Table Tennis, Coaching and Sport Science
H Γενική Προετοιμασία των Αθλητών
Ο προγραμματισμός της προπονητικής διαδικασίας αποτελεί τις τελευταίες δεκαετίες το σημαντικότερο όπλο του προπονητή για την επίτευξη της επίδοσης και βελτίωση της απόδοσης. Η αθλητική επιστήμη έχει πετύχει -με μια σειρά ερευνών σε επίπεδο φυσιολογίας της άσκησης, κινητικής μάθησης και εμβιομηχανικής, να δώσει στους προπονητές -με σημαντική αξιοπιστία- τις προσαρμογές και αλλαγές που συμβαίνουν στον οργανισμό του αθλητή, όταν λαμβάνει συγκεκριμένα ερεθίσματα. Η αποκωδικοποίηση αυτών των χαρακτηριστικών, αποτελεί μαζί με τις ψυχοσυναισθηματικές παραμέτρους τις κύριες οδούς προγραμματισμού του προπονητικού έργου. Από εκεί και πέρα ο προπονητής οργανώνει τον όγκο, διάρκεια και ένταση της προπόνησης μαζί με τη βελτίωση της Τεχνικής. Επιπλέον, τώρα πια έχει σημαντικά εργαλεία για να αξιολογεί τους αθλητές του, μιας και η ατομικότητα της προπόνησης είναι απαραίτητη αφού ο κάθε αθλητής έχει τις δικές του ανάγκες βελτίωσης.
Η Βασική Προετοιμασία επιμερίζεται σε δύο μέρη. Το Γενικό και το Ειδικό μέρος. Το πρόγραμμα του Γενικού Μέρους της Προετοιμασίας διαρκεί περίπου 8-12 εβδομάδες ανάλογα το άθλημα, την ηλικία και το επίπεδο των ασκούμενων. Λιγότερο από 8 εβδομάδες δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν οι κατάλληλες προσαρμογές στον οργανισμό του αθλητή, τέτοιες ώστε να δημιουργηθεί το κατάλληλο υπόβαθρο για το υπόλοιπο της χρονιάς. Η διάρκεια των προπονήσεων σε Έφηβους Αθλητές-τριες Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης με προπονητική ηλικία 3-4 ετών πρέπει να είναι συνολικά 4-6 ώρες την ημέρα σε δύο συνεδρίες και με τα αντίστοιχα διαλείμματα. Ένα τυπικό πρόγραμμα προπόνησης έχει την 1η ημέρα δύο συνεδρίες (πρωί - απόγευμα) ενώ την 2η μόνο πρωί έτσι ώστε να υπάρχει η ανάλογη ξεκούραση. Το πλάνο αυτό δέχεται πολλές παραμετροποιήσεις, όμως θεωρώ ότι κάνοντας προπόνηση Πρωί και Απόγευμα θα πρέπει να υπάρχει απαραίτητα ξεκούραση στην 4η ή 6η συνεχόμενη προπόνηση. Προφανώς οι προπονήσεις δεν είναι οι ίδιες. Όταν δίνονται ερεθίσματα βελτίωσης της Γενικής Φυσικής Κατάστασης (Αντοχή, Δύναμη) θα πρέπει να προσαρμόζεται και η αντίστοιχη επόμενη προπόνηση σε μικρότερο όγκο.
Ειδικά την περίοδο των διακοπών από το σχολείο και μέχρι αυτά να αρχίσουν θεωρώ απαραίτητο ο προπονητής να σχεδιάζει δύο προπονητικές μονάδες κάθε ημέρα με φυσικά τα αντίστοιχα διαλείμματα. Είναι -μαζί με τις διακοπές των εορτών- οι μοναδικές περίοδοι όπου μπορούν οι έφηβοι αθλητές-τριες να έχουν δύο προπονητικές μονάδες καθημερινά και δεν θα πρέπει να χάνονται. Επιπλέον, από προπονητική καθαρά σκοπιά δεν μπορεί κάποιος να κάνει 4-5 ώρες συνεχόμενα προπόνηση, οπότε ειδικά η καλοκαιρινή προετοιμασία θα πρέπει να έχει δύο προπονήσεις σε σχεδόν καθημερινή βάση. Σε πολλές χώρες γίνονται και 3-4 προπονητικές μονάδες κάθε μέρα όμως πρόκειται για αθλητές που έχουν διαφορετικό πρόγραμμα σε όλη τη χρονιά από τους Έλληνες αθλητές.
Τα σημαντικότερα λάθη που γίνονται στην διάρκεια της προετοιμασίας και πολλές φορές ακολουθούν και όλη τη χρονιά είναι τα εξής:
1. Δεν έχει γίνει στοιχειώδης προγραμματισμός του όγκου, διάρκειας και έντασης της προπόνησης, σχεδιασμένος στις απαιτήσεις του κάθε αθλητή-τριας
2. Δεν αφιερώνεται ικανοποιητικός χρόνος για τη βελτίωσης της Αντοχής και μετά της Δύναμης. Αν δεν βελτιωθεί η Γενική Αντοχή δεν είναι δυνατόν να έχουμε προσαρμογές στην Ειδική
3. Λόγω του μη προγραμματισμού που ανέφερα πιο πάνω, δίνονται ερεθίσματα χωρίς συνέχεια που δεν επιφέρουν τις απαραίτητες προσαρμογές ή στην χειρότερη περίπτωση προκαλούν τραυματισμό π.χ. προπόνηση αντοχής και δύναμης μαζί.
4. Η προετοιμασία κρατάει πολύ μικρό διάστημα τόσο σε Προπονήσεις/ εβδομάδα όσο και σε διάρκεια εβδομάδων.
5. Δεν γίνεται στην αρχή αξιολόγηση των αθλήτών-τριων και έτσι δεν είναι δυνατόν ο προσδιορισμός του όγκου της προπόνησης ατομικά.
6. Δεν τίθενται στόχοι τόσο σε ατομικό όσο και ομαδικό επίπεδο.
7. Δεν δίνεται έμφαση στην αποθεραπεία
8. Δεν επιμερίζεται η τεχνική εκτέλεση των κτυπημάτων στη φάση της διδασκαλίας σύμφωνα με τις επιταγές της κινητικής μάθησης.
Το τελευταίο δεν είναι μόνο αρνητικό σημείο της προετοιμασίας αλλά παρατηρείται και σε άλλες φάσεις.
Κλείνοντας νομίζω ότι ο σύγχρονος προπονητής δεν έχει πια καμία δικαιολογία όταν κατακλύζεται από πληροφορίες της αθλητικής επιστήμης, να μην ακολουθεί τις αρχές της σύγχρονης προπονητικής μιας και τώρα πια η χρήση των παραπάνω αποτελεί εχέγγυο επιτυχίας. Το μόνο που χρειάζεται είναι να είναι ενημερωμένος, με διάθεση να μάθεi και φυσικά να μην περιορίζει την απασχόλησή του μόνο μέσα στο γήπεδο.
Τέλος εποχήςΜετά από έντεκα χρόνια αποφάσισα να παραιτηθώ από Ομοσπονδιακός Προπονητής της Ε.Φ.Ο.Επ.Α. Σίγουρα ήταν ένα μακρύ ταξίδι όπου αποκόμισα πολλές και σημαντικές εμπειρίες για την άρτια και επιστημονική υποστήριξη των αθλητών-τριων καθώς και διαχείρισης σύνθετων καταστάσεων. Είχα τη χαρά να συνεργαστώ με πολλούς προπονητές, αθλητές, παράγοντες και γονείς, τόσο ως προπονητής όσο και ως υπεύθυνος επιμόρφωσης της Ομοσπονδίας. Επίσης, είχα την ευκαιρία να κάτσω στον πάγκο των Εθνικών Ομάδων σε πάρα πολλές Διεθνείς διοργανώσεις. Η γεύση που απομένει μετά από το κλείσιμο αυτού του κύκλου είναι θετική. Από εδώ και πέρα θα συνεχίσω την προπονητική μου καριέρα από άλλα πόστα, πάντα όμως με αίσθημα ευθύνης απέναντι στον αθλητή και με όραμα. Άλλωστε, το έχω πολλάκις πει, ότι είναι ευτύχημα να εργάζομαι στη δουλειά που έχω επιλέξει να κάνω. Ο καθένας μπορεί να προσφέρει εφόσον έχει διάθεση να εξελιχθεί και μεράκι. Η σελίδα θα συνεχίσει να υφίσταται και να ενημερώνει όλους όσους κάνουν τη τιμή να την επισκέπτονται.
Με Εκτίμηση, Μιχάλης Κατσικαδέλης Ξεκινώντας μια νέα αγωνιστική χρονιά
Συνήθως ο Αύγουστος είναι ο βασικός μήνας προετοιμασίας για τους αθλητές της Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης και όχι μόνο. Μαζί με τις πρώτες ημέρες του Σεπτέμβρη αποτελούν μια σημαντική ευκαιρία για το προπονητή και τους αθλητές να εντατικοποιήσουν τις προπονήσεις τους, μιας και δεν υπάρχουν αγωνιστικές υποχρεώσεις που να πιέζουν και να δημιουργούν άγχος καθώς επίσης το σχολείο βρίσκεται σε διακοπές, οπότε υπάρχει άνεση στη διαχείριση του διαθέσιμου χρόνου για προπόνηση. Η περίοδος αυτή -η οποία συνολικά διαρκεί περίπου 8-10 εβδομάδες- αποτελεί ένα πολύ σημαντικό "κρίκο" στην αλυσίδα της εξέλιξης των αθλητών όπως επίσης και στα άμεσα αγωνιστικά του αποτελέσματα της χρονιάς που ακολουθεί. Παρόλα αυτά θα πρέπει ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των προγραμμάτων να γίνεται με ακρίβεια και αναλύοντας κάθε φορά τα δεδομένα που λαμβάνουμε από τους αθλητές, αφού δεν είναι όλα τα προγράμματα το ίδιο επιβαρυντικά για όλους. Είναι καθήκον του προπονητή να σχεδιάζει έτσι τη προπόνηση -όχι μόνο τη γενική προετοιμασία- προκειμένου το πρόγραμμα να ανταποκρίνεται στους στόχους του και σίγουρα να μην επιβαρύνει υπερβολικά τους ασκούμενους. Ιδιαίτερα την περίοδο της βασικής προετοιμασίας όπου υπάρχει πολλές φορές αποχή από αθλητικές δραστηριότητες τις προηγούμενες 15-20 ημέρες, η μετάβαση στα δύσκολα προγράμματα θα πρέπει να είναι σταδιακή επιτρέποντας στους ασκούμενους να προσαρμοστούν. Η ομαλή προσαρμογή θα επιτρέψει τη συνέχεια του προγράμματος και θα αποφύγει ανεπιθύμητες καταστάσεις όπως τραυματισμοί. Η δοσολογία των ασκήσεων και η συχνότητα των προπονήσεων είναι συνισταμένη της βιολογικής και προπονητικής ηλικίας των αθλητών, των στόχων που έχουν για τη νέα χρονιά καθώς και του επιπέδου τους. Ενδεικτικά ένα πρόγραμμα προπονήσεων με 3 συνεδρίες Φυσικής Κατάστασης/ εβδομάδα και με 5-6 τεχνικής είναι αρκετό για αθλητές της εφηβικής ηλικίας που ασχολούνται 3-4 έτη συστηματικά με το άθλημα. Και πάλι όμως θα ήθελα να τονίσω ότι η πείρα του προπονητή και η τήρηση των κανόνων της Φυσικής Αγωγής είναι το κλειδί για την οργάνωση της προπόνησης. Στην περίοδο της προετοιμασίας θα πρέπει να εξασκηθούν όλα τα τεχνικά στοιχεία που έχουν διδαχθεί οι αθλητές καθώς και να γίνει εκμάθηση/ εφαρμογή και νέων τεχνικών. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στις ασκήσεις μυικής συναρμογής αλλά και βελτίωσης του επιπέδου της Γενικής Φυσικής Κατάστασης. Είναι απαραίτητο κατά τη διάρκεια της προετοιμασία να αξιολογήσουμε τα επίπεδα της Φ.Κ. των αθλητών έτσι ώστε να σχεδιάσουμε ουσιαστικά προγράμματα. Ως παράδειγμά μπορούμε να έχουμε το τεστ των 1500μ. που αναφέρεται και στο βιβλίο της ITTF (Coaching Manual 1). Το τεστ δείχνει τα επίπεδα της Αντοχής των αθλητών και συστήνεται η επανάληψή του μηνιαίως για τον καλύτερο έλεγχο. Σίγουρα δεν είναι το μόνο αφού ανατρέχοντας στη βιβλιογραφία μπορούμε αν βρούμε πολλά αξιόπιστα και εύκολα στην πραγματοποίηση άλλα τεστ. Τέλος, η περίοδος της προετοιμασία είναι εξίσου σημαντική για τη δημιουργία αθλητικού ομαδικού πνεύματος ανάμεσα στα μέλη της ομάδας όπως επίσης και καλλιεργεί την αθλητική παιδεία των μελών της. Δεν θα πρέπει να αμελούμε να ενθαρρύνουμε τους αθλητές, ιδιαίτερα αυτούς που βλέπουν ότι η απόδοσή τους είναι μακριά από αυτήν που άφησαν στο τέλος της αγωνιστικής χρονιάς. Σίγουρα με την ενθάρρυνση και την καλώς εννοούμενη πίεση όλα θα πάνε καλά.
Καλή Αρχή!! Σχολή Προπονητών Γ.Γ.Α.Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ε.Φ.Ο.Επ.Α. η σχολή προπονητών Γ΄κατηγορίας της Γ.Γ.Α. αναβάλλεται. Για περισσότερες πληροφορίες εδώ Επιμόρφωση Κ.Φ.Α. Φλώρινας
|
