4. Ο Spinoza και ο Leibniz. Στη νεώτερη ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ο Ρασιοναλισμός δεν εμφανίστηκε με καμία
ακραία εκδοχή. Παρουσιάστηκε συναινετικός αρκούμενο στο να διακηρύσσει ότι «
ΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΓΝΩΣΗ – και
όχι ολόκληρη- ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΘΕΙ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ».
Η διακήρυξη αυτή είναι συμβατή με το να πούμε ότι «ΧΩΡΙΣ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΜΑΣ ΘΑ
ΗΤΑΝ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΜΕ ΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΓΝΩΣΗ». Η ΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ
ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΚΤΑΤΑΙ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ. ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΥΓΚΡΟΤΕΙΤΑΙ Η ΓΝΩΣΗ ΜΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΟ ΝΟΥ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΗΓΗΘΕΙ
ΚΑΠΟΙΑ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ. Με άλλα λόγια ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΟΥ
«ΔΙΑΘΕΤΕΙ» Ο ΝΟΥΣ – όπως λόγου χάριν η ΑΙΤΙΟΤΗΤΑ- ΕΙΝΑΙ a priori,
προηγούνται δηλαδή της εμπειρίας.