Μία άλλη φωτογραφία, στο ίδιο «σημείο του
ΧΩΡΟΥ», δηλαδή στις Βρυξέλες, αλλά σε
διαφορετικό «σημείο του ΧΡΟΝΟΥ». 16
χρόνια μετά το πρώτο Συνέδριο, το έτος δηλαδή 1927, στο πέμπτο Συνέδριο Solvay, τέσσερις μόνο από τους φυσικούς της
«πρώτης φωτογραφίας» θα παρευρίσκονται.
Ο Max
PLANCK, η Marie CURIE,
ο Hendrik
Antoon
LORENTZ,και
ο Albert
EINSTEIN.
Θα είναι και οι τέσσερις
καθισμένοι στην πρώτη σειρά, ο
ένας δίπλα στον άλλο.
Στην πρώτη σειρά I. LANGMUIR, Max
PLANCK, Marie
CURIE,
Hendrik
Antoon
LORENTZ,
Albert
EINSTEIN, P.
LANGEVIN, Ch. E.
GUYE, C.T.R.
WILSON, O.W.
RICHARDSON
Το έτος 1927 έχει ανοίξει ένας διάλογος των
Ευρωπαίων φυσικών πάνω στο «αινίγματα», τα
σύμφωνα με τον PAULI Quantenrätsels,
που παρουσίαζε η νεογέννητη Κβαντομηχανική. Πρωταγωνιστές ήταν ο Niels
BOHR,
ο Werner
HEISENBERG
και ο Wolfgang PAULI.
Το Πέμπτο
Solvay, τον Οκτώβριο
του 1927, έχει ως θέμα το «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑ και ΦΩΤΟΝΙΑ». Στο
Συνέδριο κυριάρχησαν οι έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ του Bohr και
του Einstein σχετικά με την κβαντική θεωρία
και ειδικά πάνω στη λεγόμενη "Kopenhagener Deutung"
–Ερμηνεία της Κοπεγχάγης. Στον διάλογο ήταν αρκετές και οι παρεμβάσεις του 27χρονου Pauli και του 26χρονου Heisenberg οι οποίοι είχαν προσκληθεί σε ένα τέτοιο
Συνέδριο για πρώτη φορά. Αργότερα ο Heisenberg έγραψε ότι το μόνο που τελικώς
ο Einstein παραδέχθηκε
για την Ερμηνεία της Κοπεγχάγης ήταν ότι θα μπορούσε να τη θεωρήσει συνεπή και
μη αντιφατική.
Στα
15 χρόνια ανάμεσα στο τέλος του Πολέμου 1918
και στην άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933,
η φυσική υπέστη επαναστατικές αλλαγές και ως γνωστικό αντικείμενο. Το
1926 έλαβε χώρα η γέννηση της
Κβαντομηχανικής και μετά το 1932 η οικοδόμηση της Πυρηνικής Φυσικής. Μία ακόμα
σημαντική αλλαγή ήταν αυτή που συντελέστηκε στην οργάνωση της Φυσικής ως
επιστήμης. Πριν από τον Μεγάλο Πόλεμο υπήρχαν σίγουρα μεγάλοι θεωρητικοί
φυσικοί σε διάφορες χώρες, όπως ο Maxwell στην Αγγλία, ο
Lorentz
και ο Van der Waals στην Ολλανδία ο Helmholtz
στη Γερμανία ο Boltzmann στην Αυστρία και
ο Gibbs στην Αμερική. Ωστόσο μετά τον Πόλεμο ένα
καινούργιο μοντέλο έρευνας έκανε την εμφάνισή του με τη δημιουργία ΣΧΟΛΩΝ
θεωρητικής Φυσικής σε αρκετά Πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Και
στις καινούργιες αυτές Σχολές δημιουργήθηκε ένα διαφορετικό κλίμα το
οποίο όχι μόνο ευνοούσε τη γόνιμη συνεργασία αλλά επέτρεπε και το να ανθίζουν
απόψεις πρωτοποριακές. Στη δημιουργία αυτού του κλίματος συνέβαλλαν και οι
επισκέπτες καθηγητές σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις περισσότερο από τους «insiders».