Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

Οι ΦΥΣΙΚΟΙ

Η ΑΠΟΧΡΩΣΗ,

η ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ

και η ΛΑΜΠΡΟΤΗΤΑ

είναι οι τρεις ΕΝΝΟΙΕΣ με τις οποίες οι φυσικοί περιγράφουν ένα χρώμα .

Μέσα από διάφορες συμφωνίες, και οι τρεις αυτές έννοιες, έχουν ποσοτικοποιηθεί , οπότε η περιγραφή κάθε χρώματος γίνεται

σε γλώσσα μαθηματικών.

Το αίσθημα ενός σύνθετου χρώματος έχει πάντοτε μια προσδιοριζόμενη ΑΠΟΧΡΩΣΗ.

Η απόχρωσή του συμπίπτει με μία από τις αποχρώσεις των απλών χρωμάτων.

Έτσι λέμε «αποχρώσεις του κίτρινου, αποχρώσεις του μπλε . . »

.

Εάν το χρώμα είναι ΣΥΝΘΕΤΟ λέμε ότι – κατά κανόνα –

η απόχρωση είναι ΑΚΟΡΕΣΤΗ,

ενώ στην περίπτωση του ΑΠΛΟΥ λέμε ότι είναι πάντα ΚΟΡΕΣΜΕΝΗ.

Το χρώμα του ουρανού

έχει ακόρεστη απόχρωση

ενώ στο απλό μπλε η απόχρωση είναι κορεσμένη

Για κάθε απλό χρώμα ο βαθμός κορεσμού σ είναι σ = 1,

ενώ, στη γενική περίπτωση για ένα σύνθετο είναι σ < 1.

Αυτό ισχύει με κάποιες εξαιρέσεις .

Το magenta, λόγου χάρη, θεωρείται κορεσμένο

με σ = 1, ενώ δεν είναι απλό χρώμα, είναι σύνθετο

Ο βαθμός κορεσμού σ

κάθε απόχρωσης καταγράφει την saturation της απόχρωσης

την οποία στην ελληνική γλώσσα μπορούμε να την αποδώσουμε «καθαρότητα» .

Το ΑΠΛΟ «κορεσμένο» μπλε,

χωρίς καθόλου τη συμμετοχή

πράσινου και κόκκινου

χαρακτηρίζεται και

απόλυτα καθαρό χρώμα

Μπορούμε με κατάλληλες συνθέσεις, ξεκινώντας

από το κορεσμένο αυτό μπλε να δημιουργήσουμε χρώματα

ίδιας απόχρωσης και ίδιας λαμπρότητας αλλά με συνεχώς λιγότερη καθαρότητα

από την άποψη ότι θα «απέχουν» όλο και περισσότερο

από το απόλυτα καθαρό μπλε μόλο που θα έχουν την ίδια απόχρωση

και την ίδια λαμπρότητα με αυτό.

Λέμε ότι σε αυτή την περίπτωση ο βαθμός κορεσμού ελαττώνεται

Η λαμπρότητα του χρώματος μιας επιφάνειας περιγράφει το «πόσα lux ακτινοβολίας» εκπέμπονται από τη φωτιζόμενη επιφάνεια

Μαζί με την απόχρωση και τη saturation συνιστούν

τα ΤΡΙΑ χαρακτηριστικά κάθε χρώματος .

Η τιμή της λαμπρότητας εξαρτάται

α. από την ποσότητα φωτισμού που πέφτει στην επιφάνεια

( για τους φυσικούς «πόσα lux» ή lumen/m² ) και

β. από την ανακλαστικότητά της, το ποσοστό δηλαδή ανακλώμενης ακτινοβολίας

σε σχέση με την προσπίπτουσα, το οποίο για ιδανικό καθρέφτη είναι 100%.

Το lumen είναι εκπεμπόμενη ενέργεια ανά δευτερόλεπτο.

Μια συνηθισμένη λάμπα 100 watt εκπέμπει γύρω στο 1700 lumen

Επειδή η λαμπρότητα δεν είναι ανάλογη προς την ανακλαστικότητα, έχει δημιουργηθεί μία κλίμακα από 0 έως 10 για να περιγράφει τη λαμπρότητα.

Επιφάνειες ίδιας υφής αλλά με διαφορετικό χρώμα οι οποίες εκπέμπουν την ίδια ποσότητα lux έχουν ίσες λαμπρότητες

Η σύνθεση ΜΠΛΕ και ΠΡΑΣΙΝΗΣ ακτινοβολίας σε ισότιμη συμμετοχή,

χωρίς καθόλου κόκκινο, δίνει χρώματα της ΙΔΙΑΣ ΑΠΟΧΡΩΣΗΣ,

της απόχρωσης του κυανού, όλα ΚΟΡΕΣΜΕΝΑ, σ = 1

Παρατίθενται

με μειωνόμενη τιμή

λαμπρότητας

με κατάληξη

το μηδενικής λαμπρότητας μαύρο

δεδομένου ότι

η ποσότητα

εκπεμπόμενης

ακτινοβολίας

είναι όλο

και λιγότερη

Η λαμπρότητα του αρχικού κυανού μπορεί να αυξηθεί -χωρίς να αλλάξει η απόχρωση και η

καθαρότητα ( σ= 1 ) –

εάν προσθέτουμε

ολοένα και περισσότερο

λευκό, δηλαδή

χωρίς να μειώσουμε την

ισότιμη συμμετοχή μπλε και πράσινης

να προσθέτουμε

όλο και περισσότερο κόκκινη.

Η λαμπρότητα θα φθάσει έτσι

στο μέγιστο

που είναι το λευκό,

όταν το κόκκινο

παρέχεται ισότιμα

με την μπλε και την πράσινη

Αξιοποιούν τις τρεις έννοιες των φυσικών

και ιδιαίτερα την ΑΠΟΧΡΩΣΗ.

Τους ενδιαφέρει πολύ και η έννοια ΤΟΝΟΣ

η οποία σχετίζεται με την λαμπρότητα των φυσικών

Απογευματάκι και το δωμάτιο φωτίζεται από το ανοικτό παράθυρο. Στο οπτικό πεδίο του, η μοκέτα του φαίνεται κόκκινη. Σκέφτεται να ανάψει το φως και το κάνει.

100 βατ και η μοκέτα του φαίνεται να ροδίζει.

Σβήνει το φως και καθώς πέφτει το σούρουπο

διακρίνει στη μοκέτα ένα πιο σκούρο κόκκινο. προς το καφετί.

Το ροδί και το σκούρο κόκκινο κατά το σούρουπο είναι

δύο διαφορετικοί ΤΟΝΟΙ του ΚΟΚΚΙΝΟΥ.

Τόνοι είναι οι διαβαθμίσεις

ενός χρώματος ή και μιας απόχρωσης.

Μπορούμε να μιλήσουμε για διάφορους τόνους ενός βυσσινί πουκάμισου

εάν αλλάζουμε την ποσότητα ακτινοβολίας που πέφτει πάνω του

Τους τόνους κάποιου χρώματος συνήθως τους περιγράφουμε με τους προσδιορισμούς

ανοιχτό, πολύ ανοιχτό, σκούρο, βαθύ και πολύ σκούρο

και αναφερόμαστε σε βαθύ κόκκινο, βαθυγάλαζο, σκούρο πράσινο και σκούρο κίτρινο.

Επιστροφή στην πρώτη σελίδα με τα περιεχόμενα

.