ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Βιογραφίες Ανθολογούμενων Λογοτεχνών στα βιβλία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γυμνασίου - Λυκείου


Κονδυλάκης Ιωάννης (1861-1920)


Κονδυλάκης Ιωάννης

Σύντομο βιογραφικό για σχολική χρήση Κατέβασε σε αρχείο

Γεννήθηκε στη Βιάννο της Κρήτης και πέθανε στο Ηράκλειο. Το 1877 ο Κονδυλάκης εγκατέλειψε το Γυμνάσιο για να πάρει μέρος στις επαναστατικές κινήσεις που γίνονταν στη Μεγαλόνησο. Το 1884 αποφοίτησε από το Βαρβάκειο γυμνάσιο της Αθήνας. Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, για λόγους οικονομικής ανέχειας όμως δε μπόρεσε να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Υπηρέτησε ως δάσκαλος στην Κρήτη και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία. Το 1920 προσβλήθηκε από ημιπληγία. Πέθανε σε ηλικία 59 ετών στο Πανάνειο Νοσοκομείο του Ηρακλείου στις 25 Ιουλίου 1920

Ως λογοτέχνης, θεωρείται από τους κύριους εκπροσώπους του νατουραλισμού (Νέα Αθηναϊκή Σχολή) και πατέρας του χρονογραφήματος. Το έργο του διακρίνεται για το κομψό προσωπικό ύφος του, το χιούμορ και την οξύτητα της παρατήρησης. Παρουσιάζεται στην αρχή με ηθογραφικά διηγήματα. Γράφει στην καθαρεύουσα.

Το αξιόλογο μυθιστόρημά του Ο Πατούχας αποτελεί την ηθογραφία της κρητικής επανάστασης, στο οποίο προχωρεί σε βάθος ψυχολογικό και στη δυνατή διαγραφή των χαρακτήρων του.

Επιμέλεια: Σοφία Δασκαλάκη

 

Ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία:

Ο Πατούχας

 

 

Εκτενέστερο βιογραφικό

 

Γεννήθηκε στη Βιάννο της Κρήτης και πέθανε στο Ηράκλειο. Υπηρέτησε ως δάσκαλος στην Κρήτη και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και αναδείχτηκε «ο πατέρας του ελληνικού χρονογραφήματος». Τα χρονογραφήματά του, που τα υπόγραφε με το ψευδώνυμο Διαβάτης, διακρίνονται για το κομψό προσωπικό ύφος τους, το χιούμορ και την οξύτητα της παρατήρησης. Τα ίδια χαρίσματα παρατηρούνται και στην κυρίως λογοτεχνική του παραγωγή. Ως λογοτέχνης παρουσιάζεται αρχικά με ηθογραφικά διηγήματα, για να φτάσει σε ένα αξιόλογο μυθιστόρημα, τον Πατούχα, που αν και παραμένει μέσα σε πλαίσια ηθογραφικά, προχωρεί σε βάθος ψυχολογικό και δυνατή διαγραφή χαρακτήρων. Έργα: Διηγήματα, (1884), Ο Πατούχας, (1892), Οι ΆΘλιοι των Αθηνών, (1895), Όταν ήμουν δάσκαλος και άλλα διηγήματα, (1916), Ενώ διέβαινα, (1916) (χρονογραφήματα) Πρώτη αγάπη, (1919, το μόνο έργο γραμμένο στη δημοτική).

 

Πηγή: Σχολικό βιβλίο α' λυκείου

 

Ο Ιωάννης Κονδυλάκης γεννήθηκε στην Άνω Βιάννο της Κρήτης, γόνος γνωστής οικογένειας αγωνιστών του νησιού. Σε παιδική ηλικία κατέφυγε ως πρόσφυγας με την οικογένειά του στον Πειραιά και επέστρεψε στη γενέτειρά του το 1869. Εκεί έμαθε και τα πρώτα γράμματα. Στη συνέχεια ξεκίνησε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Ηράκλειο και το 1884 αποφοίτησε από το Βαρβάκειο γυμνάσιο της Αθήνας. Μεσολάβησε διακοπή των σπουδών του από το 1877 και ως το 1883, περίοδος κατά την οποία πήρε μέρος στην επανάσταση της Κρήτης, εργάστηκε στο Εφετείο και το Ειρηνοδικείο Χανίων και στις λιμενικές Αρχές της Σητείας και ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του δραστηριότητα σε εφημερίδες των Χανίων. Το 1884 διακρίθηκε στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού Εστία με το έργο του Η Κρήσσα ορφανή και εξέδωσε την πρώτη συλλογή διηγημάτων με τίτλο Διηγήματα. Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, για λόγους οικονομικής ανέχειας όμως δε μπόρεσε να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Ξανάφυγε για την Κρήτη, εργάστηκε ως δάσκαλος στο Μώδι της Κυδωνίας, σύντομα όμως παραιτήθηκε και ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία αρχικά στα Χανιά και στη συνέχεια στην Αθήνα, όπου κατέφυγε το 1889 διωγμένος από τις τουρκικές αρχές, εξαιτίας του πατριωτικού περιεχομένου των έργων του. Στην Αθήνα συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες ( Άστυ, Εφημερίς, Σκριπ ) και από το 1865 έγινε μόνιμος συντάκτης στο περιοδικό Εμπρός με το ψευδώνυμο Διαβάτης. Παράλληλα σύχναζε στο φιλολογικό καφενείο του Ζαχαράτου και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους λογοτεχνικούς κύκλους. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρώτος πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Συντακτών. Βαθιά επίδραση στην ψυχοσύνθεσή του άσκησε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος. Το 1918 έφυγε ξανά για την Κρήτη και επισκέφτηκε την Αλεξάνδρεια. Επέστρεψε στα Χανιά το 1919 σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση και ένα χρόνο αργότερα προσβλήθηκε από ημιπληγία και πέθανε στο Πανάνειο νοσοκομείο του Ηρακλείου. Στο χώρο της δημοσιογραφίας ο Κονδυλάκης ασχολήθηκε κυρίως με το χρονογράφημα. Συνολικά δημοσίευσε περίπου 6000 χρονογραφήματα, καλλιεργώντας το είδος και προσδίδοντας του λογοτεχνική αξία. Έγραψε επίσης επιφυλλίδες, σχολικά αναγνώσματα και επαναστατικά απομνημονεύματα, ενώ συμπλήρωσε την Ιστορία των Επαναστάσεων της Κρήτης των Ζαμπέλιου και Κριτοβουλίδη και μετέφρασε γαλλικά μυθιστορήματα και τα Άπαντα του Λουκιανού. Στο χώρο της λογοτεχνίας ασχολήθηκε κυρίως το διήγημα και τη νουβέλα. Τα έργα του τοποθετούνται στο πλαίσιο της ηθογραφικής πεζογραφίας με αξιόλογα ψυχολογικά και ψυχογραφικά στοιχεία και ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί και η γλώσσα του, μείγμα λόγιας έκφρασης και κρητικής διαλέκτου. Τα πιο γνωστά έργα του είναι ο Πατούχας, η Πρώτη Αγάπη και το Όταν ήμουν δάσκαλος.

 

Πηγή: Ε.ΚΕ.ΒΙ

Εργογραφία

 

Ι.Πεζογραφία

• Διηγήματα. Αθήνα, Βιβλιοθήκη Φέξη, 1884.

• Οι Άθλιοι των Αθηνών· Το πρώτον εικονογραφημένον ελληνικόν μυθιστόρημα. Αθήνα, Ζανουδάκης, 1895.

Ο Πατούχας. Αθήνα,Φέξης, 1916.

• Όταν ήμουν δάσκαλος και άλλα διάφορα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1916.

• Πρώτη αγάπη· Διήγημα. Χανιά, Γ.Π.Φορτσάκης, 1919.

ΙΙ.Μεταφράσεις

• Λουκιανού Άπαντα· Μετάφρασις Ιω.Κονδυλάκη· Τόμος πρώτος. Αθήνα, Φέξης, 1910.

• Λουκιανού Άπαντα· Μετάφρασις Ιω. Κονδυλάκη· Τόμος τέταρτος. Αθήνα, Φέξης, 1911.

• Λουκιανού Άπαντα· Μετάφρασις Ιω.Κονδυλάκη· Τόμος έκτος. Αθήνα, Φέξης, 1911.

ΙΙΙ.Μελέτες

• Ιστορία και Γεωγραφία της Κρήτης. Αθήνα, τυπ.Διαλησμά, 1901.

• Η ολοκαύτωσις του Αρκαδίου. Αθήνα, Φέξης, 1904.

IV. Χρονογραφήματα

• Ενώ διέβαινα· Χρονογραφήματα υπό Ι.Κονδυλάκη (Διαβάτου). Αθήνα, 1916.

 



 

ΕΚΕΒΙ ΕΚΕΒΙ

Βιβλιοnet Βιβλιοnet

ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

Ψηφίδες, Ο Πατούχας (απόσπασμα) Ψηφίδες

ΠΟ.Θ.Ε.Γ.

Πρώτη αγάπη δεσμός

Διηγήματα δεσμός