Ομόφωνα αποφάσισε το Δημοτικό Συμβούλιο να μην υποστηρίξει πρόταση για οποιαδήποτε συγχώνευση σχολείων Α/θμιας και β/θμιας εκπαίδευσης στην περιοχή του Δήμου Γρεβενών. Παραθέτουμε παρακάτω αυτούσιο το κείμενο της σχετικής εισήγησης του Αντιδημάρχου Παιδείας Πολιτισμού και Αθλητισμού Κώστα Μιχαλογιάννη.
Εισήγηση προς το Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Γρεβενών.
Θέμα : «Συνενώσεις-Ιδρύσεις σχολικών μονάδων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης»
Κάθε χρόνο το Υπουργείο Παιδείας μετά από σχετικές εισηγήσεις των διευθυντών Α/θμιας και Β/θμιας και τις γνωμοδοτήσεις επ’ αυτών, των Νομαρχιακών οργάνων ( Ν.Ε.Π και Ν.Σ ) αποφάσιζε μέχρι τώρα για μεταβολές (όπως ιδρύσεις, καταργήσεις, προαγωγές και υποβιβασμούς) σχολικών μονάδων. Η διαδικασία ολοκληρωνόταν πριν το τέλος της σχολικής χρονιάς και οι αποφάσεις αφορούσαν την επόμενη.
Φέτος, δεδομένων της κατάργησης των Νομαρχιών αλλά και της βούλησης της ηγεσίας του υπουργείου για σαρωτικές αλλαγές στην εκπαίδευση, τέθηκε με σαφή και κοινολογημένο τρόπο από το Υπουργείο Παιδείας το πλαίσιο πάνω στο οποίο πρέπει να στηριχθούν οι προτάσεις που θα γίνουν από τις περιφερειακές διευθύνσεις εκπ/σης, από τους Ο.Τ.Α και τις τοπικές κοινωνίες μέσω των φορέων τους.
Έλαβαν χώρα ανά περιφέρεια, εσωτερικές υπηρεσιακές συζητήσεις από φορείς που έχουν άμεση οργανική σχέση με την εκπαίδευση, οι οποίες οδήγησαν σε κάποιες αρχικές προτάσεις, που άτυπα έγιναν γνωστές στους Ο.Τ.Α και τις τοπικές κοινωνίες.
Πάνω στο πλαίσιο που έθεσε το υπουργείο έγινε ανοικτή δημόσια διαδικτυακή διαβούλευση διάρκειας τεσσάρων ημερών περί τα μέσα Ιανουαρίου.
(Το πλαίσιο καθώς και η έκθεση της διαβούλευσης επισυνάπτονται).
Επειδή οι μεταβολές που προτείνονται φέτος αφορούν κυρίως καταργήσεις μικρών σχολείων, οι συζητήσεις έφεραν στην επιφάνεια τις διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη συνέχιση λειτουργίας των ολιγοθέσιων αλλά και τη μορφή που ενδεχομένως θα λάβουν και τα πολυθέσια σχολεία.
Επιγραμματικά θα πρέπει να αναφέρουμε ότι:
Υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια από τις κοινωνίες των μικρών Τοπικών Κοινοτήτων η οποία πήρε τη μορφή καταγγελιών αλλά και ενδείξεις για διάθεση κινητοποιήσεων από τη μεριά τους εναντίον της κατάργησης των σχολείων τους.
Η βασική επιχειρηματολογία τους αφορά την άποψη ότι τα ολιγοθέσια σχολεία δεν είναι υποδεέστερα των πολυθεσίων και ότι οι επιδόσεις των μαθητών είναι ισάξιες με αυτές των συμμαθητών τους που φοιτούν σε πολυθέσια σχολεία. Επίσης υποστηρίζουν ότι τα ολιγοθέσια σχολεία δεν πρέπει να καταργηθούν, γιατί , εκτός των άλλων, είχαν, έχουν και μπορούν να έχουν και στο μέλλον μια τεράστια προσφορά εκπαιδευτική, πολιτιστική, κοινωνική και εθνική, όχι μόνο για τους μαθητές τους αλλά και την ευρύτερη τοπική κοινωνία της υπαίθρου, ότι είναι αναγκαίος μοχλός ανάπτυξης των μικρών κοινωνιών, ότι ελλοχεύουν κίνδυνοι κατά τη μεταφορά των μαθητών στα πολυθέσια σχολεία – ενόψει και της πραγματικότητας ότι υπάρχουν τεράστιες αποστάσεις σε μερικές ειδικά περιπτώσεις- και ότι οι μικροί σε ηλικία μαθητές θα δεχθούν υπερβολικό φόρτο ταλαιπωρίας μετακινούμενοι σε σχολεία άλλων Κοινοτήτων.
Επιπρόσθετα θα πρέπει να επισημάνουμε ότι περιπτωσιολογικά το κόστος μετακίνησης μαθητών υπερβαίνει το ενδεχόμενο κέρδος που θα προέκυπτε από την κατάργηση των μικρών σχολικών μονάδων.
Τέλος το ενδεχόμενο κλεισίματος των σχολείων στην περιφέρεια θα υποβαθμίσει τη ζωή στην επαρχία και θα συμβάλει σε φαινόμενα αστυφιλίας, μαρασμού των τοπικών κοινωνιών και αύξησης της σχολικής διαρροής και σε απαξίωση του αποκεντρωτικού χαρακτήρα της διάρθρωσης των νέων Ο.Τ.Α..
Η άλλη άποψη επικεντρώνει το βάρος των επιχειρημάτων της στην ανάγκη νοικοκυρέματος στο χώρο της παιδείας, ότι τα σχολεία θα πρέπει να αποτελούν πολυδύναμες και αυτόνομες μονάδες και έτσι θα λειτουργούν μέσα σε περιβάλλοντα που θα διέπονται από άμιλλα, αλληλεγγύη και συνεργασία για ένα κοινό αποτέλεσμα: την ποιότητα στην παρεχόμενη εκπαίδευση, αλλά και στην ποικιλότητα των παρεχομένων γνώσεων από εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς, δυνατότητα που προσφέρει το πολυθέσιο σχολείο.
Η διαβούλευση κατέληξε σε συμπεράσματα που κατά τη μεγάλη πλειοψηφία των συμμετεχόντων είναι αρνητικά σε σχέση με την πρόταση που κατατέθηκε ως πλαίσιο προς συζήτηση και που αφορούν κυρίως τις καταργήσεις ολιγοθέσεων σχολείων.
Ειδικά για την περιοχή του Δήμου Γρεβενών οι αρχικές υπηρεσιακές προτάσεις είναι οι εξής:
Α. Για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση
· Συνένωση των δημοτικών σχολείων Αμυγδαλεών, Βατολάκκου, Αγίου Γεωργίου και Κιβωτού σε εξαθέσια μονάδα στην Κιβωτό.
· Συνένωση των δημοτικών σχολείων Κνίδης, Ιτέας και Σαρακήνας σε διθέσια μονάδα στη Σαρακήνα.
( Εδώ να σημειωθεί ότι σε πρόσφατη επικοινωνία μου με τον Δ/ντή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κ. Νάστο Γεώργιο με ενημέρωσε ότι στην τελική του πρόταση η έδρα του σχολείου θα είναι η Κνίδη αντί της Σαρακήνας )
· Συνένωση των δημοτικών σχολείων Φελλίου, Ανθρακιάς και Αγίων Θεοδώρων σε διθέσια μονάδα στους Αγίους Θεοδώρους.
· Ίδρυση 6/Θ 5ου Δημοτικού σχολείου στην πόλη των Γρεβενών.
Συνολικά προτείνεται λοιπόν κατάργηση των επτά (7) από τα δώδεκα (12) συνολικά σχολεία που λειτουργούν εκτός πόλης.
Β. Για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
· Συνένωση του Γυμνασίου Κιβωτού και ένταξή του στο Β’ Γυμνάσιο Γρεβενών.
Η παραπάνω συνολική πρόταση για διάλογο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες των οποίων τα σχολεία οδηγούνται προς κατάργηση.
Ειδικότερα οι κάτοικοι της Κοινότητας των Αμυγδαλεών, που είναι ομολογουμένως ένα από τα πιο ζωντανά και με προοπτική χωριά του Δήμου μας, αντέδρασαν σύσσωμοι και συντονισμένα με ομόφωνες αποφάσεις τοπικών Συνελεύσεων όπου συμμετείχα και ο ίδιος αλλά και ο Διευθυντής Α/Βάθμιας Εκπαίδευσης, οι προσπάθειές του οποίου να πειστούν για την ορθότητα της πρότασής του απέβησαν άκαρπες, με ανακοίνωση στον τοπικό Τύπο αλλά και παραστάσεις στα αρμόδια όργανα, αφού το διθέσιο δημοτικό σχολείο εκεί αριθμεί δεκατέσσερις μαθητές, αριθμός που δημιουργεί την εδραιωμένη αίσθηση ότι εκεί η λειτουργία του δημοτικού σχολείου και νηπιαγωγείου θα πρέπει οπωσδήποτε να συνεχιστεί.
Ακόμα γιατί οι καιρικές και οι συγκοινωνιακές συνθήκες δεν διασφαλίζουν, σε καμία περίπτωση, τις παιδαγωγικές προϋποθέσεις για την ασφαλή και άνετη μεταφορά των μαθητών (η διαδρομή είναι πολύ μεγάλη και πάρα πολύ επικίνδυνη το χειμώνα και το υψόμετρο είναι περίπου 1000μέτρα)
Επίσης διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό, πλήρη υλικοτεχνική υποδομή και μέλλον, γιατί στο Νηπιαγωγείο και στον παιδικό σταθμό του χωριού φοιτούν σήμερα δώδεκα (12) παιδιά.
Αλλά και οι γονείς στους οικισμούς και Κοινότητες που τα παιδιά τους φοιτούν στην Κνίδη και στην Ιτέα διαμαρτύρονται, δημόσια τοποθετήθηκαν με σχετική ανακοίνωση και αρνούνται την πρόταση για μεταφορά στη Σαρακήνα.
Επίσης οι γονείς των μαθητών που φοιτούν στο σχολείο του Φελλίου είναι αντίθετοι στην πρόταση, όπως και σε μένα προσωπικά μου κοινολόγησαν σε συνάντηση που είχα μαζί τους στο χωριό. Θεωρούν δε ότι η επιλογή της έδρας του νέου προτεινόμενου ενοποιημένου σχολείου δεν είναι σωστή, από τη στιγμή που το σχολείο τους έχει περισσότερους μαθητές από τα άλλα κάτι που σαφώς αναφέρεται στο πλαίσιο διαλόγου. Τέλος τόνισαν, την ύπαρξη νηπίων ή μικρότερων παιδιών τα οποία μελλοντικά θα στελεχώσουν το μαθητικό δυναμικό του Δημοτικού σχολείου.
Επίσης οι γονείς των μαθητών που φοιτούν στο δημοτικό σχολείο και το νηπιαγωγείο του Βατολάκκου σε συνάντηση που είχα μαζί τους στο σχολείο του χωριού, είναι κατηγορηματικά αντίθετοι στο κλείσιμο του σχολείου τους ενώ εξέφρασαν την αγωνία τους για την καθημερινή μετακίνηση των παιδιών τους.
Σε επικοινωνία μου με τη μητέρα των 2 μαθητών του Δημοτικού σχολείου Ανθρακιάς με ενημέρωσε ότι θα προτιμούσε να μην κλείσει το σχολείο και ότι αν αυτό είναι αναπόφευκτο να συνενωθούν με άλλο σχολείο μεγαλύτερο. Επίσης σε επικοινωνία με γονείς των μαθητών του Δημοτικού σχολείου Αγ. Θεοδώρων αυτοί εξέφρασαν την επιθυμία να συνεχιστεί η λειτουργία του σχολείου για μια ακόμη χρονιά μιας και οι τρεις μαθητές του, την επόμενη σχολική χρονιά θα φοιτούν στην στ’ τάξη.
Επίσης με υπόμνημα διαμαρτυρίας προς όλους τους φορείς και Μ.Μ.Ε, ο Σύλλογος γονέων και κηδεμόνων του Δημοτικού σχολείου Αγ. Γεωργίου καθώς και όλοι οι φορείς και σύλλογοι του χωριού απορρίπτουν κατηγορηματικά οποιαδήποτε πρόταση που να αφορά στην κατάργηση του Δημοτικού σχολείου. Σε συνάντηση που είχα σήμερα με τους γονείς στο σχολείο μου επιβεβαίωσαν τα παραπάνω.
Σε συνέλευση που έγινε στο Γυμνάσιο Κιβωτού όπου και συμμετείχαμε ο ίδιος, οι γονείς των μαθητών του Γυμνασίου, ο Διευθυντής Β/βάθμιας Εκπαίδευσης κ. Θωμάς Λιάμπας και ο Σχολικός Σύμβουλος κ. Χαρίλαος Μακρής, οι γονείς είναι αντίθετοι στην κατάργηση του Γυμνασίου και αντιπροτείνουν την ενίσχυσή του με επιπλέον μαθητές από γειτονικά χωριά, τοποθετήθηκαν δε δημοσίως με σχετική ανακοίνωση. Επιπλέον έθεσαν το θέμα της μεταφοράς των μαθητών λέγοντας ότι ο χρόνος μεταφοράς από το πιο απομακρυσμένο χωριό – Κληματάκι - προς τα Γρεβενά ξεπερνά τα 45 λεπτά της ώρας, διάστημα που από το πλαίσιο είναι ο ανώτερος χρόνος για συνενώσεις σχολείων Β/θμιας εκπαίδευσης.
Τέλος στο Παλαιοχώρι σε συνέλευση που συμμετείχαμε ο ίδιος, ο Διευθυντής Β/βάθμιας Εκπαίδευσης και οι γονείς των μαθητών, αυτοί αρνήθηκαν οποιαδήποτε συζήτηση για ενδεχόμενο συνένωσης του Γυμνασίου Παλαιοχωρίου.
Από τα παραπάνω προκύπτει σαφώς ότι οι αντιδράσεις στις πλείστες των περιπτώσεων είναι σφοδρές και ενδέχεται να δημιουργήσουν κοινωνική αναστάτωση.
Έχοντας υπόψη όλα τα προαναφερθέντα καταθέτω τις σαφείς απόψεις μου επί του θέματος που προέκυψε με τους εξής κατευθυντήριους μοχλούς σκέψης:
Έχουμε καταρχήν στο πέρασμα των χρόνων διαμορφώσει μια πραγματικότητα στο σχολικό γίγνεσθαι, που έχει δημιουργήσει πολυπληθείς σχολικές μονάδες στην πόλη των Γρεβενών, με τμήματα που κατά μέσο όρο προσεγγίζουν τους 25 μαθητές ανά τμήμα στην Α/Βάθμια και 30 μαθητές ανά τμήμα στη Β/θμια εκπαίδευση. Είναι λοιπόν προφανείς οι αρνητικές επιπτώσεις που έχει το γεγονός αυτό στην εκπαίδευση των παιδιών.
Ένας δεύτερος πυλώνας σκέψης αλλά και ανησυχίας για τις επιπτώσεις που θα είχε μια συντριπτικής μορφής συνένωση, αφορά τις μετακινήσεις των μαθητών σε γειτονικά χωριά αλλά και στην πόλη των Γρεβενών. Τόσο το οδικό μας δίκτυο είναι ακόμη σε κακή κατάσταση αλλά και οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν εγκυμονούν κινδύνους για την ασφάλεια στη μετακίνηση επιπλέον μαθητών, αλλά και το κόστος της μεταφοράς τους είναι δυσβάστακτο, δεδομένου ότι τα χρήματα που θα απαιτηθούν για τις μετακινήσεις επιβαρύνουν πλέον το δημοτικό προϋπολογισμό, με τεράστιες οικονομικές συνέπειες για το Δήμο και κατ’ επέκταση τους δημότες μας.
Εξάλλου οι συνενώσεις συνιστούν με σοβαρές πιθανότητες ένα ενδεχόμενο να οδηγήσουν σε μαρασμό και ερήμωση τα πιο ζωντανά χωριά μας, ειδικά όταν μιλάμε για μια περιοχή που τις τελευταίες δεκαετίες επλήγη σοβαρά από την εγκατάλειψη των κατοίκων της υπαίθρου. Φαινόμενα αστυφιλίας που θα προκύψουν είναι πιθανό να δώσουν τη χαριστική βολή στις αγροτικές περιοχές του Δήμου μας.
Τελευταία υπάρχει μια αισιόδοξη ένδειξη ότι όλο και περισσότερες οικογένειες μετακομίζουν προς τα χωριά σπρωγμένοι από τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στην πόλη των Γρεβενών αλλά και σε άλλες πόλεις όπου μέχρι σήμερα διαβίωναν. Είναι ένα ενθαρρυντικό σημάδι που μπορεί να οδηγήσει σε αναπτυξιακή τροχιά την ύπαιθρό μας και να σηματοδοτήσει ένα καλύτερο μέλλον για το Δήμο μας. Για παράδειγμα το Γυμνάσιο Παλαιοχωρίου που είχε μέχρι πρότινος μονοψήφιο αριθμό μαθητών (επτά) σήμερα στεγάζει 20 παιδιά. Το ενδεχόμενο κλεισίματος των σχολείων αποτελεί όπως είναι φυσικό σημαντική τροχοπέδη για αυτήν την προοπτική.
Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε την απουσία ενός συνολικού και ενιαίου θεσμικού πλαισίου για ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα όπως είναι αυτό της μεταφοράς των μαθητών, που είναι πιθανό να οδηγήσει σε αποτυχία όλο το εγχείρημα των συνενώσεων και ίσως προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από αυτά που επιχειρεί να επιλύσει.
Ενόψει όλων των παραπάνω και αντιλαμβανόμενος το βάρος της ευθύνης απέναντι σ’ αυτό το καίριο και πολυσήμαντο ζήτημα,
εισηγούμαι
· Αρνητικά σε οποιαδήποτε κατάργηση και συνένωση ολιγοθέσεων σχολείων - Δημοτικών, Νηπιαγωγείων και Γυμνασίων - που λειτουργούν εκτός της πόλης των Γρεβενών.
· Θετικά για ίδρυση νέου 6/Θ Δημοτικού σχολείου(5ου) στην πόλη των Γρεβενών.
· Τέλος μεταφέρω στην εισήγησή μου και υπερθεματίζω την πρόταση για επαναλειτουργία του Δημοτικού Σχολείου Μαυραναίων ως ολοήμερου στο οποίο θα φοιτούν μαθητές από την ευρύτερη περιοχή του ορεινού όγκου του Δήμου μας.
Ο εισηγητής
Κωνσταντίνος Μιχαλογιάννης
Αντιδήμαρχος
Παιδείας-Αθλητισμού-Πολιτισμού
Τέλος από τη συζήτηση –που διεξήχθη σε κλίμα πρωτοφανούς συναίνεσης- προέκυψαν δύο πολύ σημαντικές προτάσεις, που ομόφωνα υιοθετήθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Η πρώτη αφορά την ίδρυση εσπερινού λυκείου στην πόλη των Γρεβενών και η δεύτερη τη δημιουργία 3ου γυμνασίου επίσης στα Γρεβενά.
Δημοσιεύτηκε στον www.greveniotis.gr http://greveniotis.gr/grevena/5084-omofona-kata-ton-sygxoneyseon-sxoleion-e28093-i-eisigisi-toy-antidimarxoy.html