Τα είδη του κρασιού και οι επιδράσεις του στον οργανισμό - Περι μέθης - Αλκοολισμός

Ομάδα εργασίας:Αβούρης Κωστής-Τσοτσόπουλος Νίκος-Αγτζίδης Αλέξανδρος-Μάτα Αλέξης-Δημητρίου Νικηφόρος-Καλλιδόπουλος Αλέξανδρος-Σουλκάι Γιούργκεν-Ιγνατίδης Παύλος

Ο Αθήναιος γράφει τον 3ο αιώνα μ.Χ. ότι υπάρχουν τρία είδη κρασιών: το λευκό, το κιτρινωπό (υπόξανθο) και το μαύρο (κόκκινο).

Οι αρχαίοι Έλληνες γενικά διαχώριζαν τον οίνο από το κρασί. Ο οίνος πίνονταν άκρατος και το κρασί κεκραμένο (διαλυμένο με νερό). Συνήθως, όμως, νέρωναν το κρασί με θαλάσσιο νερό, επειδή, όπως ισχυρίζεται ο Αθήναιος, με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η μέθη και διευκολύνεται η πέψη. 'Ετσι, η παρότρυνση "βάλε λίγο νερό στο κρασί σου" δεν αναφέρεται μόνο σαν έκφραση αλλά συνέβαινε και στην πραγματικότητα.


Στο κρασί περιέχονται στοιχεία που λειτουργούν ως ισχυροί αντιοξειδωτικοί παράγοντες όταν απορροφώνται με την κυκλοφορία του αίματος. Αυτά τα στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονται και οι τανίνες, εντοπίζονται στην επιδερμίδα των σταφυλιών. Εξάλλου, ερευνητές υποστηρίζουν ότι το κρασί πιθανόν να περιέχει περισσότερες αντιοξειδωτικές ιδιότητες από τη βιταμίνη Ε.

Πάντως, στο κόκκινο κρασί υπάρχουν περισσότερες φαινόλες από ό,τι στο λευκό. Αναφερόμενος στο κρασί της Αρκαδίας, ο φυσιοδίφης Θεόφραστος γράφει ότι αυτό τρελαίνει τους άνδρες και αυξάνει τη γονιμότητα των γυναικών. Στην Αχαΐα ένα άλλο είδος αμπέλου κάνει τις γυναίκες να αποβάλλουν, ενώ ο οίνος της Τροιζήνας προκαλεί στειρότητα. Τέλος, σύμφωνα με τον ίδιο, στη Θάσο υπάρχουν δύο είδη οίνου. Το ένα διευκολύνει τον ύπνο, ενώ το άλλο προκαλεί αϋπνία.

Τα όσα ισχυρίζεται ο Θεοφράστος δεν έχουν αποδειχθεί, αλλά έρευνα που δημοσιεύθηκε υποστηρίζει ότι στους "Βαρελόφρονες" σημειώνονται λιγότερα περιστατικά οστεοπόρωσης από ό,τι σε εκείνους που απέχουν από την οινοποσία. Ιταλοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι όσοι αγαπούν το κρασί έχουν κατά 20% μειωμένες πιθανότητες να αναπτύξουν χολολιθίαση. Επίσης, το 1995 δημοσιεύθηκε μελέτη, σύμφωνα με την οποία οι άνδρες που καταναλώνουν μικρές ποσότητες κρασιού παθαίνουν σπανιότερα οστεοπόρωση. Τέλος, σε έρευνες της τελευταίας δεκαετίας υποστηρίζεται ότι τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στο κρασί προστατεύουν από ορισμένες μορφές καρκίνου.

Περί μέθης

Ο αλκοολισμός είναι μια ασθένεια, που την προκαλούν η συχνή, χωρίς μέτρο, χρήση των οινοπνευματωδών ποτών και ο εθισμός στα ποτά αυτά. Στην πιο πλατειά όμως έννοια, λέγοντας αλκοολισμός, εννοούμε το σύνολο όλων των βλαβερών επιδράσεων στην υγεία, στον τρόπο ζωής, στην εργασία, στην ευημερία της κοινωνίας, από την κατάχρηση των οινοπνευματωδών ποτών. Ουσιαστικά πρόκειται για δηλητηρίαση από τα οινοπνευματώδη ποτά.

       Μορφές του αλκοολισμού.

Ο αλκοολισμός παρουσιάζεται με δύο μορφές, την οξεία ( μέθη ) και τη χρονία. Στην οξεία μορφή ( μέθη ) το αλκοόλ που καταναλίσκεται το απορροφούν πολύ γρήγορα τα πεπτικά μας όργανα και καθώς μπαίνει στο αίμα επιδρά στα κύτταρα του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να παραλύουν αρχικά τα κέντρα προσοχής και ο αυτοέλεγχος. Γι’ αυτό, στην αρχή – αρχή της μέθης, βλέπουμε τον μεθυσμένο να βρίσκεται σε διέγερση, να φλυαρεί υπερβολικά, έχει το αίσθημα της αυταρεσκείας. Ύστερα χάνει την συναίσθηση των ενεργειών του, την αντιληπτική του ικανότητα, παρουσιάζει αρρυθμίες  στις κινήσεις ( τρεκλίζει στο βάδισμα του, μπερδεύεται η γλώσσα του ) και τέλος, πέφτει σε βαθύ και βαρύ ύπνο. Συχνά, επακολουθεί η αμνησία. Μια μεγάλη δόση αλκοόλ μπορεί να επιφέρει τον θάνατο.

       Στην χρονία μορφή που είναι πια παθολογική κατάσταση παρουσιάζονται διαταραχές στο νευρικό σύστημα ( τρεμούλιασμα, διανοητική σύγχυση, παραισθήσεις, παραλήρημα ), στο συκώτι ( κύρωση του ύπατος ), στα νεφρά, καθώς και στο καρδιοκυκλοφοριακό σύστημα ( αρτηριοσκλήρωση).  

Το κρασί, το αλκοόλ, η πίεση και η καρδία

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνοδεύεται από κινδύνους για το καρδιαγγειακό σύστημα. Αυξάνει στο αίμα λιπαρές ουσίες όπως τα τριγλυκερίδια, ψηλώνει την πίεση και τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια ενώ ταυτόχρονα φορτώνει τον οργανισμό με περιττές θερμίδες.

Επίσης είναι γνωστό ότι η κατάχρηση αλκοόλ είναι αιτία εγκεφαλικών επεισοδίων, αρρυθμίας της καρδίας, καρδιομυοπάθειας και ξαφνικών θανάτων.

Σύμφωνα με επιδημιολογικές στατιστικές η κατάχρηση αλκοόλ οδηγεί σε αυξημένο αριθμό οδικών δυστυχημάτων και αυτοκτονιών. Σε άτομα που η κατανάλωση αλκοόλ γίνεται εθισμός, τα κοινωνικά και ιατρικά προβλήματα που προκύπτουν, μπορούν να καταστρέψουν τη ζωή τους.

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, οι γιατροί σε σημαντικό αριθμό ερευνών εξέτασαν την επίδραση στην υγεία της μέτριας κατανάλωσης κρασιού και άλλων αλκοολούχων ποτών. Ιδιαίτερα εξετάστηκε η επίδραση του κόκκινου κρασιού στην καρδία και το αγγειακό σύστημα.

Τα θετικά αποτελέσματα της μέτριας κατανάλωσης του κρασιού για την καρδία και για τη μείωση της πίεσης, αποδόθηκαν στις αντιοξειδωτικές ουσίες όπως οι φλαβονοειδείς που περιέχονται σε αυτό. Οι ουσίες αυτές περιέχονται και σε άλλα τρόφιμα όπως τα σταφύλια και ο χυμός.

Παράλληλα ο συσχετισμός που βρέθηκε, πιθανόν να οφείλεται σε άλλους παράγοντες που έχουν σχέση με τον τρόπο ζωής αυτών που πίνουν κρασί σε μέτριες ποσότητες, όπως η αυξημένη σωματική άσκηση, η διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και χαμηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λίπη.

Μέχρι σήμερα δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι η αιτία των θετικών που παρατηρούνται σε αυτούς που πίνουν κρασί με μέτρο, είναι πράγματι το κρασί. Τονίζεται παράλληλα ότι ακόμη και εάν αποδειχθεί ότι οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχονται σε αυτό είναι η αιτία των θετικών για το καρδιαγγειακό σύστημα, οι ουσίες αυτές υπάρχουν και σε άλλα τρόφιμα που δεν περιέχουν αλκοόλ.

Παράλληλα οι επιστημονικές έρευνες για τις δράσεις του αλκοόλ και του κρασιού συνεχίζονται. Μέχρι σήμερα έχει αποδειχθεί ότι το αλκοόλ προκαλεί μια μικρή αύξηση στο αίμα της καλής χοληστερόλης HDL. Όμως η τακτική σωματική άσκηση έχει το ίδιο αποτέλεσμα.

Η ρεσβερατρόλη που περιέχεται στο κρασί και μερικά άλλα αλκοολούχα ποτά, μειώνει τη συγκόλληση των αιμοπεταλίων. Αυτό συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου δημιουργίας θρόμβων μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο καρδιακών επεισοδίων. Σε ασθενείς με ψηλό κίνδυνο θρόμβωσης, αυτό επιτυγχάνεται με τη χορήγηση της ασπιρίνης.

Πρόσφατη έρευνα που έγινε από Έλληνες γιατρούς, έδειξε ότι σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μέχρι δύο ποτά την ημέρα, σχετίζεται με μείωση του κινδύνου νέας στένωσης των στεφανιαίων αγγείων. Το αλκοόλ φαίνεται ότι το πετυχαίνει αυτό λόγω του ότι μειώνει τη φλεγμονή. Παρά τα θετικά αυτά στοιχεία, δεν υπάρχουν δεδομένα που αφορούν την εξέλιξη των ασθενών που υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική και τη σχέση της με τη μακροχρόνια κατανάλωση αλκοόλ.

Επίσης ακόμη μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στη Βοστόνη έδειξε ότι σε ασθενείς που πάσχουν από ψηλή πίεση, η ελαφριά μέχρι μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μειώνει τον κίνδυνο θανάτου λόγω καρδιακής ανεπάρκειας.

Τονίζουμε το γεγονός ότι υπάρχουν καλύτεροι τρόποι παρά το αλκοόλ για να βελτιώσει κάποιος την υγεία του και να μειώσει τους μακροχρόνιους κίνδυνους για την καρδία του.

Η υγιεινή διατροφή, η σωματική άσκηση, ο έλεγχος του σωματικού βάρους και οι συμβουλές του γιατρού για τη μείωση της χοληστερόλης δεν μπορούν να αντικατασταθούν από το κρασί ή άλλο αλκοολούχο ποτό.