Ανδρέας Ιωάννου
Κασσέτας
H
νεογέννητη κβαντική θεωρία πεδίου δεν εξηγούσε μόνο το «πώς» τα ηλεκτρόνια
εκπέμπουν και απορροφούν φωτόνια αλλά και την ιδέα ότι
ΔΥΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑ ΑΠΩΘΟΥΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ
ΑΝΤΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΦΩΤΟΝΙΟ και επιχειρούσε να περιγράψει το «πώς» συντελείται
αυτό.
Η νεογέννητη θεωρία πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια
ανάμεσα στις δεκαετίες του 1930 και του 1940 όταν άρχισε να πλήττεται από
μαθηματικές δυσκολίες. Η σοβαρότερη είναι ότι η αλληλεπίδραση δύο ηλεκτρονίων
είναι μια αέναη δραστηριότητα που οδηγεί σε ΑΠΕΙΡΙΣΜΟΥΣ.
Ένα virtual –δυνητικό-
φωτόνιο που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ηλεκτρόνια γίνεται αυθόρμητα δυνητικό
ζεύγος ηλεκτρονίου ποζιτρονίου που εξαϋλώνεται αμέσως για να ξαναδώσει το
αρχικό φωτόνιο πριν αυτό φθάσει στον προορισμό του και η δίδυμη γένεση να
επαναληφθεί .
Τα προβλήματα των απειρισμών λύθηκαν το έτος
1949, τότε που δύο συνομήλικοι Νεοϋορκέζοι κι ένας, μεγαλύτερός τους Ιάπωνας
ο
Richard FEYNMAN, o Julius SCHWINGER
και ο Sin-Itiro TOMONAGA ,
ανακάλυψαν ένα τρόπο να ξεπεράσουν τα προβλήματα
των απειρισμών εφαρμόζοντας, με τρεις
εντελώς διαφορετικούς ,
ένα τέχνασμα που λέγεται renormalization.
Στα ελληνικά το αποδώσαμε με τη στριφνή λέξη ΕΠΑΝΑΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ.
Αυτό
που προέκυψε ήταν η QED
ίσως η πιο ακριβής Θεωρία της Φυσικής
QED
θα πει Quantum
ElectroDynamics. Σημαίνει, όμως, σε γλώσσα λατινική, και Quod
Erat
Demonstrandum.
αυτά, σε γλώσσα ελληνική, σημαίνουν
«Κβαντική Ηλεκτροδυναμική» και «όπερ έδει δείξαι»
Έθεσε ωστόσο ένα
πολύ σοβαρό ερώτημα:
«Είναι άραγε δυνατόν να περιγράψουμε τις
υπόλοιπες τρεις δυνάμεις χρησιμοποιώντας μία ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΕΔΙΟΥ δηλαδή την
έννοια ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΚΒΑΝΤΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ;»
Κι ακόμα «μήπως υπάρχει μία θεωρία πεδίου που
μπορεί να κάνει όλη τη δουλειά ;»
Για πολλούς από τους νεαρούς φοιτητές του «τότε»,
ο Richard Feynman, παρά την εμφανή
έλλειψη ενδιαφέροντος που έδειχνε για τη Φιλοσοφία, υπήρξε ένα πρότυπο. Όταν
μάλιστα μερικοί από αυτούς, τους
φοιτητές του «τότε», συναντήθηκαν και με
το «Lecture
on
Physics»
και ο Feynman
με Νόμπελ Φυσικής να ποζάρει στη
φωτογραφία παίζοντας μπόνγκο, ο θαυμασμός εκτοξεύτηκε στα ύψη
για να συντηρηθεί τα χρόνια που ακολούθησαν όταν έμαθαν για το
«πόσο αγαπούσε τη ζωή» καθώς και για τις συμβουλές που έδινε στους φοιτητές να
αποφεύγουν τα διάφορα «ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΦΑΡΜΟΖΟΥΜΕ» και να αναζητούν
τα φαινόμενα, τις έννοιες και τους νόμους.