Text Box: Δ΄ Ενότητα: Ελληνισμός έξω από τα σύνορα

 

 

 

 

 

 

Text Box: 1.Text Box: Κύπρος: το φυσικό και το κοινωνικό περιβάλλον (κεφ. 44-45)

 

 

 

 

Ø    Παρατήρησε τον παραπάνω χάρτη. Εντόπισε τη θέση της  Κύπρου σε σχέση

            με την Ελλάδα. Κοντά σε ποιες ηπείρους βρίσκεται;

            …………………………………………………………………………………………

             …………………………………………………………………………………………

Η Κύπρος βρίσκεται στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι το τρίτο νησί της Μεσογείου σε έκταση μετά τη Σικελία και τη Σαρδηνία.

    Το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους είναι ορεινό. Νοτιοδυτικά δεσπόζει η οροσειρά του Τροόδου με ψηλότερο βουνό της τον Όλυμπο και βορειοδυτικά η οροσειρά του Πενταδάκτυ-λου. Ανάμεσά τους απλώνεται η πεδιάδα της Μεσαριάς.

 

 

 

    Στην Κύπρο υπάρχουν μόνο μικρά ποτάμια τα οποία πηγάζουν από τον Τρόοδο.

    Το κλίμα της Κύπρου είναι μεσογειακό με θερμό καλοκαίρι και ήπιο χειμώνα.

    Οι πεδιάδες της Κύπρου, που είναι πολύ εύφορες, παράγουν δημητριακά, σταφύλια, ελιές, εσπεριδοειδή, βαμβάκι κ.α. Επίσης, τα βουνά της είναι καταπράσινα από πεύκους και κέδρους. Στα κυπριακά δάση ζουν σπάνια ζώα, όπως το αγρινό ή μουφλόν, ένα είδος αιγοπροβάτου. 

 

Η σύνθεση του πληθυσμού της Κύπρου έχει σχέση με την ιστορία του νησιού. Πριν από το 1974, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού αποτελούνταν κυρίως από  Ελληνοκύπριους (82%), και Τουρκοκύπριους (16%). Στο νησί υπήρχαν επίσης Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Φραγκολεβαντίνοι (2%). Επειδή η πλειοψηφία του πληθυσμού ήταν ανέκαθεν ελληνικής καταγωγής ο πολιτισμός του νησιού έχει τα χαρακτηριστικά του ελληνικού πολιτισμού, δηλαδή έχει ίδια τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα.

    Η Κύπρος, εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης, γνώρισε πολλούς κατακτητές (Φράγκοι, Βενετοί, Τούρκοι, Άγγλοι). Η Κύπρος ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο κράτος το 1960. Το 1974 οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο και το νησί διαιρέθηκε στα δυο. Οι Ελληνοκύπριοι άφησαν τα σπίτια τους και συγκεντρώθηκαν στο νότιο τμήμα του νησιού, ενώ οι Τουρκοκύπριοι στο βόρειο. Εκεί ήρθαν και εγκαταστάθηκαν επίσης και πολλοί έποικοι, δηλαδή Τούρκοι φερμένοι από το εσωτερικό της Τουρκίας. Πριν το 1974, ο πληθυσμός του νησιού ήταν γύρω στις 500.000. Όμως από τότε δεν έχουν γίνει απογραφές στο βόρειο τμήμα κι έτσι δεν γνωρίζουμε τον πληθυσμό του.  

    Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι συγκεντρωμένο στις μεγάλες πόλεις. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Λευκωσία, που σήμερα είναι κομμένη στα δυο. Μεγαλύτερες πόλεις στο ελεύθερο τμήμα του νησιού είναι η Λεμεσός, η Λάρνακα, και η Πάφος. Στο βόρειο τουρκοκρατούμενο μέρος του νησιού μεγαλύτερες πόλεις είναι η Κερύνεια και η Αμμόχωστος.

Text Box: Αν θέλεις διάβασε κι αυτό Οι κάτοικοι της Κύπρου Οι Έλληνες ήρθαν για πρώτη φορά στην Κύπρο τουλάχιστον 1400 χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού. Εγκαταστάθηκαν στο νησί και έχτισαν πολλές πόλεις: τη Σαλαμίνα, την Πάφο, τη Λάπηθο, την Αίπεια, το Ιδάλιο και άλλες. Με τον τρόπο αυτό κυριάρχησαν στο νησί και με το πέρασμα των χρόνων η Κύπρος έγινε ένα ελληνικό νησί. Οι Τούρκοι κατέκτησαν την Κύπρο το 1571 μ.Χ., δηλαδή 3.000 χρόνια μετά τον ερχομό των Ελλήνων. Έφεραν στο νησί αρκετούς Τούρκους στρατιώτες με τις οικογένειές τους και κατοίκησαν στις πλούσιες περιοχές του νησιού. Οι πρώτοι Μαρωνίτες ήρθαν στην Κύπρο από το Λίβανο τον όγδοο αιώνα μ.Χ. για να γλιτώσουν από τις αραβικές επιδρομές. Οι πιο πολλοί Αρμένιοι ήρθαν στο νησί μετά τη μεγάλη σφαγή των Αρμενίων στην Τουρκία το 1915. Όλοι οι κατοικούν στις πόλεις και ασχολούνται με το εμπόριο. Οι κάτοικοι της Κύπρου ζούσαν αρμονικά για πολλά χρόνια, αλλά η κατάσταση άλλαξε με την τουρκική εισβολή το 1974, η οποία δημιούργησε πολλά προβλήματα στις σχέσεις των κοινοτήτων. «Γνωρίζω το περιβάλλον μου», Γεωγραφία Δ΄ Δημοτικού Κύπρου

Εργασίες

 

1.               Απάντησε στα αινίγματα:

    ( Στην ανάγκη ανάτρεξε στις πληροφορίες του μαθήματος.)

 

Βουνά: - Ποιο βουνό της Κύπρου έχει…πέντε δάκτυλα;

                  - Ποιο βουνό της Κύπρου το βρίσκουμε και στην Ελλάδα;

Πόλεις: - Ποια πόλη της Κύπρου είναι από …κερί;

- Ποια αρχαία πόλη στην Κύπρο είναι και ελληνικό νησί;

 

 

2.               Συμπλήρωσε της γεωγραφικούς όρους που λείπουν από το χάρτη της Κύπρου.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πρόσθετες εργασίες

 

 

1.       Διάβασε το παρακάτω κείμενο και βρες τα στοιχεία που ενώνουν την Κύπρο  με τη βυζαντινή ιστορία. Γράψε τα συμπεράσματά σου.

    «Όταν γίνονταν οι αλλεπάλληλες πειρατικές επιδρομές των Σαρακηνών στην Κύπρο, οι βυζαντινοί αυτοκράτορες έστελναν ηρωικούς Έλληνες πολέμαρχους από τον Ταύρο της Μικρασίας να προστατέψουν το νησί. Ήταν οι λεγόμενοι Ακρίτες που φύλαγαν τα σύνορα.

    Όταν ένας από τους πιο δυνατούς παλικαράδες Σαρακηνούς, ύστερ’ από φοβερή μάχη με το Διγενή, βγήκε νικημένος, για να σωθεί από του Ακρίτα τα χέρια, μπήκε σ’ ένα πλεούμενο και τράβηξε για την Κύπρο, απ’ όπου θα πήγαινε στη Συρία. Ο Διγενής τον πήρε στο κατόπι και βγήκε στην Κερύνεια. Κι ότι κόντευε να τον προφτάσει, βλέπει ξαφνικά να ορθώνεται μπροστά του ένα πελώριο βουνό, που δεν ήταν από πέτρα φτιαγμένο, αλλά ήταν τόσο μαλακό σαν το προζύμι. Ο Διγενής θέλησε να το ανεβεί, για ν’ αγναντέψει πίσω απ’ αυτό τον καταδιωκόμενο εχθρό του. Βάζοντας μεγάλη δύναμη, απλώνει το τεράστιο χέρι του στην κορφή του βουνού, αρπάζεται απ’ αυτήν και πηδάει από την Κερύνεια στην Κυθρέα, αφήνοντας τα σημάδια της χερούκλας του πάνω στο βουνό, που πέτρωσε και από τότε ονομάστηκε Πενταδάχτυλος».

 

                        Αθηνά Ταρσούλη, Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ, 1995, Στ΄Δημοτικού, ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ  

 

…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…

 

 

2.  Η Αφροδίτη, η θεά της ομορφιάς, επονομάζεται Αφροδίτη Παφία, επειδή ένα πολύ

   σημαντικό ιερό της βρίσκεται στην Κύπρο.

     Στον κόλπο της Αμμοχώστου η περιοχή της Σαλαμίνας κατοικήθηκε στην αρχαιότητα από τον Τεύκρο, γιο του Τελαμώνα, βασιλιά της νήσου Σαλαμίνας του Σαρωνικού.

Τι παρατηρείς από αυτές τις πληροφορίες που πήρες;

 

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………