Κατεβάστε σε αρχείο
Κατά τη δεκαετία 1870 με 1880, ο ρομαντισμός παρακμάζει και οι λογοτέχνες της γενιάς που γεννήθηκε μετά τα μέσα του 19ου αιώνα αναζητούν νέους εκφραστικούς τρόπους. Το 1880 αποτελεί ορόσημο στα νεοελληνικά γράμματα αφού κάνει την εμφάνισή της η νέα ποιητική γενιά, η γενιά του 1880 με τάση αντιρομαντική και με απλότητα στην έκφραση. Καθορίζεται κυρίως από την επίδραση ενός νέου ποιητικού ρεύματος του παρνασσισμού.
Οι παρνασσιακοί ποιητές επιμελούνται σχολαστικά τη μορφή του στίχου, τον ρυθμό, τα στροφικά συμπλέγματα, ενώ επανέρχεται το σονέτο.
Ο πιο αντιπροσωπευτικός ποιητής της γενιάς αυτής και από τους κορυφαίους της νεοελληνικής ποίησης είναι ο Κωστής Παλαμάς, ποιητής που αγκάλιασε όλα τα λογοτεχνικά ρεύματα και εξέφρασε τους πόθους και τις προσδοκίες της φυλής του. Τα πιο γνωστά του έργα είναι «Τα τραγούδια της πατρίδος μου», «Ο Τάφος», «Ασάλευτη Ζωή», «Ο Δωδεκάλογος του γύφτου» κ.α.
Κωστής Παλαμάς, ημερομηνία γέννησης: 13 Ιανουαρίου 1859, Πάτρα.
Ο Κ.Π. Καβάφης, αν και χρονολογικά συμπίπτει με τη «Νέα Αθηναϊκή Σχολή» και τους ποιητές της γενιάς του 1880, δεν εντάσσεται σε καμία από αυτές, γιατί ακολούθησε τον δικό του ξεχωριστό δρόμο.
Κ.Π. Καβάφης, ημερομηνία γέννησης: 29 Απριλίου 1863, Αλεξάνδρεια Αιγύπτου.
Ορολογία: λογοτεχνική γενιά περίοδος, κίνημα, ρεύμα, σχολή
Λογοτεχνική γενιά: είναι μια ομάδα συγγραφέων που έχουν περίπου την ίδια ηλικία και παρουσιάζουν κοινά θεματικά και μορφικά χαρακτηριστικά, κοινές αντιλήψεις και οράματα, χωρίς αυτό να αποκλείει την ιδιαιτερότητα του καθενός. Γενικά, ο διαχωρισμός σε γενιές έχει περισσότερο πρακτική σκοπιμότητα και διευκολύνει την μελέτη της λογοτεχνίας, όπως επίσης χρήσιμη είναι και η διάκριση σε λογοτεχνικής περιόδους κινήματα και σχολές.
Περίοδος: ονομάζεται το χρονικό διάστημα στο οποίο εντάσσεται μια λογοτεχνική παραγωγή που καθορίζεται με κριτήρια εξωλογοτεχνικά, συνήθως ιστορικά ή πολιτικά, π χ η περίοδος μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Κίνημα: ονομάζεται το προϊόν μιας επαναστατικής ομάδας λογοτεχνών οι οποίοι εγκαινιάζουν μία νέα περίοδο, π.χ. το κίνημα του υπερρεαλισμού.
λογοτεχνικό ρεύμα: χρησιμοποιούμε τον όρο στην περίπτωση που η νέα τάση των λογοτεχνών δε φέρνει την επανάσταση στα λογοτεχνικά πράγματα, έχει όμως έντονα το στοιχείο της εκφραστικής και θεματικής ανανέωσης, όπως είναι ο ρεαλισμός ο νατουραλισμός κ.ά. Συνήθως κάθε νέο λογοτεχνικό ρεύμα που δημιουργείται αντιτίθεται στο παλαιό, παραδείγματος χάρη, ο παρνασσισμός γεννήθηκε ως αντίδραση στον ρομαντισμό. Είναι επίσης δυνατόν, τα ίδια λογοτεχνικά ρεύματα να μη συμπίπτουν χρονικά στις διάφορες χώρες, παραδείγματος χάριν, ένα ρεύμα να έρθει σε μια χώρα όταν έχει ήδη παρακμάσει σε μια άλλη.
Η σχολή είναι μία ομάδα λογοτεχνών με κοινές αναζήτησης και ομοίωση εκφραστικούς τρόπους οι οποίοι έχουν επικεφαλής μια εξέχουσα λογοτεχνική προσωπικότητα που ανοίγει το δρόμο για τους άλλους, παραδείγματος χάριν, η Επτανησιακή Σχολή με επικεφαλής τον Διονύσιο Σολωμό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α' Λυκείου
2. ΣΧΟΛΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ, αναρτημένο εδώ.