ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑ ΚΑΙΡΟ ΣΤΗ ΡΩΜΗ
 

Ο γάμος στην αρχαία Ρώμη



Τώρα θα σας μιλήσουμε για το γάμο. Αρχικά πρέπει να σας πούμε ότι για να παντρευτεί κάποιος ή κάποια θα πρέπει να είναι ενήλικα άτομα. Για τα πρώτα 500 χρόνια , το διαζύγιο ήταν άγνωστο στη Ρώμη. Έτσι, έπρεπε να είμαστε ιδιαίτερα προσεχτικοί-ές στην επιλογή των συντρόφων μας.

Ο μελλόνυμφος λοιπόν πρέπει να είναι τουλάχιστον 14 ετών, και η μελλόνυμφη τουλάχιστον 12 ετών. Ο γάμος μεταξύ συγγενών εξ αίματος μέχρι τέταρτο βαθμό απαγορεύεται. Απαγορεύεται επίσης ο γάμος μεταξύ συγγενών εξ αγχιστείας της νύφης και του γαμπρού.


Συγκατάθεση: Η συγκατάθεση στο γάμο είναι απαραίτητη και περιλαμβάνει τρία βήματα. Κατ' αρχάς, η συγκατάθεση πρέπει να κοινοποιηθεί πριν από τη γαμήλια τελετή. Ένας τρόπος να κοινοποιηθεί είναι να εμφανιστούν οι νεόνυμφοι στην αγορά κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου. Η συγκατάθεση δίνεται για δεύτερη φορά κατά τη διάρκεια της γαμήλιας τελετής, και για τρίτη φορά δίνεται στην πόρτα του σπιτιού πριν μπουν μέσα οι νεόνυμφοι.


Αρραβώνας: Η περίοδος του αρραβώνα πριν το γάμο θεωρείται καλή συνήθεια χωρίς όμως να είναι απαραίτητη για το γάμο. Στον αρραβώνα οι μελλόνυμφοι ανταλλάσσουν δαχτυλίδια που φορούν στο τρίτο δάχτυλο του αριστερού χεριού, γιατί πιστεύουμε ότι από εκεί περνούν νεύρα που οδηγούν κατευθείαν στην καρδιά!!


Προίκα: Η γυναίκα φέρνει στο νέο της σπίτι όσα μπορεί να της δώσει η οικογένειά της. Η οικογένεια της νύφης μπορεί να της προσφέρει σκλάβους, ρουχισμό, κοσμήματα, έπιπλα. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία περιέρχονται με το γάμο στην κυριότητα του συζύγου της.


Γαμήλιες προετοιμασίες: Τη νύχτα πριν από το γάμο της η μελλόνυμφη δίνει το φυλαχτό της στον πατέρα της και αφήνει τα παιχνίδια της στην οικογένειά της. Προβάρει το νυφικό φόρεμα που είναι ένας ευθύς χιτώνας υφασμένος μονοκόμματα, ο οποίος πρέπει να είναι αρκετα μακρύς για να σκεπάζει τα πόδια της. Το πρωί της γαμήλιας ημέρας η νύφη ντύνεται από τη μητέρα της. Το σημαντικότερο μέρος του γαμήλιου φορέματός της είναι μια ζώνη, που δένεται γύρω από τη μέση της με κόμπο που ονομάζεται "κόμποςτου Ηρακλή". Μόνο ο σύζυγος επιτρέπεται να λύσει αυτόν τον κόμπο. Πάνω από το γαμήλιο φόρεμά της, η νύφη φοράει ένα χρωματιστό πέπλο. Το πέπλο καταλήγει σε ένα στεφάνι λουλουδιών, τα οποία πρέπει να μαζέψει η ίδια η νύφη.


Η γαμήλια τελετή: Η γαμήλια τελετή γίνεται συνήθως στο σπίτι του πατέρα της νύφης με την παρουσία των καλεσμένων. Πρέπει να υπάρξουν τουλάχιστον δέκα μάρτυρες στο γάμο για να θεωρείται νόμιμος. Η νύφη και ο γαμπρός στέκονται απέναντι από τον ιερέα πιασμένοι χέρι χέρι. Κατά τη διάρκεια της γαμήλιας τελετής η νύφη δηλώνει ότι δέχεται τον άνδρα της απαγγέλλοντας ένα κείμενο. Το ίδιο κείμενο απαγγέλλει και ο γαμπρός. Μετά κάθονται σε μαρμάρινα σκαμνιά και ο ιερέας αφιερώνει μια προσφορά (που είναι συνήθως ένα γλύκισμα κέικ) στο θεό Δία. Μόλις κάνει ο ιερέας την προσφορά, ο γαμπρος και η νύφη τρώνε ένα κομμάτι από το γλύκισμα. Στο τέλος της τελετής δέχονται συγχαρητήρια από τους καλεσμένους.


Γαμήλιο γεύμα: Μετά από την γαμήλια τελετή, δίνεται συνήθως ένα γεύμα στο σπίτι της νύφης ή του γαμπρού.


Νυφική πομπή: Μετά το γεύμα η νύφη συνοδεύεται στο σπίτι του συζύγου της. Καθένας μπορεί να πάρει μέρος στην πομπή, και πολλοί άνθρωποι το κάνουν αυτό για να διασκεδάσουν δωρεάν. Το βράδυ, οι λαμπαδιφόροι και οι μουσικοί εμφανίζονται στο σπίτι του πατέρα της νύφης. Κατόπιν πηγαίνουν στο σπίτι των νεόνυμφων. Κατά τη διαδρομή, σκορπούν καρύδια στον αέρα.


Άφιξη στο νέο σπίτι: Μπροστά από την ανοικτή πόρτα, η νύφη δίνει ακόμα μια φορά τον όρκο πίστης και περνά το κατώφλι βασταζόμενη από τον σύζυγό της. Κατόπιν οι πόρτες κλείνουν , ενώ οι καλεσμένοι περιμένουν στην αυλή. Στην εστία του σπιτιού είναι τοποθετημένα ξύλα έτοιμα για τη φωτιά. Η νύφη ανάβει τα ξύλα με το "φανό της γάμου" της. Ο φανός του γάμου είναι ένας ειδικός φανός που προπορεύεται κατά τη διάρκεια της πομπής. Μόλις ο φανός ανάψει τα ξύλα, πετιέται από τη νύφη στους καλεσμένους που συνωστίζονται απ' έξω ποιος θα τον πρωτοπιάσει.


Γιάννης Μόκιας © 2007