42  49   2    8

 7    3  46  45

48  43   9    1

4     6  44  47

Πλαίσιο κειμένου: The Greek Pomaks.

 

 

The Pomaks is a distinct tribal and historical minority living for the most part in Bulgaria (about 100,000 people) and for the lesser part in Thrace, Greece.  23,000 Pomaks live in the prefecture of Xanthi, 11,000 in the prefecture of Rodope, and 2,000 in the prefecture of Evros. (These 3 prefectures constitute Greek Thrace).   

Οι Πομάκοι είναι μια ξεχωριστή φυλετική και ιστορική μειονότητα που ζεί κατά το μεγαλύτερο μέρος στη Βουλγαρία (περίπου 100000 άτομα) και κατά το μικρότερο μέρος στη Θράκη, Ελλάδα. 23000 Πομάκοι ζουν στο Νομό Ξάνθης, 11000 στο Νομό Ροδόπης και 2000 στο Νομό Έβρου. (Αυτοί οι 3 νομοί αποτελούν την ελληνική Θράκη).

Of 114,000 Muslims in Thrace, about 24,000 are Rom (Gypsies), 36,000 are Pomaks, and 54,000 are of Turkish culture. This information is as from the 2001 census, which gives the number of non-Muslims, all Orthodox Christians, to be 241,000. Today the Muslim population of Greek Thrace is estimated from 120,000 to 130,000 people.

Από 114000 Μουσουλμάνους στη Θράκη, περίπου 24000 είναι Ρομ (Αθίγγανοι), 36000 Πομάκοι, και 54000 Τουρκοφανείς. Αυτά τα στοιχεία είναι κατά την απογραφή του 2001, η οποία δίνει τον αριθμό των μη Μουσουλμάνων, που είναι όλοι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, ως 241000. Σήμερα ο Μουσουλμανικός πληθυσμός της ελληνικής Θράκης υπολογίζεται μεταξύ 120000 και 130000 ατόμων.

Pomaks are distinguished by language, religion, traditional attire, manners and customs, way of living, and even physical characteristics.

Οι Πομάκοι διακρίνονται από τη γλώσσα, τη θρησκεία, την παραδοσιακή φορεσιά τους, τα ήθη και έθιμα, τον τρόπο ζωής, καθώς και από τα σωματικά χαρακτηριστικά τους.

There are various etymologies for the word Pomak, according to Bulgarians it is from pomagam (= I help) on account to their helping the Ottoman Turks against the Bulgarian revolution of 1876, while Greeks suggest it may derive from ancient Greek pomak-s (= drinker). Some notice that –ak is a Turkic suffix (actually such a suffix may be found in any language of the world). These are easily seen to be populist (false) etymologies, for the suggested original words resemble too much the “target” word Pomak.  Old words are expected to be preserved more distorted. According to the composer of this paper, the word probably derives from a Proto-Bulgar (r-Turkic extinct language of which no substantial document survives) word puŋakh (or so), which would appear as buŋağ in ordinary Turkic, deriving from buŋ = hardship, in the sense “people leading a hard life”, nicknamed so, as the Pomaks occupy mountainous, cold and relatively barren areas since old times.

Υπάρχουν διάφορες ετυμολογίες για τη λέξη «Πομάκος», κατά τους Βουλγάρους είναι από το pomagam (= βοηθώ), επειδή βοήθησαν τους Οθωμανούς Τούρκους εναντίον της Βουλγαρικής επανάστασης του 1876, ενώ οι Έλληνες προτείνουν πιθανή προέλευση από το αρχαιοελληνικό πομάξ (= πότης). Κάποιοι παρατηρούν ότι – ακ είναι τουρκικό πρόσφυμα (στην πραγματικότητα τέτοιο πρόσφυμα μπορεί να βρεθεί σε οποιαδήποτε γλώσσα του κόσμου). Είναι εύκολο να δει κανείς ότι αυτές είναι λαϊκίστικες (εσφαλμένες) ετυμολογήσεις, διότι οι προτεινόμενες αρχικές λέξεις μοιάζουν υπερβολικά με την ζητούμενη λέξη «Πομάκος». Παλαιές λέξεις είναι αναμενόμενο να διατηρούνται πιο παραμορφωμένες. Κατά τον συντάκτη αυτού του φύλλου, η λέξη μάλλον προέρχεται από μια πρωτοβουλγαρική (ρ-τουρκική γλώσσα που εξέλιπε χωρίς να έχουν σωθεί ουσιαστικά μνημεία της) λέξη puŋakh (ή κάπως έτσι) που σε κανονικά τουρκικά θα είχε τη μορφή buŋağ, παραγώμενη από το buŋ (= κακουχία) με την έννοια «λαός που περνά ταλαίπωρη ζωή», που τους βγήκε παρατσούκλι γιατί οι Πομάκοι από παλιά κατέχουν περιοχές ορεινές, ψυχρές και σχετικά άγονες.

Although claimed by different nations to be Turks or Bulgarians or Romanians, all evidence is for the fact that they are descendants of the ancient Thracian tribe called Agrianes (or Akhrianes, probably originally Aghrianes). There are many place names in the area of Xanthi (it is where most Pomaks live) preserving the name of Agrianes; in the city of Xanthi itself, there is a locality called Akhrian Mahallesi (“Akhrians’ locality” in Turkish), where the Pomak inhabitants call themselves Akhrians. In the Evros prefecture there is a settlement called Akhrian Pınarı (“Akhrians fountain” in Turkish), the village of that area named in Greek Αγριανή (Aghrianí).

Αν και διεκδικούνται από διαφορετικά έθνη ως Τούρκοι ή Βούλγαροι ή Ρουμάνοι, όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι κατάγονται από την αρχαία θρακική φυλή ονομαζόμενη Αγριάνες (ή Αχριάνες, αρχικά μάλλον Aghrianes). Υπάρχουν πολλά τοπωνύμια στην περιοχή της Ξάνθης (όπου ζουν οι περισσότεροι Πομάκοι), τα οποία διασώζουν το όνομα «Αγριάνες»• στην ίδια την πόλη της Ξάνθης υπάρχει συνοικία που λέγεται Akhrian Mahallesi («συνοικία των Αχριάν» στα Τούρκικα), όπου οι Πομάκοι κάτοικοι αυτοαποκαλούνται Αχριάν. Στο Νομό Έβρου υπάρχει οικισμός που λέγεται Akhrian Pınarı («πηγή των Αχριάν» στα Τούρκικα), το δε χωριό της περιοχής ονομάζεται στα Ελληνικά Αγριανή.

The Agrianes’ and all ancient Thracians’ language is unknown and long extinct. A few names recorded on ancient inscriptions though, show that the ancient Thracian language belongs to the Indo-European family, and more specifically to the Iranian group. Modern Pomaks, almost all of them, present explicit physical Indo-European characteristics, being blue-eyed, blond, light and often reddish complexioned.

Των Αγριάνων και όλων των αρχαίων Θρακών η γλώσσα είναι άγνωστη και προ πολλού έχει εκλείψει. Λίγα ονόματα που έχουν καταγραφεί σε αρχαίες επιγραφές πάντως δείχνουν ότι η αρχαία θρακική γλώσσα ανήκει στην Ινδο-Ευρωπαϊκή οικογένεια, και ειδικότερα στην ιρανική ομάδα. Οι σημερινοί Πομάκοι σχεδόν όλοι παρουσιάζουν σαφή σωματικά χαρακτηριστικά ινδοευρωπαϊκά, καθώς είναι γαλανομάτηδες, ξανθοί, με ανοιχτόχρωμη και συχνά κοκκινωπή επιδερμίδα.

The Pomak language was never recorded before 1996 A.D.. That year saw the edition of the first Pomak dictionary and grammar. The modern Pomak language is for the most part similar to Bulgarian in grammar and vocabulary, with much admixture of Greek (often nearly 30% - fluctuating from place to place), and some Turkish vocabulary, which is growing more in these days. It must be noted that Greek elements in Pomak are most often old fashioned or even obsolete to Modern Greek, which is extra evidence that the Pomaks were Greek-spoken in Medieval times (until perhaps 3 centuries ago), after they had been Hellenised in the early Hellenistic era (3rd century BC). There were purely Greek speaking Pomaks earlier, called Máridhes and Ghravanítes, living in the area between Didymoteikho (Evros prefecture) and Ortaköy.

Η Πομακική γλώσσα ποτέ δεν καταγράφηκε πριν από το 1996 μ.Χ.. Το έτος αυτό είδε την έκδοση του πρώτου πομακικού λεξικού και γραμματικής. Η σημερινή πομακική είναι επί το πλείστον παρόμοια με τη Βουλγαρική ως προς τη γραμματική και το λεξιλόγιο, με πολλές ελληνικές προσμείξεις (συχνά σχεδόν 30% - αυτό κυμαίνεται από τόπο σε τόπο), και ένα μέρος Τουρκικού λεξιλογίου, που αυξάνεται αυτόν τον καιρό. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα ελληνικά στοιχεία στην Πομακική είναι συχνότατα παλιοκαιρίστικα ή και έχουν πάψει να χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική, το οποίο είναι επιπλέον ένδειξη ότι οι Πομάκοι ήταν ελληνόφωνοι στα μεσαιωνικά χρόνια (μέχρι πιθανώς πριν 3 αιώνες), αφότου εξελληνίσθηκαν κατά την πρώιμη ελληνιστική εποχή (3ος αιώνας π.Χ.). Υπήρχαν και αμιγώς ελληνόφωνοι Πομάκοι παλιότερα, οι λεγόμενοι Μάρηδες και Γραβανίτες, στην περιοχή μεταξύ Διδυμοτείχου και Ortaköy.

Greek elements in Pomak refer to emotions and all aspects of everyday life, while Turkish elements are mostly related to government institutions, the Islam religion and everything introduced through it. Also all numbers over 5 are borrowed in Pomak from Turkish – remember that in the primary schools for all Muslims (including Pomaks) mathematics and other subjects are taught in Turkish.

Τα ελληνικά στοιχεία στην Πομακική αναφέρονται σε συναισθήματα και σε όλες τις όψεις του καθημερινού βίου, ενώ τα τουρκικά στοιχεία επί το πλείστον σχετίζονται με κυβερνητικούς θεσμούς, την ισλαμική θρησκεία και κάθε τι που εισήχθη μέσω αυτής. Επίσης τα ονόματα των άνω του 5 αριθμών είναι δάνεια στην Πομακική από την Τουρκική – θυμηθείτε ότι στα δημοτικά σχολεία για όλους τους Μουσουλμάνους (συμπεριλαμβανομένων των Πομάκων) τα μαθηματικά και άλλα μαθήματα διδάσκονται στην Τουρκική.

Since 1952, Turkey has been gradually influencing the Pomaks politically, culturally and linguistically, so today Turkish influence is really strong. As there was no formal script for Pomak, they could only write in Turkish (those who were literate!) and only rarely improvised ways of writing (informally) their own language, Pomak, with the Greek alphabet.

Από το 1952, η Τουρκία έχει ασκήσει στους Πομάκους όλο και περισσότερη επιρροή πολιτική, πολιτισμική και γλωσσική, έτσι σήμερα η Τουρκική επιρροή είναι αληθινά ισχυρή. Καθώς δεν υπήρχε επίσημη γραφή για την Πομακική, δεν μπορούσαν να γράφουν παρά στην Τουρκική (όσοι ήξεραν γράμματα!) και μόνο σπανίως αυτοσχεδίαζαν για να γράψουν (άτυπα) τη δική τους γλώσσα, την Πομακική, με το ελληνικό αλφάβητο.

Pomaks are remarkably trilingual or even multilingual: they all can communicate in Greek and Turkish too, the Muslim religion texts are in Arabic, and as it is very common for Pomak males to work as sailors, a number of them can communicate in English, Japanese, Dutch and other languages; not to mention that they are taught English and French or German at school.

Αξιόλογη είναι η τριγλωσσία ή και πολυγλωσσία των Πομάκων: όλοι μπορούν να συνεννοηθούν στα Ελληνικά και στα Τουρκικά, τα Μουσουλμανικά θρησκευτικά κείμενα είναι στα Αραβικά, και καθώς είναι πολύ συνηθισμένο για τους Πομάκους άντρες να εργάζονται ως ναυτικοί, κάποιοι από αυτούς μπορούν να συνεννοηθούν στα Αγγλικά, Ιαπωνικά, Ολλανδικά και άλλες γλώσσες• για να μην αναφέρουμε ότι διδάσκονται Αγγλικά και Γαλλικά ή Γερμανικά στο σχολείο.

The Pomaks were Christians until the late 17th century, at that time the Pomak elders decided to accede to Islam, in order to be saved from the heavy discriminations against non-Muslims and enjoy the privileges of Muslim citizens of the Ottoman Empire. The elders and (then Christian) priests of all Pomak villages went together to Philippoupolis (Plovdiv-contemporary Bulgaria) and presented themselves to the Ottoman authorities, asking to adhere to Islam. The Ottoman authorities were reluctant (to let go of taxes and all sorts of human exploitation) so they advised the Greek bishop Gabriel (1636-1672) of Philippoupolis to try and change their mind, but the Pomaks were determined, so the elders and priests were all in one day festively circumcised to become Muslims, and all the Pomaks followed.

Οι Πομάκοι ήταν Χριστιανοί μέχρι τα τέλη του 17ου αιώνα, τότε οι Πομάκοι πρεσβύτεροι αποφάσισαν να προσχωρήσουν στο Ισλάμ, για να γλυτώσουν από τις δυσβάσταχτες διακρίσεις εναντίον των μη Μουσουλμάνων και να απολαμβάνουν τα προνόμια των Μουσουλμάνων πολιτών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι πρεσβύτεροι και οι (τότε Χριστιανοί) ιερωμένοι όλων των πομακικών χωριών μαζί πήγαν στη Φιλιππούπολη (Plovdiv της σύγχρονης Βουλγαρίας) και παρουσιάστηκαν στις οθωμανικές αρχές ζητώντας να προσχωρήσουν στο Ισλάμ. Οι οθωμανικές αρχές απρόθυμες (να χάσουν φόρους και όλων των ειδών ανθρώπινη εκμετάλλευση) συμβούλεψαν τον Έλληνα μητροπολίτη Γαβριήλ (1636-1672) της Φιλιππούπολης να προσπαθήσει να αλλάξει τη γνώμη τους, αλλά καθώς οι Πομάκοι ήταν αποφασισμένοι, οι πρεσβύτεροι και οι ιερωμένοι όλοι σε μια μέρα πανηγυρικώς περιτμήθηκαν για να γίνουν Μουσουλμάνοι, κ ακολούθησαν όλοι οι Πομάκοι.

However, it is interesting that the Pomaks were never really devoted as Muslims, in fact they were always more attached to pre-Christian beliefs and practices until very late years, as rituals to increase the crops etc, and age old attitudes to marriage and relationships of the sexes. Many Christian religious habits (e.g. crossing the bread before cutting it, lighting oil lamps etc.) survived with formally Muslim Pomaks, especially until 1912 (Balcan wars – when the first Bulgarian attempt to Christianize them by force). Only in recent years the Pomaks show a warmer interest to be or appear catechized and devoted in Islam, because this now means social prestige and authority, on grounds of Muslim Turkey’s favour and support – but even now most Pomaks disregard the Muslim injunctions for abstaining from pork and alcoholic drinks.

Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι οι Πομάκοι δεν ήταν ποτέ αφοσιωμένοι  ως Μουσουλμάνοι. Στην πραγματικότητα, ήταν πάντα πιο προσκολλημένοι σε προχριστιανικές δοξασίες και πρακτικές μέχρι πολύ πρόσφατα χρόνια, όπως τελετουργίες για να αυξηθεί η σοδειά κ.λπ., και παμπάλαιες απόψεις για τον γάμο και τις σχέσεις των φύλων. Πολλές χριστιανικές συνήθειες (π.χ. σταύρωμα του ψωμιού πριν το κόψουν, άναμμα καντηλιών κ.λπ.) επιβίωναν στους επισήμως Μουσουλμάνους Πομάκους, προπάντων μέχρι τα 1912 (Βαλκανικοί Πόλεμοι – πρώτη απόπειρα των Βουλγάρων να τους εκχριστιανίσουν βιαίως). Μόνο στα πρόσφατα χρόνια οι Πομάκοι δείχνουν θερμότερο ενδιαφέρον να είναι ή να φαίνονται κατηχημένοι και αφοσιωμένοι στο Ισλάμ, διότι αυτό τώρα σημαίνει κοινωνικό κύρος και δύναμη, λόγω εύνοιας και υποστήριξης της Μουσουλμανικής Τουρκίας – πάντως ακόμη και τώρα οι περισσότεροι Πομάκοι παραβλέπουν τις μουσουλμανικές εντολές για αποχή από χοιρινό και οινοπνευματώδη.

The religion of ancient Thracians was centered on the cult of the Thracian Horseman, who was worshipped by various Greek and Thracian names. The “Thrax Hippeus” or Thracian Horseman was a very important figure, which was assimilated into Hellenistic Greek religion and then into Christian Greek religion taking on the name of Saint George, who is still depicted after the stereotypical image of the Thracian Horseman worshipped as a valiant omnipotent warrior saving the good and quelling the evil. Then this pictorial type of the Thracian Horseman as Saint George found its way into European Christian worship.

Η θρησκεία των αρχαίων Θρακών επικεντρωνόταν στη λατρεία του Θρακός Ιππέως, ο οποίος λατρευόταν με διάφορα ελληνικά και θρακικά ονόματα. Ο «Θράξ Ιππεύς» ήταν σημαντικότατη μορφή, αφομοιώθηκε στην ελληνιστική ελληνική θρησκεία και έπειτα στη χριστιανική ελληνική θρησκεία με το όνομα του Αγίου Γεωργίου που ακόμη παριστάνεται κατά τη στερεότυπη απεικόνιση του Θρακός Ιππέως που λατρευόταν ως γενναίος παντοδύναμος πολεμιστής σωτήρας των καλών και εξολοθρευτής των κακών. Έπειτα αυτός ο εικονιστικός τύπος του Θρακός Ιππέως ως Άγιος Γεώργιος πέρασε στην ευρωπαϊκή χριστιανική λατρεία.

The other important cult of ancient Thracians, much revered by ancient Greeks, was the Orphic, said to be revealed by Orpheus, a personality rather similar to Christ, and even confounded to Jesus Christ during early Christian times.

Η άλλη σημαντική λατρεία των αρχαίων Θρακών, που πολύ την τιμούσαν οι αρχαίοι Έλληνες, ήταν η Ορφική, που λεγόταν ότι την απεκάλυψε ο Ορφεύς, μια προσωπικότητα παρόμοια με τον Χριστό, κ ακόμη συγχεόταν με τον Ιησού Χριστό κατά την πρώιμη χριστιανική εποχή.

The pre-Christian religious elements of Pomaks include the worship of a deity called Orfen – that is the reminiscence of Orpheus – and the devout worship of Saint George, whose feast has always been celebrated by Muslim Pomaks with dances, festivities and sacrificing sheeps and goats.

Τα προχριστιανικά θρησκευτικά στοιχεία των Πομάκων περιλαμβάνουν τη λατρεία μιας θεότητας με το όνομα Orfen – ανάμνηση του Ορφέως – και την ευσεβή λατρεία του Αγίου Γεωργίου, του οποίου η γιορτή πάντα γιορταζόταν από τους μουσουλμάνους Πομάκους με χορούς, πανηγύρια και θυσίες αιγοπροβάτων.

The Pomaks wore their own tradition costumes, only in the 20th century A.D. men’s attire was Europeanized following the rest of the Greek population, but Pomak women kept their splendid Pomak traditional costumes until late years, when strong influence from Turkey has made most of them wear the over-all flat robe prescribed for all Muslim women.

Οι Πομάκοι φορούσαν τις δικές τους παραδοσιακές φορεσιές, μόνο στον 20ο αιώνα το ντύσιμο των ανδρών εξευρωπαΐσθηκε ακολουθώντας τον υπόλοιπο ελληνικό πληθυσμό, αλλά οι Πομάκες διατήρησαν τις λαμπρές πομακικές παραδοσιακές ενδυμασίες τους μέχρι πρόσφατα χρόνια, όταν ισχυρές επιδράσεις από την Τουρκία έκαναν τις περισσότερές τους να φορούν το μονοκόμματο μονόχρωμο μανδύα που ορίζεται για όλες τις Μουσουλμάνες.

The Pomaks are well known for being honest and straightforward, industrious and skillful (they have earned a good reputation especially as builders), very hospitable and reliable as friends; though not readily open to outsiders. They are used to a frugal (and healthy) living earned mostly by cultivating the land, (their main product being excellent quality tobacco), woodcutting and timber producing, also keeping animals, especially cows and goats. Men are usually employed as sailors or workers too, thus leaving home for long periods to go to the cities for work. Women are still mostly restricted to the care of their home, also helping in agricultural occupations.

Οι Πομάκοι είναι καλώς γνωστοί ως τίμιοι και ευθείς, εργατικοί, καλοί ως τεχνίτες (προπάντων έχουν αποκτήσει καλή φήμη ως χτίστες), φιλοξενότατοι και πιστοί φίλοι• αν και δεν ανοίγονται εύκολα στους ξένους. Είναι συνηθισμένοι σε λιτή (και υγιεινή) ζωή, που την κερδίζουν κατά το πλείστον καλλιεργώντας τη γη (το κύριο προϊόν τους είναι καπνά εξαιρετικής ποιότητας), υλοτομώντας και εκτρέφοντας ζώα, προπάντων αγελάδες και κατσίκες. Οι άντρες συνήθως απασχολούνται και ως ναυτικοί ή εργάτες, έτσι αφήνουν τα σπίτια τους για μεγάλα διαστήματα πηγαίνοντας στις πόλεις για δουλειά. Οι γυναίκες ακόμη είναι περιορισμένες επί το πλείστον στη φροντίδα των σπιτιών τους, επίσης βοηθούς σε αγροτικές εργασίες.

Though the traditional Pomak morality is not as strict as that of other Muslims, they all marry very young and within their own ethnic group (of all Pomaks living in the Xanthi prefecture, only about 700 descend from mixed marriages, that is of Pomaks to Turkish culture Muslims); they have much more children than the average Greek and other Europeans.

Αν και η παραδοσιακή πομακική ηθική δεν είναι τόσο αυστηρή όσο άλλων Μουσουλμάνων, παντρεύονται όλοι νεότατοι και εντός της εθνοτικής τους ομάδας (από όλους τους Πομάκους του Νομού Ξάνθης, μόνο περίπου 700 άτομα κατάγονται από μικτούς γάμους – δηλαδή Πομάκων με τουρκοφανείς

They have an unfamiliar to other Greeks sense of privacy; moreover they have always lived more or less isolated in their mountainous villages.

Αισθάνονται ανάγκη προστασίας της ιδιωτικής ζωής τους κατά τρόπο ανοίκειο προς τους άλλους Έλληνες• άλλωστε πάντοτε έζησαν και ζουν λίγο – πολύ απομονωμένοι στα ορεινά χωριά τους.

All Greeks who know them feel lucky for having such a peace-loving and duly proud population in our land, so it is deemed unfair and undeserving treatment that until 1996 A.D. a special permit was required by the Greek state for everyone to go into or out from the Pomaks area. This seems surprising for a people that did everything to unite with Greece, even joined Greece in war: that was the case in 1878; then the Pomaks seeing it was not possible to unite with Greece but their homeland was designed to be part of a grand Bulgaria, they blocked by armed forces all entrances to Rodope, Thrace, and founded the Autonomous Pomak Republic which contained 21 villages.

Όλοι οι Έλληνες που τους γνωρίζουν αισθάνονται ευτυχείς να έχουν έναν τέτοιο φιλειρηνικό και αξίως υπερήφανο πληθυσμό στη χώρα μας, γι’ αυτό θεωρείται απρεπές και ανάξιό τους που μέχρι τα 1996 μ.Χ. χρειαζόταν ειδική άδεια από το ελληνικό κράτος για να μπει κανείς σε, ή να βγει από, την πομακική περιοχή. Φαίνεται εκπληκτικό για έναν λαό που έκανε τα πάντα για να ενωθεί με την Ελλάδα, ακόμη και σε πόλεμο ένωσε τις δυνάμεις του με την Ελλάδα: αυτό έγινε το 1878• έπειτα βλέποντας οι Πομάκοι ότι δεν ήταν δυνατόν να ενωθούν με την Ελλάδα αλλά η πατρική τους γη προοριζόταν να γίνει μέρος μιας μεγάλης Βουλγαρίας, απέφραξαν ενόπλως όλες τις εισόδους στη Ροδόπη, Θράκη, και ίδρυσαν την Αυτόνομη Πομακική Δημοκρατία, που περιλάμβανε 21 χωριά.

The Dhrama Pomaks became ritually brothers on the 7th of March 1878 to fight allied to the Greek revolutionary movements of Hepirus, Thessaly and Macedonia, in order to be “under the sceptre of the King of the Greeks, continuing to live happily in their home lands”.

Της Δράμας οι Πομάκοι τελεστικώς αδελφοποιήθηκαν την 7η Μαρτίου 1878 για να πολεμήσουν αλληλέγγυα με τα ελληνικά επαναστατικά κινήματα της Ηπείρου, Θεσσαλίας και Μακεδονίας, με σκοπό να «τεθούν υπό το σκήπτρο του Βασιλέως των Ελλήνων, συνεχίζοντας να ζουν ευχαριστημένοι στις εστίες τους».

As to the Autonomous Pomak Republic, it endured until September 1885 when Bulgaria got hold of Eastern Romily (= northern Thrace).

Η δε Αυτόνομη Πομακική Δημοκρατία διατηρήθηκε μέχρι το Σεπτέμβριο του 1885, οπότε η Βουλγαρία κατέλαβε την Ανατολική Ρωμυλία (= βόρεια Θράκη).

In 1919 all Muslim Members of Parliament from western Thrace submitted a request to the Bulgarian parliament expressing their will to be free of the Bulgarian regime. For that reason they entreated for the occupation of the western Thrace by the Allies forces. The Pomaks under Bulgarian rule suffered much cruelty, as conveyed by the Pomak lawyer and journalist Mehmet Tefvik to the French correspondent Leon Savadzian, who put the information in the book "Εn Thrace Occidentale". At that time the Pomaks together with other Muslims aimed to be incorporated to the Greek territory.

Το 1919 όλοι οι μουσουλμάνοι βουλευτές από τη δυτική Θράκη υπέβαλαν  αίτημα στη βουλγαρική βουλή εκφράζοντας την επιθυμία τους να απαλλαγούν από το βουλγαρικό καθεστώς. Γι’ αυτόν το λόγο έκαναν έκκληση για κατάληψη της δυτικής Θράκης από τους Συμμάχους.  Οι Πομάκοι υπό βουλγαρική κατοχή υπέφεραν πολλά δεινά, καθώς τα μετέφερε ο Πομάκος δικηγόρος και δημοσιογράφος Mehmet Tefvik στον Γάλλο δημοσιογράφο Leon Savadzian ο οποίος τα κατεχώρησε στο βιβλίο "Εn Thrace Occidentale". Τότε οι Πομάκοι μαζί με άλλους Μουσουλμάνους στόχευαν στην ένταξή τους στην ελληνική επικράτεια.

The Pomaks repeated their claim after the 2nd world war: In 1946 a delegation of both Greece and Bulgaria Pomaks to the United Nations (assembled at the International Peace Conference in Paris, France) claimed that Pomaks are descendants of Agrianes and they are Greeks since millenia so they desire that they and their lands adhere to the Greek state.

Οι Πομάκοι επανέλαβαν το αίτημά τους μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο: στα 1946 μια αποστολή Πομάκων από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία στα Ηνωμένα Έθνη (που συνεδρίαζαν στην Παγκόσμια Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι, Γαλλία) δήλωσε ότι οι Πομάκοι είναι απόγονοι των Αγριάνων και είναι Έλληνες από χιλιετίες, συνεπώς αξιώνουν να προσαρτηθούν οι ίδιοι και τα εδάφη τους στο ελληνικό κράτος.

The convention of Lausanne (1923) decided, you judge if it is right, that all Muslims living in Greece should be educated both in Greek and Turkish, which is now the system for all Pomaks, who, apart from that, are undereducated. Few Pomak boys, hardly any Pomak girls continue from primary school into public (Greek) high school, and there is practically no Pomak girl in tertiary education.

Η Συνθήκη της Λοζάνης (1923) αποφάσισε, κρίνετε εσείς αν είναι σωστό, ότι όλοι οι Μουσουλμάνοι που ζουν στην Ελλάδα πρέπει να μορφώνονται και στα Ελληνικά και στα Τουρκικά, που αυτό είναι τώρα το σύστημα για όλους τους Πομάκους, οι οποίοι, πέραν τούτου, είναι υποεκπαιδευόμενοι. Λίγα αγόρια των Πομάκων συνεχίζουν από το δημοτικό στο δημόσιο (ελληνικό) γυμνάσιο και σχεδόν καθόλου κορίτσια, ενώ πρακτικώς κανένα κορίτσι Πομάκων δεν βρίσκεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

By force of a Greek law since 1995, 400 positions (that is 0.5%) in Greek universities are reserved every year for students of the Muslim minority. Given that only about 150 to 170 turn up for those positions, all of them enter the Greek universities without any examinations. Today there are about 700 members of the Muslim minority attending Greek universities.

Με την ισχύ ελληνικού νόμου από το 1995, 400 θέσεις (ήτοι 0,5%) στα ελληνικά πανεπιστήμια προορίζονται κάθε χρόνο για φοιτητές της μουσουλμανικής μειονότητας. Δεδομένου ότι μόνο περί τα 150 με 170 άτομα εμφανίζονται κάθε χρόνο για αυτές τις θέσεις, όλοι τους εισάγονται στα ελληνικά πανεπιστήμια χωρίς καθόλου εξετάσεις. Σήμερα, περίπου 700 μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας φοιτούν στα ελληνικά πανεπιστήμια.

According to a study by Mrs Anna Frangudhaki, professor of Educational Sociology at the University of Athens, Pomak children reach very little accomplishment at school: Most of them finish primary school still functionally illiterate in Turkish, and almost completely illiterate in Greek (Pomak language has never been taught). Most of them start primary school with no or very poor knowledge of Greek language, school books are too hard for them, their home and social background today is mostly hostile to Greek education, parents (even if they wanted) cannot help their children with their studies, being themselves poorly educated; 65% of the Muslim minority population are occupied in agriculture (contrasted to only 25% for the rest of Greece), so the minority children are early oriented to agriculture – or manual labour in general, following their parents, this making them less interested for school lessons; most “minority schools” have few students, so different classes are taught together, and the teaching activity performed by the Greek courses teachers for those children would probably require some further specialisation.

Σύμφωνα με μία μελέτη της κ. Άννας Φραγκουδάκη, καθηγήτριας της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τα παιδιά των Πομάκων έχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο: τα περισσότερα τελειώνουν το δημοτικό λειτουργικώς αναλφάβητα στην Τουρκική και σχεδόν τελείως αναλφάβητα στην Ελληνική (η πομακική γλώσσα ποτέ δεν διδάχθηκε). Τα περισσότερα από αυτά ξεκινούν το δημοτικό σχολείο με φτωχή ή καθόλου γνώση της Ελληνικής, τα σχολικά βιβλία τους έρχονται πολύ δύσκολα, το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον τους διάκεινται εχθρικώς προς την ελληνική παιδεία, οι γονείς (ακόμη και αν ήθελαν) δεν μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά με τις μελέτες τους αφού οι ίδιοι πολύ λίγα γράμματα ξέρουν• 65% του  πληθυσμού της μουσουλμανικής μειονότητας απασχολούνται στη γεωργία (ενώ το ποσοστό είναι μόνο 25% για τον υπόλοιπο ελληνικό πληθυσμό), έτσι τα παιδιά της μειονότητας από νωρίς προσανατολίζονται στη γεωργία – ή στη χειρωνακτική εργασία γενικότερα, ακολουθώντας τους γονείς τους, πράγμα που τα κάνει να ενδιαφέρονται ακόμη λιγότερο για τα μαθήματα του σχολείου• τα περισσότερα μειονοτικά σχολεία είναι ολιγοθέσια, και το έργο των δασκάλων των ελληνικών μαθημάτων σε αυτά τα παιδιά θα απαιτούσε μάλλον περαιτέρω εξειδίκευση.

 

It is considered nevertheless that Pomaks should be well educated in Greek; it is essential for them if they are to live in Greece as equal citizens with equal opportunities.

Πιστεύεται ωστόσο ότι οι Πομάκοι θα πρέπει να μορφώνονται καλά στα Ελληνικά• τους είναι απαραίτητο προκειμένου να ζήσουν ως ίσοι πολίτες με ίσες ευκαιρίες.

 

 

 

Πλαίσιο κειμένου: The Greek Pomaks. (Summary).

The Pomaks are a historical minority, more than 36,000 people living in Greek Thrace, Muslims but not Turks, mostly Bulgarian speaking but with a history of hostility to Bulgarians, traditionally allied and even identified with the Greeks, but nowadays distant to Hellenism, descending from a glorious, but long forgotten tribe. They make valuable the austere soils they occupy, themselves valued as workers, but underprivileged for reasons of isolation and sufferers of political exploitations. Although most of them know, more or less, Greek enough for conversation, they have only poor education in Turkish, and much poorer in Greek, which is an impediment to a fully respectable living in our country.

 

Οι Πομάκοι είναι μια ιστορική μειονότητα, περισσότερα από 36000 άτομα που ζουν στην ελληνική Θράκη, Μουσουλμάνοι αλλά όχι Τούρκοι, κατά κύριο λόγο βουλγαρόφωνοι αλλά με ιστορικό εχθρότητας προς τους Βουλγάρους, κατά παράδοση σύμμαχοι και ακόμη ταυτιζόμενοι προς τους Έλληνες αλλά σήμερα απομακρυσμένοι από τον Ελληνισμό, καταγόμενοι από ένδοξη, αλλά προ πολλού ξεχασμένη φυλή. Αξιοποιούν τα δυσχερή εδάφη που κατέχουν, οι ίδιοι άξιοι ως εργάτες, αλλά μειονεκτούν για λόγους απομόνωσης και ως θύματα πολιτικών εκμεταλλεύσεων. Παρόλο που οι περισσότεροί τους ξέρουν, λίγο πολύ, Ελληνικά αρκετά για συνεννόηση, λαμβάνουν μόνο πενιχρή παιδεία στην Τουρκική και ακόμη πενιχρότερη στην Ελληνική, πράγμα που αποτελεί εμπόδιο για την πλήρως αξιοπρεπή διαβίωσή τους στη χώρα μας.

κλίκ για επιστροφή
στην αρχική σελίδα

κλίκ στο για επιστροφή στην αρχική σελίδα.