Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αποτελεί χώρα υποδοχής μεταναστών και πρόσφατα και προσφύγων. Η ετερογένεια αυτή που παρουσιάζει σήμερα η ελληνική κοινωνία είναι παρούσα και στον μαθητικό πληθυσμό. Το κράτος και στα πλαίσια της εκπαιδευτικής του πολιτικής, καταβάλλει προσπάθειες ώστε να ανταποκρίνεται στις εκπαιδευτικές ανάγκες του ετερογενούς μαθητικού πληθυσμού ακολουθώντας τα βήματα της διαπολιτισμικής εκπαιδευτικής πολιτικής χωρών του δυτικού κόσμου.
Στις χώρες της Ευρώπης, το κάθε κράτος εφαρμόζει το δικό του σύστημα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Ένα ερώτημα που θα μπορούσαμε να θέσουμε στο σημείο αυτό είναι: ποια είναι, κατά την άποψή μας, η πιο πετυχημένη πολιτικήδιαπολιτισμικής εκπαίδευσης την οποία θα μπορούσε να υιοθετήσει η Ελλάδα από την Ευρώπη (ή κάποια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα);
Μελέτες δείχνουν ότι οι Σκανδιναβικές χώρες όπως η Σουηδία είναι πρωτοπόρες στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Οι χώρες αυτές αναγνωρίζουντους προσωπικούς δεσμούς που αναπτύσσονται ανάμεσα στα άτομα και τις κοινότητές τους, καθώς και τις σχέσεις μεταξύ των κοινοτήτων (Χατζησωτηρίου & Ξενοφώντος, 2014).
Ποια άλλα χαρακτηριστικά της διαπολιτισμικής εκπαιδευτικής πολιτικής κάνουν ξεχωριστή στον θέμα αυτό τη Σουηδία;
Η Σουηδία προωθεί τη διαπολιτισμική εκπαίδευση με την ολιστική της διάσταση, ως μια δύναμη που επηρεάζει όλη τη σχολική κοινότητα, την κουλτούρα της σχολικής μονάδας αλλά και τις διαπροσωπικές σχέσεις ανάμεσα στους διάφορους παράγοντες του εκπαιδευτικού συστήματος (Eurydice, 2004).
Στη Σουηδία η διαπολιτισμικότητα διατρέχει το αναλυτικό πρόγραμμα στο σύνολό του. Αυτό σημαίνει ότι οι όποιες ευκολίες ή προνόμια μιας τέτοιας πολιτικής προσφέρονται σε οποιοδήποτε σχολείο υπάρχουν μετανάστες μαθητές. Δηλαδή η διαπολιτισμικήεκπαίδευση είναι ενσωματωμένη στη γενική εκπαίδευση
Η γλώσσα κατέχει σημαντική θέση στο πρόγραμμα σπουδών καθώς η εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής αλλά και της χώρας καταγωγής συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή αλλά και στο σεβασμό της διαφορετικότητας (Νικολάου, 2011).
Το περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο στην πορεία της διαδικασίας της διδασκαλίας, αλλά και της κοινωνικοποίησης. . Στο σουηδικό σχολείο υπάρχουν χώροι συγκεντρώσεων και συνδιαλλαγών ανάμεσα σε μαθητές, αλλά και μαθητές και εκπαιδευτικούς συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της συνεργασίας της ομαδικότητας και την αποφυγή της περιθωριοποίησης.
Στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι ίσως ο πιο σημαντικός, καθώς τα πιστεύω και οι απόψεις τους όπως επίσης και η παιδαγωγική τους κατάρτισηκαθορίζουν την καθημερινή τους διδασκαλία. . Στην Σουηδία όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, στα προγράμματα σπουδών των μελλοντικών εκπαιδευτικών έχουν ενταχθεί θεματικές ενότητες σχετικές με την διαπολιτισμική εκπαίδευση (Νικολάου, 2011). Στη Σουηδία η διδασκαλία της μητρικής γλώσσας των παιδιών αναθέτεται σε δασκάλους της μειονοτικές γλώσσας, που συνήθως και οι ίδιοι έχουν τις αντίστοιχες πολιτισμικές καταβολές. Παράλληλα, προβλέπεται συνεχιζόμενη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών με κρατικά έξοδα και στόχο τη συνεχή βελτίωση τους. Το πνεύμα συνεργασίας, αλληλοεκτίμησης και αλληλοσεβασμού δημιουργεί καλύτερες συνθήκες διδασκαλίας, αλλά αποτελεί πρότυπο αρμονικής συμβίωσης μεταξύ ανθρώπων με διαφορετικό πολιτισμικό φορτίο.
Βιβλιογραφία
Eurydice, (2004). L?int?gration scolaire des enfants immigrants en Europe, Bruxelles: Eurydice.
Νικολάου, Γ. (2011). Διαπολιτισμική διδακτική. Το νέο περιβάλλον ? Βασικές αρχές. Αθήνα: Πεδίο.
Χατζησωτηρίου, Χ., & Ξενοφώντος, Κ. (2014). Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: προκλήσεις, παιδαγωγικές θεωρήσεις και εισηγήσεις. Καβάλα: Σαΐτα