ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 'BUTEYKO' 

Η μέθοδος ‘BUTEYKO' αντιπροσωπεύει την ανάπτυξη της θεωρίας του συνδρόμου υπεραερισμού. Αυτή η θεωρία βασίστηκε στη σύγχρονη κατανόηση του πολύ σημαντικού βιολογικού ρόλου του CO2 στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο ανθρώπινος μεταβολισμός αναπτύχθηκε στις αρχαίες βιολογικές περιόδους όταν η περιεκτικότητα του CO2 στον αέρα και το νερό μετριόταν σε δεκάδες επί τοις εκατό. Σ' αυτόν τον παράγοντα πιθανώς οφείλεται το ότι μια σταθερή συγκέντρωση του CO2, περίπου 7 %, πρέπει να είναι η απόλυτα βασική κατάσταση σε κάθε ανθρώπινο κύτταρο και καθοριστική για να διατηρούνται όλοι οι φυσιολογικοί οδοί των βιοχημικών διαδικασιών.

Το πρόβλημα στην ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού εμφανίστηκε από τη μείωση του CO2 στην ατμόσφαιρά μας από δεκάδες επί τοις εκατό, στα αρχαία χρόνια, στο σημερινό 0,03%. Η ανάπτυξη του ανθρώπου προσαρμόστηκε σ' αυτήν την κατάσταση δημιουργώντας ένα αυτόνομο εσωτερικό περιβάλλον με αέρα, τους κυψελιδικούς χώρους των πνευμόνων. Αυτές οι κυψελίδες περιέχουν περίπου 6,5 % CO2, δημιουργώντας ένα εμπόδιο στον περιβάλλοντα αέρα. Το αέριο μείγμα στη μήτρα είναι επίσης ενδιαφέρον δείκτης για το ιδεώδες ανθρώπινο περιβάλλον. Εκεί υπάρχουν τιμές μεταξύ 7% και 8% σε CO2. O καθηγητής Buteyko αναφέρθηκε σ' αυτό το αντικείμενο στο Παγκόσμιο Συνέδριο Βιοχημείας που έγινε στη Μόσχα το 1972.

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

1. Το CO2 είναι, μέσω της μετατροπής του σε ανθρακικό οξύ, ο πιο σημαντικός ρυθμιστής της οξεοβασικής ισορροπίας. Ένα χαμηλό ποσό CO2 μπορεί να οδηγήσει σε αλκάλωση. Αν το επίπεδο του CO2 πέφτει κάτω από 3% μετακινεί το ΡΗ στο 8 όπου όλος ο οργανισμός πεθαίνει.

2. Το χαμηλό ποσό CO2 είναι η κύρια αιτία της εκτόπισης της διαχωριστικής καμπύλης της οξυαιμοσφαιρίνης, και εξαιτίας αυτού δεν εφοδιάζονται με την απαραίτητη ποσότητα οξυγόνου οι ιστοί και τα ζωτικά όργανα (φαινόμενο BOHR).

3. Η φτωχή οξυγόνωση οδηγεί σε υποξία και ολική κλιμάκωση της αταξίας στον οργανισμό.

4. Το CO2 είναι ένας από τους κύριους παράγοντες της διαστολής των τριχοειδών αγγείων. Γι' αυτό μια μικρή πτώση του είναι αιτία σπασμών στους ιστούς του εγκεφάλου, των βρόγχων κλπ.

5. Ο υπεραερισμός είναι η αιτία της προοδευτικής μείωσης του CO2. Όσο βαθύτερη είναι η αναπνοή, τόσο πέφτει το επίπεδο συγκέντρωσης του CO2.

6. Το CO2 είναι ο καταλύτης του μεταβολισμού του σώματος. Έχει ένα ζωτικό ρόλο στη βιοσύνθεση των αμινοξέων και των αμιδίων τους, των λιπιδίων, των υδατανθράκων κλπ.

Μέσω της κατανόησης της φυσιολογίας της κυκλοφορίας μπορούμε να αρχίσουμε να βλέπουμε τη σχέση μεταξύ του CO2 και της οξυγόνωσης του σώματος, του CO2 και της ασθένειας. Είναι φανερό ότι όταν βαθαίνει η αναπνοή δεν σημαίνει ότι αυξάνει η οξυγόνωση. Αντίθετα σημαίνει ότι μειώνεται η οξυγόνωση, που οδηγεί σε υποξία, διαταράσσεται η οξεοβασική ισορροπία και δημιουργούνται σπασμοί στα αγγεία.

Το πέμπτο σημείο της κατανόησης της φυσιολογίας της κυκλοφορίας εξηγεί την καταστρεπτική και δηλητηριώδη επίδραση που έχει ο υπεραερισμός στον οργανισμό. Μας δείχνει καθαρά (σε συνδυασμό με άλλα σημεία) ότι η βαθιά αναπνοή οδηγεί σε ανισορροπία στο σώμα και γενικά στη χειροτέρευση της υγείας.

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΟΥ ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΥ

Ο όρος 'υπεραερισμός' πρέπει να είναι πλήρως καθορισμένος. Δεν αναφέρεται μόνο στις πιο ακραίες και ορατές περιπτώσεις. Ο υπεραερισμός απλά σημαίνει 'μια αύξηση στη λειτουργία των πνευμόνων πάνω από τη φυσιολογική αναγκαία ποσότητα'. Η σημασία της ανακάλυψης του Buteyko έγκειται στο γεγονός της διάγνωσης αυτού που ο Buteyko ορίζει σαν 'κρυφό υπεραερισμό', που κάποιος δηλαδή αναπνέει βαθιά για μακρύ χρονικό διάστημα και που δεν είναι φανερό στον ασθενή.

Αν ένας ασθενής αναπνέοντας υπερβολικά 30 L/ λεπτό μπορεί να φτάσει σε καταστροφικές συνέπειες σε πολύ μικρό χρόνο, μετά πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αναπνέοντας 5-10 L/ λεπτό θα έχει εξίσου τρομερές συνέπειες όταν αυτό γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πλειοψηφία των ασθματικών αναπνέει 3-5 φορές βαθύτερα από την κανονική ποσότητα και μερικές φορές ακόμα περισσότερο.

Η βλαβερή επίδραση της βαθιάς αναπνοής στον οργανισμό είναι ένα άμεσο αποτέλεσμα της έλλειψης CO2 . Αυτό έχει αποδειχθεί από πολλά πειράματα, αρχίζοντας από την εργασία του πολύ γνωστού φυσιολόγου Dr. D. Henderson, το 1909. Στα πειράματά του, ζώα αναγκάστηκαν μηχανικά να αναπνέουν βαθιά και το αποτέλεσμα ήταν να πεθάνουν.

ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Το CO2 , λόγω της μετατροπής του σε ανθρακικό οξύ, είναι ο πιο βασικός παράγοντας της οξεοβασικής ισορροπίας του σώματος. Μειώνοντας το CO2 στα πνευμόνια με τη βαθιά αναπνοή, μετακινείται το ΡΗ του αίματος προς το αλκαλικό, το οποίο αλλάζει το ρυθμό της δραστηριότητας των ενζύμων και των βιταμινών του σώματος. Ένα αλκαλικό σύστημα είναι πιο ευαίσθητο σε ιώσεις και αλλεργίες. Η μεταβολή του ρυθμού δραστηριότητας του μεταβολικού ρυθμιστή διαταράσσει τη φυσιολογική ροή των μεταβολικών διαδικασιών και οδηγεί στο θάνατο των κυττάρων. Όπως αναφέρθηκε πριν, αν το ποσό του CO2 μειωθεί κάτω από 3%, το ΡΗ φτάνει στο 8 και όλος ο οργανισμός πεθαίνει.

ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΣ, ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Τα συμπτώματα των διαφόρων διαταραχών στον οργανισμό ενός ατόμου που αναπνέει βαθιά είναι εξαιρετικά ποικίλα. Οι παραδοσιακές μέθοδοι ανάλυσης της ασθένειας έχουν καταλήξει σε διάφορα συμπτώματα της βαθιάς αναπνοής (βρογχόσπασμοι, σπασμοί του μυοκαρδίου, αύξηση ή μείωση της αρτηριακής πίεσης, λιποθυμίες που συνοδεύονται από σπασμούς) δίνοντας ονομασίες στις διάφορες ασθένειες: βρογχικό άσθμα, στενοκαρδία, υπέρταση, αλλεργίες κλπ. Οι δεύτερες ονομασίες οδηγούν σε περιπλοκές όπως αρτηριοσκλήρωση, έμφραγμα του μυοκαρδίου και αποπληξία.

Η θεωρία της ασθένειας εξαιτίας της βαθιάς αναπνοής έχει παρουσιαστεί παλιότερα σε μια διάλεξη: 'Η ανακάλυψη της Βαθιάς Αναπνοής σαν η Κύρια Αιτία για τις Αλλεργίες, Αρτηριοσκλήρωση, Ψύχωση, Φυματίωση, Προκαρκινικές καταστάσεις και Άλλα Συμπτώματα της Ασθένειας'.

Σ' αυτή τη διάλεξη ο καθηγητής Buteyko αναφέρει ότι η ανακάλυψή του δεν περιορίζεται μόνο σε μια μέθοδο θεραπείας της ασθένειας, αλλά αποκαλύπτει την αιτία της. Ο καθηγητής Buteyko πιστεύει ότι η σύγχρονη ιατρική έχει περιέλθει στο επίπεδο του τυφλού εμπειρισμού. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει επειδή οι προσπάθειές της να βρει τις αιτίες των ασθενειών όπως άσθμα, στενοκαρδία, υπέρταση κλπ, έχουν αποβεί άκαρπες κι έτσι ποδοπατήθηκε μια σημαντική αρχή της ιατρικής. Η πιο σημαντική αρχή πάνω στην οποία βασίζεται η θεωρία του Buteyko είναι: 'Μη έχοντας βρει την αιτία της ασθένειας δεν μπορεί να θεραπευτεί ο ασθενής. Μόνο έχοντας ανακαλύψει την αιτία της ασθένειας, είναι δυνατό να εγγυηθούμε την αποκατάσταση'.

Η σύγχρονη ιατρική για την ώρα ή έχει σταματήσει να ψάχνει για τις αιτίες του άσθματος, της στενοκαρδίας, της υπέρτασης κλπ ή έχει λανθασμένες εντυπώσεις για τις αιτίες. Γι' αυτό αυτές οι ασθένειες παραμένουν αθεράπευτες. Κατανοώντας τους φαινομενικούς παράγοντες μπορούμε μόνο να ελπίζουμε στη θεραπεία του προβλήματος συμπτωματικά. Μόνο μέσω της κατανόησης της αιτίας της ασθένειας μπορούμε να ελπίζουμε στη θεραπεία.

Έχει γίνει γνωστό από τις έρευνες του καθηγητή Buteyko, ότι η βαθιά αναπνοή είναι ο άμεσος υπεύθυνος για τουλάχιστον 150 ασθένειες. Ο Buteyko έχει καταφέρει μια τεράστια σύνθεση των ασθενειών και έχει βρει πως οι ασθένειες όπως άσθμα υπέρταση, στενοκαρδία, έμφραγμα του μυοκαρδίου, αποπληξίες, αιμορροΐδες, έκζεμα, μεταξύ άλλων, είναι όλα συμπτώματα της ανισορροπίας του οργανισμού που δημιουργεί η βαθιά αναπνοή. Σε περιπτώσεις που οι ασθενείς του Buteyko είχαν όλες αυτές τις ασθένειες, όλοι είχαν θεραπευτεί, όπως αποδείχτηκε στις έρευνες έγκρισης στο Λένινγκραντ και στη Μόσχα. Η θεωρία του Buteyko αναφέρει ότι αυτές οι ασθένειες είναι οι αμυντικοί μηχανισμοί του σώματος ενάντια στην υπερβολική μείωση του CO2 εξαιτίας του υπεραερισμού.

ΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Η μείωση του CO2 στα νευρικά κύτταρα μεγαλώνει το όριο διεγερσιμότητάς τους, κρατώντας σε εγρήγορση όλους τους κλάδους του νευρικού συστήματος και καθιστώντας το εξαιρετικά ευαίσθητο στα εξωτερικά ερεθίσματα. Αυτό οδηγεί σε ευερεθιστότητα, αϋπνία, προβλήματα στρες, ανεξήγητες ανησυχίες και φόβους, αλλεργικές αντιδράσεις κλπ. Σύμφωνα μ' αυτά, το κέντρο της αναπνοής είναι περισσότερο διεγερμένο και γίνεται αιτία για περαιτέρω μείωση του CO2. Μ' αυτό τον τρόπο αρχίζει άλλος ένας φαύλος κύκλος.

Η ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΘΙΑΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

Έχοντας φτάσει κατευθείαν στα φυσιολογικά προβλήματα του υπεραερισμού και στα αποτελέσματα της εκπνοής μεγάλης ποσότητας CO2 , δημιουργείται το προφανές ερώτημα: Ποια είναι τα αίτια της βαθιάς αναπνοής; Τι δημιουργεί τον υπεραερισμό; Υπάρχουν μερικοί παράγοντες που προκαλούν βαθιά αναπνοή. Ο πιο σημαντικός παράγοντας, κατά τη γνώμη του Buteyko, είναι η προπαγάνδα της χρησιμότητας της βαθιάς αναπνοής. Ο σύγχρονος άνθρωπος ξεκινά να αναπνέει βαθιά πριν ακόμα γεννηθεί, όταν η μητέρα του κάνει ασκήσεις βαθιάς αναπνοής στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συχνά το νεογέννητο ενθαρρύνεται να αυξήσει την αναπνοή του έχοντας τα μικρά του χέρια σηκωμένα και ελεύθερα. Και το ίδιο ακολουθεί και στα νηπιαγωγεία, τα σχολεία, το στρατό, τον αθλητισμό κλπ. Η βαθιά αναπνοή ενθαρρύνεται χωρίς καμιά επιστημονική βάση.

Υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες όπως η πολυφαγία, ειδικά ζωικών πρωτεϊνών (ψάρι, κοτόπουλο, αυγά, γάλα, κρέας) που εντείνουν την αύξηση της αναπνοής. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ζωικά αυξάνουν την αναπνοή περισσότερο από τα φυτικά, τα μαγειρεμένα περισσότερο από τα ωμά.

Άλλος παράγοντας από τον οποίο εξαρτάται η αναπνοή είναι η κατάσταση περιορισμένης κίνησης και η έλλειψη φυσικής εργασίας ή δραστηριότητας. Η φυσική δραστηριότητα ενθαρρύνει την ελευθέρωση του CO2 από τα κύτταρα, αυξάνοντας το επίπεδό του στο σώμα. Η αναπνοή εξαρτάται από την υδροδυναμική, από τη στάση ξεκούρασης στο κρεβάτι σε παρατεταμένη οριζόντια θέση (ειδικά ξαπλώνοντας ανάσκελα) και τον πολύ ύπνο. Συστάσεις για μεγαλύτερες περιόδους ύπνου και ακόμα θεραπείες ύπνου δεν έχουν βοηθήσει κανέναν. Τα περισσότερα επεισόδια επιληψίας, άσθματος, καρδιακού εμφράγματος, αποπληξίας, παράλυσης κλπ συμβαίνουν προς το τέλος του ύπνου, γύρω στις 5 το πρωί. Επιπλέον παράγοντες που επηρεάζουν την αναπνοή είναι οι διάφορες συγκινήσεις (θετικές ή αρνητικές), το στρες, η ζέστη, το αποπνικτικό περιβάλλον. Από την άλλη μεριά η ηρεμία και η χαμηλή θερμοκρασία βοηθούν τη ρηχή αναπνοή.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ‘BUTEYKO'

Ο σκοπός της μεθόδου ‘BUTEYKO' είναι να διορθώσει τον τρόπο αναπνοής του ασθενή, αποκαθιστώντας την στο φυσιολογικό επίπεδο. Μ' αυτό τον τρόπο διορθώνεται η μείωση του CO2. Η διαδικασία του Βuteyko είναι απόλυτα ασφαλής και χωρίς φάρμακα.

Σε αντίθεση με τους κινδύνους της έλλειψης CO2, αν η αναπνοή μειώνεται φτάνοντας στο φυσιολογικό τότε και το επίπεδο του CO2 αυξάνεται κανονικά από 0,5% ως 1,0%, δεν παρουσιάζονται αρνητικά συμπτώματα. Σε αντίθεση, με τις δυσάρεστες συνέπειες της βαθιάς αναπνοής όπως βρογχικό άσθμα, στενοκαρδία, υπέρταση, αναπτύσσει φαινόμενα μεγάλης αντοχής με μεγαλύτερα από τα κανονικά επίπεδα CO2. Οι κλινικές έρευνες του Buteyko το έχουν αποδείξει αυτό εδώ και δεκαετίες. Είναι πασιφανές ότι μειώνοντας το βάθος της αναπνοής Δεν φτάνουμε σε κανενός είδους ανεπιθύμητα περιστατικά.

Ποια είναι η σωστή ή κανονική ποσότητα αέρα που πρέπει να αναπνέουμε; Αυτή διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ένας μέσος όρος είναι 3-4 λίτρα το λεπτό.