Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

 

William GILBERT

 

Η αγγλική λέξη  electricity εμφανίζεται το έτος 1646 και πηγάζει από την λατινικής δομής λέξη  electricus την οποία είχε εισαγάγει το 1600 ,  ο William Gilbert , στο,  γραμμένο στη λατινική,  βιβλίο του De Magnete με τη σημασία του « αντικείμενο με ελκτικές ιδιότητες όπως αυτές του ήλεκτρου ».  

 

Οι Ίωνες πρέπει να ήταν οι πρώτοι που διαπίστωσαν την παράξενη ιδιότητα που αποκτά το ΗΛΕΚΤΡΟ, ύστερα από την τριβή του με ένα κομμάτι ύφασμα – να έλκει μικρά ελαφρά αντικείμενα. Οι Έλληνες φαίνεται πως αδιαφόρησαν για την ιδιότητα αυτή. Αλλά και ολόκληρη η ανθρωπότητα κατά τις δύο χιλιετίες που ακολούθησαν

δ εν έδειξε να συγκινείται από αυτήν.

 

Το επόμενο ορόσημο των ιδεών για τον ηλεκτρισμό εμφανίστηκε μόλις το 1600 μετά Χριστόν. Ήταν το περίφημο σύγγραμμα « De Magnete»  του William GILBERT.

Ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι η παράξενη ιδιότητα του ήλεκτρου – στην οποία θα δώσει το όνομα ELECTRICUS -  εκδηλώνεται και σε άλλα σώματα όπως το θειάφι, το γυαλί, το ρετσίνι, το βουλοκέρι, το διαμάντι και ο αμέθυστος.

Βέβαια στο βιβλίο του ο Gilbert εστιάζει περισσότερο το ενδιαφέρον του στη συμπεριφορά των μαγνητών. Με αυτό δηλαδή αρχίζει η μελέτη του Μαγνητισμού στη σύγχρονη εποχή. Θεωρείται ένα κλασικό βιβλίο της επιστημονικής βιβλιογραφίας δεδομένου ότι παρουσιάζει μία απόλυτα πετυχημένη προσπάθεια για επαληθεύσεις ορισμένων γεγονότων μέσα από ιδιαίτερα πειράματα.

Το βιβλίο εκδόθηκε το έτος 1600 τον συμβολικό εκείνο χρόνο που θα μπορούσαμε να πούμε ότι χώρισε σαν υδατοφράκτης τον «γενναίο νέο Κόσμο» της σύγχρονης επιστήμης από τον Μεσαίωνα και άσκησε μια αδιαφιλονίκητη επιρροή στον αιώνα που ακολούθησε.

Το πρώτο πράγμα που προτείνει ο Gilbert είναι «να ξαναδούμε με κριτικό μάτι οτιδήποτε έχει γραφτεί μέχρι τώρα για τον Μαγνητισμό».  Το πιο σημαντικό  ίσως σημείο του βιβλίου είναι η άποψη που εκφράζει σχετικά με την αιτία του προσανατολισμού της μαγνητικής βελόνας.

 Γι αυτόν η αιτία δεν βρίσκεται στους ουρανούς – όπως είχαν ισχυριστεί οι παλαιότεροι -  αλλά είναι η ίδια η Γη, ολόκληρη η Γη, αποκλειστικά και μόνο η Γη

η οποία συμπεριφέρεται σαν ένας τεράστιος μαγνήτης. Ο ίδιος πραγματοποίησε ένα σχεδόν  μεγαλοφυές πείραμα για να αποδείξει ότι ο ισχυρισμός ήταν τουλάχιστον ευλογοφανής. Χρησιμοποιώντας έναν μεγάλο σφαιρικό μαγνήτη τον οποίο κατασκεύασε – και τον ονόμασε TERRELA, στα λατινικά «μικρή Γη» - έδειξε ότι κάθε μαγν ητική βελόνα που θα βρεθεί κοντά του προσανατολίζεται με τον τρόπο που προσανατολίζεται η βελόνα κάθε πυξίδας γύρω από τη Γη .

 

Γεννημένος στο Colchester του Essex το 1544, είκοσι χρόνια πριν από τον Γαλιλαίο και τον Σαίξπηρ, και εννέα χρόνια μετά τη βασίλισσα Ελισάβετ,  την εποχή που κυκλοφορεί το βιβλίο είναι 56 ετών.  Την επόμενη χρονιά, το 1601,  θα γίνει ο προσωπικός φυσιοθεραπευτής της βασίλισσας Ελισάβετ και θα διατηρήσει τη θέση αυτή μέχρι τον θάνατο της βασίλισσας το 1603. Λίγους μήνες αργότερα θα πεθάνει και εκείνος, στα 63 του χρόνια, από βουβωνική πανώλη.