Ενότητα 4 Η ΖΕΣΤΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΥΟ

Προσδοκώμενα αποτελέσματα	Βασικά θέματα	Ενδεικτικές Δραστηριότητες	Εκπαιδευτικό υλικό
Οι μαθητές και οι μαθήτριες: · Να αντιληφθούν ότι οι επιστημονικές έννοιες συμβάλλουν στη συστηματική περιγραφή και έρευνα των φαινομένων και στη διάδοση των γνώσεων · Να αναγνωρίσουν ότι η θερμοκρασία είναι η μετρήσιμη έννοια της Φυσικής για την περιγραφή των ιδιοτήτων ζεστό-κρύο. Να μπορούν να μετρούν τη θερμοκρασία με θερμόμετρα και να αναγνωρίζουν τα σφάλματα μέτρησης.	Η έννοια θερμοκρασία	· Γίνεται σύντομη συζήτηση για την εμπειρία του «είναι ζεστό» και «είναι κρύο», για τα θερμικά φαινόμενα και για την περιγραφή τους με τη γλώσσα της Φυσικής. · Εισάγεται η έννοια θερμοκρασία και το ζήτημα της αντικειμενικής μέτρησης της θερμοκρασίας σε σχέση με την υποκειμενικότητα των αισθήσεων. · Οι μαθητές ασκούνται στη μέτρηση της θερμοκρασίας με χρήση διαφόρων τύπων θερμομέτρων και αισθητήρων. Περιγράφεται και σχολιάζεται η κλίμακα Κελσίου.	Ψηφιακό σχολείο Εργαστηριακός οδηγός Β’ Γυμνασίου ( Εργαστηριακή άσκηση 10 ) θερμόμετρα από το σχολικό εργαστήριο Compact disk με διδακτικό υλικό το οποίο θα δοθεί σε κάθε διδάσκοντα
· Να γνωρίζουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας ενός σώματος προκαλεί, στη γενική περίπτωση, αύξηση όγκου και ελάττωση πυκνότητας. · Να περιγράφουν φαινόμενα και εφαρμογές που σχετίζονται με τη θερμική διαστολή. · Να ερμηνεύουν τα ανοδικά ρεύματα	Το φαινόμενο θερμική διαστολή. Η μεταβολή της πυκνότητας. Ανοδικά ρεύματα.	· Με βάση τις εμπειρίες τους και απλές πειραματικές δραστηριότητες ή επιδείξεις, οι μαθητές διαπιστώνουν τη θερμική διαστολή των σωμάτων. Παρατηρούν το σφήνωμα μιας σφαίρας που θερμαίνεται σε μεταλλικό δακτύλιο που πριν τον διαπερνούσε, και την άνοδο χρωματισμένου νερού σε γυάλινο σωλήνα που θερμαίνεται. Καλούνται να προβλέψουν τι θα συμβεί εάν μια φιάλη με ξεφούσκωτο μπαλόνι στο στόμιο της βυθιστεί σε ζεστό νερό και να ερμηνεύσουν το φαινόμενο. · Εντοπίζονται και συζητούνται καταστάσεις και εφαρμογές από την καθημερινότητα που σχετίζονται με το φαινόμενο της θερμικής διαστολής, όπως η λειτουργία των θερμομέτρων. · Γίνονται ερωτήσεις και συζήτηση σχετικά με την ελάττωση της πυκνότητας των σωμάτων λόγω αύξησης του όγκου κατά την θερμική διαστολή. Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να ερμηνεύσουν την άνοδο του νερού σε μια κατσαρόλα που θερμαίνεται. Οδηγεί τη συζήτηση στην εξαγωγή σωστών συμπερασμάτων. Χρησιμοποιώντας εικόνες και προσομοιώσεις επεκτείνει τη συζήτηση στην ερμηνεία των ρευμάτων λόγω θέρμανσης των ρευστών, όπως τα ρεύματα στο αναμμένο κερί, ή στην ατμόσφαιρα ( άνεμοι) · Προκαλεί συζητήσεις για την ιδιομορφία στη διαστολή-συστολή του νερού και τις συνέπειες που έχει για τη διατήρηση της υδρόβιας ζωής το χειμώνα στις λίμνες και τους ποταμούς.	Λογισμικό ‘Φυσική Β-Γ Γυμνασίου’: Ένα υπέροχο ταξίδι στον κόσμο της Φυσικής για τα παιδιά του Γυμνασίου’ (Ενότητα Θερμότητα: Διάδοση της θερμότητας με μεταφορά.) http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/FGYM_HTML/eMainPage.htm Applet: Διαστολή http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/ExperimentsBGYM/bG/bG.html Applet: Ατμοσφαιρική πίεση και ένα κουτάκι αναψυκτικού http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/ExperimentsBGYM/bG/bG.html http://www.youtube.com/watch?v=tPJLFDekxZA http://www.youtube.com/watch?v=t3Jz2dj_KHw Διαστολή επιλογή Θερμαίνοντας ένα κουτάκι αναψυκτικού επιλογή
· Να διακρίνουν τις διαφορές μεταξύ μοντέλων και πραγματικών συστημάτων. · Να αντιληφθούν ότι τα επιστημονικά μοντέλα δημιουργούνται μέσα σε συγκεκριμένο θεωρητικό πλαίσιο και για συγκεκριμένους σκοπούς: για τη διευκόλυνση της μελέτης των σύνθετων φυσικών φαινομένων, για την ερμηνεία τους, και για προβλέψεις που οδηγούν σε νέα έρευνα και ανακαλύψεις. · Να γνωρίζουν ότι το σωματιδιακό μοντέλο αναπαριστά τα σωματίδια ως συμπαγή σφαιρίδια που κινούνται και αλληλεπιδρούν, και να το χρησιμοποιούν για την περιγραφή των καταστάσεων της ύλης σε επίπεδο Μικρόκοσμου. · Να γνωρίζουν ότι σε επίπεδο Μικρόκοσμου η θερμοκρασία ενός σώματος σχετίζεται μόνο με την κίνηση των σωματιδίων. · Να μυηθούν στη σχέση μεταξύ εμπειρίας και θεωρητικής σκέψης.	Μικρόκοσμος και θερμοκρασία. Στοιχεία για τη φύση και τις λειτουργίες των μοντέλων	· Ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει με εικόνες και προσομοιώσεις το σωματιδιακό μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για την ερμηνεία της πίεσης των αερίων, και το οποίο αναπαριστά τα μόρια ως συμπαγή σφαιρίδια που κινούνται και αλληλεπιδρούν. · Επισημαίνει τη σημασία των μοντέλων για την παρουσίαση ιδεών, ιδιαιτέρως για φαινόμενα που πάνε πέρα από τις αισθήσεις μας. · Επεξηγεί τη χρήση του μοντέλου για την ερμηνεία των καταστάσεων της ύλης με βάση τη διάταξη και τον τρόπο κίνησης των σωματιδίων. · Με βάση εμπειρικά δεδομένα και συλλογισμούς οι μαθητές οδηγούνται στην αντίληψη ότι η θερμοκρασία των σωμάτων σχετίζεται με την κίνηση των σωματιδίων τους. · Η εμπειρία. Θερμαίνουμε τον αέρα σε κλειστό δοχείο μετρώντας την πίεση και τη θερμοκρασία του. Διαπιστώνεται ότι αυξάνεται τόσο η θερμοκρασία όσο και η πίεση. Προσομοίωση. Η σκέψη. Εφόσον το πλήθος των σωματιδίων σε σταθερό όγκο διατηρείται αναλλοίωτο, το γεγονός ότι αυξάνεται η πίεση οδηγεί τη σκέψη στο ότι «καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία τα σωματίδια κινούνται όλο και πιο γρήγορα». Ανάκληση προηγούμενης γνώσης για την πίεση των αερίων. · Παρουσιάζονται εικόνες και προσομοιώσεις του σωματιδιακού μοντέλου που οπτικοποιούν την αντίληψη ότι σε μικροσκοπικό επίπεδο η θερμοκρασία περιγράφει το πόσο γρήγορα κινούνται τα μόρια ενός σώματος. · Με βάση το σωματιδιακό μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για την ερμηνεία της πίεσης των αερίων, των καταστάσεων της ύλης και της θερμοκρασίας, και σε συνδυασμό και με άλλα μοντέλα από τα σχολικά βιβλία των φυσικών επιστημών, γίνονται ερωτήσεις, συζήτηση και παρουσιάσεις του εκπαιδευτικού (ppt) ως προς τη φύση και τις λειτουργίες των μοντέλων, ώστε να διαπιστώσουν οι μαθητές: α. ότι τα μοντέλα αναπαριστούν ορισμένα μόνο χαρακτηριστικά των πραγματικών συστημάτων, εκείνα που θεωρούνται σημαντικά για το σκοπό και το θεωρητικό πλαίσιο μιας μελέτης, και αγνοούν άλλα που θεωρούνται ασήμαντα (αφαιρέσεις, εξιδανικεύσεις). β. ότι τα μοντέλα κατασκευάζονται για τη διευκόλυνση της μελέτης της σύνθετης πραγματικότητας, και για ερμηνείες και προβλέψεις.	Λογισμικό ‘Φυσική Γυμνασίου’: Ένα υπέροχο ταξίδι στον κόσμο της Φυσικής για τα παιδιά του Γυμνασίου’ (Ενότητα Θερμότητα: Τήξη - πήξη. Βρασμός (επιλογή σελίδων με προσομοιώσεις του σωματιδιακού μοντέλου) http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/FGYM_HTML/eMainPage.htm http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/ExperimentsBGYM/bG/bG.html http://phet.colorado.edu/en/simulation/states-of-matter Μικρόκοσμος και θερμοκρασία επιλογή
· Να διακρίνουν τις έννοιες θερμοκρασία και θερμότητα. · Να αντιληφθούν τη θερμότητα ως ‘οντότητα’ που μεταβιβάζεται αυθόρμητα μόνο από τα θερμότερα στα ψυχρότερα σώματα προκαλώντας συγκεκριμένες αλλαγές. · Να χρησιμοποιούν τη θερμότητα για την περιγραφή των θερμικών μεταβολών που συμβαίνουν κατά τη θερμική επαφή δύο σωμάτων διαφορετικής θερμοκρασίας. · Να αναγνωρίζουν το ρόλο της θερμικής αγωγιμότητας των υλικών για την αγωγή της θερμότητας. · Να αναγνωρίζουν τη σημασία των θερμομονωτικά υλικών στις τεχνικές θερμομόνωσης.	Η έννοια θερμότητα. Θερμική ισορροπία. Αγωγή θερμότητας.	Η έννοια θερμότητα χρησιμοποιείται στη βαθμίδα αυτή βασικά για την φαινομενολογική περιγραφή των θερμικών φαινομένων. Η ολοκληρωμένη ενεργειακή προσέγγιση της έννοιας θα γίνει σε επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα. · Με βάση την εμπειρία και με απλά πειράματα επίδειξης ή προσομοιώσεις εισάγεται η έννοια θερμότητα ως ‘οντότητα’ που μεταφέρεται αυθόρμητα μόνο από τα θερμότερα στα ψυχρότερα σώματα και προκαλεί συγκεκριμένες αλλαγές, όπως μεταβολή της θερμοκρασίας των σωμάτων. Οι μαθητές παρατηρούν ότι οι θερμοκρασίες δύο σωμάτων σε θερμική επαφή μεταβάλλονται έως ότου εξισωθούν οι θερμοκρασίες τους σε μια ενδιάμεση τιμή. Μίξη υγρών διαφορετικής θερμοκρασίας, βύθιση μεταλλικού κυλίνδρου σε δοχείο με καυτό νερό. Οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι κατά τη θερμική επαφή σωμάτων διαφορετικής θερμοκρασίας μεταφέρεται θερμότητα από το θερμότερο στο ψυχρότερο μόνο έως ότου εξισωθούν οι θερμοκρασίες τους. · Με αναφορά σε παραδείγματα καθημερινής εμπειρίας, επισημαίνεται ότι η ταχύτητα διάδοσης της θερμότητας από θερμότερες σε ψυχρότερες περιοχές επηρεάζεται από τη θερμική αγωγιμότητα των υλικών. Αναφορά σε σκεύη μαγειρικής και σε μάλλινα ρούχα. Σχολιάζεται και εξηγείται ο ρόλος των θερμομονωτικών υλικών για την προστασία των οργανισμών από το ψύχος, καθώς και η χρήση τους στη θερμομόνωση των κατοικιών και στην κατασκευή θερμομονωτικών συσκευών. Οι μαθητές παρακινούνται να αξιοποιήσουν το διαδίκτυο για συλλογή και παρουσίαση στην τάξη περισσότερων ή ειδικότερων πληροφοριών για τη θερμομόνωση.	Λογισμικό ‘Φυσική Β-Γ Γυμνασίου: Ένα υπέροχο ταξίδι στον κόσμο της Φυσικής για τα παιδιά του Γυμνασίου’ Ενότητα Θερμότητα: Διάδοση θερμότητας με αγωγή http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/FGYM_HTML/eMainPage.htm
· Να μπορούν να εντοπίζουν αιτιακές σχέσεις στα φαινόμενα, να τις ερευνούν, και να τις εκφράζουν ποιοτικά ή και ποσοτικά: · Να συνδέουν τη μεταφορά θερμότητας με τη μεταβολή της θερμοκρασίας των σωμάτων. · Να μπορούν να διερευνούν την ποσοτική σχέση μεταξύ θερμότητας και μεταβολής της θερμοκρασίας. · Μέσα από αυτή τη διερεύνηση, να εξοικειωθούν, με βασικά χαρακτηριστικά των επιστημονικών μεθόδων: Να συλλέγουν και να επεξεργάζονται δεδομένα ώστε να ανιχνεύουν σχέσεις, να ελέγχουν υποθέσεις και προβλέψεις, να αποτιμούν εναλλακτικές προτάσεις, και να αιτιολογούν τα συμπεράσματά τους. Να μπορούν να διερευνούν την επίδραση των παραγόντων της μάζας και της ειδικής θερμότητας στη σχέση μεταξύ θερμότητας και μεταβολής θερμοκρασίας. Να ασκηθούν, με τη διερεύνηση αυτή, στην αποτελεσματική παραμετρική μελέτη των φαινομένων, ερευνώντας την επίδραση ενός παράγοντα, ενόσω οι άλλοι παράγοντες είναι σταθεροί. Να χρησιμοποιούν την εξίσωση της θερμιδομετρίας σε απλές εφαρμογές. Να αναπτύσσουν την ικανότητα για συνεργασία και επικοινωνία.	Θερμότητα και μεταβολή θερμοκρασίας Η εξίσωση της θερμιδομετρίας	Η θερμότητα ως αιτία μεταβολής της θερμοκρασίας · Ο εκπαιδευτικός προετοιμάζει τους μαθητές για ομαδική και ερευνητική εργασία: Συζητά με τους μαθητές κανόνες για μια ικανοποιητική και αποτελεσματική συνεργασία στην ομάδα. Επεξηγεί στους μαθητές ότι θα ερευνήσουν ένα φαινόμενο με τρόπο ανάλογο με αυτόν που εφαρμόζεται στην επιστήμη (ερώτημα, υποθέσεις, συλλογή-επεξεργασία δεδομένων, έλεγχος υποθέσεων και αιτιολόγηση συμπερασμάτων). Αποσαφηνίζει τους στόχους της δραστηριότητας. Προετοιμάζει συνοπτικό φύλλο εργασίας – Αξιοποιεί τα σχετικά με το θέμα υπάρχοντα φύλλα εργασίας με προσαρμογή στις συνθήκες μιας συγκεκριμένης τάξης · Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και διεξάγουν βάσει φύλλου εργασίας εργαστηριακή δραστηριότητα, ή εικονικά πειράματα εκπαιδευτικού λογισμικού. · Το φύλλο εργασίας οδηγεί τους μαθητές να ερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της θερμότητας που μεταφέρεται σε ένα σώμα και της μεταβολής της θερμοκρασίας που του προκαλεί, και να εξετάσουν την επίδραση που έχουν στη σχέση αυτή η ποσότητα μάζας και η φύση του υλικού που θερμαίνεται. Τα ποσά θερμότητας αντιστοιχίζονται στον χρόνο θέρμανσης με πηγή σταθερής παροχής. · Ο εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους μαθητές στη διερεύνηση αυτή, με βάση το σχήμα ‘όσο... τόσο... και τα άλλα σταθερά’ (Ανάπτυξη μεταγνωστικών ικανοτήτων) Συντονίζει τη σύνοψη και τη συζήτηση των αποτελεσμάτων των ομάδων. · Διατυπώνεται η εξίσωση της θερμιδομετρίας, εφαρμόζεται σε απλούς ποσοτικούς υπολογισμούς, και επισημαίνονται πλεονεκτήματα της χρήσης των μαθηματικών στη Φυσική.	Λογισμικό ‘Σ.Ε.Π.: Σύνθετο εργαστηριακό περιβάλλον’ (Αρχεία πειραμάτων: Sim_02-1a.lab, Sim_02-1b.lab, Sim_02-2a.lab, Sim_02-2b.lab) http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/ExperimentsBGYM/bG/bG.html ΕΚΦΕ Ηρακλείου http://2ekfe.ira.sch.gr/kritonsenaria/index.htm Νόμος της θερμιδομετρίας επιλογή
Να διακρίνουν ότι η μεταφορά θερμότητας, εκτός των αλλαγών της θερμοκρασίας, προκαλεί, υπό ορισμένες συνθήκες, αλλαγή των καταστάσεων της ύλης: Να μπορούν να περιγράφουν τα φαινόμενα τήξη, πήξη, βρασμός και υγροποίηση. Να μπορούν να ερευνούν τα φαινόμενα, και να διαπιστώνουν τη σταθερότητα της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της τήξης και του βρασμού. Να παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων και τα συμπεράσματά τους με απλά διαγράμματα, με επιχειρήματα και με συλλογισμούς. Να αναγνωρίζουν την επίδραση παραγόντων στην τιμή της θερμοκρασίας τήξης και της θερμοκρασίας βρασμού, ασκούμενοι στην αποτελεσματική παραμετρική μελέτη των φαινομένων. Να γνωρίζουν ότι, σε αντίθεση με το βρασμό, η εξάτμιση γίνεται σε οποιαδήποτε θερμοκρασία, και ότι τα υγρά όταν εξατμίζονται ψύχονται.	Θερμότητα και αλλαγές των καταστάσεων της ύλης. Τα φαινόμενα τήξη και πήξη. Η έννοια θερμοκρασία τήξης. Τα φαινόμενα εξαέρωση και υγροποίηση. Το φαινόμενο βρασμός Η έννοια θερμοκρασία βρασμού.	Η θερμότητα ως αιτία μεταβολής των καταστάσεων της ύλης · Ο εκπαιδευτικός θέτει το ερώτημα, εάν η σχέση της θερμιδομετρίας ισχύει πάντα κατά την θέρμανση ή ψύξη ενός σώματος (Συσχέτιση της νέας γνώσης με την προηγούμενη) · Οι μαθητές συνεργαζόμενοι σε ομάδες μελετούν τα φαινόμενα τήξη και βρασμός με εικονικά πειράματα λογισμικού (ή με εργαστηριακή δραστηριότητα κατά την κρίση του εκπαιδευτικού ). Βασικός στόχος της δραστηριότητας είναι να διαπιστώσουν οι μαθητές τη σταθερότητα της θερμοκρασίας κατά την αλλαγή φάσης λόγω θέρμανσης. · Χρησιμοποιείται φύλλο εργασίας με δραστηριότητες του σχήματος ‘ερώτημα - υπόθεση/πρόβλεψη - έλεγχος - συζήτηση εναλλακτικών προτάσεων - αιτιολόγηση και παρουσίαση συμπερασμάτων’, ώστε να ενισχύεται η μαθησιακή αξία της δραστηριότητας και να διευκολύνεται η διεξαγωγή της. · Οι μαθητές ασκούνται στην κατασκευή και αξιοποίηση απλών διαγραμμάτων. Ο εκπαιδευτικός συζητεί με τους μαθητές τη γραφική παράσταση θερμοκρασίας - χρόνου θέρμανσης, η οποία ενοποιεί και συνοψίζει την επίδραση της θερμότητας στην αλλαγή θερμοκρασίας και την αλλαγή των καταστάσεων του νερού. (Συνοχή της γνώσης) · Με απλά πειράματα επίδειξης ή προσομοιώσεις λογισμικού οδηγούνται οι μαθητές να διακρίνουν την επίδραση παραγόντων (προσμίξεις, πίεση) που επηρεάζουν τη θερμοκρασία του βρασμού. Μετρείται παραδείγματος χάριν η θερμοκρασία βρασμού αλατόνερου σε δοκιμαστικό σωλήνα και συγκρίνεται με αυτήν του νερού. Σχολιάζεται το φαινόμενο βρασμού με νερό σε δοχείο που αυξομειώνεται η πίεση του αέρα. Συσχετίζονται τα συμπεράσματα με οικεία φαινόμενα (αλάτι στους παγωμένους δρόμους, χύτρα ταχύτητας). · Τα φαινόμενα πήξη και υγροποίηση σχολιάζονται μόνο σύντομα από τον διδάσκοντα ως συμμετρικές-αντίστροφες διαδικασίες της τήξης και του βρασμού, και συσχετίζονται με φαινόμενα όπως η παγωνιά και η βροχή. · Συζητείται το φαινόμενο εξάτμιση και συγκρίνεται με το βρασμό, ώστε να διαπιστωθεί ότι εξαέρωση των υγρών δεν γίνεται μόνο στη θερμοκρασία του βρασμού, και ότι η εξάτμιση των υγρών συνοδεύεται με μείωση της θερμοκρασίας τους. Παρουσιάζονται εικόνες και ερωτήσεις σχετικά με την εξάτμιση. Δρόσισμα του προσώπου αθλητών με ειδικό νερό, εφίδρωση, άπλωμα ρούχων.	Λογισμικό ‘Φυσική Β-Γ Γυμνασίου: Ένα υπέροχο ταξίδι στον κόσμο της Φυσικής για τα παιδιά του Γυμνασίου’ . Ενότητα Θερμότητα: Τήξη - πήξη. Βρασμός. Εξάτμιση. Επιλογή σελίδων http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/FGYM_HTML/eMainPage.htm Λογισμικό ‘Σ.Ε.Π.: Σύνθετο εργαστηριακό περιβάλλον’ Εργαστηριακός οδηγός Β Γυμνασίου (Εργαστηριακή άσκηση 12) http://phet.colorado.edu/en/simulation/states-of-matter http://www.scienceinschool.org/2011/issue18/resourcefulphysics/greek http://www.youtube.com/watch?v=dt8KFgqs2A4 FE_allagi_katastasis Φύλλο εργασίας ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΥΛΗΣ με το λογισμικό Σ.Ε.Π.
Να αξιοποιούν τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας για να επεκτείνουν τα θέματα της διδασκαλίας, και να τα συνδέουν με ζητήματα της σύγχρονης έρευνας και της τεχνολογίας. Να σχετίζουν τις γνώσεις τους με κοινωνικο-επιστημονικά ζητήματα της εποχής, και να διακρίνουν τη συμβολή της Φυσικής στην αντιμετώπισή τους.		Σύνδεση των περιεχομένων της ενότητας με κοινωνικο-επιστημονικά ζητήματα της εποχής, και εμπλοκή των μαθητών σε σχετικές συζητήσεις, με διαθεματικές ερωτήσεις ή με την ανάθεση σύντομης διαθεματικής εργασίας/project; όπως παραδείγματος χάριν ‘Το λιώσιμο των παγόβουνων’, ή ‘Η υπερθέρμανση του πλανήτη-ανθρωπογενείς παράγοντες-κλιματικές αλλαγές’.	Λογισμικό ‘Φυσική Β-Γ Γυμνασίου: Ένα υπέροχο ταξίδι στον κόσμο της Φυσικής για τα παιδιά του Γυμνασίου’ (σελίδες με επέκταση των θεμάτων) http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM-B200/FGYM_HTML/eMainPage.htm http://www.scienceinschool.org/2008/issue8/climate/greek http://el.wikipedia.org/wiki/Παγκόσμια_θέρμανση http://www.aip.org/history/climate/impacts.htm#N_17_ http://www.aip.org/history/climate/reflect.htm
Η προτεινόμενη μαθηματική σχέση είναι μία. Η εξίσωση της θερμιδομετρίας
Διαθεματική εργασία/project: Θέμα: Η υπερθέρμανση του πλανήτη Ομάδες μαθητών αναζητούν και διαχειρίζονται δεδομένα και πληροφορίες για την προσέγγιση/διερεύνηση του θέματος: α) ως προς τους ανθρωπογενείς παράγοντες της υπερθέρμανσης του πλανήτη, β) ως προς τις επιπτώσεις του φαινομένου (κλίμα, οργανισμοί-οικοσυστήματα), και γ) ως προς τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου (ατομικές και κοινωνικές στάσεις /συμπεριφορές, τεχνολογία) Οι μαθητές συνθέτουν, παρουσιάζουν και αξιολογούν την εργασία τους.

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 ΤΟ ΦΩΣ