ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 6

ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Τα επαναστατικά κινήματα των ετών 1820-1821 στην Ευρώπη (σελ. 26-27)
΢πλέδξην Βηέλλεο (1815): Επαλόξζσζε κνλαξρηθνύ πνιηηεύκαηνο  Αληηδξάζεηο από ηνπο ιανύο
Πολιηικές διεκδικήζεις (ζελ. 26)
Αιτήματα
 Παξαρώξεζε ζπληάγκαηνο
 Θέζπηζε θνηλνβνπιεπηηθώλ ζεζκώλ
 Αλαγλώξηζε αηνκηθώλ ειεπζεξηώλ θαη πνιηηηθώλ δηθαησκάησλ
Πολιτικά ρεύματα
 Μεηξηνπαζείο θηιειεύζεξνη  ζπληαγκαηηθή κνλαξρία / δηθαίσκα ςήθνπ ζηνπο πινύζηνπο
 Ρηδνζπάζηεο δεκνθξαηηθνί  αβαζίιεπηε δεκνθξαηία / θαζνιηθό δηθαίσκα ςήθνπ/ πξν-ζηαζία αδύλακσλ θνηλσληθώλ νκάδσλ
 ΢νζηαιηζηέο (κεηά ην 1850)  Οηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή ηζόηεηα
Εθνικές διεκδικήζεις και η αρχή των εθνοτήτων (ζελ.26-27)
 Έσο ην 1815: θάζε έζλνο δελ δηαζέηεη μερσξηζηό θξάηνο / ηα έζλε ζπλππάξρνπλ ζε δηάθνξεο πνιπεζληθέο απηνθξαηνξίεο (Οζσκαληθή, Απζηξηαθή) ή είλαη δηαζθνξπηζκέλα κέζα ζε απηέο.
 ΢ηόρνο ησλ ιαώλ ηεο Επξώπεο: Η ζπγθέληξσζε ησλ νκνεζλώλ ζε έλα θξάηνο  «Αρχή των εθνοτήτων»: ηαύηηζε έζλνπο-θξάηνπο (=θάζε θξάηνο λα απνηειείηαη από θαηνίθνπο ηνπ ί-δηνπ έζλνπο θαη θάζε έζλνο λα απνηειεί μερσξηζηό θξάηνο)
 Η «αρχή των εθνοτήτων» πεγάδεη: α) από ηελ πνιηηηθή ηδέα ηεο γαιιηθήο επαλάζηαζεο όηη πεγή εμνπζίαο ζε έλα θξάηνο είλαη ην έζλνο (δεια-δή ν ιαόο)  «Εθόζνλ θπβεξλά ν ιαόο, ην θξάηνο α-λήθεη ζην ιαό, άξα ην θξάηνο ηαπηίδεηαη κε ην έζλνο»
β) από ηελ αληίδξαζε ζηε γαιιηθή θπξηαξρία ηεο ε-πνρήο ηνπ Ναπνιένληα
γ) από ηε γεξκαληθή ηδέα ηνπ έζλνπο σο κηαο δηαρξν-ληθήο πνιηηηζηηθήο θνηλόηεηαο κε θνηλά ζηνηρεία 1) ηελ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Οη Έιιελεο θαξαβνθχξεδεο (πινηνθηήθηεο) δηαθξίλνληαη ζην εκπόξην θαη ηε λαπηηιία ηεο
Οζσκαληθήο απηνθξαηνξίαο  Δπλντθόο παξάγνληαο: ε ξσζνηνπξθηθή ζπλζήθε Κηνπηζνχθ
Κατλαξηδή (1774)  ειεύζεξε θίλεζε ζηνλ Βόζπνξν ησλ πινίσλ κε ξσζηθή ζεκαία
 Οηθνλνκηθά θέληξα: Ισάλληλα-Χίνο-΢κχξλε-Θεζζαινλίθε  Πξσηαγσληζηνύλ Έιιελεο
 Δλίζρπζε ειιεληθώλ παξνηθηώλ (π.ρ. Βελεηία, Βηέλλε, Σεξγέζηε)
Κοινφνικές δσνάμεις και ομάδες ηοσ Δλληνιζμού καηά ηην Τοσρκοκραηία
 Οξζφδνμε Δθθιεζία: Ηγείηαη ησλ ππόδνπισλ ρξηζηηαλώλ / Δλαληηώλεηαη ζηηο δηαθσηη-
ζηηθέο θαη επαλαζηαηηθέο ηδέεο / Λίγνη θιεξηθνί πηνζεηνύλ πξννδεπηηθέο απόςεηο
 Φαλαξηψηεο: Δπθαηάζηαηνη / γισζζνκαζείο / ζπνπδάδνπλ ζηελ Δπξώπε / θαηέρνπλ πςε-
ιέο ζέζεηο ζηελ νζσκαληθή δηνίθεζε (π.ρ. εγεκόλεο ζηε Μνιδνβιαρία)
 Πξνεζηνί: Γηνηθνύλ ηηο ηνπηθέο ειιελνξζόδνμεο θνηλόηεηεο / εηζπξάηηνπλ θαη απνδίδνπλ
ηνπο νζσκαληθνύο θόξνπο / ζπγθεληξώλνπλ πεξηνπζία θαη πξνλόκηα
 Έκπνξνη-θαξαβνθχξεδεο: Βειηηώλνπλ δηαξθώο ηελ νηθνλνκηθή ηνπο θαηάζηαζε / Γηαδί-
δνπλ πξννδεπηηθέο δηαθσηηζηηθέο ηδέεο / Γείρλνπλ ελδηαθέξνλ θαη γηα εθπαηδεπηηθά δεηήκα-
ηα (ίδξπζε ζρνιείσλ ζηηο παξνηθίεο, εθηύπσζε βηβιίσλ θαη πεξηνδηθώλ θιπ.)
 Κιέθηεο: Δμαζιησκέλνη νηθνλνκηθά αγξόηεο πνπ θαηαθεύγνπλ ζηα βνπλά θαη επηβηώλνπλ
κέζσ ηεο ιεζηείαο / Σύκβνια αλππόηαθηεο ζηάζεο  εξσνπνηνύληαη από ην ιαό (βι. θιέ-
θηηθα ηξαγνύδηα)
 Αξκαηνινί: Έλνπινη δηνξηζκέλνη από ηνπο Οζσκαλνύο γηα ηελ ηήξεζε ηεο ηάμεο / Σπρλά
δξνπλ σο θιέθηεο
 Αγξφηεο: πάλσ από ην 80% ηνπ πιεζπζκνύ / θαιιηεξγεηέο κεγάισλ θηεκάησλ / δνπλ κε
ζηεξήζεηο θαη δπζθνιίεο
 Απαζρνινχκελνη ζην εκπφξην-λαχηεο: δηαξθώο απμαλόκελε νκάδα
Κηλήκαηα ελαληίνλ ηεο νζσκαληθήο θπξηαξρίαο (ζει.24)
 Αξρέο 18νπ αηψλα: Αλαδήηεζε βνήζεηαο από ηελ νκόδνμε Ρσζία
 1770: Απνηπρεκέλε επαλάζηαζε ζηελ Πεινπόλλεζν (Οξισθηθά) / αηηίεο  κεησκέλε θη-
λεηνπνίεζε Διιήλσλ / κηθξόο αξηζκόο ξσζηθώλ πινίσλ
Ι΢ΣΟΡΙΑ ΝΕΟΣΕΡΗ & ΢ΤΓΦΡΟΝΗ – Γ΄ ΓΤΜΝΑ΢ΙΟΤ
Παναγιώτης Λουπάσης – Υιλόλογος ΢ελίδα 2
 1770: Απνηπρεκέλε επαλάζηαζε Λάκπξνπ Καηζψλε ζην Αηγαίν (Άλδξνο)
 1803: Δπαλάζηαζε θαηνίθσλ Σνπιίνπ (Ήπεηξνο) θαηά ηνπ Αιή Παζά  εθδίσμε Διιήλσλ
από ηελ Ήπεηξν
Ο Νενειιεληθφο Γηαθσηηζκφο (ζει. 24-25)
 Παξνηθηαθφο Διιεληζκφο: Δπίδξαζε από ηηο ηδέεο ηνπ Γηαθσηηζκνύ  Γηάδνζε ηνπ Γηα-
θσηηζκνύ κέζσ ηνπ εκπνξίνπ ζηελ Διιάδα  Αλάδεημε ηεο κφξθσζεο σο πξνυπφζεζεο
γηα ηελ ειεπζεξία
 Μέζα 18νπ αηψλα: Γεκηνπξγία πλεπκαηηθνύ θηλήκαηνο κε ζηόρν ηελ ηδενινγηθή πξνεηνηκα-
ζία ηνπ αγώλα γηα ειεπζεξία  Νενειιεληθφο Γηαθσηηζκφο  αλαπηύζζεηαη θπξίσο
ζηηο παξνηθίεο
Βαζικές ιδέες-ηάζεις ηοσ Νεοελληνικού Γιαθφηιζμού
 Υπνζηήξημε ησλ ηδεώλ ηνπ επξσπατθνύ Γηαθσηηζκνύ
 Θαπκαζκόο γηα ηνλ αξραίν ειιεληθφ πνιηηηζκό
 Δπηθέληξσζε ηεο εθπαίδεπζεο ζηηο ζεηηθέο επηζηήκεο
 Χξήζε ηεο ιατθήο γιψζζαο ζηελ εθπαίδεπζε
Ανηίθεηες (ζσνηηρηηικές) απόυεις  κσρίφς από κληρικούς
 Απφξξηςε δηαθσηηζηηθώλ ηδεώλ
 Δπηθέληξσζε ηεο εθπαίδεπζεο ζε εθθιεζηαζηηθά κόλν θείκελα θαη ζηε ζξεζθεπηηθή παξά-
δνζε
 Χξήζε ηεο αξραΐδνπζαο γιώζζαο
Κύριοι εκπρόζφποι ηοσ Νεοελληνικού Γιαθφηιζμού
 Ρήγαο Βειεζηηλιήο (1757-1798): Κπξηόηεξν έξγν ε Νέα Πολιτική Διοίκηση: πξόηαζε
γηα δεκηνπξγία κηαο βαλκανικής «Ελληνικής Δημοκρατίας»  Πξνδόζεθαλ ηα ζρέδηά
ηνπ θαη ζαλαηώζεθε
 Αδακάληηνο Κνξαήο (1748-1833): Υπνζηεξηθηήο ησλ ηδεώλ ηεο Γαιιηθήο Δπαλάζηαζεο 
Θεσξεί απαξαίηεηε ηε κφξθσζε γηα ηελ ύπαξμε ειεπζεξίαο / Πξνζπαζεί λα βξεη κηα
κέζε ιχζε αλάκεζα ζηε ιατθή θαη ηελ αξραΐδνπζα ειιεληθή γιώζζα ( θαζαξεχνπζα)