Κίνδυνοι-εφαρμογές υπεριώδους ακτινοβολίας

Η υπεριώδης ακτινοβολία μεταφέρει μεγάλα ποσά ενέργειας (λόγω των υψηλών συχνοτήτων από τις οποίες αποτελείται), γι’ αυτό και είναι επικίνδυνη σε πολλές περιπτώσεις.

  1. Κίνδυνοι για το δέρμα: Αυτοί είναι σημαντικοί όταν είμαστε εκτεθιμένοι χωρίς προστασία για αρκετή ώρα και επανειλημένα σε υπεριώδη ακτινοβολία υψηλού δείκτη UV (όπως το καλοκαίρι και ειδικά το μεσημέρι). Έτσι, η πλέον συνηθισµένη και ήπιας µορφής επίπτωση είναι το κοκκίνισµα του δέρµατος (εγκαύματα). Όµως η υπερβολική και για σειρά ετών έκθεση µπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές βλάβες, όπως π.χ. γήρανση του δέρµατος, εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήµατος, υπό προϋποθέσεις δε, ακόµη και σε ορισµένες µορφές καρκίνου του δέρµατος. Άλλωστε το μαύρισμα του δέρματος είναι ακριβώς μία μορφή άμυνας του οργανισμού, που εκκρίνει την μελανίνη για να περιορίσει την επίδραση της υπεριώδους στο δέρμα.
    Πολύ μεγάλη προσοχή χρειάζεται η χρήση λαμπών υπεριώδους ακτινοβολίας (μηχανήματα solarium) για τεχνητό μαύρισμα.
  2. Κίνδυνοι για τα μάτια : Ομοίως, εξίσου επιζήμια είναι η υπεριώδης ακτινοβολία και για τα μάτια, με εμφάνιση βλαβών όπως καταρράκτης.
  3. Προστασία : Προφανώς είναι απαραίτητη η χρήση αντηλιακού κατάλληλου δείκτη και η συχνή επάλειψη, καθώς αυτό απορροφά σε πολύ μεγάλο βαθμό την ακτινοβολία ώστε να μην εισχωρήσει στο δέρμα. Σε «δύσκολες ώρες» είναι ακόμα καλύτερο το να αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο ή να φοράμε ρούχα. Για τα μάτια, προστασία προσφέρουν τα γνωστά γυαλιά ηλίου,  που έχουν τα κατάλληλα φίλτρα απορρόφησης της ακτινοβολίας (αρκεί να μην είναι τελείως «μαϊμού»!).
  4. Εφαρμογές στη ζωή μας :
  • Τεχνητό μαύρισμα (solarium) – Συσκευές με ελεγχόμενη εκπομπή υπεριώδους για τεχνητό (και γρήγορο) μαύρισμα. Η χρήση τους κρύβει αρκετούς κινδύνους.
  • Στην Ιατρική – για περιπτώσεις όπως αποστείρωση ιατρικών εργαλείων (η υψηλή ενέργεια σκοτώνει τα μικρόβια), πολυμερισμός ουσιών στην οδοντιατρική, κ.ά..
  • Δημιουργία οπτικών εφέ – χρήση λυχνιών υπεριώδους για εμφάνιση «κρυφών» μυνημάτων, «φωσφορισμό» ρούχων και αντικειμένων σε κέντρα διασκέδασης (black light) κτλ.