Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

Κάτω από τον Ναπολέοντα οι θρίαμβοι της Γαλλίας

ήταν εξίσου μεγάλοι τόσο στην επιστήμη όσο και στα όπλα

Charles Babbage, 1830.

Η περίοδος από την άνοδο του Βοναπάρτη, το 1799, μέχρι την τελική πτώση του, το 1815, θεωρείται μία από τις πιο ένδοξες στην ιστορία της γαλλικής επιστήμης. Είναι η περίοδος που η Γαλλία θα καθοδηγήσει ολόκληρη την Ευρώπη στα Μαθηματικά και στις Επιστήμες. Σειρά ολόκληρη μαθηματικών, φυσικών και χημικών θα αναδειχθούν και θα πραγματοποιηθούν αξιοσημείωτα επιτεύγματα ανάμεσα.

Κορυφαίος ανάμεσά τους ήταν ο Pierre Simon LAPLACE . Γεννημένος το 1749 στο Beaumont-en-Auge της Νορμανδίας με την άνοδο του Βοναπάρτη είναι 50 ετών και έχει ήδη κάνει σημαντική καριέρα στα Μαθηματικά, στην Αστρονομία και στη Φυσική εκδίδει το κορυφαίο ίσως έργο του

Mécanique Céleste -Ουράνια Μηχανική.

Το κύρος του σε όλη Γαλλία ήταν αδιαμφισβήτητο σε σημείο το περιεχόμενο των σπουδών στις Επιστήμες να καθορίζεται κυρίως από αυτόν. Το αντίστοιχο Πρόγραμμα Σπουδών - στην εκπόνηση του οποίου είχε συνεργαστεί και τον κορυφαίο Γάλλο χημικό της εποχής, τον Claude Berthollet - το θεωρούσε ως φυσική προέκταση των ερευνών και των εμβαθύνσεων που είχαν καταφέρει οι Γάλλοι του 18^ου αιώνα πάνω στη νευτώνεια παράδοση, Το Πρόγραμμα αναφέρεται συνήθως ως LAPLACIEN.

Στην πραγματικότητα δεν είναι έργο αποκλειστικά και μόνο του Lalpace και του Berthollet. Είναι «λαπλασιανό» μόνο όσον αφορά την έκταση που έδωσε ο Lalpace σε ορισμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αλλά και αναφορικά λόγω του γεγονότος ότι υπήρξε ο καλύτερος ερμηνευτής του από την εποχή που το σχεδίαζε, γύρω στο 1790, μέχρι τον θάνατό του το 1827. Στα χρόνια της μεγαλύτερης επιτυχίας του το Πρόγραμμα χρωμάτιζε τη γαλλική επιστήμη με έναν ασυνήθιστο συνδυασμό χαρακτήρα και σκοπού. Η κυριαρχία του πάνω στις επιστημονικές εξελίξεις οφείλεται όχι μόνο στις αρετές του αλλά εξίσου και στην αποτελεσματικότητα με την οποία ο Lalpace και ο Berthollet μπορούσαν να ελέγχουν τις επιστημονικές δραστηριότητες με το να είναι εξίσου καλοί δάσκαλοι όσο και ερευνητές .

Η Λαπλασιανή Φυσική είναι ένα στυλ Φυσικής η οποία εξαρτάται από – και συγχρόνως είναι συνυφασμένη» με - αυτό που λέμε «αστρονομική εικόνα της φύσης». Είναι μια Φυσική που επιδιώκει να αντιμετωπίσει όλα τα φαινόμενα – και αυτά της γήινης αλλά και της μοριακής κλίμακας - με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο έβλεπε τα φαινόμενα ουράνια ς κλίμακας, δηλαδή μέσα από ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ, οι οποίες πέρα από τις αναλογίες με τις νευτώνειες δυνάμεις βαρύτητας θα μπορούσαν να εμφανίζονται είτε ως ελκτικές είτε ως απωστικές. Οι νέες δυνάμεις θεωρήθηκαν «μηχανικές» και δεν υπήρχε ανάγκη για μια παραπέρα ερμηνεία τους.

Θεωρείται ενδιαφέρουσα η απάντηση που έδωσε ο Λαπλάς στον Βοναπάρτη όταν εκείνος τον ρώτησε:

« ποιος είναι ο ρόλος του θεού στην εικόνα για το Σύμπαν την οποία μας προτείνετε ; ».

Ο Λαπλάς του απάντησε : « Δεν έχω ανάγκη από μια τέτοια υπόθεση»

Ο ΤΕΛΕΣΤΗΣ ΛΑΠΛΑΣ.

Η λεγόμενη ΕΞΙΣΩΣΗ ΛΑΠΛΑΣ είναι μια ιδιαίτερα σημαντική διαφορική εξίσωση:

∂²u/∂x² + ∂²u/∂y² + ∂²u/∂z² = 0.

Ο ίδιος ο Laplace απέδειξε ότι οι τιμές V του ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ικανοποιούν την εξίσωση ∂²V/∂x² + ∂²V/∂y² + ∂²V /∂z² = 0

Αλλά και ο Λαπλασιανός τελεστής - Opérateur laplacien Laplace operator -

∆ɸ = ∇²ɸ = ∇( ∇ɸ) = ∂²φ/∂x² + ∂²φ/∂y² + ∂²φ/∂z²

αξιοποιείται από τους φυσικούς σε περιπτώσεις όπως η μαθηματική περιγραφή ενός κύματος η ροή θερμότητας και η εξίσωση του Helmholtz.

Η συνεργασία του Laplace με τον Lavoisier

Η συνεργασία του πάνω από όλα ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ Pierre Simon Laplace με τον πριν απόλα ΧΗΜΙΚΟ Antoine Lavoisier είναι γνωστή μέσα από κοινό τους δημοσίευμα. Μια πραγματεία με τίτλο «Memoirs sur la chaleur» - Μνημόνιο πάνω στη Θερμότητα - το 1783 αλλά είναι γεγονός ότι ξεκίνησε έξι χρόνια νωρίτερα. Τον παρτενέρ τον διάλεξε ο Lavoisier. Ο Laplace έξι χρόνια νεώτερος είδε καθαρά μέσα σε αυτή τη σχέση μια ευκαιρία για την αναγνώριση και την προώθησή του πράγματα που ήταν πάντα μέσα στο γεμάτο με φιλοδοξίες οπτικό πεδίο του. Για τα πρώτα τους πειράματα αναφέρθηκε ο Laplace στη δημόσια συνεδρίαση της Academie des Sciences το Πάσχα του 1777. Στην κοινή πραγματεία του 1783 περιγράφονται πειράματα που έγιναν με το θερμιδόμετρο πάγου το οποίο - βασιζόμενες στις ιδέες του Joseph Black - επινοήθηκε από τον Laplace και κατασκευάστηκε με τη βοήθεια ειδικού τεχνίτη από τον Lavoisier.

Το πρώτο ΘΕΡΜΙΔΟΜΕΤΡΟ ΠΑΓΟΥ, η συσκευή

με την οποία οι ερευνητές θα μπορούσαν να μετρούν

ποσότητες του αόρατου εκείνου «κάτι» που ήταν η θερμότητα.

Το μέλλον επεφύλασσε για τους δύο μεγάλους ερευνητές τύχη διαφορετική. Ο Antoine Lavoisier καρατομήθηκε στη λαιμητόμο, ενώ ο Laplace όχι μόνο επεβίωσε

αλλά έγινε και ο καθοδηγητής της «ναπολεόντιας γαλλικής επιστήμης».

Έζησε 78 χρόνια, μέχρι και το 1827, προλαβε δηλαδή και την – με καθοδηγητή τον Ampere - γαλλική άνοιξη του Ηλεκτρομαγνητισμού . Στη δύναμη την οποία ασκεί το μαγνητικό πεδίο σε ένα ρευματοφόρο καλώδιο δόθηκε από τους Γάλλους – προς τιμή του – η προσωνυμία «Δύναμη Laplace» .

Έτσι τη μαθαίνουν οι Γάλλοι μαθητές αλλά με τον ίδιο τρόπο την μαθαίνουν και οι Έλληνες.

Ο ανδριάντας του Laplace

στη γενέτειρά του

Beaumont-en-Auge

.