|
Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα παριστάνεται μοναδικά στο εσωτερικό του ομώνυμου συλημένου κιβωτιόσχημου βασιλικού τάφου στη Βεργίνα (366 π.Χ.) και περιγράφεται παραστατικά από τον ίδιο τον ανασκαφέα, τον Μ. Ανδρόνικο, σε διάλεξη που έδωσε στη Βρετανική Ακαδημία τον Νοέμβριο του 1979 με θέμα «Οι βασιλικοί τάφοι της Βεργίνας»:
Η σύνθεση αναπτύσσεται σε μια επιφάνεια 3,5 μ. μάκρος και 1,01 μ. ύψος, με εξαιρετική ελευθερία, τόλμη και ευχέρεια στο σχέδιο. Στην πάνω αριστερή γωνία μπορεί κανείς να ξεχωρίσει κάτι σαν αστραπή [τον κεραυνό του Δία]: ο Ερμής τρέχει μπρος από το άρμα, με το κηρύκειο στο χέρι. Το άρμα, που το σέρνουν τέσσερα άσπρα άτια, είναι κόκκινο· ο Πλούτων, που κρατάει στο δεξί του χέρι το σκήπτρο και τα χαλινάρια, έχει αρπάξει την Περσεφόνη από τη μέση με το αριστερό. Εκείνη απλώνει τα χέρια και ρίχνει πίσω το κορμί της απελπισμένη. Ο θεός έχει το δεξί του πόδι μέσα στο άρμα, ενώ το πέλμα του αριστερού αγγίζει ακόμα τη γη, όπου βλέπουμε τα λουλούδια που μάζευε η Περσεφόνη και η φίλη της η Κυάνη. Πίσω από το άρμα απεικονίζεται η Κυάνη πεσμένη στα γόνατα, έντρομη. (E.H. Gombrich, Το χρονικό της τέχνης. Μετ. Λ. Κάσδαγλη. Αθήνα: ΜΙΕΤ 1994, σ. 505)
Και στον ζωγραφιστό πίνακα στην πλάτη (ερεισίνωτο) του μαρμάρινου θρόνου στον θάλαμο του τάφου της Ευρυδίκης στη Βεργίνα, ο Πλούτωνας και η Περσεφόνη παριστάνονται σε τέθριππο άρμα με όλη τη θεϊκή τους μεγαλοπρέπεια. Επίσης, στο πάτωμα του δεύτερου θαλάμου του τάφου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης βρέθηκε ψηφιδωτό με διαστάσεις 4,5 x 3 μέτρα (καλύπτει όλο το δάπεδο του θαλάμου) που απεικονίζει τον μύθο της αρπαγής. Στο ψηφιδωτό, που έχει υποστεί φθορά κυκλικού σχήματος στο κέντρο του, παριστάνεται άρμα με δυο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί ο στεφανωμένος γενειοφόρος Πλούτωνας, δίπλα στον οποίο στέκεται η Περσεφόνη, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους. Φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους, ενώ φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Μπροστά, και δίπλα στα άλογα τρέχει ο Ψυχοπομπός Ερμής με φτερωτά σανδάλια, κρατώντας το κηρύκειο και φορώντας πέτασο και μανδύα.
|