Πληθωρισμός είναι η ποσοστιαία μεταβολή του γενικού επιπέδου των τιμών μιας οικονομίας μέσα σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο πληθωρισμός μπορεί να είναι είτε θετικός, είτε αρνητικός (οπότε μιλάμε για αντιπληθωρισμό), όπως για παράδειγμα στην Ιαπωνία την τελευταία δεκαετία. Ας σημειωθεί ότι πληθωρισμός είναι η κίνηση των τιμών. Δεν υφίσταται όταν οι τιμές σταθεροποιηθούν, ανεξαρτήτως αν είναι υψηλές ή όχι. Σε μια οικονομία όταν μετρούμε τον πληθωρισμό, στην ουσία μελετούμε την ποσοστιαία μεταβολή του επιπέδου των τιμών, όχι για το σύνολο των αγαθών ή υπηρεσιών που καταναλίσκονται, αλλά για κάποια συγκεκριμένα αγαθά ή υπηρεσίες, το σύνολο των οποίων καλείται "το καλάθι της νοικοκυράς".

Για να μετρηθεί ο πληθωρισμός, λαμβάνεται υπόψη το ποσοστό μεταβολής του επιπέδου τιμών κατά την διάρκεια μιας ορισμένης χρονικής περιόδου.

Για παράδειγμα :
Επιλέγουμε ένα έτος που το θεωρούμε ως 'Έτος Βάσης' και το ορίζουμε ως 100. Δηλαδή, σαν να λέγαμε Έτος Βάσης = 100
Δηλαδή αν το ΑΕΠ είναι 1000 δις, και το Ε.Β. το ορίσουμε 100, και το έτος αυτό είναι το 1990, τότε αν το 1991 είναι 1100 δις, η ποσοστιαία μεταβολή (1100 − 1000) / 1000 θα μας δώσει το ρυθμό μεταβολής, δηλαδή τον πληθωρισμό.

Από πολλές οικονομικές θεωρίες ο πληθωρισμός θεωρείται ένα Νομισματικό Φαινόμενο, δηλαδή ότι ο πληθωρισμός είναι αποτέλεσμα μόνο της αυξημένης ή μειωμένης κυκλοφορίας χρήματος. Έτσι η ύπαρξη πληθωρισμού δεν επηρεάζει τα μεγέθη της πραγματικής οικονομίας (ως πραγματικά μεγέθη, ορίζονται οι Δημόσιες Δαπάνες, οι Ιδιωτικές Επενδύσεις, και η Ιδιωτική Κατανάλωση.) Αυτό είναι και γνωστό ως κλασική διχοτομία. Ένα παράδειγμα είναι ο υψηλός πληθωρισμός στην Ελλάδα της δεκαετίας του 80 που οφειλόταν εν μέρει στην εκτύπωση χρήματος από την Τράπεζα της Ελλάδος για να καλύψει τις αυξημένες παροχές που προσέφερε η κυβέρνηση.

Άλλες θεωρίες βρίσκουν ότι πληθωρισμός μπορεί να έχει ρίζες και σε μη νομισματικά φαινόμενα. Οι Κεϋνσιανιστές οικονομολόγοι για παράδειγμα, πιστεύουν ότι υπάρχουν τριβές στην οικονομία που μπορούν να προκαλούν πληθωρισμό. Για τους Κεϋνσιανιστές υπάρχει μια αντίστροφη σχέση ανεργίας και πληθωρισμού, ώστε όταν ανεβαίνει το ένα πέφτει το άλλο. Αυτή η σχέση περιγράφεται με την καμπύλη Φιλλιπς.

Έστω παραδείγματος χάριν ότι η ανεργία σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο μειώνεται. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι δουλεύουν με συνέπεια περισσότεροι άνθρωποι να μπορούν να αγοράσουν προϊόντα ή υπηρεσίες. Ως αποτέλεσμα των περισσότερων εν δυνάμει αγοραστών θα είναι η αύξηση της ζήτησης για αγαθά και υπηρεσίες και σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης, οι τιμές θα αυξηθούν, πράγμα που σημαίνει πληθωρισμό. Αντίθετα αποτελέσματα θα συμβούν σε περίπτωση αύξησης της ανεργίας.