ΣΧΗΜΑ & ΧΡΩΜΑ  Θες/νίκη 1994

“Το ταξίδι που σκοτώνει” Μ. Κοντολέων, Καστανιώτη Αθήνα 1989

“Ο λευκός θάνατος κτυπά” εφ. Φωνή του Βορρά Κυριακή 13/ 4/ 97

“Ναρκωμένη πολιτεία” ένθετο εφημ. Ελευθεροτυπία Τρίτη 10/ 5/ 94

“Νεολαία και εξαρτησιογόνες ουσίες” 9ο Πανελλήνιο συνέδριο 29-31 Μαΐου 1997