Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Λυκείου

Τάκης Καρβέλης, 1. [Ήρθε και πάλι σήμερα]

60 Ε B

60

ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΠΟΙΗΣΗ

Τάκης Καρβέλης, 1. [Ήρθε και πάλι σήμερα]

 

Και τα δυο Ποιηματα είναι άτιτλα και αριθμημένα. Περιλαμβάνονται στην ποιητική συλλογή Δεν είναι ο περσινός καιρός (1988) και ειδικότερα στην ομότιτλη ενότητα. Όπως διαπιστώνετε, ο τίτλος της συλλογής παραπέμπει σε στίχο δημοτικού τραγουδιού.


 

1. [ηρθε και παλι σημερα]

 
          Ήρθε και πάλι σήμερα — θα 'ταν καλύτερα να
πω την έφερα — την ώρα που 'πινα καφέ και κάπνιζα
τσιγάρο. Τώρα καπνίζεις, μου 'πε, και πήγε
να καθίσει στη συνηθισμένη θέση. Μητέρα, θέλησα
να πω, δεν είναι ο περσινός καιρός. Κάθε φορά που
πάω να τραγουδήσω κουρδίζω κι από λίγο νυσταγμένο χρόνο.
          Κουβάρι οι λέξεις και μες στα τεντωμένα νεύρα
άφηναν οι αισθήσεις τα παράσιτα.

 

Τ. Λειβαδίτης, «Πανσέληνος»

 

 

 

 

pano

 

 


 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Και τα δύο ποιήματα, με κάποιες βέβαια διαφοροποιήσεις, κινούνται μεταξύ παρόντος και παρελθόντος. Στηριζόμενοι σ' αυτή τη βασική διαπίστωση, προσπαθήστε να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα:

  1. Τι υποδηλώνει η αρχική φράση του ποιήματος «Ήρθε και πάλι σήμερα» και ως προς τι τροποποιείται με την παρενθετική «θα 'ταν καλύτερα να πω την έφερα»;
  2. Τι υποδηλώνουν
    α) η τοποθέτηση της ανακαλούμενης μητέρας «στη συνηθισμένη θέση»
    β) η προσθήκη κάποιων λεπτομερειών αυτής της συνάντησης και
    γ) η παρατήρηση της μητέρας;
  3. Σε ποια ψυχική κατάστασή του ανταποκρίνονται οι αντιδράσεις του ποιητή; Ειδικότερα:
    α) Η πρώτη αντίδρασή του στην παρατήρηση της μητέρας του λέγοντας «Μητέρα, θέλησα να πω»;
    β) Η συνέχεια των (ενδόμυχων) απαντήσεών του («Δεν είναι... χρόνο»);
  4. Προσπαθήστε να συλλάβετε την ψυχική κατάστασή του μετά τις απαντήσεις του («Κουβάρι... παράσιτα»).

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (και για τα δυο ποιήματα)

  1. Και στα δύο ποιήματα το τραγούδι παρουσιάζεται σαν στοιχείο που είτε ενεργοποιεί ένα μέρος του παρελθόντος (πρώτο ποίημα) είτε βρίσκεται σε τραγική διάσταση μ' αυτό (δεύτερο ποίημα). Τι υποδηλώνουν όλα αυτά;
  2. Να συσχετίσετε τα δύο ποιήματα με τον τίτλο της συλλογής.

 


Τάκης Καρβέλης (1925-2017)

Καρβέλης Τάκης

Γεννήθηκε στο Αιτωλικό το 1925. Σπούδασε νεοελληνική και κλασική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση, από την οποία αποχώρησε (1984) με το βαθμό του Σχολικού Συμβούλου. Πήρε μέρος στην ομάδα εργασίας που επιμελήθηκε τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας όλων των τάξεων του Γυμνασίου και του Λυκείου». Έργα: Ποίηση: Σήματα (1956), Κατάθεση (1966), Μετάβαση (1972), Γραφή παρανόμων (1977), Η μνήμη μισοφέγγαρο (1983), Δεν είναι ο περσινός καιρός (1988), Αλλαγή σκηνικού (1991), Τα ποιήματα της μικρής Ρεζεντά (1995). Κριτική: Η νεότερη ποίηση (1983), Δεύτερη ανάγνωση (α' τομ. 1984, β' τομ. 1991), Κωσταντίνος Χατζόπουλος, ο πρωτοπόρος —μονογραφία (1998) Μεταφράσεις: Ιωάννου Χρυσοστόμου Ομιλίες (1974), Λουκιανού Λούκιος ή όνος (1982). Κρατικό Βραβείο δοκιμίου - κριτικής.

 



 

 

pano

 

 

Τάκης Καρβέλης (1925-2017)
Βιβλιοnet Βιβλιοnet
σαν σήμερα σαν σήμερα
στο Εθνικό ευρετήριο αρχείων δεσμός
στον ΠΟΘΕΓ

Βιογραφικό δεσμός, desmos


pano

 


Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.

 

Ποιο είναι το ποιητικό υποκείμενο, ο αφηγητής;

Το ποιητικό υποκείμενο είναι...

 

Σε ποιον απευθύνεται;

Απευθύνεται...

 

Σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκονται τα ρήματα του ποιήματος, π.χ. γ' ενικό

Τα ρήματα βρίσκονται...

 

Ποιος είναι ο χώρος;

Ο χώρος του ποιήματος είναι...

 

Ποιος είναι ο χρόνος;

Ο χρόνος του ποιήματος είναι...

 

Ποιες είναι οι εικόνες του ποιήματος;

Οι εικόνες του ποιήματος είναι...

 

Από πού αντλεί τις εικόνες του ο ποιητής; (π.χ. φύση)

Ο ποιητής αντλεί τις εικόνες του...

 

Ποιους εκφραστικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ποιητής; (π.χ. σχήματα λόγου, χρήση επιθέτων)

Οι εκφραστικοί τρόποι είναι οι εξής...

 

Πώς χρησιμοποιεί τη στίξη;

Ο ποιητής....

 

Ποια είναι η γλώσσα; (π.χ. κοινή, λόγια, κοινή με λόγια στοιχεία κλπ.)

Το ποίημα είναι γραμμένο σε...

 

Ποια συναισθήματα σου προκαλεί;

Τα συναισθήματα...

 

pano