Ανδρέας
Ιωάννου Κασσέτας
Η
στροφική ταλάντωση είναι στροφική κίνηση ενός rigid body κατά την οποία μεταβάλλεται η φορά της περιστροφής και
εκδηλώνεται περιοδικότητα.
Τέτοια
κίνηση κάνει η μαγνητική βελόνα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο και ένα ηλεκτρικό
δίπολο σε ομογενές ηλεκτρικό πεδίο
Σε
κάθε στροφική ταλάντωση υπάρχει μια θέση ισορροπίας στην οποία όταν βρεθεί ο
ταλαντωτής θα έχει την ελάχιστη δυναμική ενέργεια.
Κατά
την εξέλιξη της κίνησης εκδηλώνεται ΡΟΠΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ.
Αν
σε μία στροφική ταλάντωση η ΡΟΠΗ
ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ είναι ανάλογη με τη γωνιακή θέση θ
η
στροφική ταλάντωση είναι αρμονική. τ = - Dθ
Σύμφωνα
με τον δεύτερο νόμο της κίνησης τ =
Ιαγων τ = Ιd2θ/dt2 .
Ιd2θ/dt2 = - Dθ
Η
λύση της διαφορικής εξίσωσης δίνει θ
= θ0ημ ( ωt +φ
) με ω = √D/I
Αν
για τη γωνιακή θέση είναι ισχύει θ = θ0ημ( ωt +φ )
η στροφική ταλάντωση είναι αρμονική.
η γωνιακή θέση θ = θ0ημ(
ωt +φ )
η
γωνιακή ταχύτητα dθ/dt = ωθ0συν(ωt + φ)
η
γωνιακή επιτάχυνση d2θ/dt2 = - ω2θ0ημ(ωt +φ) = - ω2θ
η
ΡΟΠΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ τ
= - Ιω2θ Ιω2 = D T = 2π √Ι/D
Το φυσικό εκκρεμές
Κάθε σώμα που βρίσκεται
σε πεδίο βαρύτητας και «κρέμεται» είναι ένα φυσικό εκκρεμές.
« Κρέμεται» σημαίνει ότι
το κέντρο μάζας του είναι χαμηλότερα από το σημείο ανάρτησης, η ισορροπία του
δηλαδή είναι ευσταθής.
Αν ενεργοποιηθεί
κατάλληλα και αφεθεί θα εκτελέσει στροφική ταλάντωση
Αν ενεργοποιηθεί έτσι
ώστε η αιώρησή του να περιορίζεται
σε μικρές γωνιακές
μετατοπίσεις, έτσι ώστε ημθ = θ,
η κίνησή του θα είναι
στροφική αρμονική ταλάντωση
Σε μια τυχαία
στιγμή της αιώρησης τ = - mgημθ. L άρα, για μικρές γωνίες, τ = - - mgLθ
Άρα η κίνηση είναι
στροφική αρμονική ταλάντωση με D
= mgL,
όπου L η απόσταση του σημείου ανάρτησης από το κεντρο μάζας
Για την περίοδο Τ
ισχύει Τ
= 2π√Ι/mgL
όπου Ι η ροπή αδράνειας ως τον προς οριζόντιο
άξονα αιώρησης
Η στροφική ταλάντωση της
μαγνητικής βελόνας
Όταν
ο άξονος της είναι παράλληλος με τις
δυναμικές γραμμές με τον βόρειο πόλο προς τη φορά των δυναμικών η βελόνα
ισορροπεί και βρίσκεται σε ευσταθή ισορροπία
Σε
μια τυχαία θέση τ = - F .d τ = - Bmℓημθ
Για μικρές γωνίες θ ημθ
= θ άρα
τ = - B m ℓθ
συνεπώς η κίνηση
είναι
στροφική αρμονική ταλάντωση με
D = B m ℓ και με περίοδο
Τ = 2π√Ι/Bmℓ
Θερμοδυναμική